Η διαφορά των τύψεων από την ενοχή

Ακρόαση άρθρου......

Όλοι μας έχουμε αναφερθεί κάποιες φορές σε στιγμές της ζωής μας που μία συμπεριφορά δική μας δημιούργησε μέσα μας τύψεις ή ενοχές. Οι τύψεις συγχέονται με τις ενοχές αρκετές φορές και με λανθασμένο τρόπο. Υπάρχει όμως μία ειδοποιός διαφορά ανάμεσα στις δύο αυτές λέξεις, η οποία πρέπει να ξεκαθαριστεί, ώστε να βοηθήσει και άλλους ανθρώπους να απεγκλωβιστούν από τα αρνητικά τους συναισθήματα.

Τι είναι οι τύψεις

Οι τύψεις είναι η συναισθηματική κατάσταση που βιώνουμε όταν έχουμε κάνει κακό και έχουμε βλάψει με τα λόγια ή τις ενέργειές μας έναν ή άλλους ανθρώπους. Μιλάμε για έναν κακό το οποίο υφίσταται, είναι γεγονός αληθινό και έχει προκαλέσει αρνητικές συνέπειες σε έναν άνθρωπο. Τύψεις μπορεί να νοιώθει εκείνος που έδωσε μία ψευδή κατάθεση και καταδίκασε έναν αθώο, εκείνος που χτύπησε με το αυτοκίνητό του κάποιον και τον παράτησε αβοήθητο ή εκείνος που αφαίρεσε τη ζωή κάποιου. Οι τύψεις αφορούν ένα πραγματικό κακό στο οποίο ευθυνόμαστε απόλυτα και σίγουρα εμείς οι ίδιοι και τις συνέπειες που έχουν αυτές στα λόγια και τις πράξεις μας.

Τι είναι οι ενοχές

Οι ενοχές από την άλλη, δεν υπονοούν ότι το άτομο που τις νοιώθει, έχει φταίξει και εκείνο υποχρεωτικά, ούτε ότι αυτό που έχει πράξει κάποιος είναι κακό. Η ενοχή δε συνδέεται πάντα με τη δική μας υπαιτιότητα, αλλά με τη χαμηλή αυτοεκτίμηση που πολλές φορές διακατέχει το ενοχικό άτομο, αλλά και από το σύστημα αξιών που έχουμε και το οποίο συνδέεται με τον τρόπο που έχουμε μεγαλώσει  αλλά και πόσο υγιής και συναισθηματικά επαρκής ήταν η σχέση με τους γονείς μας. Ενοχή μπορεί να νοιώθει κάποιος απλώς επειδή μπορεί να ξέχασε να πάρει ένα τηλέφωνο τους γονείς του ή επειδή ακύρωσε μία συνάντηση με φίλους γιατί ήταν κουρασμένος. Πράξεις οι οποίες δεν είναι κακές, αλλά πολλές φορές δείχνουν ότι σκέφτεστε και υπολογίζετε και τον εαυτό σας και όχι μόνο τους άλλους.

Η ενοχή συνήθως απορρέει από την πεποίθηση που έχει υιοθετηθεί από ένα άτομο ότι πρέπει να είναι πάντα διαθέσιμο και να δίνει τα πάντα για τους άλλους.  

Αυτή η στάση ζωής οφείλεται στην ανάγκη του ενοχικού ατόμου να νοιώσει και να δεχτεί αγάπη, επειδή πιστεύει ότι μόνο έτσι θα την αξίζει. Πηγή της ενοχικής αυτής στάσης είναι τα πρώιμα παιδικά βιώματα όταν το παιδί ένοιωθε ότι έπαιρνε αγάπη μόνο όταν ανταποκρινόταν στις προσδοκίες των γονιών. Αυτό καλλιέργησε μέσα του την πεποίθηση ότι η αξία δεν είναι κάτι που υπάρχει μέσα του, αλλά βρίσκεται στην εμφάνιση, στις επιτυχίες, στην ικανότητα εκπλήρωσης των προσδοκιών των άλλων. Η νοσηρά ενοχική συμπεριφορά καλλιεργείται από το φόβο του ότι θα πάψουν οι άλλοι να αγαπούν και μας οδηγεί στην υιοθέτηση λανθασμένων συμπεριφορών και αντιλήψεων.
 
Στο άρθρο μου Πως ξεπερνάμε τις ενοχές , εξετάζω τα αίτια αλλά και τους τρόπους με τον οποίο ένας άνθρωπος μπορεί να αναγνωρίσει στον εαυτό του στοιχεία ενοχικού ατόμου, αλλά και πώς μπορεί να απεγκλωβιστεί από αυτά.
Στο συγκεκριμένο κείμενο, επιθυμούσα να διατυπωθεί η διαφορά που χωρίζει τις τύψεις από την ενοχή. Ενώ οι τύψεις λοιπόν έρχονται όταν πραγματικά έχουμε βλάψει κάποιον ως απόρροια της συνείδησής μας, οι ενοχές δεν υποδηλώνουν πάντα δική μας υπαιτιότητα για ένα γεγονός.