Έρευνα πραγματοποίησε η Σχολή Επιστημών Υγείας του ΑΠΘ για τη σεξουαλική κακοποίηση παιδιών. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, συνολικά 229 παιδιά, ηλικίας από 3 μηνών έως 17 ετών, υπέστησαν σεξουαλική κακοποίηση στην δεκαετία 2005-2015. Σχεδόν τα μισά θύματα (49,8%) ήταν ηλικίας 13-18 ετών, ενώ το 36,3% ήταν ηλικίας έξι ως 12 ετών και το 13,9% παιδιά προσχολικής ηλικίας (πέντε ετών ή και μικρότερα).
Το πιο σοκαριστικό εύρημα της έρευνας, ήταν ότι στο 93% των περιπτώσεων δράστης ήταν γνωστός του θύματος.
Πως προσεγγίζει ο δράστης το θύμα
Συχνότερος τρόπος προσέγγισης του θύματος αποτελεί η εκμετάλλευση της εμπιστοσύνης του παιδιού (47,3%) από συγγενικά του άτομα (πατέρας, θείος, νονός) ή άτομα του στενού οικογενειακού περιβάλλοντός του (πατριός, φίλος γονέων). Άλλος τρόπος που φαίνεται να εφαρμόζουν οι δράστες είναι η αρχική γνωριμία του παιδιού με οποιονδήποτε τρόπο και στη συνέχεια η κακοποίησή του με την άσκηση σωματικής βίας ή με τη χρήση κατασταλτικών ουσιών, όπως είναι η αλκοόλη και οι ναρκωτικές ουσίες (18,8%). Ο βιασμός του παιδιού με την άσκηση σωματικής βίας παρατηρήθηκε λιγότερο συχνά, ενώ σε ποσοστό 11,8% και 5,4% η συναίνεση του θύματος εξασφαλίστηκε με τη σύναψη σχέσης και την εξαγορά του, αντίστοιχα.
Παιδιά τα οποία κακοποιούνταν κατ’ επανάληψη φαίνεται να καθυστερούσαν να αποκαλύψουν το συμβάν, σε σχέση με εκείνα που κακοποιήθηκαν μία φορά. Επίσης, τα περισσότερα παιδιά που δεν γνώριζαν και δεν είχαν αναπτύξει προηγουμένως σχέσεις με τον δράστη κατήγγειλαν άμεσα το γεγονός (76,9%).
Ποιοι καταγγέλουν τον δράστη
Καταγγέλλουσες στο 59% των περιπτώσεων ήταν η μητέρα, η γιαγιά και η αδελφή του θύματος, ενώ πολύ πολύ συχνά (24,7%) η καταγγελία έγινε από το νοσηλευτικό ή εκπαιδευτικό ίδρυμα το οποίο φρόντισε για οποιοδήποτε λόγο το παιδί και στο 15,2% περιπτώσεων η καταγγελία έγινε από το ίδιο το παιδί. Επειδή όμως οι καταγγελίες δεν έγιναν άμεσα, σε μεγάλο ποσοστό απέβη αρνητική η ιατροδικαστική εξέταση των παιδιών για σωματικές κακώσεις και για τυχόν ευρήματα ενδεικτικά σεξουαλικής κακοποίησης οποιασδήποτε μορφής.
Η καταγγελία συνήθως αποφεύγεται αν δεν έχει ολοκληρωθεί η πράξη
Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας ο μεγαλύτερος όγκος των καταγγελιών κακοποίησης (65,2%) αφορά σε περιστατικά, στα οποία τα θύματα ή οι φροντιστές τους ισχυρίζονται ότι είχε πραγματοποιηθεί, με κάποιο τρόπο, ολοκληρωμένη σεξουαλική πράξη με το δράστη, ενώ σε μικρότερο ποσοστό (34,8%) αυτές αφορούν σε θωπείες, φιλιά κ.ά. Σε 18,3% περιπτώσεις οι καταγγελίες ήταν συγκεχυμένες και λιγότερο σαφείς.
21 βήματα αυτοβοήθειας για ενήλικες, θύματα παιδικής κακοποίησης
Με αφορμή την παραπάνω έρευνα του ΑΠΘ, επανερχόμαστε σε ένα παλαιότερο άρθρο που είχαμε δημοσιεύσει στην Πύλη Ψυχολογίας, αναφορικά με τα βήματα αυτοβοήθειας που χρειάζεται να ακολουθήσει ένας ενήλικας, θύμα παιδικής κακοποίησης, προκειμένου να βελτιώσει την ψυχική του υγεία.
Το Διεθνές δίκτυο αυτοβοήθειας για ενήλικες που υπήρξαν θύματα παιδικής κακοποίησης (Adult Survivors of Child Abuse-ASCA) προτείνει 21 βασικά βήματα που οδηγούν στην βελτίωση της ψυχικής υγείας και λειτουργίας τέτοιων ατόμων. Ακολουθούν τα 21 βήματα, χωρισμένα σε τρία βασικά στάδια της θεραπείας, έτσι όπως παρουσιάζονται στο εγχειρίδιο του ASCA.
