Ψυχοσωματικές Παθήσεις: Συμπτώματα, διάγνωση, θεραπεία

Ακρόαση άρθρου......

Όταν βρίσκεσαι σε στρεσογόνες καταστάσεις και δεν μπορείς να εκτονώσεις τα συναισθήματά σου ή κάνεις προσπάθεια να τα κρατήσεις μέσα σου, η συναισθηματική πίεση θα ψάξει να βρει ένα σημείο εκτόνωσης στο σώμα σου και συνήθως πρόκειται για κάποιο σημείο το οποίο είναι ήδη ευάλωτο.

Για παράδειγμα, αν έχεις πρόβλημα στον αυχένα, ίσως ο πόνος αυξάνεται όταν έχεις στρες, αν έχεις κάποια ευαισθησία στο στομάχι, θα είναι εκείνο το σημείο που θα επηρεαστεί πρώτο, αν το ανοσοποιητικό σου είναι αδύναμο κάποιος ιός ή λοίμωξη μπορεί να εμφανιστούν. Το ίδιο μπορεί να συμβαίνει με τους πόνους στην πλάτη, τους πονοκεφάλους, τα κρυολογήματα και τόσα άλλα.

Διαβάστε ακόμη το σχετικό άρθρο: Η βιολογία της ψυχικής ισορροπίας: Εγκέφαλος, έντερο, και άγχος.

Τότε γίνεται λόγος για ψυχοσωματικές παθήσεις.

Ο όρος ‘ψυχοσωματικός’ αναφέρεται σε ένα πραγματικό φυσικό σύμπτωμα που προέρχεται ή επηρεάζεται από το νου και τα συναισθήματα και όχι από κάποιο συγκεκριμένο οργανικό αίτιο.

Η συναισθηματική πίεση και οι σκέψεις γύρω από αυτήν εκφράζονται με σωματικό πόνο, ασθένεια και άλλα συμπτώματα των οποίων οι μηχανισμοί δεν είναι απόλυτα κατανοητοί ακόμα. Αυτός είναι και ένας λόγος που συναντάται συχνά η παρανόηση πως οι ψυχοσωματικές παθήσεις είναι φανταστικές. Ωστόσο, η αλήθεια είναι πως τα φυσικά συμπτώματα μιας ψυχοσωματικής πάθησης είναι πραγματικά και χρειάζονται θεραπεία όπως και οποιαδήποτε άλλη φυσική πάθηση.

Διάγνωση Ψυχοσωματικών παθήσεων

Συνήθως είναι πρωταρχική φροντίδα του γιατρού και όχι του ψυχιάτρου να διαγνώσει αν τα συμπτώματα που έχει κάποιος είναι ψυχοσωματικά ή παθολογικά.

Όταν πηγαίνεις στο γιατρό σου με φυσικά συμπτώματα, εξετάζει πρώτα για φυσική εξήγηση του πόνου σου. Αν δεν υπάρχει προφανές παθολογικό αίτιο ή πιθανό που μπορεί να εξεταστεί περαιτέρω, η διατύπωση μιας προσδοκώμενης διάγνωσης είναι δύσκολη.

Τότε ο γιατρός σου ίσως σου κάνει λόγο για τη συναισθηματική σου κατάσταση.

Το κάνει γνωρίζοντας πως αν μια πηγή ψυχικής πίεσης μπορεί να αναγνωριστεί, μπορεί και να θεραπευτεί -όπως ακριβώς μπορεί να θεραπευτεί ένα φυσικό τραύμα ή μια φυσική ασθένεια. Είναι, επίσης, βέβαιο πως όταν σε ρωτάει για το άγχος ή τη θλίψη στη ζωή σου, δε σημαίνει ότι υπαινίσσεται πως ο πόνος σου δεν είναι αληθινός.

Είναι καλό να έχεις στο νου σου πως ο γιατρός σου δε θα σου δώσει μια τέτοιου είδους διάγνωση μόνο και μόνο επειδή δεν μπορεί να βρει αίτια για τα σωματικά συμπτώματα που του παρουσιάζεις αλλά θα λάβει υπόψη του πολλά κριτήρια συνδυαστικά, όπως, για παράδειγμα, το αν έχεις ένα ή περισσότερα σωματικά συμπτώματα που καταντούν βασανιστικά ή προκαλούν αναστάτωση στην καθημερινότητά σου, αν έχεις επίμονες σκέψεις, συναισθήματα ή συμπεριφορές που υπερβάλλουν της σοβαρότητας των συμπτωμάτων , αν υπάρχει υψηλό επίπεδο συνεχόμενου άγχους, αν τα συμπτώματά σου διαρκούν για μεγάλο χρονικό διάστημα ή έρχονται και φεύγουν και άλλα.

