Τοξικοί Γονείς: Πως να ξεπεράσετε την τοξικότητά τους και να ανακτήσετε μια υγιή ζωή

Ακρόαση άρθρου......

Αδιαμφισβήτητα κανένας μας δε γνωρίζει πώς ακριβώς θα πρέπει να συμπεριφερθεί ως γονέας. Όλοι προσπαθούμε και μέσα από τα λάθη μας μαθαίνουμε και εξελισσόμαστε.

Δεν υπάρχει τέλειος γονιός, ούτε εγχειρίδιο για τέλειους γονείς. Είναι φυσιολογικό οι γονείς να φωνάζουν μερικές φορές στα παιδιά τους. Είναι φυσιολογικό περιστασιακά να γίνουν ελεγκτικοί. Σπανίως συμβαίνει να χτυπήσουν τα παιδιά τους. Αυτά τα ολισθήματα τους καθιστούν όμως τοξικούς; Φυσικά και όχι. Και οι γονείς είναι άνθρωποι και κάνουν λάθη.

Τα περισσότερα παιδιά μπορούν να διαχειριστούν ένα περιστασιακό ξέσπασμα του γονέα όσο εκείνοι το αντισταθμίζουν δίνοντας αγάπη και κατανόηση στα παιδιά τους.

Ωστόσο, υπάρχει μία κατηγορία γονέων που η αρνητική τους συμπεριφορά είναι μόνιμη και κυρίαρχη. Αυτοί οι γονείς είναι πολύ πιθανό να επηρεάσουν τη συναισθηματική και ψυχική υγεία του παιδιού και στη μετέπειτα ζωή του. Η συγκεκριμένη κατηγορία γονέων δεν αναγνωρίζει, δεν συνειδητοποιεί τα λάθη που κάνει και πολλές φορές μάλιστα δεν τα εκλαμβάνει ως λάθη, άρα όχι μόνο δε τα διορθώνει αλλά τα επαναλαμβάνει μονίμως. Αυτοί είναι οι τοξικοί γονείς.

Τα χαρακτηριστικά των τοξικών γονέων

Επικεντρώνονται μονίμως στα δικά τους συναισθήματα και προβλήματα, αδιαφορώντας για τα προβλήματα των παιδιών τους, μετατρέποντάς τα σε ενήλικες από τη παιδική τους ηλικία οι οποίοι όχι μόνο φροντίζουν τον εαυτό τους αλλά μεριμνούν και για τους γονείς τους. Οπότε αντιστρέφονται οι ρόλοι με το παιδί να αναλαμβάνει το ρόλο του γονέα, του φροντιστή.

Το παιδί νιώθει υπεύθυνο για τους γονείς του, χάνει την παιδικότητά του. Εκλαμβάνει ως φυσιολογικό να παραμερίζει τις ανάγκες του, να βάζει τον εαυτό του σε δεύτερη μοίρα και να νοιάζεται περισσότερο για τους άλλους παρά για τον εαυτό του. Πιστεύει ότι ο μόνος τρόπος να πάρει αγάπη, είναι φροντίζοντας τους άλλους.

Στη ζωή του θα μεριμνά για την ευτυχία των άλλων, παραμελώντας τη δική του, γιατί οι γονείς του επικεντρώνονταν στα δικά τους συναισθήματα, στέλνοντας υποσυνείδητα ένα ηχηρό μήνυμα στο παιδί: «Τα συναισθήματά σου δεν είναι σημαντικά, τα δικά μου είναι σημαντικότερα.»

Ακόμη, ένα παραμελημένο ή κακοποιημένο παιδί συνηθίζει να ζει με φόβο. Καθώς δεν υπάρχει ασφαλής προσκόλληση, δεν μπορεί να γνωρίσει τον εαυτό του. Δεν υπάρχει κάποιος εκεί να το καθρεφτίσει, να το κάνει να αναγνωρίσει και να αποδεχθεί το συναίσθημά του, να του πει «είσαι στεναχωρημένος, καταλαβαίνω», δεν υπάρχει κανείς στον οποίο μπορεί να εκφράσει τα συναισθήματά του και να βρει παρηγοριά και ανακούφιση. Μη νομίζετε πως είναι λίγοι αυτοί οι γονείς.

