Διαζύγιο, το τέλος μιας διαδρομής και η αρχή μιας άλλης

Ακρόαση άρθρου......

Ο γάμος για τους περισσότερους ανθρώπους αποτελεί την κοινωνική επισημοποίηση μίας σχέσης για την δημιουργία οικογένειας, ή ακόμη απλώς για την ένδειξη συντροφικότητας ή για την εκπλήρωση οικονομικών, κοινωνικών ή και άλλων στόχων.

Τι συμβαίνει, όμως, όταν για κάποιους ανθρώπους ο γάμος οδηγεί σε τέλμα και έρχεται το τέλος. Ιδίως όταν υπάρχουν παιδιά που πιθανόν επωμίζονται και αυτά το βάρος του διαζυγίου.

Διαζύγιο

Οι ευτυχισμένες στιγμές φαντάζουν πια μακρινές αναμνήσεις και η λύση της συμβίωσης φαίνεται μονόδρομος. Κατά κανόνα και οι δύο σύντροφοι βασανίζονται πριν πάρουν την τελική απόφαση. Ενοχές, φόβοι και ανασφάλειες συχνά δυσκολεύουν τους ανθρώπους να πάρουν την απόφαση για τον χωρισμό.

Εάν μάλιστα, υπάρχουν και αντικειμενικοί λόγοι εξαιτίας των οποίων νιώθουν ότι πρέπει να μείνουν ενωμένοι, όπως η κοινή περιουσία, η δουλειά ή ακόμα περισσότερο τα παιδιά, η απόφαση δεν είναι απίθανο να αναβάλλεται ακόμα και για χρόνια.

Σίγουρα, το διαζύγιο είναι ένα οδυνηρό γεγονός, το οποίο κατατάσσεται αμέσως μετά την απώλεια κάποιου αγαπημένου προσώπου στην κλίμακα των στρεσογόνων καταστάσεων. Το διαζύγιο επηρεάζει όλους τους εμπλεκομένους, τους συντρόφους, τα παιδιά, ακόμα και υπόλοιπους συγγενείς και φίλους.

Επιπλέον, υπάρχουν διαφωνίες, συγκρούσεις, απορίες για το πώς θα συνεχιστεί η ζωή και για το πώς θα μοιραστούν τα υλικά αγαθά, καθώς και οι ευθύνες. Και βέβαια πώς θα νιώσουν και τι θα γίνουν τα παιδιά. Παρ’ όλα αυτά, το διαζύγιο, όταν είναι προϊόν ώριμης απόφασης, μπορεί να είναι ευκαιρία για μια νέα αρχή.

Αποκτήστε το βιβλίο Εμείς θα σε αγαπάμε πάντα, από το εξειδικευμένο βιβλιοπωλείο ψυχολογίας του Psychology.gr

Αιτίες διαζυγίου

Τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρηθεί αύξηση των διαζυγίων παγκοσμίως, αλλά και στη χώρα μας. Οι πιο συνηθισμένες αιτίες για ένα διαζύγιο είναι είτε ενδοσυζυγικές καταστάσεις που αφορούν τους δύο συντρόφους, όπως η ποιότητα της σχέσης, η μεταξύ τους επικοινωνία, το συναισθηματικό δέσιμο και η σεξουαλική τους ζωή.

Η απιστία είναι ένα σύνηθες φαινόμενο που έχει τις ρίζες του στην επικοινωνία των δύο συντρόφων.

Επίσης η βίαιη συμπεριφορά ενός εκ των δύο συντρόφων προς τον άλλον, ή ακόμη και προς τα παιδιά. Άλλες αιτίες μπορεί να είναι εξωσυζυγικές, όπως η βιολογική και ψυχική υγεία του ζευγαριού, οικονομικά και εργασιακά προβλήματα, προβλήματα του κοντινού ή ευρύτερου συγγενικού και κοινωνικού περιβάλλοντος, οι απόψεις και οι αντιλήψεις.

Τα στάδια του διαζυγίου

Το διαζύγιο βιώνεται ως μια διαδικασία πένθους, που εμπεριέχει μια σειρά σταδίων: άρνηση, απώλεια, κατάθλιψη, θυμό και αμφιθυμία, επαναπροσδιορισμό της προσωπικής ταυτότητας και νέα σχέδια για τη ζωή.

Η ολοκληρωτική επίμονη άρνηση του χωρισμού συνίσταται σε μια άρνηση της πραγματικότητας, η οποία μπορεί να προκαλέσει διάφορες αρνητικές καταστάσεις, ατομικές δυσλειτουργίες, ακόμη και παρανοϊκές διεργασίες.

