Όσο κι αν φαίνεται οξύμωρο, η απομάκρυνση των τοξικών ανθρώπων από τη ζωή μας, είναι ξεκάθαρα μία πράξη φροντίδας και αγάπης προς τον εαυτό μας, και σε καμία περίπτωση μία πράξη σκληρότητας ή τιμωρίας του άλλου.
Αποκτήστε εμπιστοσύνη στον εαυτό σας, καλλιεργείστε την αυτοεκτίμησή σας και απεμπλακείτε. Το χαμόγελο και η εσωτερική χαρά θα επιστρέψουν στη ζωή σας πολύ πιο σύντομα απ’ όσο φαντάζεστε.
Τοξικοί άνθρωποι
Κατά καιρούς οι περισσότεροι άνθρωποι, αν όχι όλοι, έχουν έρθει αντιμέτωποι με προβληματικούς ανθρώπους, είτε αυτοί είναι συγγενείς, φίλοι, σύντροφοι ή ακόμα συνεργάτες και συνάδελφοι.
Απαντάται πολύ συχνά ο τύπος ανθρώπου που προσπαθεί να χειραγωγήσει τους άλλους, όπως ένας ζηλόφθονος φίλος, ένας αυταρχικός σύντροφος, ένας υπερφίαλος συνάδελφος, ένας παράλογος προϊστάμενος, ένας πικρόχολος συγγενής, ακόμα και ένας κουτσομπόλης και περίεργος γείτονας που συνήθως έχει να σχολιάσει κάτι δυσάρεστο ή αρνητικό.
Σας φαίνονται γνωστοί; Σας έρχεται κάποιος στο μυαλό, ανά περίπτωση; Δυστυχώς είναι πολλοί και πολύ τοξικοί, όχι μόνο για τους άλλους, αλλά και για τον ίδιο τους τον εαυτό, έστω κι αν δεν μπορούν να το καταλάβουν. Οι περισσότεροι, αν και παρουσιάζουν χαρακτηριστικά ανωτερότητας, δύναμης και υψηλής αυτοεκτίμησης, είναι ανίκανοι να συνάψουν ουσιαστικές διαπροσωπικές σχέσεις.
Ο τρόπος αντιμετώπισης αυτών των ανθρώπων μπορεί να ποικίλει ανά περίπτωση. Για παράδειγμα, διαφορετικά θα αντιμετωπιστεί ο πικρόχολος συγγενής και διαφορετικά ένας παράλογος προϊστάμενος, όμως όλα έχουν να κάνουν με το πώς εμείς θα θέσουμε όρια και θα επιτρέψουμε, ή όχι, να μας επηρεάσουν.
Υγιείς διαπροσωπικές σχέσεις
Οι υγιείς διαπροσωπικές σχέσεις έχουν τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:
- Ακέραιη, σωστή συμπεριφορά
- Προσοχή και ενδιαφέρον προς τον άλλο
10 Βιωματικά Εργαστήρια για Γονείς (Νοέμβριος 2024 – Απρίλιος 2025) | Διοργάνωση: PSYCHOLOGY.GR | Συμμετοχή: 35 ευρώ για εγγραφές που θα γίνουν έως Κυριακή 17 Νοεμβρίου. Με αυτό το κόστος, έχετε πρόσβαση στο σύνολο των 10 σεμιναρίων που θα διεξαχθούν.
- Όρια
- Προαγωγή καλοσύνης και ομαδικού πνεύματος, καθώς κάθε σχέση απαρτίζεται από μία μικρή ομάδα, έστω και δύο ατόμων.
Οι διαπροσωπικές σχέσεις χρειάζονται όρια
Κανένας δεν μπορεί να σας επηρεάσει και να σας χειραγωγήσει, αν δεν του δώσετε το περιθώριο, τη δύναμη και την εξουσία να το κάνει. Η θέσπιση ορίων ενδέχεται να εκληφθεί ως αντιπαθητική συμπεριφορά, όμως εφαρμόζοντάς την προστατεύουμε τους εαυτούς μας και την ψυχοσωματική υγεία μας.