Κάθε γονιός κουβαλά και μεταβιβάζει την κληρονομιά που έχει πάρει από το δικό του μη συνειδητοποιημένο παρελθόν. Όταν δεν επιτρέπουν οι γονείς στα παιδιά τους να βιώσουν τα πραγματικά τους συναισθήματα και να γνωρίσουν τον εαυτό τους, δε θα μπορέσουν αυτά τα παιδιά να αγαπήσουν τον εαυτό τους. Πώς γίνεται να αγαπήσουν εξάλλου κάποιον που δε γνωρίζουν; Κάποιον που δεν έχει αγαπηθεί ποτέ;

Υπερβολικά επικριτικοί γονείς

Όλοι οι γονείς θα ασκήσουν κριτική στα παιδιά τους καθώς χωρίς αυτήν δε θα ήξεραν τους κανόνες του σπιτιού, τα όρια και το πώς να κάνουν σωστά ορισμένα πράγματα όπως είναι για παράδειγμα το σωστό βούρτσισμα των δοντιών. Οι τοξικοί γονείς ωστόσο, λειτουργούν επικριτικά και μειονεκτικά απέναντι σε κάθε συμπεριφορά του παιδιού χωρίς να το επιβραβεύουν ποτέ και για τίποτα.

Αυτό το παιδί μεγαλώνοντας θα αναπτύξει μια σκληρή εσωτερική κριτική για τον εαυτό του (επί της ουσίας θα εσωτερικεύσει, θα οικειοποιηθεί τα λόγια του γονέα), θα πιστεύει ότι πράγματι τα κάνει όλα λάθος, ότι όντως δεν είναι άξιο επαίνου, ότι είναι όντως άχρηστο όπως του έλεγαν, δε θα πιστεύει στον εαυτό του και στις δυνάμεις του. Συνήθως θα ελκύει στη ζωή του σκληρούς και κακοποιητικούς ανθρώπους και θα πιστεύει ότι μπορεί να τους αλλάξει, να τους κάνει να τον αγαπήσουν.

Άλλοτε, θα φτάσει στο αντίθετο άκρο. Θα προσπαθεί να αποδείξει κυρίως στον εαυτό του και τους γονείς του ότι δεν είναι ανίκανος. Θα πιέζει τον εαυτό του προσπαθώντας να είναι «τέλειος». Πολλούς τέτοιους ανθρώπους συναντάμε στη διάρκεια της ζωής μας οι οποίοι καταξιώνονται για παράδειγμα επαγγελματικά, δίνουν το 100% του εαυτού τους, και τελικά όντως ακούνε πολλά «μπράβο». Αλλά ξέρετε κάτι; Ποτέ δε θα τους αγγίξει αυτό το μπράβο, ποτέ δε θα το πιστέψουν. Γιατί οι σημαντικοί άνθρωποι της ζωής τους, τους έλεγαν πάντα ότι είναι λίγοι και ότι είναι λάθος.

Αποκτήστε το βιβλίο Το παιδί που κρύβουμε μέσα μας από το εξειδικευμένο βιβλιοπωλείο ψυχολογίας της Πύλης μας.

Ο χειριστικός γονέας

Χειριστικός γονέας είναι αυτός που εξαπατά τα παιδιά του και τα χρησιμοποιεί για να πετύχει έναν προσωπικό στόχο χωρίς να νοιάζεται για τις ανάγκες και τα συναισθήματά τους.

Παράδειγμα: Πολλές φορές οι τοξικοί γονείς λένε στα παιδιά τους ότι αυτά είναι υπεύθυνα για την ευτυχία ή τη δυστυχία των γονιών τους. Λένε, λοιπόν, τι θυσίες έχουν κάνει για να τα μεγαλώσουν, ότι τα παράτησαν όλα για χάρη τους ή πως είναι η μοναδική πηγή ευτυχίας τους. Με αυτό τοn τρόπο, το παιδί νιώθει υπεύθυνο για τα συναισθήματα του γονέα του άρα και ένοχο όταν μιλάμε για τη δυστυχία του γονέα ή υπεύθυνο ώστε να συνεχίσει να διατηρεί ευτυχισμένο τον γονέα του. Πάνω στην ενοχή, λοιπόν, πατάει ο γονέας για να κερδίζει κάθε φορά αυτό που επιθυμεί από το παιδί.

