Διαζύγιο: Τα Στάδια και οι Τρόποι Αντιμετώπισης του

Ακρόαση άρθρου......

Αναμφίβολα κάθε γάμος ξεκινά με τις καλύτερες προθέσεις και προοπτικές. Δύο άνθρωποι αποφάσισαν να ενώσουν τις ζωές τους, γεμάτοι αγάπη, επιθυμία, πάθος και όνειρα. Όμως, δυστυχώς έπειτα από μερικά χρόνια αδυνατούν να ξεπεράσουν τις αναπόφευκτες δυσκολίες που εμφανίζονται και που τις περισσότερες φορές συνοδεύονται από συγκρούσεις, άλλοτε έντονες και φανερές και άλλοτε σιωπηλές και εσωτερικές για τον καθένα.

Το βήμα του διαζυγίου

Η σχέση τους αφήνεται στην φθορά, η επικοινωνία γίνεται ολοένα και πιο δύσκολη, οι όμορφες κοινές στιγμές απωθούνται και ένα γκρίζο χαλί εγκαθίσταται ανάμεσα τους. Ένα χαλί που δεν «χωράει» άλλο τίποτα να κρύψουν από κάτω και κάνει τη λέξη διαζύγιο ολοένα και πιο εμφανή.

Συνήθως και οι δυο σύντροφοι δυσκολεύονται να φτάσουν στην τελική απόφαση, εγκλωβισμένοι σε φόβους, ενοχές, ανασφάλειες, απορίες και συναισθηματική φόρτιση δεν κάνουν εύκολα το μεγάλο βήμα του διαζυγίου. Στις περιπτώσεις μάλιστα που υφίστανται λόγοι όπως η ύπαρξη παιδιών, κοινής περιουσίας ή κοινής εργασίας, μπορεί η συγκεκριμένη απόφαση να αναβάλλεται επι σειρά ετών.

Τρομάζουν και υπαναχωρούν μπροστά στις επερχόμενες συγκρούσεις και διαφωνίες που θα προκύψουν για το πως θα διαχειριστούν τα παιδιά και τις αντιδράσεις τους, για το πώς θα μοιραστούν τόσο τα υλικά αγαθά όσο και τις από κοινού ευθύνες.

Αναπόφευκτα ξέρουν ή θα έπρεπε να ξέρουν ότι από την διάλυση μιας οικογένειας θα επηρεαστούν όλοι, το ζευγάρι, τα παιδιά, οι συγγενείς τους ακόμη και ο περίγυρος τους.

Ο σεβασμός στο διαζύγιο

Στην αρχή μοιάζει τρομακτική και φοβερά επώδυνη αυτή η διαδικασία, και μερικές φορές είναι. Όμως, αν ένα διαζύγιο είναι προϊόν ώριμης σκέψης, κοινής απόφασης και εξελιχθεί με σεβασμό και όσο το δυνατόν ελάχιστο εγωισμό, τότε μπορεί να γίνει ευκαιρία για μια νέα αρχή, που θα οδηγήσει τα μέλη της οικογένειας σε μια νέα μορφή οικογένειας που θα έχει όμως αρκετά από τα συστατικά που έλειπαν και την οδήγησαν στην διάλυση.

Είναι μέσα στις επιλογές των ενηλίκων να φτιάξουν την νέα οικογενειακή σχέση με τέτοιο τρόπο που να αξίζει σε καθένα από τα μέλη της. Να αποδείξουν πως μπορεί να μην κατάφεραν δύο άνθρωποι να μοιραστούν την ζωή τους μέχρι τέλους, αλλά είναι ικανοί να μοιραστούν χωριστά όλα τα «δώρα» που δίνει η οικογένεια  στον άνθρωπο.

Αποκτήστε το βιβλίο Εμείς θα σε αγαπάμε πάντα, από το εξειδικευμένο βιβλιοπωλείο ψυχολογίας της Πύλης μας.