Σύμφωνα με τον Bohannon (1970), το διαζύγιο χωρίζεται σε έξι φάσεις, συναισθηματικό, νομικό, οικονομικό, διαζύγιο από τον κοινό γονεϊκό ρόλο, διαζύγιο από την κοινότητα, ψυχικό.

Κατά το συναισθηματικό διαζύγιο, παρουσιάζονται συμπτώματα στους συντρόφους, όπως αυτά του πένθους. Ουσιαστικά το διαζύγιο είναι μία μορφή πένθους που ο κάθε άνθρωπος βιώνει διαφορετικά. Για άλλους μπορεί να είναι ένα δυσάρεστο ή και δυσβάσταχτο γεγονός, και για άλλους μία απελευθέρωση, μία νέα αρχή.

Το νομικό διαζύγιο, αφορά τις διαδικασίες για την έκδοση του, την επιμέλεια των παιδιών, επικοινωνία με τα παιδιά.

Το οικονομικό διαζύγιο, αφορά το μοίρασμα της περιουσίας. Γίνονται διαπραγματεύσεις και συμφωνίες σχετικά με την διατροφή, την εύρεση νέας κατοικίας, τη δημιουργία νέου σπιτικού.

Το διαζύγιο από κοινό γονεϊκό ρόλο

Το διαζύγιο από κοινό γονεϊκό ρόλο, αφορά την διευθέτηση  των ζητημάτων που κρίνονται ως τα σπουδαιότερα, δημιουργεί αναπόφευκτα μια άνιση κατανομή στα δικαιώματα των γονέων. Είναι γεγονός ότι γίνεται προσπάθεια να τροποποιηθεί το καθεστώς αυτό στη χώρα μας και να δίνεται η επιμέλεια των παιδιών και στους δύο γονείς, παρέχοντας ισότητα στα δικαιώματα τους απέναντι στα παιδιά.

Το διαζύγιο από την κοινότητα

Το διαζύγιο από την κοινότητα, αφορά τις κοινωνικές σχέσεις των συζύγων και συνδέεται με τις αλλαγές που επέρχονται στον κοινωνικό κύκλο φίλων και γνωστών. Αρχικά, μπορεί να υπάρχει μία αμηχανία στις σχέσεις μεταξύ των δύο πρώην συντρόφων και φίλων, ωστόσο με το πέρασμα του χρόνου αυτές οι συνθήκες πολλές φορές βελτιώνονται.

Το ψυχικό διαζύγιο

Το ψυχικό διαζύγιο, αφορά τις δυσκολίες που μπορεί να προκαλέσει ένας χωρισμός στην ψυχική και σωματική υγεία των ανθρώπων. Η κατάθλιψη προσβάλλει και τους άνδρες, λιγότερο όμως από τις γυναίκες. Ένα καταθλιπτικό άτομο, ξεχνώντας τις καλές εμπειρίες της ζωής του, επικεντρώνει τις σκέψεις του σε κάθε αρνητική ανάμνηση, την οποία μεγαλοποιεί.

Ιδιαίτερα η κατάθλιψη στη γυναίκα, όταν έχει παιδί μικρότερο των δύο ετών, είναι εύκολο να βιωθεί ως αποτυχία στο γάμο, και επομένως να μην δύναται να αντιμετωπίσει τη φυγή του συζύγου της.

Στη συγκεκριμένη περίπτωση, το παιδί αυτής της ηλικίας μπορεί να παρερμηνεύσει την απόσυρση της μητέρας και να αναπτύξει συμπεριφορά έντονης προσκόλλησης στο άτομό της.

Επιπτώσεις διαζυγίου στην κοινωνικοσυναισθηματική υγεία του παιδιού

Εκτός όμως από τις επιπτώσεις που μπορεί να επιφέρει το διαζύγιο στο ζευγάρι, τι επιπτώσεις μπορεί να έχει το διαζύγιο στην κοινωνικοσυναισθηματική υγεία του παιδιού;

Ο κάθε γονέας που βρίσκεται σε διαδικασία διαζυγίου θα πρέπει να αποδεχτεί ότι είναι καθήκον του να προστατεύσει τα παιδιά του. Ακόμη και αν κάτι τέτοιο φαίνεται δύσκολο, είναι ιδιαίτερα σημαντικό για το παιδί, να αισθάνεται ότι υπάρχει τουλάχιστον ένας αξιόπιστος και σταθερός γονέας, ο οποίος θα του παρέχει την ασφάλεια που τόσο έχει ανάγκη σε μια τέτοια δύσκολη περίοδο.

