Η Δραματοθεραπεία αποτελεί μια μακρόχρονη ψυχοθεραπεία. Η ψυχοθεραπευτική αυτή προσέγγιση έχει τις ρίζες της στο Θέατρο. Το θέατρο είναι ο τόπος που επισκεπτόμαστε προκειμένου να έχουμε ένα «όραμα», τη θέα ενός πράγματος, πώς θα μπορούσε να είναι, πώς ήταν ή πώς πραγματικά είναι. Το θέατρο μπορεί να συμπυκνώσει μία ιστορία σε χρόνο, τόπο και δράση, έτσι ώστε να την αντιληφθούμε ως σύνολο.
Μπορεί επίσης να «διευρύνει» μία ιστορία ώστε να δώσει σε εμάς μία νέα προοπτική ή διάσταση. Μας βοηθά να κατανοούμε ποιοι είμαστε και πού βρισκόμαστε στον «κόσμο». Διαμεσολαβεί ανάμεσα στο ατομικό και στο κοινωνικό, καθώς αποτελεί μία «». «Μιλά» σε εμάς και για εμάς και αποτελεί μοναδική εμπειρία για το συγκεκριμένο κοινό που παρακολουθεί.
Ιστορική διαδρομή της δραματοθεραπείας
Στις αρχές του εικοστού αιώνα, οι σύγχρονες δυτικές κοινωνίες φαίνεται ν’ ανακαλύπτουν ξανά τις θεραπευτικές ιδιότητες του δράματος. Ο Evreinov και ο Moreno, ο δημιουργός του ψυχοδράματος, ήταν απ’ τους πρώτους που επανεισήγαγαν την ιδέα ότι το Δράμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν θεραπεία.
Απ’ την μεριά της Ψυχιατρικής και της Ψυχολογίας, ο Carl Jung με την δουλειά του και τις έρευνές του υποστηρίζει ότι η τέχνη και η έκφραση μπορούν να χρησιμοποιηθούν σαν διαγνωστικά και θεραπευτικά εργαλεία.
Απ’ τη μεριά του θεάτρου, δημιουργοί και δάσκαλοι όπως ο Antonin Artaud και o Jerzy Grotowski, απορρίπτουν το θέατρο σαν μέσο εμπορικής εκμετάλλευσης και παραγωγής και προτείνουν ένα θέατρο ως «όχημα» με σκοπό την αυτογνωσία, την αυτό-αποκάλυψη, την αλλαγή.
Κάτω απ’ αυτούς τους όρους εξέλιξης, δημιουργείται το 1959 στην Αγγλία ο όρος Δραματοθεραπεία από τον Peter Slade. Από τότε, ο κλάδος αυτός, εξελίσσεται διαρκώς. Στην Ελλάδα ιδρύεται ο πρώτος Σύλλογος Δραματοθεραπευτών στη δεκαετία του ’80.
Οι δημιουργικές ψυχοθεραπευτικές μέθοδοι
Η Δραματοθεραπεία ανήκει, όπως και η Χοροθεραπεία, η Εικαστική Θεραπεία και η Μουσικοθεραπεία, στις δημιουργικές ψυχοθεραπευτικές μεθόδους. Θα μπορούσαμε να την ορίσουμε σαν την συστηματική χρήση δραματικών και θεατρικών μεθόδων με σκοπό τη θεραπεία. Μπορεί να εφαρμοστεί ατομικά και ομαδικά.
Οι τεχνικές που μπορούν να χρησιμοποιηθούν στη Δραματοθεραπεία περιλαμβάνουν το παίξιμο ρόλων, την δημιουργία και εκδραμάτιση ιστοριών, την κίνηση, τη ζωγραφική , τη δημιουργία και χρήση μάσκας, τον αυτοσχεδιασμό, την επεξεργασία κι εκδραμάτιση κειμένων όπως ποιημάτων, μύθων , θεατρικών έργων.
Οι διαδικασίες που χαρακτηρίζουν τη Δραματοθεραπεία είναι οι ακόλουθες:
- H προβολή
- Η σχέση μεταξύ δράματος και ζωής
- Ταύτιση και αποστασιοποίηση
- Ο ρόλος του θεατή
- Η σχέση με το σώμα
- Το παιχνίδι
- Η χρήση του συμβολικού
Δείτε στο εξειδικευμένο βιβλιοπωλείο ψυχολογίας το σχετικό βιβλίο: Εισαγωγή στη δραματοθεραπεία.
Το βιβλίο Εισαγωγή στη δραµατοθεραπεία είναι ένας συνοπτικός οδηγός για το παρελθόν, τη θεωρία και τις πρακτικές αυτής της µεθόδου θεραπείας, η οποία χρησιµοποιεί τις διεργασίες του δράµατος για να βοηθήσει τους ανθρώπους σε στιγµές ψυχικής καταπόνησης, συναισθηµατικής αναστάτωσης, ασθένειας ή αναπηρίας.
Το συγκριτικό πλεονέκτημα της δραματοθεραπευτικής ψυχοθεραπευτικής προσέγγισης
10 Βιωματικά Εργαστήρια για Γονείς (Νοέμβριος 2024 – Απρίλιος 2025) | Διοργάνωση: PSYCHOLOGY.GR | Συμμετοχή: 35 ευρώ για εγγραφές που θα γίνουν έως Κυριακή 17 Νοεμβρίου. Με αυτό το κόστος, έχετε πρόσβαση στο σύνολο των 10 σεμιναρίων που θα διεξαχθούν.
Το δυνατό σημείο της δραματοθεραπείας είναι η άμεση σχέση που έχει με το θέατρο το οποίο από τα αρχαία χρόνια γνωρίζουμε ότι δρα θεραπευτικά. Ένα ακόμη συγκριτικό πλεονέκτημα της είναι ότι το θέατρο συνδέεται άμεσα με το παιγνίδι, με την έμφυτη ικανότητα του ανθρώπινου είδους να παίζει, να παίζει ρόλους, δηλαδή.
Ο ρόλος είναι πολύπλευρος, εν μέρει κοινωνικά επίκτητος και θεμελιώδης για τη δόμηση της ανθρώπινης προσωπικότητας. Στην αρχή της ζωής, όπου η εμπειρία περιορίζεται σε ό,τι προσλαμβάνουμε με τις αισθήσεις θα μπορούσαμε να υποστηρίξουμε την ύπαρξη ενός αδιαίρετου εαυτού, μίας οντότητας ολοκληρωμένης και αγαθής. Οσο αναπτύσσεται η συνείδηση και οι κοινωνικές σχέσεις, αυτός ο πυρήνας αρχίζει να χάνει τον προορισμό του. Σε μία κουλτούρα πολλαπλών επιλογών έχουμε ανάγκη έναν τρόπο για να συλλογιζόμαστε ή να υποδυόμαστε τα διάφορα επιμέρους κομμάτια. Ενας τρόπος είναι ο ρόλος.
Διαβάστε ακόμη το σχετικό άρθρο στην Πύλη Ψυχολογίας:
Ο ρόλος της δραματοθεραπείας στην επεξεργασία του τραύματος στον πρωταρχικό δεσμό.
Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου
Ψυχολόγος, Δραματοθεραπεύτρια .
Εξειδίκευση στην Ψυχοδυναμική Ψυχοθεραπεία καθώς και στη Ψυχοθεραπεία μέσω Θεάτρου (Dramatherapy).