Επούλωση παιδικών τραυμάτων: Ο δρόμος προς την ενσυναίσθηση και αυτο-φροντίδα

Ακρόαση άρθρου......

Παιδική κακοποίηση και συνέπειες στη σωματική υγεία:
Η κακοποίηση στην παιδική ηλικία έχει σοβαρές και μακροχρόνιες συνέπειες, επηρεάζοντας τη ζωή ενός ατόμου σε πολλαπλά επίπεδα. Τα άτομα που έχουν υποστεί κακοποίηση διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο για χρόνιες παθήσεις, όπως η υψηλή αρτηριακή πίεση και οι καρδιοπάθειες.

Παράλληλα, αρκετές μελέτες δείχνουν πως τα άτομα που έχουν υποστεί παιδική κακοποίηση συχνά εμφανίζουν διαταραχές ύπνου, όπως αϋπνία ή υπνική άπνοια (κατάσταση όπου η αναπνοή σταματά επανειλημμένα και ακούσια για μικρά διαστήματα όσο κάποιος κοιμάται), που μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά την ποιότητα ζωή τους.

Η έλλειψη πρόσβασης σε ιατρική φροντίδα κατά την παιδική ηλικία μπορεί επίσης να οδηγήσει σε προβλήματα υγείας που έχουν να κάνουν με τα δόντια και την όρασή τους. Αυτά τα άτομα μπορεί επίσης να αντιμετωπίσουν χρόνιο πόνο, με συχνά συμπτώματα να περιλαμβάνουν τις ημικρανίες, τις μυαλγίες και τους πόνους στη μέση, ενώ η ψυχολογική πίεση από την κακοποίηση ενδέχεται να επηρεάσει το ανοσοποιητικό τους σύστημα, καθιστώντας τους πιο ευάλωτους σε λοιμώξεις και ασθένειες.

Παιδική κακοποίηση και ψυχικές ασθένειες

Η ψυχική υγεία των επιζώντων κακοποίησης πλήττεται σε μεγάλο βαθμό. Πολλά άτομα εμφανίζουν υψηλά ποσοστά κατάθλιψης, με αρκετά να βιώνουν επαναλαμβανόμενα επεισόδια κατάθλιψης καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους. Διαταραχές, όπως η γενικευμένη αγχώδης διαταραχή, οι φοβίες και οι κρίσεις πανικού, είναι επίσης συχνές.

Επιπλέον, τα θύματα παιδικής κακοποίησης αντιμετωπίζουν συμπτώματα μετατραυματικού στρες, που περιλαμβάνουν την αναβίωση τραυματικών γεγονότων, την αποφυγή καταστάσεων που τους θυμίζουν την κακοποίηση, και αυξημένη ευερεθιστότητα.

Η κακοποίηση μπορεί επίσης να οδηγήσει σε δυσκολίες στη διαχείριση και έκφραση των συναισθημάτων, με αποτέλεσμα την επιθετικότητα ή τις αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές, και τα προβλήματα στις διαπροσωπικές σχέσεις.

Παιδική κακοποίηση και κοινωνικο-οικονομικές συνέπειες

Η κακοποίηση στην παιδική ηλικία επηρεάζει επίσης σημαντικά το κοινωνικο-οικονομικό μέλλον των θυμάτων. Τα κακοποιημένα παιδιά συχνά εμφανίζουν χαμηλές επιδόσεις στο σχολείο και έχουν αυξημένες πιθανότητες να το εγκαταλείψουν, κάτι που περιορίζει τις μελλοντικές τους επαγγελματικές ευκαιρίες.

Ως ενήλικες, συχνά έχουν χαμηλότερα εισοδήματα, αντιμετωπίζουν υψηλότερη ανεργία και έχουν αυξημένες πιθανότητες να ζουν σε συνθήκες φτώχειας, ενώ η οικονομική επισφάλεια περιορίζει την πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης. Επίσης, υπάρχει συσχέτιση μεταξύ της παιδικής κακοποίησης και της εγκληματικής συμπεριφοράς, με αρκετές μελέτες να δείχνουν πως τα θύματα κακοποίησης έχουν αυξημένες πιθανότητες να εμπλακούν σε εγκληματικές δραστηριότητες ή να γίνουν θύματα εγκλημάτων.

Η σημασία της ενσυναίσθησης και της αυτο-ενσυναίσθησης

Η ενσυναίσθηση και η αυτο-ενσυναίσθηση είναι ζωτικής σημασίας για την υποστήριξη των επιζώντων κακοποίησης.

Αυτές οι έννοιες μπορούν να αποτελέσουν τον πυρήνα της διαδικασίας επούλωσης και αποδοχής του τραύματος, προσφέροντας έναν ασφαλή χώρο για την κατανόηση και αποδοχή των συναισθημάτων.

1. Ενσυναίσθηση
Η ενσυναίσθηση αναφέρεται στην ικανότητα να κατανοούμε και να συμμεριζόμαστε τα συναισθήματα των άλλων. Η ενσυναίσθηση από άλλους - όπως φίλους, οικογένεια και επαγγελματίες - είναι κρίσιμη για τη θεραπεία. Για όσους έχουν βιώσει παιδική κακοποίηση, η υποστήριξη και κατανόηση από το περιβάλλον τους είναι απαραίτητες, ώστε να μπορούν να μοιραστούν τις εμπειρίες τους χωρίς φόβο κριτικής ή απόρριψης.

Είναι σημαντικό να δημιουργείται ένα περιβάλλον όπου τα θύματα μπορούν να μιλήσουν ελεύθερα για τα βιώματά τους, χωρίς ντροπή ή ενοχές.
Οι υποστηρικτικές σχέσεις βοηθούν τους επιζώντες να ανακτήσουν την εμπιστοσύνη τους, προσφέροντας παρηγοριά και ελπίδα.