Οι φάσεις του διαζυγίου

Θα έχετε ακούσει συχνά και όχι άδικα, να λένε πως το διαζύγιο μοιάζει με το πένθος, ο τρόπος δηλαδή που το βιώνει κανείς χαρακτηρίζεται από τα ίδια συμπτώματα. Της άρνησης, της απώλειας, του θυμού (και της αμφιθυμίας), της διαπραγμάτευσης, της κατάθλιψης και της ανάγκης για επαναπροσδιορισμό της ταυτότητας του ατόμου.

Το διαζύγιο είναι ταυτόχρονα ένα ψυχολογικό, πνευματικό και κοινωνικό γεγονός που σύμφωνα με κάποιους ερευνητές έχει τρεις διαδοχικές φάσεις που είναι οι ακόλουθες:

• Η οξεία φάση που δεν έχει συνήθως μεγάλη διάρκεια και χαρακτηρίζεται από υπερβολικές συναισθηματικές αντιδράσεις. Ενέχεται βέβαια ο κίνδυνος κάποιοι άνθρωποι να μείνουν προσκολλημένοι ή να παλινδρομούν σε αυτή την φάση για αρκετά χρόνια, εφευρίσκοντας τρόπους να αναβιώνουν τα έντονα συναισθήματα του θυμού, της κατάθλιψης και του πανικού με αμείωτη ένταση.
  
  
• Η μεταβατική φάση χαρακτηρίζεται από την προσπάθεια του ατόμου να αποδεσμευτεί από την κοινή καθημερινότητα, από την συνήθεια του συντρόφου του και να διαμορφώσει νέες συνθήκες στη ζωή του. Αυτή είναι μια εξίσου σκληρή διαδικασία όπου αλλάζουν όλα όσα μέχρι χθες θεωρούσαμε δεδομένα και «παντοτινά» γεγονός που επιβαρύνει την ψυχολογική μας κατάσταση και την δυνατότητα διαχείρισης ανάλογα με την ιδιοσυγκρασία και προγενέστερα βιώματα του ατόμου. Γεγονός που επηρεάζει τη διάρκεια αυτής της φάσης από μερικούς μήνες έως και αρκετά χρόνια.
  
  
• Τελική φάση η διαδικαστική που δεν έχει μεγάλη διάρκεια και αποτελεί και το  πιο «ευχάριστο» μέρος αυτής της διαδικασίας. Ξεκινά όταν έχουμε αποδεχθεί μέσα μας την οριστικότητα ενός διαζυγίου, έχουμε κατανοήσει τις νέες συνθήκες και αφήνουμε τις έντονες στιγμές που προηγήθηκαν τόσο σε συναισθηματικό όσο και σε συγκρουσιακό επίπεδο να γίνουν παρελθόν. Τότε σχεδιάζουμε με ρεαλιστικό και πρακτικό τρόπο την νέα μας καθημερινότητα και την υλοποιούμε άμεσα, ώστε να αφήσουμε τον νέο κύκλο ζωής να ξεκινήσει.

Τα στάδια του διαζύγιου

10 Βιωματικά Εργαστήρια για Γονείς (Νοέμβριος 2024 – Απρίλιος 2025) | Διοργάνωση: PSYCHOLOGY.GR | Συμμετοχή: 35 ευρώ για εγγραφές που θα γίνουν έως Κυριακή 17 Νοεμβρίου. Με αυτό το κόστος, έχετε πρόσβαση στο σύνολο των 10 σεμιναρίων που θα διεξαχθούν.

Όταν πλέον το διαζύγιο αρχίζει να εξελίσσεται θα διαπιστώσετε πως όσα και αν είχατε σκεφτεί και πει το προηγούμενο διάστημα, απέχουν αρκετά από την πραγματικότητα, που θα εγκατασταθεί στην ζωή σας και θα σας εκπλήσσει συχνά μέχρι το τέλος αυτής της διαδρομής.

Τα στάδια ενός διαζυγίου διαφέρουν και ποικίλουν σε κάθε ζευγάρι, θα αναφέρουμε όμως μερικά από αυτά που είναι σχεδόν αναπόφευκτο να μην τα περάσετε.

