Ακρόαση άρθρου......

Το άγχος της επιβίωσης από το Ολοκαύτωμα έχει μακροπρόθεσμα μόνιμες αρνητικές επιπτώσεις στη δομή του εγκεφάλου των επιζώντων, καθώς επίσης πιθανώς στα παιδιά και στα εγγόνια τους, σύμφωνα με μια νέα τσεχική επιστημονική έρευνα.

Η νέα έρευνα, που παρουσιάστηκε στο 5ο Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Νευρολογίας στο Όσλο την Κυριακή, αναδεικνύει ότι η επιβίωση από το Ολοκαύτωμα έχει συναισθηματικές και βιολογικές επιπτώσεις που διαπερνούν τη ζωή των επιζώντων.

Εξαιτίας της μείωσης της φαιάς ουσίας τους επηρεάζονται τα μέρη του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνα για την ανταπόκριση στο στρες, τη μνήμη, τα κίνητρα, τη μάθηση και τη συμπεριφορά.

Τα δεδομένα της έρευνας σε επιζώντες ολοκαυτώματος

Οι ερευνητές υπέβαλαν σε μαγνητική τομογραφία 56 άτομα με μέσο όρο ηλικίας τα 79-80 έτη, οι μισοί από τους οποίους ήσαν επιζώντες του Ολοκαυτώματος, ενώ οι υπόλοιποι δεν είχαν καμία εμπειρία από αυτό, ούτε προσωπική, ούτε οικογενειακή.

Διαπιστώθηκε πως οι επιζώντες από το Ολοκαύτωμα είχαν σημαντικά μειωμένη ποσότητα φαιάς ουσίας στον εγκέφαλο τους.

Συγκριτικά, οι μικρότεροι σε ηλικία συμμετέχοντες είχαν επηρεαστεί περισσότερο, ένα εύρημα που προκύπτει από το γεγονός ότι όσοι ήταν 12 ετών το 1945, είχαν ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα φαιάς ουσίας. Το εύρημα αυτό, ενδεχομένως εξηγείται από το γεγονός ότι σε μικρότερη ηλικία οι άνθρωποι είναι πιο ευαίσθητοι στις αγχογόνες συνθήκες. Αυτό που προξενεί εντύπωση, είναι το γεγονός ότι οι συμμετέχοντες ήταν ευχαριστημένοι με την επαγγελματική και προσωπική τους ζωή μεταπολεμικά.

Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι χαμηλά επίπεδα φαιάς ουσίας παρατηρούνται επίσης στα άτομα με διαταραχή μετατραυματικού στρες και σε άτομα που έχουν βιώσει άγχος κατά την πρώιμη παιδική ηλικία τους, στις περιοχές εγκεφάλου που σχετίζονται με αυτές τις διαταραχές. Παρόλα αυτά, βρέθηκε ότι οι επιζώντες του Ολοκαυτώματος είχαν σημαντικότερες μειώσεις φαιάς ουσίας τόσο σε αυτές όσο και σε άλλες εγκεφαλικές περιοχές.

Δεδομένου ότι αποκαλύφθηκε επίσης στους απογόνους των επιζώντων μια μείωση νευρωνικών διασυνδέσεων ανάμεσα σε εγκεφαλικές περιοχές που εμπλέκονται στο συναίσθημα και στη μνήμη, οι ερευνητές φιλοδοξούν να διερευνήσουν αν η μετάδοση στους απογόνους βασίζεται σε συμπεριφορικούς, ψυχολογικούς ή σε γενετικούς παράγοντες.

Ο ερευνητής Ιβάν Ρέκτορ, καθηγητής νευρολογίας και επικεφαλής ερευνών του Κέντρου Νευροεπιστήμης στο Πανεπιστήμιο Μάζαρικ του Μπρνο, δήλωσε ότι η έρευνα πάνω στο ζήτημα πρέπει να συνεχιστεί, ώστε να διευκρινιστούν οι τρόποι αντιμετώπισης του τραύματος του Ολοκαυτώματος από τους επιζώντες, αλλά και οι τρόποι μεταφοράς του στις επόμενες γενιές, προκειμένου να βρεθούν οι καλύτερες θεραπευτικές παρεμβάσεις.

10 Βιωματικά Εργαστήρια για Γονείς (Νοέμβριος 2024 – Απρίλιος 2025) | Διοργάνωση: PSYCHOLOGY.GR | Συμμετοχή: 35 ευρώ για εγγραφές που θα γίνουν έως Κυριακή 17 Νοεμβρίου. Με αυτό το κόστος, έχετε πρόσβαση στο σύνολο των 10 σεμιναρίων που θα διεξαχθούν.