Κάθε μέρα αναπόφευκτα σχετιζόμαστε με πολλούς ανθρώπους, ωστόσο δεν δημιουργούμε σχέσεις με όλους. Έχουμε τη δύναμη και την ικανότητα να επιλέξουμε ποιος άνθρωπος θα είναι πιο κοντά σε εμάς και οφείλουμε στον εαυτό μας να έχουμε ως στόχο να δημιουργούμε σχέσεις που θα μας κάνουν χαρούμενους, θα μας ωθήσουν στο να γίνουμε καλύτεροι, θα μας πάνε μπροστά και θα μας εξελίξουν.
Ένας απλός τρόπος σύναψης υγιών σχέσεων είναι να είμαστε με ανθρώπους που μας κάνουν να περνάμε όμορφα, με τους οποίους είμαστε ο εαυτός μας χωρίς ανάγκη να προσποιηθούμε κάτι άλλο πέρα από αυτό που πραγματικά είμαστε, μας δίνουν και τους δίνουμε λύσεις και εναλλακτικές, όχι με αυτούς που μας δημιουργούν προβλήματα και εμμένουν σε αυτά.
Ψηφιακό Marketing για Ψυχολόγους: Κύκλος 11 Σεμιναρίων με Βέλτιστες Πρακτικές και Εργαλεία Διαχείρισης διαδικτυακής παρουσίας | Διοργάνωση: PSYCHOLOGY.GR
Όσο αφήνετε περιθώρια χωρίς να βάζετε όρια, επιτρέπετε στους συγκεκριμένους ανθρώπους να πάρουν τον έλεγχο της διάθεσής σας, της καθημερινότητάς σας και, εν τέλει, της ζωής σας, σαμποτάροντας, έτσι τον ίδιο σας τον εαυτό και τις απεριόριστες δυνατότητές του.
Αλλάζουν οι τοξικοί άνθρωποι;
Δεν μπορείτε να κάνετε κάτι για να αλλάξετε τους τοξικούς ανθρώπους. Να έχετε υπόψη σας ότι αλλάζει μόνο αυτός που το θέλει διακαώς.
Αν αλλάξετε εσείς τη συμπεριφορά σας απέναντί τους, τότε θα αλλάξουν κι εκείνοι.
Όχι γιατί θα κάνουν κάτι για να αλλάξουν, αλλά διότι αλλάζοντας εσείς, θα δείτε τα πράγματα από άλλη οπτική κι έτσι θα δείτε τη συμπεριφορά τους διαφορετικά, θα την αποδομήσετε και θα σταματήσετε να της δίνετε αξία, επιτρέποντας σε αυτούς τους ανθρώπους να σας επηρεάζουν και να σας χαλάνε τη διάθεση.
Εσείς είστε ο κύριος του εαυτού σας. Μόνο εσείς αποφασίζετε πώς θα αισθάνεστε, καλά ή άσχημα, εσείς έχετε τον έλεγχο του εαυτού σας και της ζωής σας. Όσο κι αν πιστεύετε ότι κάποιος άλλος εμπλέκεται και έχει επιρροή στις σκέψεις και τα συναισθήματά σας, η αλήθεια είναι ότι εσείς επιλέγετε και αποφασίζετε πόση σημασία θα δώσετε στον εκάστοτε τοξικό άνθρωπο δίπλα σας και στη συμπεριφορά του.
Όσο παραχωρείτε αυτό το προνόμιο σε κάποιον άλλο εκτός από εσάς, παραχωρείτε και τον έλεγχο του εαυτού σας, της διάθεσής σας, των συναισθημάτων σας και γίνεστε έρμαιο τοξικότατων συμπεριφορών και καταστάσεων που θα σας κάνουν να νιώθετε ότι είστε σε κινούμενη άμμο.
Μην κακομεταχειρίζεστε τον εαυτό σας.
Έχετε τον πλήρη και απόλυτο έλεγχο του εαυτού σας, του συναισθηματικού σας κόσμου. Η ευζωία σας δεν θα πρέπει να επαφίεται στις συμπεριφορές που εισπράττετε από κάποιον άλλο, αλλά από την αγάπη, τη φροντίδα και την εμπιστοσύνη που θα δείχνετε στον εαυτό σας πρωτίστως, και δευτερευόντως από υγιείς, γόνιμες και ευχάριστες διαπροσωπικές σχέσεις.
