Η παγκόσμια στρατηγική για την παιδική και τη βρεφική διατροφή του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) και της UNICEF συνιστά την αποκλειστική διατροφή των βρεφών με μητρικό γάλα κατά τους πρώτους 6 μήνες της ζωής τους.
Τα οφέλη του μητρικού θηλασμού για τη μητέρα και το νεογνό
Από την πρώτη στιγµή του µητρικού θηλασµού τα οφέλη για τη µητέρα και το παιδί είναι µοναδικά και ανεκτίµητα, πράγµα που συνεχίζεται καθ΄όλη την διάρκεια αυτού. Καταρχάς, ο μητρικός θηλασμός μειώνει το ποσοστό της παιδικής θνησιμότητας. Μελέτες δείχνουν ότι η έναρξη του μητρικού θηλασμού, αμέσως μετά τη γέννηση, μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο θανάτου του νεογέννητου κατά 20%. Επίσης, ο μητρικός θηλασμός προστατεύει το βρέφος από διάφορες μολυσματικές ασθένειες. Το νεογνό προσλαμβάνει το πρωτόγαλα ως πρώτη τροφή, που είναι πλούσιο σε ενεργά ανοσολογικά κύτταρα, αντισώματα, προστατευτικές πρωτεΐνες και βιταμίνη Α.
Το µεγαλύτερο µέρος του µητρικού γάλακτος αποτελείται από νερό, γι’ αυτό ακόµα και στις πιο ζεστές µέρες δεν υπάρχει κίνδυνος αφυδάτωσης για το µωρό, εφόσον η µητέρα πίνει αρκετά υγρά. Ακόμη, περιέχει ουσίες που προκαλούν συσπάσεις στα έντερα αποτρέποντας αλλεργιογόνους και λοιπούς μικροοργανισμούς να διαπεράσουν τον οργανισμό του βρέφους. Μέσω της ειδικής σύνθεσης των πρωτεϊνών του µητρικού γάλακτος, τα νεφρά και το ήπαρ του µωρού δεν επιβαρύνονται στην λειτουργία τους.
Ο μητρικός θηλασμός μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης χρόνιων νοσημάτων, όπως είναι η παχυσαρκία ή ο διαβήτης. Το µητρικό γάλα είναι πλούσιο σε λακτόζη, που είναι µετά το λίπος, η κυριότερη πηγή ενέργειας για το µωρό. Επίπλέον, οι μελέτες έχουν δείξει ότι ο μητρικός θηλασμός ενισχύει τη γνωστική ανάπτυξη του παιδιού.
Ποιές είναι οι επιδράσεις του μητρικού θηλασμού στην ψυχική υγεία των βρεφών
Ο μητρικός θηλασμός προσφέρει συναισθηματική ασφάλεια στο παιδί, δίνει περαιτέρω ώθηση στην ψυχοκινητική του ανάπτυξη, δημιουργεί παιδιά περισσότερο ασφαλή και ανεξάρτητα σε βάθος χρόνου. Η σωματική επαφή μέσω του θηλασμού βοηθά το βρέφος να εμφανίζει λιγότερο άγχος και την ώρα του θηλασμού αλλά και στην μετέπειτα ζωή του. Μελέτες αποδεικνύουν ότι τα μωρά που θηλάζουν κοιμούνται πιο ήρεμα και περισσότερο χρόνο. Η ωκυτοκίνη που βρίσκεται μέσα στο μητρικό γάλα ενισχύει τα συναισθήματα ηρεμίας και παρηγοριάς στο βρέφος. Είναι πολύ σημαντική η ανάπτυξη της συναισθηματικής σχέσης ανάμεσα στη μητέρα και το παιδί της, με βάση την οποία θα αναπτυχθεί ολόκληρος ο συναισθηματικός κόσμος του παιδιού. Εξάλλου ο πατέρας της ψυχανάλυσης ο Sigmund Freud, θεωρούσε ότι οι εμπειρίες της ζωής του νεογέννητου είναι καθοριστικές για τη διαμόρφωση της προσωπικότητας του. Επιπλέον, έχει αποδειχθεί ότι τα βρέφη που θήλασαν ανέπτυξαν ασφαλή δεσμό με τη μητέρα τους, κοινωνικοποιήθηκαν πιο εύκολα, είχαν χαμηλότερο κίνδυνο εσωτερίκευσης προβλημάτων και ως ενήλικες παρουσίασαν αυξημένη κοινωνική ανέλιξη.
Επιπλέον, έρευνες με παιδιά που έχουν θηλάσει για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα φαίνεται ότι έχουν στενότερες οικογενειακές σχέσεις, σε σύγκριση με εκείνα που δεν έχουν θηλάσει καθόλου.
