HIV και AIDS: Εξαλείφοντας τις λανθασμένες αντιλήψεις

Ακρόαση άρθρου......

Ο ιός HIV και το σύνδρομο AIDS αποτελούν δύο διαφορετικές έννοιες. Δυστυχώς, γίνονται πολλά λάθη όσον αφορά τους ορισμούς τους και πολλοί άνθρωποι λανθασμένα θεωρούν ότι αυτά δηλώνουν το ίδιο πράγμα. Ωστόσο, αυτό δεν ισχύει. Το HIV και το AIDS συνδέονται μεν, αλλά δεν είναι το ίδιο.

Είναι πολύ σημαντικό να έχουμε υπόψιν την ορθή ορολογία και των δύο όρων. Αυτή η θεματολογία εντάσσεται σε ένα κλάδο της Ψυχολογίας που ονομάζεται Ψυχολογία της Υγείας και είναι πολύ σημαντικό για ένα ειδικό ψυχική υγείας (και όχι μόνο) ανεξαρτήτως κλάδου να γνωρίζει κάποια στοιχειώδη πράγματα, ώστε σε περίπτωση που παρουσιαστεί ένα περιστατικό που χρειάζεται ψυχολογική στήριξη να μπορεί να αντιμετωπίσει τον πελάτη με ενσυναίσθηση.

HIV, o ιός της ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας

Όσον αφορά την ορολογία, ο HIV είναι o ιός της ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας. Με πολύ απλά λόγια, όταν έναν άτομο έρθει σε επαφή με τον ιό HIV τότε λέμε ότι είναι οροθετικό στον HIV. Ως αποτέλεσμα, ο ιός επιτίθεται στα κύτταρα του οργανισμού που είναι υπεύθυνα για την άμυνα του, και σταδιακά καθιστά το άτομο ευάλωτο σε διάφορες ευκαιριακές λοιμώξεις.

Επακόλουθο της κατάστασης είναι σιγά-σιγά ο οργανισμός να μην μπορεί να προστατευθεί ακόμα και από συνηθισμένες ασθένειες, με αποτέλεσμα το άτομο να αδυνατεί να αντιμετωπίσει ακόμα και μια απλή γρίπη.

Το AIDS αποτελεί το σύνδρομο επίκτητης ανοσολογικής ανεπάρκειας, την κατάσταση δηλαδή στην οποία το άτομο δεν διαθέτει ανοσοποιητικό σύστημα και άρα ξεκινά να παρουσιάζει δύο ή περισσότερες ασθένειες που σχετίζονται με τον HIV. 

Ονομάζεται σύνδρομο διότι προκαλεί μια σειρά από ασθένειες, όπως μπορεί να είναι η πνευμονία, καρκίνος του δέρματος κ.α. Σε αυτό το σημείο, το άτομο που παρουσιάζει αυτές τις ασθένειες θα μπορούσε να πεθάνει από αυτές αφού ο οργανισμός τους δεν μπορεί να τις αντιμετωπίσει αποτελεσματικά. Το AIDS είναι δηλαδή η κατάσταση μιας σειράς από ασθένειες που μπορεί να παρουσιαστούν ως αποτέλεσμα του ιού HIV, αν αυτός δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα με την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή.

Όλοι πρέπει να γνωρίζουν ότι το HIV δεν κάνει διακρίσεις.

Πιο συγκεκριμένα, οποιοσδήποτε μπορεί να εκτεθεί στον εν λόγω ιό. Δεν έχει σημασία εάν ένα άτομο είναι γυναίκα, άντρας, τρανσέξουαλ, ομοφυλόφιλος, ετεροφυλόφιλος ή αμφισεξουαλικός. Αυτό σημαίνει ότι οποιοδήποτε άτομο που υιοθετεί επικίνδυνες σεξουαλικές πρακτικές είναι πιθανόν να εκθέσει τον εαυτό του στον ιό, ανεξάρτητα από την ταυτότητα φύλου, τον σεξουαλικό προσανατολισμό του, την ηλικία του ή ακόμα και την εθνική του ταυτότητα.

Η αξία της έγκαιρης διάγνωσης

Ανεκτίμητης σημασίας λοιπόν, είναι η πρόωρη διάγνωση του HIV. Εάν ένα άτομο διαγνωστεί με HIV αρκετά νωρίς, θα ξεκινήσει να λαμβάνει την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή, ούτως ώστε να μην φτάσει ποτέ στο σύνδρομο AIDS και να μην κινδυνεύει η ζωή του από αυτό.