Το παιδί αισθάνεται ότι αυτό ευθύνεται για την ευτυχία ή τη δυστυχία του γονέα, νιώθει υπεύθυνο για αυτόν. Άρα, ζει με άγχος από την παιδική ηλικία, με ένα άγχος ικανοποίησης των άλλων και παραμερίζοντας τη δική του ευτυχία. Αυτό το μοτίβο, - όπως και τα παραπάνω που αναφέραμε και αυτά που ακολουθούν – το επαναλαμβάνει και στην ενήλικη ζωή του το παιδί. Στις σχέσεις με τους φίλους, τους ερωτικούς συντρόφους, στα παιδιά του. Εύκολα μπορεί κάποιος να τον χρησιμοποιήσει και να τον εκμεταλλευτεί.

Κανένα παιδί δεν πρέπει να αισθάνεται και να είναι υπεύθυνο για την ευτυχία κανενός. Ο καθένας μας είναι υπεύθυνος για τη δική του ευτυχία. Κανείς δε θα πρέπει να υποχρεώνεται για την ευτυχία κάποιου άλλου, πόσο μάλλον ένα μικρό παιδί.

Αστεία εις βάρος των παιδιών και ανταγωνισμός γονέων

Όλοι οι γονείς πειράζουν τα παιδιά τους, εντός βέβαια φυσιολογικών ορίων. Οι τοξικοί γονείς όμως, εστιάζουν σε ένα αρνητικό χαρακτηριστικό του παιδιού και το χρησιμοποιούν ως πείραγμα ή και ανταγωνίζονται τα παιδιά τους λέγοντας πόσο καλύτεροι ήταν αυτοί σε κάτι.

Ένα παιδί που του ασκούν μονίμως έντονη κριτική, το χλευάζουν και γελούν εις βάρος του, δε θα έχει καθόλου αυτοπεποίθηση, δε θα πιστεύει στον εαυτό του, θα δέχεται τα αρνητικά σχόλια αβίαστα, θα μπορεί ακόμη και να είναι θύμα bullying. Δε θα έχει πίστη στις δυνάμεις και τα θετικά του χαρακτηριστικά καθώς όλοι επικεντρώνονταν στα αρνητικά του ως παιδί και πάντα θα επιζητά την επιβεβαίωση και την αναγνώριση από τους άλλους, χωρίς όμως αυτή να του είναι αρκετή.

Γονείς που αποσύρουν την «αγάπη» τους

Η αγάπη μεταξύ γονέα και παιδιού είναι άρρηκτα συνδεδεμένη και ανιδιοτελής. Σε αυτό το είδος γονέων, μάλλον δεν ισχύει κάτι τέτοιο. Οι τοξικοί γονείς χρησιμοποιούν την αγάπη ως μέσο διαπραγμάτευσης. «Εμείς ξέρουμε τι είναι καλύτερο για εσένα, θέλουμε να πάρεις αυτόν τον σύντροφο. Εάν δε το κάνεις, θα αποσύρουμε την οικονομική βοήθεια που σου παρέχουμε.»

Σημαίνει πως θα βρίσκει αργότερα ανθρώπους στη ζωή του που θα το αγαπάνε με όρους και προυποθέσεις. Δηλαδή με ανθρώπους που δε θα τον / την αγαπάνε πραγματικά. Θα είναι δύσκολο να γνωρίσει την πραγματική και ανιδιοτελή αγάπη. Πιστεύει πως δεν αξίζει επιτυχία, ευτυχία ή μια καλή σχέση. Και αν τη βρει δε θα το πιστέψει. Γιατί πρόκειται για ένα παιδί που στην παιδική του ηλικία, πρόδωσαν την εμπιστοσύνη του.