Ο μητρικός θηλασμός οξύνει την ευφυΐα
Ο μητρικός θηλασμός προάγει την ανάπτυξη του παιδιού και συνδέεται με την ευφυΐα. Όσον αφορά την ευφυΐα, μια μετα-ανάλυση 20 μελετών έδειξε βαθμολογίες της γνωστικής λειτουργίας κατά μέσο όρο 3,2 μονάδες υψηλότερες μεταξύ των παιδιών που είχαν θηλάσει, σε σύγκριση με εκείνα που σιτίζονταν με τεχνητή διατροφή. Σύμφωνα με τα στοιχεία της UNICEF, κάποιες από τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της έλλειψης του θηλασμού και κυρίως του αποκλειστικού θηλασμού κατά τους πρώτους 6 μήνες της ζωής, αλλά και του είδους της διατροφής κατά τους πρώτους μήνες και τα πρώτα χρόνια της ζωής ενός ατόμου, περιλαμβάνουν και τη μειωμένη πνευματική και κοινωνική ανάπτυξη.
Δυστυχώς, από τα αποτελέσματα της μελέτης (Εθνική μελέτη συχνότητας και προσδιοριστικών παραγόντων μητρικού θηλασμού. Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού, Αθήνα, 2009) φάνηκε ότι το επίπεδο του αποκλειστικού μητρικού θηλασμού στην Ελλάδα είναι χαμηλό, καθώς την πρώτη ημέρα της ζωής θήλασαν αποκλειστικά το 41% των γυναικών, στο τέλος του 1ου μήνα μόλις το 21%, στο τέλος του 3ου μήνα το 11% και τον 6ο μήνα το ποσοστό αυτό σχεδόν μηδενίστηκε 0,8%. Ο μητρικός θηλασμός προσφέρει στη μητέρα συναισθήματα ηρεμίας, ολοκλήρωσης, καλύτερη διάθεση και υψηλή αυτοεκτίμηση. Το περιβάλλον της γυναίκας αλλά και οι σύμβουλοι υγείας οφείλουν να συζητούν και να ενθαρρύνουν τη μητέρα να θηλάσει. Ωστόσο, είναι πολύ σημαντικό όλοι να σέβονται την επιθυμία των μητέρων που δε θηλάζουν για οποιοδήποτε λόγο (επιλογή, θέμα υγείας, άγχος, κατάθλιψη, έλλειψη υποστηρικτικού περιβάλλοντος σε οικογένεια ή εργασιακό χώρο) εξάλλου «Μια μαμά που θηλάζει δεν είναι "καλύτερη" μαμά από μια μαμά που δε θηλάζει, είναι απλά "θηλάζουσα" μαμά».
Πηγές:
ΨΗΦΙΑΚΟ MARKETING ΓΙΑ ΨΥΧΟΛΟΓΟΥΣ: Κύκλος 11 Σεμιναρίων με Βέλτιστες Πρακτικές και Εργαλεία Διαχείρισης διαδικτυακής παρουσίας | Διοργάνωση: PSYCHOLOGY.GR
1. World Health Organization, UNICEF. Global Strategy for infant and young child feeding. WHO/UNICEF, Geneva, 2003
2. Γάκη, E. , Παπαμιχαήλ, Δ., Σαραφίδου, Γ., Παναγιωτόπουλος, Τ., Αντωνιάδου-Κουμάτου, Ι. Εθνική μελέτη συχνότητας και προσδιοριστικών παραγόντων μητρικού θηλασμού. Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού, Αθήνα, 2009
3. Παπαβέντσης Σ. Επιστροφή στο μητρικό θηλασμό. Οδηγός επιβίωσης για γονείς και επαγγελματίες υγείας. 2η έκδοση. Εκδόσεις Πατάκη, Αθήνα, 2011
Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου
Αγγελίδου Ασημίνα - Ψυχολόγος
Αγγελίδου Ασημίνα: έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology
Οι πληροφορίες που αναφέρονται στον επαγγελματικό κατάλογο ειδικών παρέχονται από τους ίδιους τους ειδικούς, κατά την εγγραφή τους στο σύστημα. Όταν βλέπετε την ένδειξη «έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology”, σημαίνει ότι το Psychology έχει ελέγξει, με email, τηλεφωνικά ή/και με λήψη των σχετικών εγγράφων, τα ακόλουθα στοιχεία:
- Ότι ο ειδικός είναι υπαρκτό πρόσωπο.
- Ότι τα πτυχία οι τίτλοι και οι εξειδικεύσεις που αναφέρει είναι αληθινά.
- Ότι οι πληροφορίες που αναφέρει ισχύουν.
Ψυχολόγος, Εξειδικευμένη σε πρόγραμμα ψυχοθεραπείας - Γνωστική-Συμπεριφορική Θεραπεία, μεταπτυχιακά στη Ψυχολογία Υγείας και Ψυχολογία Παιδιών και Εφήβων.