Πηγή έρευνας: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Λίγα λόγια για τη διαταραχή μετατραυματικού στρες

Η διαταραχή του μετατραυματικού στρες σχετίζεται με αντιδράσεις που ακολουθούν μετά από τραυματικά γεγονότα όπως τροχαία δυστυχήματα, βιασμούς και φυσικές καταστροφές.

Αρχικά, βασικό χαρακτηριστικό της διαταραχής, που συνήθως συνοδεύεται από τα κλασικά-γενικευμένα συμπτώματα άγχους, είναι οι επαναλαμβανόμενες, συνεχείς και συναισθηματικά έντονα φορτισμένες αναμνήσεις ή όνειρα του συγκεκριμένου γεγονότος. Σε κάποιες περιπτώσεις είναι δυνατόν να ενυπάρχουν και μεγάλες συναισθηματικές μεταβολές με αυξημένες εντάσεις, όπως ευερεθιστότητα στον τρόμο και έντονη τάση για κλάμα.

Επιπλέον, οι μετατραυματικές αντιδράσεις είναι δυνατόν να επιφέρουν συναισθηματικό κώλυμα-μούδιασμα. Το άτομο στην προκειμένη περίπτωση διακατέχεται από περιορισμένες συναισθηματικές και ψυχικές αντιδράσεις ή ακόμη μπορεί ο συναισθηματικός του κόσμος να είναι τελείως απονεκρωμένος και αμβλυμμένος.

Το μετατραυματικό στρες έχει αποδειχθεί πως αποτελεί ένα συνονθύλευμα ποικίλων τραυματικών και άσχημων γεγονότων. Ο οργανισμός ως φυσική συνέχεια έχει την ανάγκη να ανασυνταχθεί και να αναδιαρθρωθεί, προκείμενου να επανέλθει στους φυσιολογικούς του ρυθμούς. Η διαδικασία αυτή για να ολοκληρωθεί επιτυχώς απαιτεί βάσει του εκάστοτε οργανισμού μερικούς μήνες ή ακόμη και χρόνο.

Συμπτώματα της διαταραχής μετατραυματικού στρες

ΑΓΧΟΣ: 10 Σεμινάρια, 20 ώρες Οι εγγραφές συνεχίζονται.. | Διοργάνωση: PSYCHOLOGY.GR | Εγγραφή: 50 ευρώ, για συμμετοχή στο σύνολο του κύκλου σεμιναρίων | 35 ευρώ για άνεργους & φοιτητές.

Η διαταραχή μετατραυματικού στρες περιλαμβάνει ένα εύρος συμπτωμάτων που κατατάσσονται σε τρεις κύριες κατηγορίες:

Επαναβιώση του τραυματικού γεγονότος: Πρόκειται για επανειλημμένες και συχνές μνήμες, εφιάλτες και flashbacks που κάνουν το άτομο να νιώθει ότι ξαναζεί το γεγονός. Οι μνήμες, συνήθως, επανέρχονται όταν το άτομο δει ή ακούσει κάποιο ερέθισμα που του θυμίζει το τραύμα.

Αποφυγή: Επειδή η μνήμη του τραυματικού γεγονότος είναι αρκετά επίπονη, το άτομο που υποφέρει από τη διαταραχή προσπαθεί να μην σκέφτεται το τραύμα. Για το λόγο αυτό προσπαθεί να αποφεύγει ανθρώπους, καταστάσεις ή αντικείμενα που φέρνουν σχετικές αναμνήσεις. Συχνά, το άτομο αισθάνεται αποστασιοποιημένο συναισθηματικά από τους άλλους και, δεν είναι σπάνιο, να αναζητήσει ανακούφιση από τον πόνο μέσω της χρήσης αλκοόλ ή ναρκωτικών ουσιών.

Σημάδια σωματοποιημένου στρες: η κατηγορία αυτή περιλαμβάνει διαταραχές του ύπνου, συναισθήματα θυμού και ευερεθιστότητας, δυσκολία στη συγκέντρωση, ένταση και συνεχή επαγρύπνηση.


Διαβάστε ακόμη στην Πύλη Ψυχολογίας το σχετικό άρθρο:

Διαταραχή Μετατραυματικού Στρες: Συμπτώματα, δημιουργία και αντιμετώπιση

Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου

Νίκος Μεταξάς

e psy logo twitter2Επιμέλεια & μετάφραση άρθρων, Τμήμα Σύνταξης Πύλης Ψυχολογίας psychology.gr
Επικοινωνία: editorial @psychology.gr