Διαζύγιο σε συναισθηματικό επίπεδο

Τα συναισθήματα ιδίως τον πρώτο καιρό του διαζυγίου είναι τόσο ασταθή και ευμετάβλητα αφού επηρεάζονται από την φυσιολογική άρνηση της πραγματικότητας, τον φόβο για την επόμενη μέρα, και τις ενοχές. Είναι η στιγμή που οι όποιες ελπίδες υπήρχαν για την διατήρηση του γάμου έχουν εκλείψει, θα πρέπει να διαχειριστούμε την «αποτυχία» μας να διατηρήσουμε μια οικογένεια ενωμένη.

Μειώνεται η αυτοεκτίμηση μας μπροστά στην συνειδητοποίηση πως απογοητεύσαμε τόσο τα παιδιά μας, όσο την οικογένεια και το περιβάλλον καταγωγής μας.

Ως ένα βαθμό αυτές οι ενοχές είναι βάσιμες τον πρώτο καιρό αφού η επιδίωξη κάθε γονέα είναι τα παιδιά του να μεγαλώσουν και με τους δύο γονείς, αν όμως παραταθούν για μεγάλο χρονικό διάστημα τότε τα παιδιά, εφόσον υπάρχουν, όντας δέκτες των δικών σας συναισθημάτων θα προσπαθήσουν είτε να εκμεταλλευτούν αυτές τις ενοχές είτε θα νιώθουν και τα ίδια ενοχικά απέναντι στην νέα τάξη πραγμάτων.

Αυτή η επίπονη διαδικασία του διαζυγίου θα πρέπει να φροντίσετε να μην σας αποσταθεροποιήσει συναισθηματικά και ψυχολογικά, γιατί υπάρχει ο κίνδυνος να υιοθετήσετε νέους γονεϊκούς ρόλους που δεν θα βοηθήσουν ούτε εσάς αλλά ούτε τα παιδιά.

Για παράδειγμα μέσα από την εμπειρία μου, διαπιστώνω συχνά πως ο γονέας που μένει με τα παιδιά, συνήθως η μητέρα, επιλέγει το ρόλο του θύματος για τον εαυτό της, νιώθοντας συντετριμμένη και αβοήθητη σε αυτό το καινούριο ταξίδι.

Όταν συμβαίνει αυτό τις περισσότερες φορές τον ίδιο ρόλο υιοθετεί και το παιδί που μεγαλώνει μαζί της με έντονες συνέπειες στον ψυχισμό του και στην διαμόρφωση της προσωπικότητας του.

Θα έχετε συναντήσει τέτοια παιδιά που παραπονιούνται συνεχώς, επιρρίπτουν τις ευθύνες σε άλλα παιδιά και είναι δύσκολο να τα δει κανείς χαρούμενα και ικανοποιημένα, ακόμη και αν προσπαθήσει αρκετά για αυτό.

Βέβαια και ο άλλος γονέας, που συνήθως είναι ο πατέρας, έχει να διαχειριστεί την απομάκρυνση του από την οικογενειακή εστία, το άγχος και τις φοβίες να δημιουργήσει μια νέα καθημερινότητα, σε συνδυασμό με τις ενοχές και την απογοήτευση του. Μπορεί να μην έχει να αντιμετωπίσει σε καθημερινή βάση τα παιδιά, που κρίνουν και κάνουν ερωτήσεις συνέχεια, αλλά βιώνει τον αποχωρισμό με μοναχικό τρόπο τις περισσότερες φορές.

Συνήθως, συνιστώ στα ζευγάρια να αντέξουν το συναισθηματικό «ασανσέρ» τον πρώτο καιρό του διαζυγίου και να υποτάξουν τα αισθήματα οργής και εκδίκησης που τους κατακλύζουν, γιατί όταν τα διαδικαστικά θα έχουν τελειώσει τότε και τα συναισθήματα τους θα επανέλθουν σταδιακά σε μια φυσιολογική κατάσταση.