Θεραπεία για την ψυχοσωματική ασθένεια

Ο γιατρός σου ίσως σου συστήσει να δεις κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας έτσι ώστε να μπορέσεις να βρεις αποτελεσματικούς τρόπους διαχείρισης της κατάστασης που σου προκαλεί ψυχική πίεση. Κάτι τέτοιο είναι συχνά μια διαδικασία που χρειάζεται χρόνο.

Παράλληλα, είναι αναγκαίο να θεραπεύσεις το φυσικό πόνο και τα άλλα συμπτώματα με την πιθανή αγωγή που θα σου συστηθεί. Αν, για παράδειγμα, έχει δημιουργηθεί μια φλεγμονή στο σώμα σου τα αντιφλεγμονώδη φάρμακα θα ενισχύσουν την αντιμετώπισή της ή αν υπάρχει κάποια ανισορροπία στο στομάχι θα αποκατασταθεί για κάποιο χρονικό διάστημα με την κατάλληλη αγωγή. Ωστόσο, η πλήρης αποκατάσταση μπορεί να επέλθει μόνο συνδυαστικά με την αποκατάσταση της συναισθηματικής ισορροπίας σε μια τέτοια περίπτωση.

Πως η σωματοποίηση επηρεάζει την ψυχική υγεία

Τα ψυχοσωματικά συμπτώματα πολλές φορές γίνονται τα θέματα πάνω στα οποία αναλώνεις πολύ από το χρόνο και την ενέργειά σου. Η επικέντρωσή σου σε αυτά είναι πιθανό να δημιουργήσει προβλήματα σε πολλούς τομείς της ζωής σου όπως στις στενές σχέσεις σου, στην ψυχική σου ισορροπία, στην κοινωνική και επαγγελματική ζωή σου.

Οι υπερβολικές επισκέψεις σε γιατρούς μπορούν να σε κρατήσουν μακριά από το να διασκεδάσεις τη ζωή σου και το άγχος που μπορεί να βρίσκεται πίσω από τα συμπτώματά σου, με την επικέντρωσή σου σε αυτά, να γίνει μεγαλύτερο.

Επιπλέον όταν ασχολείσαι συνεχώς με την υγεία σου ίσως να δημιουργηθεί πρόβλημα στη σύνδεσή σου με τους άλλους. Είναι δύσκολο να φροντίσεις και να απολαύσεις μια στενή ή συντροφική σχέση όταν όλες σου οι σκέψεις σου βρίσκονται διαρκώς κολλημένες στα συμπτώματά σου και κατ’ επέκταση στον εαυτό σου.Οι κοινωνικές συναναστροφές σου κάθε άλλο παρά ευχάριστες φαντάζουν και τέλος είναι πολύ πιθανό να δημιουργηθούν προβλήματα στις επαγγελματικές αλληλεπιδράσεις και επιδόσεις σου με επιπτώσεις όχι μόνο στην εργασία αλλά και στην αυτοεκτίμησή σου.

Ψυχοσωματικά συμπτώματα

Αν είσαι σε θέση να αναγνωρίσεις πότε ακριβώς βρίσκεσαι σε πιεστικές καταστάσεις, θα είσαι σε θέση να αρχίσεις να τις αντιμετωπίζεις. Η ψυχολογική πίεση έχει πάντα κάποιες σωματικές ενδείξεις.

Αυτές μπορεί να διαφοροποιούνται από άτομο σε άτομο ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες του καθενός.

Σύμφωνα με έρευνες μπορεί, επίσης, να διαφέρουν σε άνδρες και γυναίκες ή να ποικίλουν ανάλογα με την ηλικία. Για παράδειγμα οι γυναίκες συχνά αναφέρουν συμπτώματα όπως κούραση παρά τον επαρκή ύπνο, ευερεθιστότητα, κοιλιακό πρήξιμο και αλλαγές στην έμμηνο ρύση ενώ οι άνδρες είναι πιθανότερο να αναφερθούν σε πόνο στο στήθος, αυξημένη πίεση και αλλαγές στη λίμπιντο.

Στα μικρά παιδιά το άγχος εκδηλώνεται πολύ εύκολα στο σώμα τους καθώς δεν έχουν αναπτυχθεί πλήρως οι δεξιότητές τους για την εκτόνωση μέσω της επικοινωνίας ενώ οι έφηβοι μπορεί να βιώνουν το στρες εφιαλτικά και ιδιαίτερα σε περιόδους κοινωνικής προσαρμογής και ορμονικών αλλαγών.

