Επιλόχεια κατάθλιψη και επιλόχεια ψύχωση

Ακρόαση άρθρου......

Εκτιμάται ότι σχεδόν το 15% των γυναικών πάσχουν από σοβαρή κατάθλιψη, περιγεννητικές διαταραχές διάθεσης και άγχους, και άλλες συναφείς καταστάσεις. Αυτές οι διαταραχές μπορεί να εκδηλωθούν ανεξάρτητα από την ηλικία, το εισόδημα, τη φυλή ή την εθνοτική καταγωγή της γυναίκας (Post-partum Support International) και η συχνότητά τους είναι πολύ μεγαλυτερη από ό,τι συνειδητοποιούν οι περισσότεροι άνθρωποι.

Επιλόχεια κατάθλιψη

Η επιλόχεια κατάθλιψη είναι μια σοβαρή κατάσταση που χρήζει ιατρικής παρέμβασης. Η μητέρα έχει ανάγκη από σημαντική και συνεχή υποστήριξη έως ότου αποκατασταθεί η υγεία της.

Μερικές φορές η γυναίκα δεν μπορεί να περιγράψει πώς αισθάνεται ή μπορεί να τηρεί τα προσχήματα. Για αυτόν τον λόγο ο συγγενικός και φιλικός κύκλος πρέπει να βρίσκεται σε εγρήγορση. Αν υπάρχει υποψία ότι η μητέρα πάσχει από κατάθλιψη, πρέπει να ζητηθεί αμέσως ιατρική βοήθεια.

Η αγνόηση αυτής της κατάστασης μπορεί να έχει πολύ σοβαρές συνέπειες τόσο για τη μητέρα όσο και για το βρέφος.

Εάν η μητέρα δεν είναι σε θέση να αντιληφθεί τις ανάγκες του βρέφους της, αυτό μπορεί να παρουσιάσει το «σύνδρομο διαταραχής της ανάπτυξης», το οποίο θα έχει μακροπρόθεσμες επιβλαβείς επιπτώσεις (Pratt et al., 2015).

Έχουν αναφερθεί επίσης περιστατικά αυτοκτονιών και παιδοκτονιών, τα οποία καταδεικνύουν τη σοβαρότητα αυτής της κατάστασης.

Στην επιλόχεια κατάθλιψη, που είναι ένας τύπος κλινικής κατάθλιψης, η γυναίκα αισθάνεται ότι δεν θέλει να φροντίσει το βρέφος της και βιώνει σοβαρές αλλαγές στη διάθεσή της, μόνιμη κόπωση, έλλειψη χαράς για τη ζωή ή/και απόσυρση από τις σχέσεις.

Η κατάσταση αυτή αντιμετωπίζεται συνήθως με αντικαταθλιπτικά σε συνδυασμό με ψυχοθεραπεία, και προϋποθέτει επίσης τη βοήθεια και την υποστήριξη του οικογενειακού συστήματος στη φροντίδα των παιδιών.

Ιδιαίτερα ανησυχητική είναι η επιπλοκή που μπορεί να προκύψει κατά τη δημιουργία προσκόλλησης της μητέρας με το παιδί. Η επιλόχεια κατάθλιψη φαίνεται να έχει οργανική βάση, αλλά δεν αγνοείται και η συμβολή ψυχολογικών παραγόντων.

Είναι χρήσιμο να γνωρίζουμε ότι η γονική πίεση και η απόγνωση συγκαταλέγονται μεταξύ των αρνητικών συναισθημάτων που βιώνουν οι γονείς, και ότι η στέρηση του ύπνου και η έλλειψη κοινωνικής υποστήριξης είναι πιθανό να εντείνουν την πίεση.

Επιλόχεια κατάθλιψη μπορεί να εκδηλώσουν και οι πατέρες. Οι πατέρες μπορεί επίσης να βιώσουν τόσο έντονο στρες ώστες να εκδηλώσουν καταθλιπτικό επεισόδιο.

Τα συμπτώματα των διαταραχών που σχετίζονται με την κατάθλιψη συνήθως ποικίλλουν και είναι απαραίτητο οι γονείς να ζητούν ιατρική συμβουλή. Πολλοί παράγοντες αλληλεπιδρούν και επιδεινώνουν αυτή την κατάσταση.

Οι ερευνητές έχουν δείξει ότι οι μητέρες που εκτίθενται σε στρεσογόνες καταστάσεις ή και σε βία κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης τους ενδέχεται να είναι πιο επιρρεπείς στην επιλόχεια κατάθλιψη, τα δε βρέφη τους εμφανίζουν στο αίμα τους υψηλότερα από τα φυσιολογικά επίπεδα ορμονών του στρες.

Η προγεννητική έκθεση της μητέρας σε στρεσογόνους παράγοντες μπορεί να έχει δια βίου επιπτώσεις στους απογόνους της.

Μερικοί από τους παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο επιλόχειας κατάθλιψης είναι η γέννηση διδύμων, η εξωσωματική γονιμοποιήση, ο πρόωρος τοκετός και ο χρόνος παραμονής του βρέφους στη μονάδα εντατικής θεραπείας, οι επιπλοκές κατά τη διάρκεια εγκυμοσύνης, διάφορες ιατρικές παθήσεις, τα ανεπαρκή συστήματα κοινωνικής υποστήριξης και οι σχέσεις που χαρακτηρίζονται από κακοποίηση, συμπεριλαμβανομένης της άσκησης βίας από τους στενούς συντρόφους.

Επιλόχεια ψύχωση

Οι μητέρες που βιώνουν επιλόχεια ψύχωση -μια σοβαρή ψυχιατρική κατάσταση- μπορεί να χάσουν την επαφή με την πραγματικότητα. Ενδέχεται να έχουν ψευδαισθήσεις, να πιστεύουν, για παράδειγμα, ότι το παιδί τους είναι κακό και θα βλάψει τις ίδιες. Πιθανές είναι επίσης οι παραισθήσεις. Ορισμένες μητέρες με επιλόχεια ψύχωση έχουν βλάψει ή και σκοτώσει τα παιδιά τους κατά τη διάρκεια ψυχωσικών επεισοδίων.

Το παρόν άρθρο αποτελεί αδειδοδοτημένο απόσπασμα από το βιβλίο Σχέσεις γονέα-παιδιού που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πεδίο.