2. Αυτο-ενσυναίσθηση
Η αυτο-ενσυναίσθηση είναι η ικανότητα να κατανοούμε και να αποδεχόμαστε τα δικά μας συναισθήματα και τραύματα, καλλιεργώντας μία εσωτερική φωνή που είναι υποστηρικτική και συμπονετική.

Οι επιζώντες της κακοποίησης χρειάζονται εργαλεία για να μπορέσουν να αποδεχτούν και να κατανοήσουν τα συναισθήματά τους, αναγνωρίζοντας ότι οι δυσκολίες τους δεν καθορίζουν την αξία τους.
Τα προγράμματα αυτοβοήθειας με έμφαση στην αυτο-ενσυναίσθηση προσφέρουν στρατηγικές για την καλλιέργεια της συμπόνιας προς τον εαυτό.

Μερικές από τις Τεχνικές Προώθησης Αυτο-ενσυναίσθησης

Διαλογισμός: Περιλαμβάνει την προσοχή στην αναπνοή, το σώμα και τις σκέψεις, ενισχύοντας την αυτογνωσία.
Ασκήσεις ενσυνειδητότητας: Αυτές οι ασκήσεις περιλαμβάνουν τη συνειδητή παρατήρηση των καθημερινών δραστηριοτήτων, όπως το φαγητό, τους ήχους ή τις κινήσεις, προάγοντας μια αίσθηση παρουσίας και σύνδεσης με το παρόν.
Mείωση άγχους με βάση την ενσυνειδητότητα: Ένα πρόγραμμα που συνδυάζει διαλογισμό και γιόγκα για μείωση του άγχους και την προώθηση της ευημερίας.

Η κακοποίηση στην παιδική ηλικία μπορεί να έχει σοβαρές και μακροχρόνιες επιπτώσεις στην υγεία και ευημερία των επιζώντων.

Η κατανόηση αυτών των επιπτώσεων είναι κρίσιμη για την ανάπτυξη στρατηγικών πρόληψης και υποστήριξης. Με την προώθηση της ενσυναίσθησης και της αυτο-ενσυναίσθησης, μπορούμε να συμβάλουμε στην αποτροπή της κακοποίησης και στην υποστήριξη όσων την έχουν βιώσει, προσφέροντας τους ένα ασφαλές μονοπάτι προς την επούλωση και ευημερία.

Επιπρόσθετες πηγές και βιβλιογραφία 

Angelakis I, Gillespie EL, Panagioti M. Childhood maltreatment and adult suicidality: A comprehensive systematic review with meta-analysis. Psychol Med. 2019;49(7):1057-1078.

Angelakis I, Austin JL, Gooding P. Association of childhood maltreatment with suicide behaviors among young people: A systematic review and meta-analysis. JAMA Netw Open. 2020;3(8):e2012563.

Zhang H, Li J, Sun B, Wei Q. Effects of Childhood Maltreatment on Self-Compassion: A Systematic Review and Meta-Analysis. Trauma Violence Abuse. 2023;24(2):873-885. 

Finkelhor D, Turner HA, Shattuck A, Hamby SL. Prevalence of child- hood exposure to violence, crime, and abuse: Results from the National Survey of Children’s Exposure to Violence. JAMA Pediatr. 2015;169(8):746–54.

Espinosa Dice AL, Lawn RB, Ratanatharathorn A, Roberts AL, Denckla CA, Kim AH, de la Rosa PA, Zhu Y, VanderWeele TJ, Koenen KC. Childhood maltreatment and health in the UK Biobank: Triangulation of outcome-wide and polygenic risk score analyses. BMC Med. 2024;22(1):135.

Liu RT, Scopelliti KM, Pittman SK, Zamora AS. Childhood maltreatment and non-suicidal self-injury: A systematic review and meta-analysis. Lancet Psychiatry. 2018;5(1):51-64.

Hughes K, Bellis MA, Hardcastle KA, Sethi D, Butchart A, Mikton C, Jones L, Dunne MP. The effect of multiple adverse childhood experiences on health: a systematic review and meta-analysis. Lancet Public Health; 2(8):e356-e366.

Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου

Δρ Ιωάννης Αγγελάκης - Ψυχολόγος

Δρ Ιωάννης Αγγελάκης: έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology

Οι πληροφορίες που αναφέρονται στον επαγγελματικό κατάλογο ειδικών παρέχονται από τους ίδιους τους ειδικούς, κατά την εγγραφή τους στο σύστημα. Όταν βλέπετε την ένδειξη «έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology”, σημαίνει ότι το Psychology έχει ελέγξει, με email, τηλεφωνικά ή/και με λήψη των σχετικών εγγράφων, τα ακόλουθα στοιχεία:

• Ότι ο ειδικός είναι υπαρκτό πρόσωπο.
• Ότι τα πτυχία οι τίτλοι και οι εξειδικεύσεις που αναφέρει είναι αληθινά.
• Ότι οι πληροφορίες που αναφέρει ισχύουν.

Ψυχολόγος (Κλινικός-Υγείας, αρ. άδεια ασκήσεως: 3088/31-03-10) με 15ετή εμπειρία στην έρευνα και παροχή ψυχοθεραπευτικών υπηρεσιών σε εφήβους και ενήλικες. Εξειδικεύομαι στη Γνωσιακή Συμπεριφορική Θεραπεία (CBT) και στη Θεραπεία Αποδοχής και Δέσμευσης (ACT).

6906077779

Δείτε όλα τα άρθρα Σελίδα ειδικού