Στάδιο 1: Θυμάμαι
10 Βιωματικά Εργαστήρια για Γονείς (Νοέμβριος 2024 – Απρίλιος 2025) | Διοργάνωση: PSYCHOLOGY.GR | Συμμετοχή: 35 ευρώ για εγγραφές που θα γίνουν έως Κυριακή 17 Νοεμβρίου. Με αυτό το κόστος, έχετε πρόσβαση στο σύνολο των 10 σεμιναρίων που θα διεξαχθούν.
1. Θέλω να κατανοήσω τι μου έχει συμβεί, και να προχωρήσω με τη ζωή μου κοιτώντας μπροστά.
2. Γνωρίζω και αποδέχομαι ότι έχω κακοποιηθεί (σωματικά, σεξουαλικά ή συναισθηματικά) ως παιδί.
3. Έχω αποφασίσει να ξεπεράσω αυτό που μου έχει συμβεί και να προχωρήσω.
4. Επιτρέπω στον εαυτό μου να αναβιώσει όποιες αναμνήσεις αναδύονται και όχι να τις απωθεί τρομοκρατημένος.
5. Γνωρίζω και αποδέχομαι ότι ήμουν ανήμπορος/η να κάνω κάτι για την κακοποίηση που βίωσα. Η ευθύνη βαραίνει τον ενήλικα που με κακοποιούσε.
6. Σέβομαι και αποδέχομαι την ντροπή και το θυμό που αισθάνομαι σαν συνέπεια της κακοποίησης, άλλα θα προσπαθήσω να μην αφήσω αυτά τα συναισθήματα να κάνουν κακό σε μένα ή σε κοντινούς μου ανθρώπους.
7. Αποδέχομαι το παιδί μέσα μου, που τώρα βρίσκει τη δύναμη να παλέψει με τα τραύματα του.
Στάδιο 2: Θρηνώ
8. Κάνω μία λίστα με τους τομείς της ενήλικης ζωής μου που πιστεύω ότι επηρεάζονται από τα τραυματικά γεγονότα του παρελθόντος.
9. Διερευνώ και αναγνωρίζω συμπεριφορές με τις οποίες αυτο-σαμποτάρω τον εαυτό μου.
10. Μαθαίνω να διαχειρίζομαι το θυμό μου και να βρίσκω υγιής τρόπους εκτόνωσης.
11. Διερευνώ και αναγνωρίζω λανθασμένες σκέψεις και ερμηνείες που χρησιμοποιώ για τον εαυτό μου, αλλά και για τους άλλους.
12. Αντιμετωπίζω την ντροπή που αισθάνομαι και συμπονώ τον εαυτό μου.
13. Αποδέχομαι το δικαίωμα μου να είμαι αυτός/η που θέλω και να ζήσω όπως επιλέγω.
14. Επιτρέπω στον εαυτό μου να θρηνήσει και να κλάψει για τα τραύματα της παιδικής μου ηλικίας και για αυτούς που με απογοήτευσαν.
Στάδιο 3: Θεραπεύομαι
15. Έχω το δικαίωμα να προσπαθήσω να αποκτήσω την καλύτερη ζωή που μπορώ να έχω.
16. Ενδυναμώνω τα θετικά σημεία του χαρακτήρα μου, αυξάνω την αυτοπεποίθηση μου.
17. Εφαρμόζω τις αναγκαίες αλλαγές στην συμπεριφορά μου και στις σχέσεις μου.
18. Έχω επιλύσει τα θέματα με τα άτομα από τα οποία υπέστηκα κακοποίηση, σε βαθμό που να με ικανοποιεί.
19. Δίνω τις δικές μου εξηγήσεις και νοήματα σε όσα συνέβησαν, έτσι ώστε να μπορέσω να προχωρήσω, απελευθερωμένος/η από το παρελθόν.
20. Βλέπω και αποδέχομαι τον εαυτό μου σαν ένα δυνατό και ικανό άνθρωπο σε όλους τους τομείς της ζωής μου.
21. Είμαι αποφασισμένος/η να ενσωματώσω τον τη καινούργια μου επίγνωση και στάση ζωής σε αυτό που είμαι και να προχωρήσω.
ΑΓΧΟΣ: 10 Σεμινάρια, 20 ώρες Οι εγγραφές συνεχίζονται.. | Διοργάνωση: PSYCHOLOGY.GR | Εγγραφή: 50 ευρώ, για συμμετοχή στο σύνολο του κύκλου σεμιναρίων | 35 ευρώ για άνεργους & φοιτητές.
Διαβάστε ακόμη στην Πύλη Ψυχολογίας, σχετικά άρθρα με το θέμα της παιδικής κακοποίησης.
- Παιδική κακοποίηση: Δεν αρκεί μόνο η συγκίνηση
- Οι επιπτώσεις της καταπίεσης των συναισθημάτων και της παιδικής κακοποίησης στην ζωή του ενήλικα
- Παιδική Κακοποίηση: Μορφές και Συνέπειες στην Παιδική & Εφηβική Ηλικία
- Ενήλικες, θύματα παιδικής κακοποίησης
* Για το άρθρο χρησιμοποιήθηκαν πληροφορίες από ΕΡΤ, Ναυτεμπορική και Reader.gr
Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου
Επιμέλεια & μετάφραση άρθρων, Τμήμα Σύνταξης Πύλης Ψυχολογίας psychology.gr
Επικοινωνία: editorial @psychology.gr