Λένε πως τα στερεότυπα μας είναι προέκταση του εαυτού μας που εμφανίζονται οπουδήποτε και σε ανύποπτες στιγμές.
Μας καθορίζουν χωρίς να το καταλαβαίνουμε και μας στερούν ένα κομμάτι ελευθερίας. Όλοι βρισκόμαστε αντιμέτωποι με παρόμοια στιγμιότυπα καθημερινά που άλλοτε τα προσπερνάμε και άλλοτε όχι.
Ένα είναι το μόνο σίγουρο. Κάθε γεγονός είναι ένας καθρέφτης που μπορείς να αντικρίσεις ολόκληρη την κοινωνία αλλά και τον εαυτό σου. Γιατί πολύ εύκολα το "εγώ" μετατρέπεται σε "εμείς" και το αντίθετο, χωρίς να ξέρεις ποιό είναι το θύμα και ποιός ο θύτης.
Η ιστορία αρχίζει κάπως έτσι...
Ήμουν στο τελευταίο δρομολόγιο του ηλεκτρικού με προορισμό το σπίτι μου. Όλα έδειχναν να κυλούν φυσιολογικά, μέχρι που άνοιξε η πόρτα και μπήκαν δυο έφηβα κορίτσια. Έκατσαν μπροστά μου και άρχισε το μέγα μαρτύριο ή για την ακρίβεια το πραγματικό ξεγύμνωμα. Η μία από τις δυο ήταν μεθυσμένη και από το ασυνείδητο της αναδύονταν οι πιο βαθιά ριζωμένες αντιλήψεις της. Η διπλανή της προσπαθούσε να τη συγκρατήσει χωρίς να πετύχει και πολλά. Η κουβέντα ξεκίνησε σχετικά με ένα αγόρι που της άρεσε και ανακάλυψε ότι είναι ομοφυλόφιλος. Επαναλάμβανε συνεχώς ότι είναι μια παλιό αδερφή που ηδονίζεται κάνοντας πρωκτικό σεξ. Και πρόσθετε ότι έπρεπε να την έχει ενημερώσει για αυτή την επιλογή του και ότι έχουμε γεμίσει από δ' αύτους. Οι λιγοστοί επιβάτες που βρισκόμασταν στο βαγόνι, την κοιτούσαμε εμβρόντητοι και σοκαρισμένοι. Ελπίζαμε να σταματήσει αυτό τον αποκρουστικό μονόλογο, αλλά η τύχη δεν ήταν με το μέρος μας. Συνέχιζε ακάθεκτη να εκθέτει τις απόψεις της όπως που βρίσκονταν όλο αυτό τον καιρό και καλύτερα να μείνουν σπίτι τους. Ή φωνή της ήταν τόσο βροντερή λες και προσπαθούσε να ακουστεί σε όλη την αμαξοστοιχία. Στο τέλος πρόσθεσε ότι παρά ήταν αρρενωπός και όμορφος, για να ελκύεται από άτομα του ίδιου φύλου.
Καθώς τα έλεγε όλα αυτά, είχα εστιάσει το βλέμμα μου στο πρόσωπο της. Η ακμή της ήταν σε προχωρημένο στάδιο, ενώ τα μάτια της έλαμπαν από μια περίεργη διέγερση. Από ένα σημείο και μετά, δεν έβλεπα την ίδια, αλλά όλους αυτούς που την είχαν διαμορφώσει. Εμφανίζονταν μπροστά μου με μαγικό τρόπο, γονείς, φίλοι, συγγενείς, και τηλεοπτικοί αστέρες που είναι οι πνευματικοί ταγοί της εποχής μας. Ο λόγος της έμοιαζε συνεκτικός και χτισμένος με κάθε βεβαιότητα. Ήταν όμως έτσι;
Η εκδήλωση στερεοτύπων που ενύπαρχουν στην κοινωνία για τη διαφορετική σεξουαλική ταυτότητα
Πήρα τη γρήγορη απόφαση να αναλύσω μέχρι το τέλος της διαδρομής, όλα τα λεγόμενα της, θέλοντας να την κατανοήσω. Ξεκίνησε διατυμπανίζοντας ότι το αγόρι είναι ομοφυλόφιλος, επιδιώκοντας να τον υποτιμήσει, όσο το δυνατόν περισσότερο. Τότε θυμήθηκα οικογενειακές και όχι μόνο συζητήσεις. Κάθε φόρα που γίνεται κακή κρατική σε κάποιον πολιτικό ή δημοσιογράφο, κάποιος θα προσθέσει και τον σεξουαλικό του προσανατολισμό. Ακόμη δεν έχω καταλάβει που ακριβώς συνδέεται η ποιότητα ενός ανθρώπου με τη σεξουαλική του επιλογή. Αν σε κάποιον αρέσουν οι άντρες ή γυναίκες, του δίνεται αυτομάτως περισσότερο κύρος σε σύγκριση με κάποιον άλλο.