Η υποστήριξη και η σταθερότητα έστω και ενός γονέα αποτελεί τον καθοριστικό εκείνο παράγοντα ώστε το παιδί να διαχειριστεί αποτελεσματικά τη θλίψη του τόσο για τις γονικές συγκρούσεις, όσο και για το διαζύγιο.

Παράλληλα με τις συναισθηματικές διεργασίες των γονέων που είναι πολύ σημαντικές ώστε να μπορέσουν να προχωρήσουν παρακάτω, πραγματοποιούνται και οι διεργασίες των παιδιών, τα οποία θα χρειαστεί και εκείνα να διαχειριστούν τα συναισθήματά τους. Οι πορείες αυτές μοιάζει να κινούνται παράλληλα.

Συναισθηματική διαχείριση διαζυγίου για τα παιδιά

Δηλαδή, τα παιδιά θα μπορέσουν να προχωρήσουν μπροστά, όταν θα κάνουν το ίδιο και οι γονείς τους. Καθώς ο γονέας αφήνει πίσω του τον πόνο του διαζυγίου, δίνει έτσι την ελπίδα και στο παιδί να μπορέσει να αντιμετωπίσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο την αναταραχή του διαζυγίου και να προχωρήσει. Όσο οι γονείς δυσκολεύονται οι ίδιοι να προχωρήσουν, δυσκολεύουν τα παιδιά τους να προχωρήσουν και τα ίδια. Τα παιδιά χρειάζονται ένα πρότυπο για να μάθουν να διαχειρίζονται τα συναισθήματα τους και αυτό το πρότυπο χρειάζεται να το μάθουν από τους γονείς τους.

Είναι πολύ σημαντικό να συζητήσει ο γονέας με τα παιδιά για τα όσα συμβαίνουν και πρόκειται να συμβούν.

Πάντα σύμφωνα με το αναπτυξιακό τους στάδιο, και τα όσα είναι σε θέση να καταλάβουν και να αντιληφθούν. Είναι επίσης σημαντικό να εξηγήσουν οι γονείς στα παιδιά και να μην αφήνουν να αιωρούνται σκέψεις.

Να απαντήσουν στα ερωτήματα τους όσο πιο ειλικρινά μπορούν.
Να τους επιβεβαιώσουν την αγάπη και τα συναισθήματα τους, έτσι ώστε να είναι απόλυτα κατανοητό στα παιδιά, πως αν και δεν είναι πλέον ζευγάρι και σύντροφοι, δεν παύουν να είναι γονείς.

Τα παιδιά δεν πρέπει να είναι στη μέση μιας ενδεχόμενης διαμάχης μεταξύ των γονέων. Μπορούν να αγαπάνε το ίδιο και τους δύο γονείς, γιατί για αυτά θα  είναι πάντα η  μητέρα και ο πατέρας τους.

Βιβλιογραφία:

1. Γιωσαφάτ, Μ., (1987), «Ο κύκλος της ζωής της οικογένειας και η ανάπτυξη του παιδιού», στο: Σύγχρονα Θέματα παιδοψυχιατρικής, Καστανιώτης.
2. Μουσούρου, Λ., (2000), Κοινωνιολογία της σύγχρονης οικογένειας, Gutenberg.
3. Χατζηχρήστου, Χ., (1999), Ο χωρισμός των γονέων, το διαζύγιο και τα παιδιά, Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα.

Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου

Βασιλεία Χρηστάκη - Σύμβουλος Ψ.Υγείας

Βασιλεία Χρηστάκη: έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology

Οι πληροφορίες που αναφέρονται στον επαγγελματικό κατάλογο ειδικών παρέχονται από τους ίδιους τους ειδικούς, κατά την εγγραφή τους στο σύστημα. Όταν βλέπετε την ένδειξη «έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology”, σημαίνει ότι το Psychology έχει ελέγξει, με email, τηλεφωνικά ή/και με λήψη των σχετικών εγγράφων, τα ακόλουθα στοιχεία:

• Ότι ο ειδικός είναι υπαρκτό πρόσωπο.
• Ότι τα πτυχία οι τίτλοι και οι εξειδικεύσεις που αναφέρει είναι αληθινά.
• Ότι οι πληροφορίες που αναφέρει ισχύουν.

MA Συμβουλευτικής και Ψυχοθεραπείας - University of East London ( Συνθετική Προσέγγιση ).  ΜSc Στρατηγικές Αναπτυξιακής και Εφηβικής Υγείας της Ιατρικής Σχολής Αθηνών. Ατομική συμβουλευτική - συμβουλευτική ζεύγους, γονέων και εφήβων

6979402458

Δείτε όλα τα άρθρα Σελίδα ειδικού