Όταν η επανάληψη γίνει ψυχαναγκασμός

Ακρόαση άρθρου......

Όταν οι επαναλαμβανόμενες κινήσεις μας γίνονται για εμάς καθημερινό μαρτύριο…

"Να ελέγξω τα μάτια της κουζίνας εάν είναι κλειστά, όμως αυτό χρειάζεται να το κάνω 8 φορές αλλιώς δε νοιώθω καλά"
"Να πλύνω τα χέρια μου 5 φορές, επαναλαμβάνοντας με λεπτομέρεια την κάθε διαδικασία"
"Να σφουγγαρίσω το πάτωμα 3 φορές"
"Να ελέγξω αρκετές φορές εάν κλείδωσα την εξώπορτα του σπιτιού μου"

Είναι συμπεριφορές που θέλουμε να κάνουμε πολλές φορές μέσα στην ημέρα. Και να τις κάνουμε κάποιες συγκεκριμένες, αριθμητικά, φορές.

Αλλιώς εάν δεν γίνει αυτό θα μας επιφέρει αναστάτωση μέσα μας. Μια ακατανίκητη επιθυμία ότι "πρέπει να γίνει έτσι".

Έτσι παγιδευόμαστε σε μια σειρά επαναληπτικών σκέψεων και συμπεριφορών που αυτό μας οδηγεί στο να επηρεάζει την καθημερινότητα μας και να μας οδηγεί να αισθανόμαστε δυσφορία.

Γιατί το κάνω αυτό;

Μέσα από τις ψυχαναγκαστικές κινήσεις υπάρχει ανακούφιση από το αίσθημα του άγχους και ανασφάλειας που νοιώθουμε.

Πίσω από κάθε ψυχαναγκαστική κίνηση κρύβεται μία σκέψη που μας οδηγεί στο να κάνουμε αυτή τη συμπεριφορά για να νοιώσουμε ανακούφιση. Ας πάρουμε για παράδειγμα ότι ένας άνθρωπος έχει επίμονες σκέψεις και έναν έντονο φόβο με τα μικρόβια ή να μην μολυνθεί από κάτι τότε μπορεί να προβαίνει σε μια διαδικασία να καθαρίζει κάθε μέρα κάποιες συγκεκριμένες φορές το πάτωμα. Αυτό μπορεί να τον ανακουφίζει στιγμιαία από το άγχος που νοιώθει εκείνη τη στιγμή και να αισθάνεται πιο ασφαλής αλλά από την άλλη νοιώθει δυσφορία που "πρέπει" να το κάνει.

Τα είδη των σκέψεων που μπορεί να οδηγήσουν σε ψυχαναγκασμούς

Σκέψεις που σχετίζονται με μόλυνση, μικρόβια. Σε αυτή την περίπτωση, μπορεί να βιώνουμε μια έντονη ανησυχία σε σχέση με την υγεία μας και τον φόβο να μην την χάσουμε. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε διάφορες καθημερινές επανειλημμένες διαδικασίες καθαριότητας ώστε με αυτό τον τρόπο να μπορέσει να αποφευχθεί η μόλυνση.

Πεποίθηση ότι μπορεί να κάνω κακό στον εαυτό μου ή σε κάποιον άλλον. Πίσω από αυτή την πεποίθηση, μπορεί να κρύβεται ένας βαθύτερος φόβος μας στο να μην συμβεί κάποιο κακό σε μας ή σε άλλους ανθρώπους στη ζωή μας.

Σκέψη ότι θα χαθεί ο έλεγχος και θα παρουσιαστεί κοινωνικά μη αποδεκτή συμπεριφορά.

Ιδέες θρησκευτικού περιεχομένου. Όταν υπάρχουν σκέψεις στο να προβούμε σε μία συμπεριφορά, πχ να βρίσω τα θεία ή κάτι άλλο που μπορεί να έρχεται σε σύγκρουση με τις πεποιθήσεις που μπορεί να έχουμε σε σχέση με την θρησκεία. Οι σκέψεις θρησκευτικού περιεχομένου μπορεί να εξουδετερώνονται μέσα από το να προβαίνουμε σε συμπεριφορές που είναι αντίθετες με τις σκέψεις μας όπως να πηγαίνω συνέχεια Εκκλησία, να νηστεύω, να προσεύχομαι.