Στη συνέχεια, η κοπέλα επέμεινε πως κακώς δεν την είχε ενημερώσει για τις προτιμήσεις του και ότι θα έπρεπε να μείνει σπίτι. Μου γεννήθηκε αμέσως ένα ερώτημα εκείνη τη στιγμή. Γιατί ένας ομοφυλόφιλος πρέπει να ενημερώνει για τις επιλογές του; Έχει κάποια αρρώστια που πρέπει να αποφύγει το υπόλοιπο "υγειές" κομμάτι της κοινωνίας.
Επιπλέον, η κοπέλα έθεσε άθελα της το ζήτημα του ιδιωτικού και του δημοσίου στη πόλη. Τότε, συνειδητοποίησα ότι το ιδιωτικό είναι συνυφασμένο με τη συγκεκριμένη κάστα ανθρώπων, ενώ το δημόσιο για όλους μας. Εξάλλου, σε πόσες συζητήσεις δεν έχουμε ακούσει συνομιλητές μας να λένε ότι δεν έχω πρόβλημα με τους γκέι, αρκεί να σέβονται και να μη προκαλούν. Και εγώ θα ήθελα να ρωτήσω όλους αυτούς, γιατί αυτοί να μπορούν να δώσουν ένα φιλί σε μια δημόσια πλατεία και όχι ένα ζευγάρι αντρών. Τί παραπάνω έχουν αυτοί δηλαδή; Σε μια πραγματικά ελεύθερη κοινωνία, όλη η πόλη ανήκει στον κάθε πολίτη ξεχωριστά.
Το στερεότυπο της εξωτερικής εμφάνισης των ομοφυλοφίλων
Το τελευταίο πράγμα που είπε, ήταν άμεσα συνδεδεμένο με την εμφάνιση της συγκεκριμένης κατηγορίας ατόμων. Δυσανασχετούσε στην ιδέα ότι ήταν αρρενωπός, με μια δυναμικότητα στις κινήσεις του. Διερωτώμαι αν υπάρχει μόνο ένας συγκεκριμένος τύπος ανθρώπων με αυτήν την σεξουαλική κατεύθυνση; Αν πάρουμε αυτό σα δεδομένο, θα συμφωνήσουμε ότι ο άνθρωπος είναι ταυτόσημος με μοντέλο αυτοκινήτων ή με κάποια γνωστή μουστάρδα ή μαγιονέζα. Δηλαδή, δε δημιουργείται κάτι άλλο πέρα από το πρωτότυπο. Φυσικά και δεν ισχύει αυτός ο συλλογισμός, γιατί ο άνθρωπος είναι ένα όν πολυποίκιλο. Όλα αυτά ειπώθηκαν, γιατί πολλοί από εμάς έχουμε στο μυαλό μας τον ομοφυλόφιλο, όπως παρουσιάζεται στην τηλεόραση. Είναι χαριτωμένος με έξυπνο χιούμορ, φοράει ρούχα με πολύχρωμα χρώματα, και κάθε φορά που μιλάει σπάει τον καρπό του χεριού του. Δεν έχουμε δει ούτε έναν τηλεοπτικό ήρωα που να είναι λιγομίλητος και πιο συνεσταλμένος.
Φτάνοντας σίγα- σίγα στον προορισμό μου, σκεφτόμουν, αν μου δινόταν η ευκαιρία, τι θα έλεγα σε αυτό το κορίτσι. Θα του μιλούσα για την ελευθερία της σάρκας και την ανάταση της ψυχής; Αλλά και πάλι, τι νόημα είχε; Ήταν τόσο βυθισμένη στο δικό της κόσμο που δε θα καταλάβαινε τίποτα. Το μόνο που έκανα ήταν να τη φανταστώ μετά από δέκα χρόνια. Ένα νευρωτικό κορίτσι που δε θα είχε ανακαλύψει τον εαυτό της, όντας εγκλωβισμένη σε μια κοινωνία που σου μοιράζει ρόλους, χωρίς να τη νοιάζει, αν μπορείς να τους ερμηνεύσεις. Ίσως, τελικά, η αλήθεια κρύβεται εκεί που η αυτογνωσία συναντάει την ελευθερία και το όνειρο την πραγματικότητα. Έπειτα άνοιξαν οι πόρτες και έφυγα.
Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου
Γιάννης Αγγελής - Ψυχοθεραπευτής
Γιάννης Αγγελής: έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology
Οι πληροφορίες που αναφέρονται στον επαγγελματικό κατάλογο ειδικών παρέχονται από τους ίδιους τους ειδικούς, κατά την εγγραφή τους στο σύστημα. Όταν βλέπετε την ένδειξη «έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology”, σημαίνει ότι το Psychology έχει ελέγξει, με email, τηλεφωνικά ή/και με λήψη των σχετικών εγγράφων, τα ακόλουθα στοιχεία:
- Ότι ο ειδικός είναι υπαρκτό πρόσωπο.
- Ότι τα πτυχία οι τίτλοι και οι εξειδικεύσεις που αναφέρει είναι αληθινά.
- Ότι οι πληροφορίες που αναφέρει ισχύουν.
Κοινωνικός λειτουργός και σωματικός ψυχοθεραπευτής. Εργάζεται με ευπαθείς κοινωνικές ομάδες, ενώ παράλληλα παρέχει ιδιωτικά ατομικές και ομαδικές συνεδρίες ψυχοθεραπείας.