Και πώς αντιμετωπίζουμε αποτελεσματικά τους τοξικούς ανθρώπους;
Ο μόνος που μπορεί να περιορίσει αυτό που είστε ικανοί να κάνετε, είναι ο εαυτός σας, όσο περίεργο ή πρωτόγνωρο μπορεί να σας φαίνεται. Κανείς δεν μπορεί να κρίνει τις ικανότητες, τις δυνατότητες, τα όνειρά σας, όσο εσείς έχετε τον έλεγχο του εαυτού σας.
Ο καθένας μας είναι υπεύθυνος για τις αποφάσεις του, τις πράξεις του και τις συνέπειές τους.
Ως εκ τούτου, έχουμε τον έλεγχο των συναισθημάτων μας και της ζωής μας. Αψηφήστε τη γνώμη των τοξικών ανθρώπων, καθώς πρόκειται απλά για γνώμη. Είναι η δική τους αλήθεια, η δική τους – όχι και τόσο καλοπροαίρετη – οπτική.
Δώστε αξία και σημασία στη δική σας γνώμη, στο δικό σας ένστικτό, στις δικές σας αξίες. Δώστε σημασία στις απόψεις των ανθρώπων που σέβεστε και σας σέβονται, που αγαπάτε και σας αγαπούν. Έτσι, θα μπορέσετε να ελευθερωθείτε από τοξικές σχέσεις.
Αυτό, βέβαια, δεν σημαίνει ότι δεν θα έχετε καμία επαφή με τους τοξικούς ανθρώπους. Όμως, θα έχετε ενδυναμωθεί, θα έχετε ατσαλωθεί και αναπτύξει ψυχική αντοχή, ώστε να μην επιτρέπετε να σας επηρεάζουν, να μπαίνουν στο μυαλό σας και να παίζουν το παιχνίδι τους εις βάρος σας.
Δύναμή σας, οι επιλογές σας
Να θυμάστε ότι κανένας δεν έχει τη δύναμη να σας κάνει να νιώσετε άσχημα, εκτός αν εσείς του επιστρέψετε να το κάνει.
Τα συναισθήματά σας δημιουργούνται από τις σκέψεις σας.
Επομένως, ανάλογα με το πώς θα φερθεί κάποιος, σκέφτεστε, νιώθετε και εν συνεχεία πράττετε.
Για παράδειγμα, αν κάποιος σας μιλήσει απότομα, σκέφτεστε ότι σας αδικεί και σας προσβάλλει, νιώθετε άσχημα γι’ αυτό και αυτό το συναίσθημα συνήθως σας οδηγεί στο να αντιδράσετε είτε με αντίστοιχα άσχημη συμπεριφορά ή να μην μιλήσετε, το γνωστό «κατάπια τη γλώσσα μου», και στη συνέχεια να ανακαλείτε το γεγονός στο μυαλό σας, σκεπτόμενοι ότι ίσως κακώς δεν αντιδράσατε ή ακόμα και ρίχνοντας το φταίξιμο σ’ εσάς για την κακή συμπεριφορά του άλλου.
Όμως, η κακή συμπεριφορά του άλλου, όπως και η γνώμη των άλλων, είναι ευθύνη δική τους. Δεν ευθύνεστε εσείς για την συμπεριφορά κάποιου άλλου.
Μετάθεση ευθύνης
Οι τοξικοί άνθρωποι έχουν την τάση να μεταθέτουν την ευθύνη της συμπεριφοράς τους στον αποδέκτη της. Έχουμε όλοι ακούσει εκφράσεις όπως «εσύ φταις που έκανα / είπα το τάδε». Δεν ασκούμε τέτοια εξουσία στους άλλους.
Αν είχαμε τόση εξουσία πάνω στους άλλους, θα μπορούσαμε να την χρησιμοποιούμε για να τους προτρέπουμε να κάνουν κάτι καλό, να φέρονται όμορφα.
Αντ’ αυτού όμως, οι τοξικοί άνθρωποι ισχυρίζονται ότι κάποιος άλλος φταίει για την κακή συμπεριφορά τους. Επ’ ουδενί, όμως, δεν πιστώνουν την καλή συμπεριφορά τους σε κάποιον άλλο.
Αναλογιστείτε το λίγο.