Αυστηρά όρια

Οι τοξικοί γονείς θέτουν πολύ αυστηρά όρια στα παιδιά τους (χαρακτηριστικό παράδεγμα οι υπερπροστατευτικοί γονείς), βάζοντάς τους βαρύτατες ποινές εάν δε τηρηθούν ενώ από τη δική τους μεριά δεν υπάρχουν όρια. Μπορεί να μην επιτρέπουν στο παιδί τους να βγει έξω, μπορεί να κρυφακούσουν μια συζήτησή του ή ακόμα και να το παρακολουθήσουν.

Όλα αυτά θυσιάζονται στο βωμό της αγάπης. Αλήθεια, όλο αυτό θα μπορούσε να βοηθήσει το παιδί σε κάτι; Να το εξελίξει;

Λεκτική, σωματική ή/και σεξουαλική κακοποίηση

Είτε είναι υπερβολικά κακοποιητικοί λεκτικά είτε διακριτικά σαρκαστικοί, θεωρείται λεκτική κακοποίηση που ως αποτέλεσμα έχει την συνεχή απογοήτευση του παιδιού και την μείωση της αυτοπεποίθησής του. Αρκετές φορές ανίκανοι να ελέγξουν τα συναισθήματα και την οργή τους, κατηγορούν το παιδί ότι αυτό είναι υπεύθυνο για τη δική τους ανάρμοστη συμπεριφορά, για τη λεκτική ή τη σωματική βία που του άσκησαν.

Η σεξουαλική κακοποίηση είναι η απόλυτη προδοσία σε ένα παιδί, καταστρέφει την παιδική ηλικία και την αθωότητα της παιδικής ψυχής.

Το παιδί μαθαίνει να ζει με στρες και φόβο, κάτι που πυροδοτεί πολλά προβλήματα υγείας όπως συχνοί έντονοι πονοκέφαλοι, ψωρίαση, καρδιαγγειακά προβλήματα, αυξημένη αρτηριακή πίεση και άλλα. Το παιδί μαθαίνει να κρατάει τα συναισθήματά του (π.χ. θυμό) μέσα του γιατί αν τα εκφράσει θα τιμωρηθεί και θα χάσει την αγάπη του γονέα. Προτιμά να θεωρεί τον εαυτό του κακό που αξίζει τιμωρία, παρά να πιστέψει ότι ο γονιός είνα κακός. Έτσι, αποκτά ακόμη μεγαλύτερη ανοχή στην κακομεταχείριση.

Αποκτήστε το βιβλία της Alice Miller, από το εξειδικευμένο βιβλιοπωλείο ψυχολογίας της Πύλης μας. H Alice Miller είναι κυρίως γνωστή για τον αγώνα της που αφορούσε την ευαισθητοποίηση του κοινού για την παιδική κακοποίηση που προέρχεται από τους ίδιους τους γονείς. 

Αντιμετώπιση τοξικού γονέα

Τι μπορώ να κάνω ως ενήλικας πλέον; Διορθώνεται αυτή η σχέση που έχω με τους γονείς μου;

Όλες οι σχέσεις αξίζουν προσπάθειες (εντός φυσιολογικών ορίων βέβαια) καθώς επενδύουμε συναισθηματικά σε αυτές. Στις τοξικές σχέσεις ωστόσο, πάντα θα υπάρχουν προβλήματα. Ακόμη κι όταν ενηλικιωθεί το παιδί, οι γονείς συνήθως δεν είναι διαθέσιμοι να αλλάξουν, δεν αναγνωρίζουν καν ότι έχουν κάνει κάποιο λάθος και άρα δεν καθίσταται εφικτή η αλλαγή της τοξικής σχέσης με μία υγιή. Κάθε αλληλεπίδραση με τους γονείς θα τελειώνει με συναισθήματα απογοήτευσης και θλίψης. Ανεξάρτητα από το πόσο προσφέρατε και επενδύσατε συναισθηματικά, ποτέ δε θα είναι αρκετό για αυτούς. Κάθε προσπάθεια που θα κάνετε, δεν θα αποδίδει καρπούς, αντιθέτως πάντα εσείς θα βγαίνετε οι επιθετικοί, οι λάθος, οι φταίχτες.