Ιδέες που έχουν να κάνουν με σεξουαλικό περιεχόμενο. Υπάρχουν σκέψεις και εικόνες που μπορεί να βιώνονται ως απαγορευμένες ή ότι έχουν διεστραμμένο περιεχόμενο. Μπορεί ως αντισταθμιστική συμπεριφορά το άτομο να επιχειρεί να λέει κάποιες φράσεις ή προτάσεις που ηρεμούν το άγχος του όταν του έρχονται αυτές οι σκέψεις ή να αποφεύγει να έρχεται σε επαφή με το άτομο όπου απευθύνονται αυτές οι σκέψεις.

Πεποιθήσεις που έχουν σχέση με έντονη ενασχόληση με την τάξη, την οργάνωση, τη σειρά.

Σκέψεις που έχουν προληπτικό περιεχόμενο. Όπως για παράδειγμα το να είναι κάποιος προληπτικός στους μονούς αριθμούς και έτσι να θέλει να βγαίνει από το σπίτι του στις 2:00 και όχι στη 1:00, θεωρώντας ότι αλλιώς θα μπορούσε να συμβεί κάποιο κακό, ή μια επαγγελματική συνάντηση να αναβάλλεται επειδή είναι για παράδειγμα στη 1:00 και άρα αυτό μπορεί να νοηματοδοτεί για το άτομο που το νοιώθει, ότι κάτι μπορεί να μην πηγαίνει καλά.

Υπάρχει τρόπος να ανακουφίσουμε τον ψυχαναγκασμό μας

Στην προσπάθεια να ανακουφίσουμε αυτές τις επίμονες και έντονες σκέψεις που μπορεί να έρχονται, υπάρχει καταφυγή σε συμπεριφορές που μέσα από την επανάληψη θα επιφέρουν ένα είδος προσωρινής ανακούφισης.

Πώς μπορώ να το σταματήσω;

Βοηθητική είναι η εξοικείωση με τεχνικές χαλάρωσης που συντελούν στην ανακούφιση της έντονης δυσφορίας που προκαλούν οι σκέψεις.

Ημερολόγιο καταγραφής σκέψεων και συναισθημάτων πριν την ψυχαναγκαστική συμπεριφορά.

Χρειάζεται να μπορέσει να διακοπεί ο κύκλος των επαναλαμβανόμενων κινήσεων μιας συμπεριφοράς, μέσω της σταδιακής έκθεσης στα αγχογόνα ερεθίσματα πρώτα στη φαντασία και μετά σε πραγματικές συνθήκες.

Όμως το σημαντικότερο είναι να μπορέσουμε να αποδεσμευτούμε από τον ψυχαναγκασμό μας. Και αυτό θα γίνει με το να βρεθούν οι βαθύτερες αιτίες που δημιουργήσαν αυτές τις σκέψεις.

Με αυτό τον τρόπο, θα μπορέσουμε να ξεφύγουμε από την παγίδα της επανάληψης συμπεριφορών που μας στέκονται εμπόδιο και ξοδεύουμε πολύτιμο χρόνο και ενέργεια από την καθημερινότητα μας.

Αυτό θα βοηθήσει στο να μας δώσει την ελευθερία να κατευθύνουμε εμείς τη ζωή μας και να μην αφήνουμε τις επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές και κινήσεις μας να μας κατευθύνουν.

Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου

Βουλτσίδου Κατερίνα - Ψυχοθεραπευτής

Βουλτσίδου Κατερίνα: έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology

Οι πληροφορίες που αναφέρονται στον επαγγελματικό κατάλογο ειδικών παρέχονται από τους ίδιους τους ειδικούς, κατά την εγγραφή τους στο σύστημα. Όταν βλέπετε την ένδειξη «έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology”, σημαίνει ότι το Psychology έχει ελέγξει, με email, τηλεφωνικά ή/και με λήψη των σχετικών εγγράφων, τα ακόλουθα στοιχεία:

• Ότι ο ειδικός είναι υπαρκτό πρόσωπο.
• Ότι τα πτυχία οι τίτλοι και οι εξειδικεύσεις που αναφέρει είναι αληθινά.
• Ότι οι πληροφορίες που αναφέρει ισχύουν.

Ψυχολόγος με εξειδίκευση και πιστοποίηση στην Γνωστική Συμπεριφορική Θεραπεία. 
Αντιμετώπιση διαταραχώς όπως:  αγχώδεις διαταραχές, κρίσεις πανικού, διαταραχές ύπνου, φοβίες, ψυχαναγκασμοί, κατάθλιψη, ανορεξία, βουλιμία.

6972954445

Δείτε όλα τα άρθρα Σελίδα ειδικού