Ακρόαση άρθρου......

Η οριακή ή μεταιχμιακή διαταραχή προσωπικότητας, (Borderline Personality Disorder) χαρακτηρίζεται από ασταθή ψυχική διάθεση και συμπεριφορά καθώς και από χαώδεις διαπροσωπικές σχέσεις. Κύρια δηλαδή συμπτώματα της οριακής διαταραχής, τα οποία αρχίζουν στην ενήλικη ζωή, είναι ένα επίμονο μοτίβο αστάθειας στη ρύθμιση των συναισθημάτων, των διαπροσωπικών σχέσεων, της αυτοεικόνας και του έλεγχου των παρορμήσεων.

Κυρίαρχος φόβος των οριακών ασθενών είναι η πραγματική ή φανταστική εγκατάλειψη, και κάνουν απεγνωσμένες προσπάθειες για να την αποφύγουν, ενώ συχνα, πραγματοποιούν αυτοκαταστροφικές πράξεις, όπως αυτοτραυματισμούς

Ισχυρή εντύπωση προκαλεί η τάση αυτών των ασθενών να μεταπηδούν από τη μια συναισθηματική κατάσταση στην άλλη. Μπορεί να εμφανίζονται τη μια στιγμή παρορμητικοί και την άλλη θυμωμένοι ή εύαλωτοι, δίνοντας την εντύπωση οτι κάθε φορά έχεις να αντιμετωπίσεις έναν διαφορετικό άνθρωπο.

Πώς μπορούμε όμως να κατανοήσουμε την έντονη μεταβαλλόμενη φύση αυτών των ατόμων;
Προκειμένου να εξηγηθεί η μεταβαλόμενη ψυχική κατασταση αυτών των ασθενών έχει αναπτυχθεί η έννοια των επιπέδων λειτουργίας. Οι οριακοί ασθενείς δηλαδή, ως απάντηση στα εκάστοτε στρεσσογόνα γεγονότα ζωής που τυχόν αντιμετωπίζουν, λειτουργούν κάτω απο τέσσερα κύρια επίπεδα λειτουργίας:

1) Το εγκαταλελειμμένο παιδί: Το επίπεδο λειτουργίας του εγκαταλελειμμένου παιδιού είναι το εσωτερικό παιδί που υποφέρει. Αυτό το παιδί είναι λυπημένο, τρομαγμένο και αναζητά έντονα φροντίδα και αγάπη φοβούμενο οτι θα εγκαταλειφθεί.

2) Το θυμωμένο και παρορμητικό παιδί: Σε αυτό το επίπεδο λειτουργίας έρχεται στο προσκήνιο το παιδί που αγωνιά να καλυφθούν οι συναισθηματικές του ανάγκες εκτονώνοντας την οργή που περιόριζε με «εκρηκτικό» τρόπο. Το θυμωμένο παιδί δείχνει ένα εξαγριωμένο, απαιτητικό και βίαιο πρόσωπο προκειμένου να τραβήξει την προσσοχή και το ενδιαφέρον που επιθυμεί. Πολύ συχνά,  μπορέι να εκδηλώσει αυτοκτονικές συμπεριφορές.

3) Το απόμακρο παιδί : Αυτο είναι το επίπεδο λειτουργίας που περνούν οι οριακοί ασθενείς το μεγαλύτερο διάστημα της ζωής τους. Όταν βρίσκονται σε αυτό το επίπεδο είναι αποκομμένοι από τις συναισθηματικές τους ανάγκες, αποφεύγουν τις συναισθηματικές σχέσεις και τείνουν να καλύπτουν τις ανάγκες των άλλων προκειμένου να κερδίσουν την επιδοκιμασία τους.

4) Το τιμωρητικό παιδί: Ειναι το επίπεδο λειτουργίας που το παιδί λειτουργεί σαν να είναι ένας «τιμωρητικός γονέας». Ο οριακός ασθενής επικρίνει και απεχθάνεται το ίδιο του τον εαυτό και επιδίδεται σε αυτοκαταστροφικές συνπεριφορές.

Ποιός είναι ο κύριος στόχος της θεραπείας των οριακών ασθενών;

Ο πιο σημαντικός στόχος της θεραπείας είναι να αναπτυχθεί στον οριακό ασθενή το επίπεδο του υγιούς ενήλικα.
Έτσι, ο θεραπευτής, υποκαθιστά σε ένα βαθμό το γονεικό πρότυπο:

  • Δίνοντας τρυφερότητα και προστασία στο ευάλωτο παιδί
  • Διδάσκοντας στο θυμωμένο παιδί πιο λειτουργικούς τρόπους έκφρασης και διαχείρισης του θυμού 
  • Βοηθώντας τον ασθενή να αποβάλλει το τιμωρητικό κομμάτι του εαυτού του 
  • Στοχεύοντας στο να αντικαταστήσει το απόμακρο επίπεδο λειτουργίας.

 

Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου

Μαρία Λαΐου
Κλινική και Κοινοτική Ψυχολόγος
Επικοινωνία: 6986823375