Η μάθηση δεν μπορεί να είναι το ίδιο εύκολη για όλους τους μαθητές αφού, ο καθένας μαθαίνει με διαφορετικό τρόπο, σε διαφορετικό χρόνο και ορισμένοι αντιμετωπίζουν μαθησιακές δυσκολίες.
Δυσκολίες μπορούν να προκύψουν από το ίδιο το γνωστικό αντικείμενο, από τις συνθήκες κάτω από τις οποίες πραγματοποιείται η μάθηση καθώς και από τα χαρακτηριστικά των μαθητών με μαθησιακές , συναισθηματικές ή κοινωνικές αδυναμίες.
Η ραγδαία ανάπτυξη της τεχνολογίας φωτίζει στερεότυπα, ακυρώνει προκαταλήψεις και καθιστά νέους τρόπους διαχείρισης μαθησιακών δυσκολιών, όπως είναι η αυτιστική διαταραχή, το σύνδρομο Asperger και η ΔΕΠ-Υ και χαμηλών επιδόσεων των μαθητών (Ράπτης 2001).
Τεχνολογίες Πληροφοριών και επικοινωνίας στην εκπαίδευση
Οι ΤΠΕ στην εκπαίδευση προσφέρουν τόσο στα φυσιολογικά αναπτυσσόμενα παιδιά όσο και στα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες τη δυνατότητα αυτορρύθμισης και παροχής κινήτρων για μάθηση μέσω της πολυαισθητηριακής διδασκαλίας.
Συγκεκριμένα, το οπτικοακουστικό υλικό, η διάδραση, η οπτικοποίηση πληροφοριών βοηθά τους μαθητές να πετύχουν θεαματικά αποτελέσματα και τα τελευταία χρόνια έχουμε παραδείγματα μαθητών που διαπρέπουν στον αυτοματισμό και τη ρομποτική.
Μαθητές με δυσλεξία και διαταραχή ελλειμματικής προσοχής μέσα από ειδικά λογισμικά μπορούν να αποκτούν πρόσβαση στην πληροφορία γεγονός που μειώνει το στιγματισμό αυτών των ατόμων και προλαμβάνει τη σχολική αποτυχία.
Σε καμία περίπτωση οι ΤΠΕ δεν συνεπάγεται ότι μπορούν να αντικαταστήσουν τον εκπαιδευτικό, αντιθέτως τον ισχυροποιούν καθώς ο ρόλος του γίνεται υποστηρικτικός και καθοδηγητικός. Βοηθούν ακόμη τους παιδαγωγούς να διαφοροποιήσουν τη διδασκαλία τους, λαμβάνοντας υπόψη τη μαθησιακή τους ετοιμότητα των παιδιών, το προφίλ αλλά και τα ενδιαφέροντα και τις ανάγκες τους ώστε να προσαρμόσουν το περιεχόμενο της μαθησιακής διαδικασίας. Γι’ αυτό το λόγο μία αξιολόγηση στην αρχή του μαθήματος για ανατροφοδότηση αποτελεί πυλώνα του καθολικού σχεδιασμού μίας διδακτικής διαδικασίας.
Η διαφοροποιημένη διδασκαλία μέσω των νέων τεχνολογιών, τα σενάρια διδασκαλίας και οι κατάλληλες δραστηριότητες αποτελούν βασική προϋπόθεση για μία τάξη «ίση για όλους».
Στόχος είναι μέσω των ΤΠΕ να μάθουμε στους μαθητές μας πώς να σκέφτονται και να δίνουμε το «τι να σκέφτονται» διαφοροποιημένο. Η επεξεργασία της πληροφορίας είναι σημαντικό να γίνεται και με τα δύο ημισφαίρια του εγκεφάλου από την εικόνα στον κανόνα (δεξί ημισφαίριο) και από τις λέξεις στον κανόνα (αριστερό ημισφαίριο)( Pritchard 2009).
Με τη χρήση νέων τεχνολογιών επιτυγχάνεται:
- η αύξηση των ενδιαφερόντων στη διδακτική διαδικασία
- Η αύξηση συγκέντρωσης προσοχής
- Συμμετοχή στο μάθημα
- Εκμάθηση αφηρημένων εννοιών
- Κοινωνική αλληλεπίδραση
- Ανάπτυξη κατανόησης κοινωνικών συνθηκών
- Ενίσχυση του αίσθημα του «μπορώ»
- Καλλιέργεια πολλαπλής νοημοσύνης
Φυσικά όλα τα παραπάνω απαιτούν κατάλληλη υλικοτεχνική υποδομή κι επιμόρφωση των ίδιων των εκπαιδευτικών καθώς παρατηρούμε μία αντίσταση για διαφοροποίηση της διδασκαλίας τους, προβάλλοντας ενδοιασμούς για τη μείωση βοήθειας στους μαθητές που δεν παρουσιάζουν μαθησιακές ιδιαιτερότητες.
Έρευνες όμως έχουν δείξει πως εκπαιδευτικοί που προσάρμοσαν τη διδασκαλία τους θέλησαν να κάνουν το ίδιο και στα επόμενα μαθήματα αλλά και στις ξένες γλώσσες διότι είδαν γρήγορα αποτελέσματα.
Οι δεξιότητες που πρέπει να κατέχουν αφορούν πρωτίστως την καλή γνώση του αναλυτικού προγράμματος σπουδών, την επαρκή γνώση της τεχνολογίας και την ικανότητα σχεδιασμού δραστηριοτήτων (Παντελιάδου 2013).
Οι ΤΠΕ στα χέρια των εκπαιδευτικών αποτελούν σημαντικό εργαλείο μέσω των οποίων μπορούν να αυξήσουν τη σχολική επίδοση των εκπαιδευομένων, ν’ αναπτύξουν νέες δεξιότητες αλλά και να οδηγήσουν τους μαθητές να γνωρίσουν την ανεξάρτητη πλευρά του εαυτού τους.
Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου
Ευαγγελία Κουτράκου - Σύμβουλος Ψ.Υγείας
Ειδική Παιδαγωγός στην ξενόγλωσση εκπαίδευση σε μαθητές με Μαθησιακές Δυσκολίες.