Ό,τι κι αν συμβεί, η λογική τους είναι πως το παιδί φταίει για όλα, ακόμη και για το πώς νιώθει. Ακόμη, πιστεύουν ακράδαντα ότι τα παιδιά μόνα τους προκαλούν τα πάντα. Δεν αναλαμβάνουν καμία ευθύνη για τίποτα, αντίθετα επιρρίπτουν ευθύνες στα παιδιά γεμίζοντάς τα τύψεις και ενοχές.

Είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα εξάλλου των τοξικών ανθρώπων, η έλλειψη απολογητικότητας. Δεν επικεντρώνονται ποτέ στον εαυτό τους. Στο επίκεντρο της προσοχής τους βρίσκονται οι άλλοι και κυρίως τα λάθη των άλλων, τονίζοντας πόσο τους πλήγωσαν τα παιδιά τους, πόσο τους ντρόπιασαν, πόσο τους υποτίμησαν και άλλα συναφή.

Όταν φτάσετε λοιπόν στο σημείο να παραδεχθείτε στον εαυτό σας ότι αυτή η σχέση σας δημιουργεί προβλήματα και η ζωή σας δεν εξελίσσεται όπως θα θέλατε, τότε ήρθε ο καιρός να το αλλάξετε. Αρκεί να έχετε πίστη στις δυνάμεις και τον εαυτό σας και κουράγιο. Γιατί θέλει πολύ δύναμη να παραδεχτεί κανείς στον εαυτό του την αλήθεια σχετικά με το πόσο μπορεί να τον πλήγωσαν οι γονείς του. Κι εσύ μπορείς να τα καταφέρεις! Όλη αυτή η δύναμη βρίσκεται μέσα σου!

Διαχείριση τοξικής συμπεριφοράς

Πώς να διαχειριστώ την τοξική συμπεριφορά των γονιών μου και να ανακτήσω μια υγιή ζώη;

Το βασικότερο που θα ήθελα να πω σε αυτό το σημείο είναι πως δε φταίτε εσείς σε κάτι. Δεν είστε εσείς υπεύθυνοι για ό,τι σας συνέβη ως παιδιά!

Αλλά είστε υπεύθυνοι να κάνετε κάτι για αυτό τώρα! Να κάνετε θετικά βήματα και να πάρετε τη ζωή στα χέρια σας! Το κλειδί για να πάρετε τον έλεγχο της ζωής σας στα χέρια σας, είναι στο να καταλάβετε ότι μπορείτε να αλλάξετε εσείς χωρίς να αλλάξετε τους γονείς σας! Η ευτυχία σας δεν χρειάζεται να εξαρτάται από την ευτυχία των γονέων σας!

Θέστε όρια

Όπως αναφέραμε και νωρίτερα, συνήθως οι τοξικοί γονείς δε γνωρίζουν την έννοια όριο. Καταπάτηση των ορίων θεωρείται για παράδειγμα όταν ο γονιός δε χτυπάει τη πόρτα του δωματίου σας και μπαίνει μέσα ή και το ότι σας φορτώνουν τα δικά τους προβλήματα ως δικά σας. Από εσάς εξαρτάται λοιπόν, τι είναι αποδεκτό, τι σας είναι ανεκτό, τι δε θα σας ενοχλούσε και θέστε τα όριά σας για να προστατεύσετε τη ψυχική σας υγεία. 

Εκφράστε τα συναισθήματά σας

Σε μία τοξική οικογένεια, το παιδί δεν έχει το δικαίωμα να αισθανθεί θυμό απέναντι σε μια συμπεριφορά του γονέα. Ακόμη και όταν περάσουν τα χρόνια και το παιδί ενηλικιωθεί δε παύει να φοβάται τους γονείς του κάθε φορά που έρχεται αντιμέτωπο με αυτούς. Ανησυχεί για το τι θα πουν, τι θα σκεφτούν, πώς θα αντιδράσουν. Είναι πολύ σημαντικό λοιπόν να εκφράσετε τα συναισθήματά σας, είναι υγιές. Γι' αυτό, κάθε φορά που θα βιώνετε ένα έντονο αρνητικό συναίσθημα εκφράστε το στους γονείς του.