Οι ηλικιωμένοι είναι επίσης επιρρεπείς στην κατάθλιψη και το στρες καθώς συχνά αντιμετωπίζουν πολλαπλούς ενισχυτικούς παράγοντες όπως η απομόνωση, η απώλεια, η θλίψη, τα χρόνια ή σοβαρά προβλήματα υγείας.

Αν μπορούσαμε να προσδιορίσουμε κάποια κοινά σημεία γενικότερα στη φυσική εκδήλωση της ψυχολογικής πίεσης θα ήταν το αίσθημα παλμών, οι ιδρωμένες παλάμες, η μυϊκή ένταση, οι στομαχικές ενοχλήσεις. 

Τα πρώτα βήματα προς τη διαχείριση 

Παρατηρώντας τις σωματικές ενδείξεις μπορείς να αναγνωρίσεις πότε είσαι στρεσαρισμένος και ποιες ακριβώς είναι οι πηγές πίεσης στη ζωή σου. Από εκεί και μετά μπορείς να μάθεις πως να αναπτύξεις μηχανισμούς άμυνας. 

Το σημαντικότερο που μπορείς να κάνεις είναι να πάψεις να κρατάς τα συναισθήματά σου μέσα σου. Αντί να περιμένεις εκείνα να βρουν σημείο εκτόνωσης είναι προτιμότερο να το κάνεις εσύ συνειδητά.

Δημιούργησε υγιείς αμυντικούς μηχανισμούς και τσέκαρε τυχόν χρήση μη υγιών όπως, για παράδειγμα, την κατάχρηση αλκοόλ.

Διαβάστε ακόμη το σχετικό άρθρο: Τα βασικά ψυχοσωματικά συμπτώματα των καταπιεσμένων συναισθημάτων μας.

Υπάρχουν πολλοί τρόποι και μπορείς να επιλέξεις ανάλογα με το τι δουλεύει καλύτερα για εσένα.

Ίσως σε βοηθήσει να εξετάσεις την υιοθέτηση νέων συμπεριφορών όπως το να είσαι ειλικρινής με τους άλλους και με τον εαυτό σου, να αντιμετωπίζεις ρεαλιστικά εκείνα που μπορείς και εκείνα που δεν μπορείς να ελέγξεις, να μπορείς να συζητάς άνετα με κάποιους φίλους, να φροντίζεις τους άλλους και τον εαυτό σου ισάξια, να φροντίζεις τη διατροφή σου και τον ύπνο σου, να ασκείσαι συστηματικά, να γίνεις μέλος μιας ομάδας υποστήριξης, να μάθεις τεχνικές χαλάρωσης, να διασκεδάζεις στον ελεύθερο χρόνο σου και αν θεωρείς πως δεν έχεις ελεύθερο χρόνο να τον δημιουργήσεις, να κάνεις διαλείμματα όταν βρίσκεσαι σε στρεσογόνες καταστάσεις και να αφήσεις πίσω σου μνησικακίες, μοτίβα σκέψεων ή σχέσεις που δεν είναι υγιείς.

Κράτα στο νου σου πως ο κάθε ένας από εμάς είναι μοναδικός και διαχειρίζεται τις στρεσογόνες καταστάσεις με το δικό του τρόπο. Είναι σημαντικό να βρεις και να αναπτύξεις το δικό σου υγιή και αποτελεσματικό τρόπο διαχείρισης των ψυχολογικά πιεστικών καταστάσεων όχι μόνο για τη δική σου ισορροπία και ευημερία αλλά και για όλους εκείνους που αγαπάς.

Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου

Εύη Ανδρέου - Σύμβουλος Ψ.Υγείας

Εύη Ανδρέου: έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology

Οι πληροφορίες που αναφέρονται στον επαγγελματικό κατάλογο ειδικών παρέχονται από τους ίδιους τους ειδικούς, κατά την εγγραφή τους στο σύστημα. Όταν βλέπετε την ένδειξη «έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology”, σημαίνει ότι το Psychology έχει ελέγξει, με email, τηλεφωνικά ή/και με λήψη των σχετικών εγγράφων, τα ακόλουθα στοιχεία:

• Ότι ο ειδικός είναι υπαρκτό πρόσωπο.
• Ότι τα πτυχία οι τίτλοι και οι εξειδικεύσεις που αναφέρει είναι αληθινά.
• Ότι οι πληροφορίες που αναφέρει ισχύουν.

Σύμβουλος ψυχικής υγείας, επικοινωνίας και προσωπικής ανάπτυξης.
Ιδρύτρια του Effective Communication στην Ελλάδα, διοργανώτρια του Effective Communication GR meetup, συγγραφέας, αρθρογράφος, ομιλήτρια.

6949454354

Δείτε όλα τα άρθρα Σελίδα ειδικού