Ταΐζοντας τα συναισθήματα μας

Ακρόαση άρθρου......

Είναι αργά το απόγευμα και μόλις γύρισα σπίτι. Είχα μια πολύ κουραστική μέρα στη δουλειά. Διαφώνησα με συναδέλφους, δέχτηκα επίπληξη από τον ανώτερο μου και κουράστηκα ετοιμάζοντας ένα project που μου ανέθεσαν. Το μόνο που ήθελα γυρίζοντας σπίτι είναι να φάω το κυρίως γεύμα μου που δεν είχα φάει στην εργασία (διότι δεν νιώθω άνετα να τρώω εκεί πέρα και να νιώθω τα βλέμματα των συναδέλφων μου πάνω μου).

Υπερφαγικό επεισόδιο

Είχα κατασταλάξει λίγο την πείνα μου με κάποια «υγιεινά» σνακ που έτρωγα κατά διαστήματα… Έφαγα, λοιπόν, το κυρίως γεύμα μου ολοκληρωμένο και πλήρες με την πρωτεΐνη μου, τον υδατάνθρακα μου και τα λαχανικά μου αλλά πεινάω και άλλο… Θέλω να φάω εκείνη τη σοκολάτα που υπάρχει στο ντουλάπι, έπειτα τα μπισκότα και το παγωτό που αγόρασα χθες. Υποκύπτω στο πειρασμό και τρώω και τη σοκολάτα και τα μπισκότα και το παγωτό.

Καθώς τα τρώω η ευχαρίστηση που νιώθω είναι απερίγραπτη αλλά οι σκέψεις μου δεν είναι επικεντρωμένες στις λιχουδιές που τρώω αλλά κάπου αλλού με αποτέλεσμα να τρώω πολύ γρήγορα χωρίς καν να νιώθω κορεσμό…

Κάποια στιγμή καταλαβαίνω πως έχω φάει πολύ και έχω «σκάσει» και σε αυτό ακριβώς το σημείο έρχονται οι ενοχές…

Το παραπάνω περιστατικό που εμπίπτει σε ένα υπερφαγικό επεισόδιο όλοι κάποια στιγμή το έχουμε βιώσει. Η πίεση που μας ασκείται από τους γύρω μας πολλές φορές εκτονώνεται στο φαγητό ειδικά σε άτομα που έχουν μια διαταραγμένη σχέση με τη τροφή. Στο παραπάνω περιστατικό διακρίνεται η ντροπή που έχει το άτομο να φάει μπροστά σε άλλους αλλά και το μετέπειτα ξέσπασμα στη τροφή τόσο γιατί προφανώς την χρειάζεται γιατί δεν έχει φάει επαρκώς κατά τη διάρκεια της ημέρας αλλά και λόγω της συναισθηματικής πίεσης που νιώθει.

Σε περιπτώσεις σαν και αυτές προτείνεται στο άτομο να τρώει ανά τρείς ώρες όπως έτσι και αλλιώς είναι το σωστό για να λειτουργεί καλά ο οργανισμός και ο εγκέφαλος. Όσον αφορά την ντροπή που νιώθει να τρώει μπροστά σε άλλους, ας σκεφτούμε το εξής: όταν έχεις να φας πολλές ώρες τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα πέφτουν, το άτομο νιώθει ατονία και υπάρχει κίνδυνος ζάλης. Άραγε θα ήταν λιγότερο ντροπιαστικό να ζαλιστεί και να μην μπορεί να αποδώσει σε μια υποχρέωση της δουλειάς ή το να φάει μια μπάρα δημητριακών;

Εφόσον το άτομο ντρέπεται δε μπορούμε να απαιτήσουμε να φέρει μπολ με φαγητό στη δουλειά και να φάει αλλά τουλάχιστον να μην μένει νηστικό για πάρα πολλές ώρες. Υπάρχουν αρκετές ατομικές συσκευασίες με υγιεινά σνακ που μπορεί να καταναλώσει γρήγορα και χωρίς να νιώθει ντροπή.

Συναισθηματική υπερφαγία

Το δεύτερο σκέλος εμπίπτει στην συναισθηματική υπερφαγία. Η πίεση της δουλειάς πρέπει να μένει στη δουλειά και για κανέναν λόγο να μην μεταφέρεται στο σπίτι. Ό,τι έγινε, έγινε και δεν αλλάζει. Εξάλλου γιατί η δουλειά να γίνει η αιτία να φάμε εμείς περισσότερο και να διαλύσουμε τη ψυχική μας ισορροπία; Δεν αξίζει για κανένα λόγο να υπεργεμίζουμε το στομάχι μας άχρηστα παραπάνω τρόφιμα για να ξεσπάσουμε το θυμό μας.

Ακόμη και με αυτό τον τρόπο ο θυμός μας δε φεύγει αλλά το στομάχι μας φουσκώνει και οι ενοχές έρχονται και μας κατακλύζουν. Αντ’ αυτού, το θυμό μας μπορούμε να τον εκφράσουμε διαφορετικά αν τελικά πάρουμε τα αρνητικά αυτά συναισθήματα της δουλειάς μας σπίτι και δε μπορέσουμε να τα αφήσουμε πίσω. Είναι προτιμότερο να τα πούμε σε κάποιον, να ξεσπάσουμε κλαίγοντας, να κάνουμε γυμναστική παρά να φάμε τόσο πολύ και να οδηγηθούμε σε ενοχές και σε ένα υπερφουσκωμένο στομάχι που δεν ωφελεί πουθενά.

Σίγουρα, κάποιες φορές θα φάμε παραπάνω αλλά η ουσία είναι να φάμε και να το θέλουμε, να το ευχαριστηθούμε και όχι να προσπαθήσουμε να τιθασεύσουμε τα συναισθήματά μας διότι αυτά δεν τιθασεύονται με το φαγητό. Απλά θυμηθείτε αν κάποια μέρα είστε πολύ θυμωμένοι ή στενοχωρημένοι και φάτε υπερβολικά μετά αυτά τα αρνητικά συναισθήματα φεύγουν; ή μήπως πληθαίνουν με ενοχές και τύψεις για το φαγητό που καταναλώθηκε;

Σημείωση προς ειδικούς: Αν είσαι επαγγελματίας υγείας εξειδικεύσου σε θέματα διαχείρισης διατροφικών διαταραχών μέσω της εκπαίδευσης Master Practitioner on Eating Disordes του Κέντρου Εκπαίδευσης & Αντιμετώπισης Διατροφικών Διαταραχών.

Συγγραφή άρθρου:

Χρυσάνθη Κυριακοπούλου,
Kοινωνική λειτουργός με μετεκπαίδευση στην ψυχιατρική κλινική ενηλίκων (Master Practitioner in Eating Disorders & Obesity