Η φιλία είναι ένα πολύ σημαντικό για τη ζωή του ανθρώπου κομμάτι. Ο φίλος, αποτελεί ελεύθερη επιλογή του ατόμου, επιλογή που γίνεται με βάση κοινά τους χαρακτηριστικά. Όμως, ένας φίλος, δεν είναι απλά μια μονάδα που προσφέρει χαρά και ευχαρίστηση μέσα από εξόδους. Οι ιδιότητές του, είναι πολλές περισσότερες, γι αυτόν ακριβώς τον λόγο, υπάρχει ο διαχωρισμός, ανάμεσα σε έναν καλό κι έναν κακό φίλο.
Τα οφέλη που αποκομίζουμε από τη φιλία
Μια ώριμη και ειλικρινής φιλία, είναι δυνατό να προκαλέσει στο άτομο συναισθήματα ζεστασιάς και πληρότητας. Ξέροντας πως έχουμε κάποιον δίπλα μας, νιώθουμε σιγουριά και αυτοπεποίθηση, στοιχεία που βοηθούν στη λειτουργικότητά μας. Με μία συμβουλή, είναι δυνατό, ο σωστός φίλος, να μας βγάλει από το αδιέξοδό μας και να μας βοηθήσει να συνειδητοποιήσουμε διάφορες πτυχές της ζωής μας, δίχως να είναι σύμβουλος ψυχικής υγείας.
Ακόμα, ένα σημαντικό ζήτημα των ημερών μας, είναι η μοναξιά. Πληθώρα ατόμων αποξενώνεται από τον έξω κόσμο. Αιτία της κατάστασης αυτής, είναι το φορτωμένο πρόγραμμα, που χαρακτηρίζει το σύγχρονο πολίτη. Οι άνθρωποι απομονώνονται και τελικά καταλήγουν να αντιμετωπίζουν ψυχικές νόσους. Συχνό αποτέλεσμα είναι η κατάθλιψη ή οι αγχώδεις διαταραχές.
Είναι αναγκαίο, όμως, να σημειωθεί, πως η απομόνωση, μπορεί να προέλθει και από την ύπαρξη μη ποιοτικών σχέσεων. Ένας ισχυρός δεσμός, όπως η φιλία, βοηθά το υποκείμενο να ξεφύγει από τέτοιου είδους καταστάσεις και να νιώσει πως έχει ένα στήριγμα.
Αναφερθήκαμε στα θετικά στοιχεία τα οποία προσδιορίζουν μια υγιή φιλική σχέση. Τί συμβαίνει, όμως, όταν τα άτομα με τα οποία μοιραζόμαστε στιγμές αντιδρούν με μη επιτρεπτό τρόπο;
Η κτητικότητα στη φιλία
Για ορισμένους ανθρώπους η φιλία αποκτά την έννοια της αποκλειστικότητας. Ο ένας μπορεί να νιώθει πως ο φίλος του ανήκει και θεωρεί πως είναι κτήμα του. Συμπεραίνουμε, λοιπόν, πως σε τέτοιου είδους καταστάσεις είναι δυνατό να πληγεί ο ψυχισμός και των δύο ατόμων.
Αρχικά, ο φίλος ''θύμα'' είναι αρκετά πιθανό να νιώθει συναισθήματα πίεσης, εκνευρισμού και αδυναμίας, ώστε να εκφράσει αυτό που πραγματικά νιώθει. Συγκεκριμένα, η δημιουργία μιας φιλικής σχέσης είναι απόφαση των μελών που τη συνιστούν (δύο ή και περισσοτέρων) και επομένως ξεκινά με τη συγκατάθεσή τους. Κανείς δεν αναγκάζεται να συναναστραφεί με άτομα, τα οποία διαφέρουν αρκετά από εκείνον.
Σταδιακά είναι λογικό να δημιουργούνται συναισθήματα φροντίδας και ενδιαφέροντος. Είναι, ωστόσο, συχνό φαινόμενο, το ένας μέλος να έχει παράλογες απαιτήσεις, οι οποίες δυσκολεύουν την ομαλή, φιλική, συνύπαρξη των ατόμων. Συχνή πίεση για εξόδους, αισθήματα ζήλιας για άλλους φίλους, συναισθηματική πίεση, η οποία εκδηλώνεται μέσα από ''μούτρα'' ή από καυγάδες, δυσχεραίνουν τις μεταξύ τους σχέσεις.
Σταδιακά ο φίλος "θύμα'', νιώθει την ανάγκη να απομακρυνθεί. Άγχος και εκνευρισμός κατακλύζουν την καθημερινότητά του. Προκειμένου, να μην έρθει αντιμέτωπος με αρνητικές συμπεριφορές, αναγκάζεται να λέει ψέματα και τελικά να νιώθει περισσότερο βάρος, παρά ευχαρίστηση. Ο φίλος ''θύτης'' μπορούμε να πούμε πως βιώνει κι εκείνος αρνητικά συναισθήματα. Έχει επενδύσει σε μία φιλία, στην οποία ίσως έχει την ανάγκη να είναι κυρίαρχος. Προοδευτικά, παύει να νοιάζεται τόσο για τη μεταξύ τους σχέση και αντιμετωπίζει τον διπλανό του ως τρόπαιο. Παράλληλα, στους φίλους "θύτες'' είναι έντονο το συναίσθημα της απόρριψης. Νιώθουν πως παραγκωνίζονται και πως αντιμετωπίζονται ως ''λύση ανάγκης''.
10 Βιωματικά Εργαστήρια για Γονείς (Νοέμβριος 2024 – Απρίλιος 2025) | Διοργάνωση: PSYCHOLOGY.GR | Συμμετοχή: 35 ευρώ για εγγραφές που θα γίνουν έως Κυριακή 17 Νοεμβρίου. Με αυτό το κόστος, έχετε πρόσβαση στο σύνολο των 10 σεμιναρίων που θα διεξαχθούν.
Οι φίλοι ''θύτες'', είναι συνήθως άτομα με χαμηλή αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμηση. Άτομα που ίσως έχουν βιώσει την απόρριψη σε άλλες περιστάσεις της ζωής τους. Έχουν την ανάγκη απλά και μόνο να νιώσουν πως ο άλλος νοιάζεται ειλικρινά για εκείνους και συνήθως προσπαθούν να το πετύχουν με το λάθος τρόπο. Συνήθως, οι φιλίες αυτές δεν έχουν μεγάλη διάρκεια. Ο φίλος ''θύτης'' προσπαθεί, αρχικά, να δωροδοκήσει τον άλλον, μέσα από δώρα και λόγια με μεγάλη βαρύτητα, τα οποία τελικά δεν καταφέρνουν να ''νικήσουν'' τη δεσποτική συμπεριφορά του.
Ας θέσουμε όρια στη φιλία
Συμπερασματικά, η φιλία είναι ένα σημαντικό κομμάτι στη ζωή μας. Μπορεί είτε να μα βοηθήσει να εξελιχθούμε είτε να μας καταρρακώσει ψυχολογικά. Είναι αναγκαίο, λοιπόν, να θέτουμε τα όρια μας. Με βάση τα όρια θα μπορέσουμε να χτίσουμε υγιείς σχέσεις και να πορευτούμε.
Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου
Εξωτερική συνεργάτιδα - Αρθρογράφος του Psychology.gr
Απόφοιτη του τομέα Ψυχολογίας του τμήματος Φ.Π.Ψ.
Ασκούμενη στο κέντρο: Άερτον.