Αποκτήστε συναισθηματική ανεξαρτησία

Συναισθηματική ανεξαρτησία σημαίνει: είμαι μέλος της οικογένειας αλλά διαχωρίζομαι από αυτούς. Είμαι διαφορετικός όπως διαφορετικοί είναι και οι γονείς μου. Έχω τις απόψεις μου, τα συναισθήματά μου, τη συμπεριφορά μου όπως έχουν και οι γονείς μου. Δε χρειάζεται να είμαι ίδιος ή να συμφωνώ με τις απόψεις τους.

Μπορώ να είμαι αυτός που είμαι και να αφήσω τους γονείς μου να παραμείνουν όπως είναι. Όταν νιώσετε ελεύθεροι να έχετε τα δικά σας πιστεύω, τα δικά σας συναισθήματα, ξεχωριστά από τους γονείς σας, τότε έχετε καθορίσει τον εαυτό σας.

Πιθανότατα, να αντιμετωπίσετε κάποια δυσφορία από τους γονείς σας όταν το κάνετε αυτό. Μη βιαστείτε να αλλάξετε τον εαυτό σας για να τους είστε αρεστοί, θα το συνηθίσουν. Θα πρέπει να υπάρχει μια ισορροπία ανάμεσα στη φροντίδα του εαυτού σας και στην ανησυχία σας για τα συναισθήματα των υπολοίπων.

Απαντήστε μην αντιδράτε

Το αντίθετο του να είστε αντιδραστικοί (κάτι που δεν ωφελεί κανέναν), είναι να είστε απαντητικοί. Έχετε δηλαδή γνώση των συναισθημάτων σας αλλά δεν τα επιτρέπετε να σας ελέγχουν και να αντιδράτε παρορμητικά. Μην επιτρέπετε τα λόγια τους να επηρεάσουν τα συναισθήματά σας.

Οι τοξικοί γονείς, ξέρουν τα ευαίσθητα κουμπιά των παιδιών τους και εκεί πατάνε.

Όταν δε θα παίρνουν την αντίδραση που περιμένουν, θα αναστατώνονται. Θυμηθείτε, είστε πλέον ενήλικες και μπορείτε να αντέξετε λίγη δυσφορία με σκοπό να ανακτήσετε μια υγιή ζωή. Αντί λοιπόν να λογομαχείτε μαζί τους, απαντήστε διαφορετικά.

Παράδειγμα:

Μητέρα: είσαι εγωίστρια και ανικανοποίητη!

Κόρη: δεν είμαι! Κάνω τόσα πολλά για εσάς όλα αυτά τα χρόνια. Πάντα σκέφτομαι εσάς και παραμελώ εμένα. Ό,τι και να κάνω τίποτα δε σας είναι αρκετό.

Απαντώντας κατ' αυτό το τρόπο, φαίνεται πως το παιδί ακόμη και τώρα που έχει ενηλικιωθεί, απολογείται. Πρέπει να το σταματήσετε αυτό. Δεν οφελεί πουθενά. Πρέπει να αποδεχθείτε ότι οι γονείς σας είναι έτσι και δε πρόκειται να αλλάξουν. Όσο περιμένετε να πάρετε την επιβεβαίωση από τους γονείς σας, τόσο θα σας χειραγωγούν.

Εάν λοιπόν ελέγξετε τα συναισθήματά σας κοιτάξτε πώς μπορεί να αλλάξει ολόκληρη η συζήτηση:

Μαμά: Είσαι εγωίστρια και ανικανοποίητη!

Κόρη: Ενδιαφέρον που το βλέπεις έτσι

Μαμά: Απίστευτη η γαιδουριά σου. Με ειρωνεύεσαι;

Κόρη: Λυπάμαι που αναστατώθηκες

Μαμά: Θα πας να κάνεις τώρα ψώνια;

Κόρη: Ίσως μπορέσω αύριο

Μαμά: Δεν σε αναγνωρίζω

Στον παραπάνω διάλογο παρατηρούμε πλέον το παιδί να μην εμπλέκεται συναισθηματικά στο παιχνίδι που έχει στήσει η μητέρα και να θέτει όρια. Να λέει όχι, να μην απολογείται. Οι μη επιθετικές απαντήσεις, βοήθησαν στο να μη κλιμακωθεί η σύγκρουση. Άλλες μη επιθετικές εκφράσεις που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε αρχικά είναι:

