Αποφευκτική Διαταραχή Προσωπικότητας

Ακρόαση άρθρου......

Στην Αγχώδη-Αποφευκτική Διαταραχή της Προσωπικότητας, το άτομο έχει έντονο φόβο για την αρνητική κριτική από άλλα άτομα και κατά συνέπεια υποφέρει από υψηλά επίπεδα κοινωνικής δυσφορίας. Τα άτομα αυτά τείνουν να συνάπτουν σχέσεις μόνο όταν η πλήρης αποδοχή, χωρίς επικρίσεις, είναι σχεδόν εγγυημένη, είναι κοινωνικά αποστασιοποιημένα, έχουν χαμηλή αυτοπεποίθηση και μεγάλη επιθυμία για συμπάθεια και αποδοχή από τους άλλους. 

Μόνον όταν νιώσουν ότι ένα άλλο άτομο τα αποδέχεται χωρίς καμιά κριτική και τα υποστηρίζει, μπορεί να προχωρήσουν σε στενές σχέσεις. Γενικά, ο φόβος τους για την απόρριψη είναι μεγαλύτερος από την επιθυμία τους για την συμπάθεια των άλλων. Σε μια κοινωνική επαφή, το κάθε σχόλιο, εύκολα ερμηνεύεται ως αρνητική κριτική.

Διαγνωστικά κριτήρια Αποφευκτικής Διαταραχής

• το άτομο πληγώνεται εύκολα από κριτική ή αποδοκιμασία.
• δεν έχει στενούς φίλους και δεν εμπιστεύεται ανθρώπους, εκτός ίσως από συγγενείς πρώτου βαθμού.
• αν δεν θεωρεί ότι θα είναι επιθυμητό, δείχνει μεγάλη απροθυμία να συμμετέχει σε κοινωνικές δραστηριότητες.
• γενικά, αποφεύγει επαγγελματικές δραστηριότητες που απαιτούν σημαντική διαπροσωπική επαφή.
• είναι λιγομίλητο σε κοινωνικές δραστηριότητες καθώς φοβάται ότι αν μιλήσει ή απαντήσει σε ερωτήματα, θα εκτεθεί, θα απαντήσει λανθασμένα ή δεν θα μπορέσει να απαντήσει καθόλου.
• έχει έντονο φόβο μήπως έρθει σε δύσκολη θέση.
• επιθυμεί να έχει μια ρουτίνα από την οποία δεν βγαίνει εύκολα. Υπερβάλει για τις πιθανές δυσκολίες ή τους κινδύνους που μπορεί να συναντήσει αν βγει από τη ρουτίνα του. Για παράδειγμα, μπορεί να ακυρώσει μια δραστηριότητα με το επιχείρημα ότι θα κουραστεί πολύ στην προσπάθεια του να φτάσει στον τόπο της δραστηριότητας.
  
  

Αιτιολογία της Αποφευκτικής Διαταραχής

Δεν υπάρχουν επαρκείς έρευνες αναφορικά με τα αίτια της συγκεκριμένης διαταραχής. Φαίνεται ωστόσο ότι μια εγγενής προδιάθεση υπάρχει. Ακόμη, εμπειρίες της παιδικής ηλικίας μοιάζει να διαδραματίζουν ρόλο στην μετέπειτα ανάπτυξη της αποφευκτικής διαταραχής.

Θεραπεία Αποφευκτικής Διαταραχής

Τόσο η ατομική όσο και η ομαδική ψυχοθεραπεία είναι αποτελεσματικές στην διαταραχή αυτή. Τα άτομα αυτά ωστόσο, εμφανίζουν ιδιαίτερη δυσκολία να αποδεχτούν την συμμετοχή τους σε μια ομαδική διαδικασία, ακριβώς εξαιτίας του κοινωνικού άγχους που βιώνουν, του φόβου της κριτικής, του φόβου της απόρριψης.

Γνωσιακές - Συμπεριφορές τεχνικές, είτε σε ατομικό είτε σε ομαδικό επίπεδο, μπορούν να βοηθήσουν σημαντικά, ώστε το άτομο να αναγνωρίσει τις γνωστικές στρεβλώσεις και να αντιμετωπίσει, με σταδιακή απευαισθητοποίηση την διαταραχή.

Σε κάποιο βαθμό, θετικά επιδρούν τα τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά, οι αναστολείς της ΜΑΟ και οι εκλεκτικοί αναστολείς της επαναπρόσληψης της σεροτονίνης.

Σημείωση: Η τυποποίηση στοιχείων προσωπικότητας δεν σημαίνει παθολογικότητα. Κοιτώντας μέσα μας, θα μπορούσαμε αρκετά εύκολα να ανακαλύψουμε στοιχεία ψυχαναγκαστικά, υστερικά, παρανοϊκά κτλ. Για να συνιστούν τα στοιχεία αυτά διαταραχή προσωπικότητας χρειάζεται να είναι ιδιαίτερα δυσπροσαρμοστικά και δύσκαμπτα, ώστε να προκαλούν σημαντική προσωπική ενόχληση ή σημαντική έκπτωση της λειτουργικότητας του ατόμου.

Μην μπαίνετε στον πειρασμό της αυτοδιάγνωσης μέσω άρθρων που διαβάζετε στο διαδίκτυο. Αν υποπτεύεστε κάποια διαταραχή ή αν ταλαιπωρείστε από μια σειρά συμπεριφορών, σκέψεων και συναισθημάτων, απευθυνθείτε σε ειδικό ψυχικής υγείας προκειμένου να διερευνήσετε το θέμα.