Σατίρ Βιρτζίνια (Satir Virginia 1916-1988)

Ακρόαση άρθρου......

Αμερικανή ψυχοθεραπεύτρια ιδιαίτερα γνωστή για την προσέγγισή της στην οικογενειακή θεραπεία και για την προσφορά της στον τομέα της οικογενειακής ανασυγκρότησης. Συχνά, περιγράφεται ως η μητέρα της οικογενειακής θεραπείας.

Προσωπική ζωή
Η Βιρτζίνια Σατίρ γεννήθηκε στην πόλη Νέιλσβιλ του Ουισκόνσιν στις 26 Ιουνίου του 1916. Ήταν το μεγαλύτερο από τα πέντε παιδιά της οικογένειας και από πολύ νωρίς παρουσίασε ιδιαίτερα ανεπτυγμένη περιέργεια. Έμαθε μόνη της να διαβάζει όταν ήταν μόλις τριών ετών και ήθελε να γίνει ντεντέκτιβ.

Σπούδασε στο Παιδαγωγικό Κολλέγιο του Μιλγουόκι και έλαβε το πτυχίο της το 1936. Εργάστηκε ως δασκάλα για έξι χρόνια και το 1937 ξεκίνησε μεταπτυχιακές σπουδές παρακολουθώντας θερινά μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Νορθγουέστερν του Σικάγο. Συνέχισε την εκπαίδευσή της ως σπουδάστρια πλήρους φοίτησης στη σχολή Κοινωνικών Υπηρεσιών Διοίκησης στο πανεπιστήμιο του Σικάγο.

Το 1941, γνώρισε κάποιον στρατιώτη σε μία στάση λεωφορείου και μέσα σε τρεις εβδομάδες παντρεύτηκαν. Αμέσως μετά, εκείνος έφυγε για να πολεμήσει στην Ευρώπη λόγω του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου και το 1949 πήραν διαζύγιο. Δύο χρόνια μετά, παντρεύτηκε τον ψυχίατρο Νόρμαν Σατίρ. Το καλοκαίρι του 1988 διαγνώστηκε ότι πάσχει από καρκίνο στο πάγκρεας και πέθανε στις 10 Σεπτεμβρίου της ίδιας χρονιάς σε ηλικία 72 ετών.

Επαγγελματική διαδρομή
Το 1948, αμέσως μετά την ολοκλήρωση της διδακτορικής διατριβής της, άνοιξε δικό της ιατρείο και, μέσα σε λίγα χρόνια, της προτάθηκε θέση εργασίας στο Ψυχιατρικό Ινστιτούτο του Ιλινόι. Το 1959 μετακόμισε στην Καλιφόρνια και βοήθησε στη δημιουργία του Ινστιτούτου Ψυχικής Έρευνας. Εκεί, μαζί με τους συνεργάτες της, ανέπτυξε την πρώτη σειρά κατάρτισης ειδικά σχεδιασμένη για τη διδασκαλία τεχνικών οικογενειακής θεραπείας. Έγινε η διευθύντρια του προγράμματος και βοήθησε στο συντονισμό, στην επέκταση της εφαρμογής του και στη χρήση του από κλινικούς γιατρούς σε όλη τη χώρα. Επίσης, διηύθυνε και το πρόγραμμα κατάρτισης του Ινστιτούτου Esalen.

Πέρασε μεγάλο μέρος τη καριέρας της βοηθώντας αρκετούς ανθρώπους να βρουν τις απαραίτητες πηγές ψυχικής υγείας που ταίριαζαν στις ανάγκες τους. Το 1970 ίδρυσε το Διεθνές Δίκτυο Ανθρώπινων Πηγών Μάθησης και το 1977 ίδρυσε το Δίκτυο Avanta. Και οι δύο αυτοί οργανισμοί είχαν ως στόχο την πολύπλευρη στήριξη των εργαζομένων του τομέα ψυχικής υγείας.

Κατά τη διάρκεια της επαγγελματικής της πορείας, πραγματοποίησε εκατοντάδες εργαστήρια και εκπαιδευτικά προγράμματα με αντικείμενο τις μεθόδους οικογενειακής θεραπείας  που είχε αναπτύξει και εργάστηκε ως κοινωνικής λειτουργός και ως θεραπεύτρια.

Συμβολή στην ψυχολογία
Μέσα από τη θεραπευτική της προσέγγιση προσπαθούσε να βοηθήσει τους ανθρώπους να αποδεχτούν τη ζωή όπως είναι και να φτάσουν σε ένα επίπεδο γαλήνης του μυαλού. Ενθάρρυνε τους πελάτες της να κάνουν διαλογισμό, να χρησιμοποιούν τεχνικές αναπνοής και να οραματίζονται θετικά αποτελέσματα. Επίσης, πρότεινε τεχνικές για την ενίσχυση της αυτοεκτίμησης.

Θεωρούσε ότι ένα παροντικό πρόβλημα που παρουσίαζε το άτομο σπάνια ήταν το πραγματικό πρόβλημα και συχνά λειτουργούσε επιφανειακά για να κρύψει άλλα βαθύτερα ζητήματα. Καθώς θεωρούσε ότι τα προβλήματα ψυχικής υγείας που αντιμετωπίζει κάποιος επεκτείνονται στην οικογένεια και συχνά προέρχονται από την οικογένεια, τόνιζε συχνά τη σημασία της προσέγγισης ολόκληρης της οικογένειας κατά τη διάρκεια της θεραπείας και όχι μόνο τη μεμονωμένη προσέγγιση του ατόμου που παρουσιάζει το πρόβλημα.

Η Συστημική Θεραπεία που ανέπτυξε, ή αλλιώς το Μοντέλο Ανάπτυξης Σατίρ, τονίζει την εμπλοκή του εσωτερικού εαυτού και αναλύει την κατάσταση και τις επιλογές του ατόμου. Στο βιβλίο της «Conjoint Family Therapy», το οποίο βασίστηκε στα μαθήματα που παρέδιδε στο Ινστιτούτο Ψυχικής Έρευνας, τονίζει τη σημασία της αυτοεκτίμησης που τρέφει το άτομο. Το βιβλίο αυτό έκανε τις θεωρίες της γνωστές στο ευρύ κοινό και τα επιτεύγματά της αναγνωρίστηκαν από την Αμερικανική Ένωση για τη Θεραπεία Γάμου και Οικογένειας και από την Ακαδημία Πιστοποιημένων Κοινωνικών Λειτουργών.

Η επίδραση των θεωριών της είναι ορατή σε πολλούς διαφορετικούς κλάδους της σύγχρονης ψυχοθεραπείας.

Είπε: «Δεν πρέπει να επιτρέπουμε να μας ορίζουν οι περιορισμένες αντιλήψεις των άλλων ανθρώπων.»

Βιβλία

• Peoplemaking (1972)
• Making Contact (1976)
• Changing with Families: A Book about further Education for Being Human (μετους R. Bandler & J. Grinder, 1976)
• Your Many Faces (1978)
• Conjoint Family Therapy (1983)
• Satir Step by Step: A Guide to Creating Change in Families (μετον M. Baldwin, 1983)
• The New Peoplemaking (1988)
• The Satir Model: Family Therapy and Beyond (μετους M. Gomori, J. Banmen, & J. Gerber, 1991)
• Helping Families to Change (μετους J. Stachowiak & H. Taschman, 1994)