• καταλαβαίνω
• είναι ενδιαφέρον
• σίγουρα δικαιούσαι να έχεις τη δική σου γνώμη
• λυπάμαι που δεν το εγκρίνεις
• άσε με να το σκεφτώ
• λυπάμαι που πληγώθηκες
• γιατί δε το συζητάμε καλύτερα όταν δε θα είσαι αναστατωμένος/η;

Μην εκδικείστε, φροντίστε τον εαυτό σας

Ξεκινήστε την εξάσκηση μόνοι σας. Φανταστείτε ότι είστε σε ένα δωμάτιο με τους γονείς σας και σας λένε κάτι επικριτικό. Απαντήστε τους με μη επιθετικό τρόπο. Να θυμάστε, εάν απολογείστε, δικαιολογείστε, προσπαθείτε να τους αλλάξετε την οπτική, τότε έχετε ήδη παραδώσει τις δυνάμεις σας. Αν ζητήσετε να σας καταλάβουν ή να σας συγχωρήσουν, τους δίνετε τη δύναμη να συνεχίσουν να σας χειραγωγούν.

Σκοπός της αντιμετώπισης των γονέων σας, δεν είναι να τους τιμωρήσετε, να τους κάνετε ό,τι σας έχουν κάνει, να ξεσπάσετε όλο το θυμό πάνω τους ή να πάρετε κάτι θετικό από αυτούς. Ο σκοπός είναι να ξεπεράσετε μια για πάντα το φόβο σας και να τους αντιμετωπίσετε, να τους πείτε την αλήθεια για το πώς νιώθατε τότε και πόσο έχει επηρεαστεί η ζωή σας. Όταν νιώσετε έτοιμοι, ήρεμα αλλά σταθερά, μιλήστε τους για τα γεγονότα της παιδικής σας ηλικίας και το πώς έχουν επηρεάσει αυτά την σχέση με τους γονείς σας. Ξεκαθαρίστε τη σχέση που μπορείτε να έχετε μαζί τους από εδώ και πέρα.

Ωστόσο, για να φτάσετε στο σημείο να έρθετε αντιμέτωποι με τους γονείς σας, θα πρέπει πρώτα να έχετε δουλέψει σκληρά με τον εαυτό σας έτσι ώστε: να έχετε δυναμώσει τον εαυτό σας για να μπορείτε να διαχειριστείτε μια ενδεχόμενη απόρριψη ή οποιοδήποτε άλλο αρνητικό συναίσθημα από τους γονείς σας και να μη νιώθετε πλέον υπεύθυνοι για ό,τι άσχημο σας έχει συμβεί στο παρελθόν.

Ψυχοθεραπεία

Η βοήθεια από έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας είναι ιδιαίτερα σημαντική. Σίγουρα κανένας ψυχολόγος από μόνος του δε μπορεί να σας κάνει καλά και να σας λύσει τα προβλήματα. Αλλά μπορεί να σας καθοδηγήσει, να γνωρίσετε τον εαυτό σας, να ξεπεράσετε τα τραύματα της παιδικής και ενήλικης ζωής σας και σταδιακά να αποκτήσετε μια υγιή ζωή.

Δύο χαρακτηριστικές τεχνικές που χρησιμοποιούν οι ψυχοθεραπευτές σε τέτοια περιστατικά, είναι γράφοντας γράμμα στους γονείς σας, μιλώντας τους για όλα όσα σας έχουν πονέσει, για τα συναισθήματα που σας δημιουργήθηκαν και ό,τι άλλο θα θέλατε να τους πείτε, στο παιδί που έχει πληγωθεί κατά τη παιδική του ηλικία (δηλαδή σε εσάς), στον σύντροφό σας. Η δεύτερη τεχνική είναι το παιχνίδι ρόλων.