Διαζύγιο σε νομικό και οικονομικό επίπεδο

Οι νομικές διαδικασίες απαιτούν τον δικό τους χρόνο και τρόπο, που πολλές φορές δεν συμμερίζεται την δική σας αγωνία.

Η έκδοση του διαζυγίου, οι αποφάσεις για την γονική μέριμνα, την επιμέλεια και την επικοινωνία των παιδιών, γίνεται η νέα «αρένα» μεταξύ των γονέων, ώστε να εξαντλήσουν τον θύμο, την απογοήτευση και την επιθυμία για εκδίκηση που τους κυριεύει.

Γινόμαστε αμφίθυμοι αφού είναι πιθανό τις νύχτες να κλαίμε για ό,τι τελείωσε και να νιώθουμε θλίψη, και το αμέσως επόμενο πρωί να γινόμαστε σκληροί, αμείλικτοι και να ζητάμε το χειρότερο δυνατό για τον άλλο γονέα. Θέλουμε με αυτόν τον τρόπο να τον πονέσουμε όπως πονάμε και εμείς.

Όμως όσο πιο γρήγορα συνειδητοποιήσουμε ότι αυτά είναι διαδικαστικά θέματα που στόχο έχουν την καλύτερη δυνατή διευθέτηση για την ψυχική υγεία των παιδιών μας, την ομαλή ανάπτυξη τους, τόσο πιο εύκολα θα μπορέσουμε να μετριάσουμε τα αρνητικά μας συναισθήματα.

Όλη η παραπάνω διαδικασία συνοδεύεται και από το οικονομικό διαζύγιο, που θα διευθετήσει τα θέματα της κοινής περιουσίας, του νοικοκυριού, την διατροφή και την μετεγκατάσταση που απαιτείται ώστε να δημιουργηθούν δυο νέα νοικοκυριά.

Διαβάστε ακόμη το σχετικό άρθρο Ζητήματα Ανατροφής και Επιμέλειας Μετά το Διαζύγιο, από την Ελληνική Ψυχολογική Εταιρεία, το οποίο αναλύει διεξοδικά όλες τις τελευταίες εξελίξεις επό του θέματος, στην Ελλάδα.

Διαζύγιο με την συνήθεια

Όπως είπαμε τα επίπεδα του διαζυγίου είναι πολλά, θα πάρετε «διαζύγιο» από κοινούς φίλους, από κοινωνικές συναναστροφές, από συνήθειες και δραστηριότητες.

Μερικές φορές μπορεί να χρειαστεί και διαζύγιο και από την εργασία σας, είναι αχαρτογράφητα νερά η επόμενη μέρα και δεν μπορεί να σχεδιαστεί ούτε με ακρίβεια ούτε με ασφάλεια.Υπάρχουν βέβαια κανόνες και φόρμες που ένας ειδικός θα σας προτείνει, λαμβάνοντας υπόψιν τους όλα τα παραπάνω, μερικά από αυτά άλλοτε θα σας ικανοποιούν και άλλοτε θα σας θυμώνουν.

Αναφορικά θα αναφέρουμε τους τρόπους και τις περιπτώσεις που μπορεί το ζευγάρι να βοηθηθεί απευθυνόμενο σε κάποιον ειδικό.

• Προληπτική ή πρωτογενής, παρέμβαση είναι αποτελεσματική, όταν το ζευγάρι προσέλθει έγκαιρα σε ένα ειδικό ψυχικής υγείας, όταν δηλαδή οι σχέσεις του είναι απλώς επισφαλείς και όχι διαλυμένες.
  
  
• Συμβουλευτική ζεύγους, αυτή η θεραπεία έχει κριθεί ιδιαίτερα αποτελεσματική σε ζευγάρια που αντιμετωπίζουν συζυγικά προβλήματα και πολλά από αυτά μπορούν πραγματικά να βοηθηθούν σε σύντομο χρονικό διάστημα, γιατί η εντατική, υποστηρικτική παρέμβαση ισορροπεί το εγώ του ατόμου και ενδυναμώνει το εμείς.
  