Αν ευθύνεστε για την κακή συμπεριφορά τους, γιατί να μην πάρετε τα εύσημα για την καλή συμπεριφορά τους;
Όμως αυτό δεν πρόκειται να συμβεί. Όχι γιατί δεν σας αξίζουν, αλλά γιατί ο καθένας είναι υπεύθυνος, υπόλογος για τη συμπεριφορά του, είτε είναι καλή ή κακή.
Έχουμε την ελευθερία να επιλέγουμε ανά πάσα ώρα και στιγμή πώς θα νιώθουμε, χωρίς να παραχωρούμε στους άλλους τη δύναμη να διαμορφώνουν τα συναισθήματά μας.
Επομένως, μην επιρρίπτετε ευθύνες στον εαυτό σας για τη συμπεριφορά των άλλων. Η δύναμή σας έγκειται στην διαχείριση του εαυτού σας, στη φροντίδα του και στην προστασία του από αυτούς τους ανθρώπους.
Ανάληψη της δικής σας ευθύνης κι επιλογής
Προσπαθήστε να μην ταράζεστε και να μην στενοχωριέστε αντιμετωπίζοντας τοξικούς ανθρώπους. Εκπαιδεύστε τον εαυτό σας και σε σύντομο χρονικό διάστημα, θα σας γίνει βίωμα. Να φέρεστε έξυπνα, μελετημένα, προς το συμφέρον σας και την ηρεμία σας.
Προσπαθήστε, επίσης, να μην αναστατώνεστε, να μην θυμώνετε και να μην μπείτε στη διαδικασία να λογομαχήσετε. Αν αυτό συμβεί, εκτός από το ότι παίζετε το παιχνίδι τους, αυτές οι λογομαχίες συνήθως δεν έχουν καλό τέλος.
Διατηρείστε την ψυχραιμία σας, σκεφτείτε πριν μιλήσετε, πριν αντιδράσετε. Ζυγίστε την κατάσταση, δείτε τι δεν πρέπει να κάνετε ή να πείτε και αντιστρέψτε την κατάσταση υπέρ σας. Ναι, είναι εφικτό. Αν δεν τροφοδοτήσετε περαιτέρω την τοξικότητα της κατάστασης με το να αντιδράσετε, έστω και προσωρινά, θα εκτονωθεί η ένταση.
Να θυμάστε ότι είστε κύριοι του εαυτού σας. Επιλέγετε αν θα δράσετε ως αυτόνομα και αυτόφωτα όντα ή θα αντιδράσετε σε κάποιον ή κάτι ως έρμαιό του.
Επιλέγετε την ηρεμία και ευζωία σας, απέναντι στη στενοχώρια, τις ενοχές και την πικρία. Με βάση τους ανθρώπους που θα επιλέξετε να είναι δίπλα σας, αντίστοιχη θα είναι και η καθημερινότητά σας, ολόκληρος ο κόσμος σας και η ζωή σας. Η ποιότητα και η ποσότητα της ευεξίας, της ευζωίας και της ευτυχίας σας ξεκινούν και καταλήγουν σ’ εσάς και τους ανθρώπους σας γύρω σας, μην το ξεχνάτε!
Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου
Βίκυ Βλαστάρη - Σύμβουλος Ψ.Υγείας
Βίκυ Βλαστάρη: έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology
Οι πληροφορίες που αναφέρονται στον επαγγελματικό κατάλογο ειδικών παρέχονται από τους ίδιους τους ειδικούς, κατά την εγγραφή τους στο σύστημα. Όταν βλέπετε την ένδειξη «έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology”, σημαίνει ότι το Psychology έχει ελέγξει, με email, τηλεφωνικά ή/και με λήψη των σχετικών εγγράφων, τα ακόλουθα στοιχεία:
- Ότι ο ειδικός είναι υπαρκτό πρόσωπο.
- Ότι τα πτυχία οι τίτλοι και οι εξειδικεύσεις που αναφέρει είναι αληθινά.
- Ότι οι πληροφορίες που αναφέρει ισχύουν.
Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας, Meditation Teacher & Breathing Coach, Life Coach, NLP Practitioner. Με αγάπη για τον άνθρωπο και ιδιαίτερη προσοχή και φροντίδα στην από κοινού προσπάθεια για τη διαχείριση και επίλυση αυτών που τον απασχολούν. Μέλος HCCMA & I.A.R.P.P.