Ψυχολογική βία: τα 11 σημάδια για την αναγνώριση της

Ακρόαση άρθρου......

Πολύ συχνά όταν αναφερόμαστε στον όρο ενδοοικογενειακή βία προκαλούμε ένα συνειρμό ή μια εικόνα στο μυαλό μας που δείχνει τη σωματική βία που ασκείται σε ένα ζευγάρι συνήθως από τον άνδρα στη γυναίκα. Αυτό που συχνά ξεχνάμε κι είναι απαραίτητο να θυμόμαστε είναι η διάσταση της συναισθηματικής ή αλλιώς ψυχολογικής βίας που δέχεται ένα μέλος ή και τα δύο μέσα σε μια σχέση και είναι πολύ συχνά ένα προειδοποιητικό μήνυμα για μια δυσλειτουργική σχέση. 

Τα τραύματα της άσκησης ψυχολογικής βίας δεν είναι άμεσα ορατά

Ακριβώς επειδή οι συνέπειες της ψυχολογικής βίας δεν είναι άμεσα ορατές και τα τραύματα που αφήνει δεν αναγνωρίζονται με γυμνό μάτι, όπως αυτά της φυσικής βίας, οι γυναίκες αλλά και οι άνδρες που είναι θύματα αυτού του είδους της κακοποιήσης τείνουν να την κρίνουν ως δευτερεύουσα και λιγότερο σημαντική αφού επιλεκτικά παραμένουν στα θετικά της σχέσης τους και στις καλές στιγμές με το σύντροφο, αγνοώντας αυτά τα σημάδια.

Το οικογενειακό παρελθόν, οι σχέσεις με τους γονείς αλλά και η ίδια η σχέση των γονέων μέσα στο γάμο προκαλεί πρότυπα που φαίνεται να επαναλαβάνονται και στην ενήλικη ζωή στη σχέση ή στο γάμο. Πολλές έρευνες δείχνουν ότι τα άτομα που έχουν μεγαλώσει σε ένα κύκλο συναισθηματικής ή σωματικής βίας ενώ συνειδητά δε θέλουν να εμπλακούν σε παρόμοιες σχέσεις στη ζωή τους, φαίνεται όχι μόνο να τις επαναλαμβάνουν αλλά να μη μπορούν να απεμπλακούν ακόμα και να ταυτίζονται με το θύτη τους (Σύνδρομο της Στοκχόλμης).

Τα 11 σημάδια συναισθηματικής βίας

1. Στέρηση στοργής: «δεν έχει αγκαλιά ή φιλί αν δεν είσαι πάλι καλός». Με αυτό τον τρόπο ο σύντροφος προσπαθεί να τιμωρήσει τον άλλο και να επανακτήσει τον έλεγχο και τη δύναμη μέσα στη σχέση. Η συχνότητα αυτής της συμπεριφοράς είναι ένα σημάδι ψυχολογικής βίας.

2. Απειλές: πολλές γυναίκες έχουν πέσει θύματα απειλών σε μια σχέση όπου ο σύντροφος θέλει να κάνει κάτι για να τις ντροπιάσει ή να εκθέσει μια προσωπική εμπειρία σε κόσμο, ή να τους αφαιρέσει κάτι σημαντικό όπως λεφτά, στέγη, τα παιδιά.

3. Τελεσίγραφα: είναι μια μέθοδος εξαναγκασμού όπου ο θύτης αφήνει περιθώριο αλλαγής της συμπεριφοράς του άλλου αλλά φυσικά με τον τρόπο που εκείνος απαιτεί.

4. Έλλειψη σεβασμού στην ιδιωτικότητα: ένας άνδρας ή μια γυναίκα που ψάχνει το κινητό του συντρόφο,  ενώ μπορεί στην αρχή να δείχνει κολακευτικό ή να ερμηνεύεται ως σημάδι ενδιαφέροντος, μπορεί να καταλήξει σε μια εμμονική παρενόχληση της αυτονομίας του άλλου.

5. Υλικές ζημιές: η πρόκληση ζημιάς σε ένα αντικείμενο που δεν έχει ιδιαίτερη αξία γίνεται για να επιβεβαιώσει ποιος έχει τον έλεγχο μέσα στη σχέση.

6. Μαγικά κόλπα για αποπροσανατολισμό: δημιουργώντας ένα τσακωμό στον οποίο υπενθυμίζουν το δικό σου φταίξιμο πριν ή μετά από δική τους καλή ή τρυφερή στάση, σε διώχνουν νοητικά από την εστία της συναισθηματικής βίας.

7. Το παιχνίδι του ποιος φταίει: το συναντάμε συχνά σε δυσλειτουργικές σχέσεις όπου ο ένας τουλάχιστον δεν αναλαμβάνει την ευθύνη της συμπεριφοράς του, ούτε αναγνωρίζει τη βλάβη που προκαλεί στον άλλο.

8. Απομόνωση από τους φίλους και τον κύκλο σου, αφού εκείνος θέλει να έχει τον πρώτο λόγο και τον έλεγχο σε οποιαδήποτε άλλη σχέση της ζωής σου.

9. Δώρα: ακόμα μια συχνή συμπεριφορά συνήθως του άνδρα προς τη γυναίκα που με αυτό τον τρόπο της υπενθυμίζει τι θα χάσει αν χωρίσουν και πόσο νοιάζεται για εκείνη, καλύπτοντας φυσικά το πραγματικό προσωπείο της συναισθηματικής βίας.

10. Έλεγχος πόρων: άμεση πρόσβαση στα οικονομικά, στο αυτοκίνητο, στη δουλειά και σε οποιοδήποτε πρόσωπο όπως τα παιδιά με σκοπό τον έλεγχο και την υπόδειξη ότι δεν είσαι αρκετά καλός/καλή για αυτό.

11. Μικρο απιστίες: συχνά ψέματα όπως για το που πάει, ποιος καλεί στο κινητό, κτλ που δείχνουν μια τιμωρία πάλι και απόσταση από το θύμα και τη σχέση.

Όπως καταλαβαίνουμε όλα τα παραπάνω σημάδια αποσκοπούν στον έλεγχο και στη στέρηση των ατομικών δικαιωμάτων του συντρόφου μέσα σε μια σχέση, με σκοπό την εκμηδένιση της ταυτότητας του άλλου και τη σταδιακή εξάρτηση από το θύτη. Τα τραύματα αυτής της μορφής συναισθηματικής βίας είναι βαθιά και φυσικά χρήζουν ψυχοθεραπευτικής αντιμετώπισης. Όταν ένας άνθρωπος αποφασίζει να χωρίσει από μια συναισθηματικά κακοποιητική σχέση θα καταλάβει ότι δεν είναι τόσο εύκολο αφού αρκετοί ψυχολογικοί μηχανισμοί εμπλέκονται και κρατούν το μέλος ή το θύμα μέσα στη σχέση. Η επίσκεψη σε ειδικό ψυχικής υγείας είναι απαραίτητη και σε οικογενειακό σύμβουλο αν αφορά και παιδιά στη σχέση ή στο γάμο.