Ο ενήλικας που γίνεται γονιός του εαυτού του

Ανακεφαλαιώνοντας, πείτε δυνατά στον εαυτό σας:

«Ως ενήλικας, είμαι πλέον υπεύθυνος για»:

• να γίνω ανεξάρτητος από τους γονείς μου (συναισθηματικά, συμπεριφορικά και οικονομικά)
• να δω με ειλικρίνια τη σχέση μου μαζί τους
• να αντιμετωπίσω την αλήθεια της παιδικής μου ηλικίας και να την αποδεχτώ
• να έχω το κουράγιο να εκφράσω τα πραγματικά μου συναισθήματα σε αυτούς
• να έχω το κουράγιο να αναγνωρίσω τη σύνδεση ανάμεσα στα γεγονότα της ενήλικης ζωής μου και της παιδικής μου ηλικίας
• να μειώσω και σταδιακά να αντιμετωπίσω την επιρροή, τη δύναμη και τον έλεγχο που έχουν στη ζωή μου είτε είναι ζωντανοί είτε όχι
• να αλλάζω τη δική μου συμπεριφορά όποτε οι άλλοι είναι επικριτικοί, χειραγωγικοί, σκληροί
• να βρω τον τρόπο να θεραπεύσω το παιδί μέσα μου
• να ανακτήσω τις δυνάμεις και την αυτοπεποίθησή μου

Είναι σημαντικό να κατανοήσετε ότι αυτοί οι στόχοι χωρίς προσπάθεια δεν μπορούν να υλοποιηθούν εν μία νυκτί. Όσο δουλεύετε με τον εαυτό σας μπορεί να βιώσετε αποτυχίες, πόνο, άσχημες σκέψεις. Ισως τότε σκεφτείτε να τα παρατήσετε. Μην αποθαρρύνεστε. Σημασία έχει η πρόοδος. Όσο μικρή κι αν είναι. Κάποιοι στόχοι, ίσως σας είναι ευκολότεροι από τους άλλους, αλλά όλοι ειναι εφικτοί.

Μπορείτε να ελευθερωθείτε από τους δαίμονες της παιδικής σας ηλικίας και να μη σας ελέγχουν πια! Μπορείτε να ελευθερώσετε το παιδί μέσα σας!

Στο πέρασμα του χρόνου θα ανακαλύψετε ότι ακόμα κι όταν οι γονείς σας δε θα συμφωνούν μαζί σας ή δε θα εγκρίνουν αυτά που κάνετε, θα μπορείτε να ανεχτείτε το άγχος επειδή δε θα χρειάζεστε πλέον την επιβεβαίωση τους. Όσο πιο ανεξάρτητοι και αυτοπροσδιόριστοι γίνεστε, τόσο πιο ευτυχισμένοι θα νιώθετε. Εμπιστευτείτε τα συναισθήματά και την οπτική σας.

Βιβλιογραφία

• Bradshaw J. (1988). Healing the shame that binds you. Pompano beach: health communications inc
• Hapern, Howard M. (1978). Cutting loose. An adult guide to coming to terms with your parents. New York: Bantam books
• Miller, Alice (1981). Prisoners of childhood. New York: basic books
• Whitfield L. (1987). Healing the child within. Pompano beach: health communications inc.

Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου

Τσομπάνη Θεοδώρα - Σύμβουλος Ψ.Υγείας

Τσομπάνη Θεοδώρα: έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology

Οι πληροφορίες που αναφέρονται στον επαγγελματικό κατάλογο ειδικών παρέχονται από τους ίδιους τους ειδικούς, κατά την εγγραφή τους στο σύστημα. Όταν βλέπετε την ένδειξη «έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology”, σημαίνει ότι το Psychology έχει ελέγξει, με email, τηλεφωνικά ή/και με λήψη των σχετικών εγγράφων, τα ακόλουθα στοιχεία:

• Ότι ο ειδικός είναι υπαρκτό πρόσωπο.
• Ότι τα πτυχία οι τίτλοι και οι εξειδικεύσεις που αναφέρει είναι αληθινά.
• Ότι οι πληροφορίες που αναφέρει ισχύουν.

Η Θεοδώρα Τσομπάνη είναι σύμβουλος ψυχικής υγείας , απόφοιτη του προγράμματος Εφαρμοσμένης Ψυχολογίας (Diploma of higher Education in Psychology) και συνεργάτιδα του πολυχώρου ευεξίας και αυτοβελτιωσης Be With You. 

6945773883

Δείτε όλα τα άρθρα Σελίδα ειδικού