  
• Παρέμβαση στην οξεία φάση, η συμβολή εδώ αφορά την παρέμβαση του ειδικού ψυχικής υγείας στην οξεία φάση, η οποία ξεκινά με την κρίση στο ζευγάρι που οδηγεί στη λύση του γάμου. Συνήθως, όταν το διαζύγιο έχει αποφασιστεί και γίνει ως αποδεκτή επιλογή και από τους δύο.
  
  
• Παρέμβαση στη χρόνια φάση, όπως είναι φυσικό, ένα διαζύγιο επιφέρει ανακατατάξεις στον οικογενειακό χώρο. Η κυριότερη αλλαγή είναι η δημιουργία μονογονεϊκής οικογένειας, με όλες τις δυσκολίες που αυτή συνεπάγεται. Αυτή η παρέμβαση συνιστάται τον πρώτο καιρό της ολοκλήρωσης του διαζυγίου και στηρίζει τόσο τον γονέα όσο και τα παιδιά, στην διαδικασία προσαρμογής, αποδοχής και δημιουργίας μιας νέας πραγματικότητας.

Τέλος, συναντώ καθημερινά ανθρώπους που έρχονται αντιμέτωποι με τον λαβύρινθο του διαζυγίου, αλλά να σημειωθεί ότι δεν υπάρχουν μαγικές συνταγές και λύσεις. Ο πόνος και η θλίψη είναι αναπόφευκτοι ατραποί, όμως ο τρόπος που θα υποφέρετε είναι στο δικό σας χέρι. Το διαζύγιο, όταν φυσικά είναι η μόνη αποδεκτή επιλογή και από τα δύο μέρη, είναι επίσης μια αφορμή να δείξουμε την αγάπη, την φροντίδα και το σεβασμό στα μέλη μια οικογένειας που αλλάζει μορφή.

Και το πιστεύω αυτό, ότι δεν «εξαφανίζονται» οι οικογένειες, απλώς, μετασχηματίζονται, όσοι από εσάς περάσατε το λαβύρινθο αυτό σίγουρα ξέρετε για τι πράγμα μιλώ.

Βιβλιογραφία:

Emery, R., (2007), Όλη η αλήθεια για τα παιδιά και το διαζύγιο, μτφρ.: Καλισκάμη, Ε., εκδόσεις: «Πατάκη», Αθήνα.
Marcos, L.R., (1998), Ο χωρισμός στο ζευγάρι, εκδόσεις: «Αίολος/ Θερβάντες», Αθήνα.
Χατζηχρήστου, Χ., (1999), Ο χωρισμός των γονέων, το διαζύγιο και τα παιδιά, εκδόσεις: «Ελληνικά Γράμματα», Αθήνα.

Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου

Ιωάννα Κατσιμίγα - Σύμβουλος Ψ.Υγείας

Ιωάννα Κατσιμίγα: έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology

Οι πληροφορίες που αναφέρονται στον επαγγελματικό κατάλογο ειδικών παρέχονται από τους ίδιους τους ειδικούς, κατά την εγγραφή τους στο σύστημα. Όταν βλέπετε την ένδειξη «έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology”, σημαίνει ότι το Psychology έχει ελέγξει, με email, τηλεφωνικά ή/και με λήψη των σχετικών εγγράφων, τα ακόλουθα στοιχεία:

• Ότι ο ειδικός είναι υπαρκτό πρόσωπο.
• Ότι τα πτυχία οι τίτλοι και οι εξειδικεύσεις που αναφέρει είναι αληθινά.
• Ότι οι πληροφορίες που αναφέρει ισχύουν.

Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας. Ατομικές και Ομαδικές συνεδρίες επίτευξης στόχων στην προσωπική και επαγγελματική εξέλιξη.
Επιμέλεια και Εισήγηση Σεμιναρίων.

6983237914

Δείτε όλα τα άρθρα Σελίδα ειδικού