Λαμβάνοντας τακτικά την αγωγή του, το άτομο θα είναι σε θέση να ζήσει κανονικά, να έχει σεξουαλική και κοινωνική ζωή, θα μπορεί ακόμα να κάνει παιδιά που δεν θα είναι «οροθετικά στον HIV». Πολλές φορές, αναφερόμαστε στον όρο «οροθετικόςστον HIV», γεγονός που υποδηλώνει ότι ένα άτομο έχει μολυνθεί με τον ιό HIV.

Ωστόσο, δεν σημαίνει το άτομο έχει AIDS.Ο όρος «οροαρνητικός στον HIV» αναφέρεται στο άτομο που δεν έχει μολυνθεί με τον ιό HIV. Επίσης, ο όρος «ορο-ασύμβατο ζευγάρι» αναφέρεται σε ένα ζευγάρι στο οποίο το ένα μέλος είναι οροθετικό(άρα έχει μολυνθεί τον ιό HIV)  ενώ το άλλο μέλος είναι οροαρνητικό (δεν έχει μολυνθεί με τον ιό HIV)

Τρόποι μετάδοσης του ιού

Ύψιστης σημασίας είναι να παρουσιαστούν οι  τρόποι μετάδοσης του ιού ούτως ώστε να εξαλειφθούν οι λανθασμένες αντιλήψεις περί του θέματος. Οι τρόποι μετάδοσης του ιού είναι πολύ συγκεκριμένοι.

Ο ιός μπορεί να μεταδοθεί μόνο μέσα από το αίμα, το σπέρμα και τα προσπερματικά υγρά, τα κολπικά υγρά, την πρωκτική βλέννα και το μητρικό γάλα.

Σε αυτό το σημείο αντιλαμβάνεται κανείς την επικινδυνότητα του μη ασφαλούς σεξ. 

Σε οτι αφορά το αίμα, από τη στιγμή που χρησιμοποιείται στις μεταγγίσεις γίνεται έλεγχος. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης υπάρχει στενή παρακολούθηση από τον ειδικό, η κάθετη μετάδοση από τη μητέρα στο παιδί έχει εκμηδενιστεί. Η ποσότητα του ιού στο σάλιο είναι τόσο μικρή (αμελητέα) ώστε να μην μπορεί να μεταδοθεί με το φιλί. Επικίνδυνη είναι επίσης η χρήση κοινών βελονών και συριγγών σε άτομα που κάνουν χρήση ψυχοδραστικών και ναρκωτικών ουσιών.

Επίσης, πρέπει να γνωρίζουμε ότι όταν ο ιός HIV εκτεθεί στον αέρα (σε οξυγόνο), μπορεί να  αντέξει «ζωντανός» μόνο για 8-10 δευτερόλεπτα.Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι συστήνεται να αγγίξουμε οποιαδήποτε πληγή, είτε γνωρίζουμε ότι το άτομο είναι οροθετικό, είτε όχι.

Σε τέτοιες περιπτώσεις προστατευόμαστε χρησιμοποιώντας γάντια. Επίσης, ο ιός δεν μεταδίδεται με το τσίμπημα κουνουπιού, ούτε με τον ιδρώτα, ούτε με τα δάκρυα, ούτε με την διαπροσωπική επαφή, την αγκαλιά και τη χρήση κοινής τουαλέτας.

Ο ιός δεν θεραπεύεται, ωστόσο η φαρμακευτική αγωγή επιτυγχάνει την μείωση του ιού στο αίμα του οροθετικού ατόμου, στο σημείο που αυτός να είναι «μη-ανιχνεύσιμος».

Ένας οροθετικός που έχει καταφέρει με τη φαρμακευτική αγωγή να έχει «μη-ανιχνεύσιμο» ιό στο αίμα του, σταματά να είναι και μεταδοτικός. Έτσι, στην περίπτωση που ένα οροασύμβατο ζευγάρι επιθυμεί να αποκτήσει παιδιά τότε ο εξειδικευμένος γιατρός θα συστήσει την λήψη φαρμακευτικής αγωγής και στο οροαρνητικό μέλος, ούτως να ελαχιστοποιηθεί η πιθανότητα μετάδοσης.

Η παρακολούθηση από εξειδικευμένο γιατρό είναι εξαιρετικά σημαντική, αφού χρησιμοποιείται μια εξειδικευμένη διαδικασία που δεν περιλαμβάνει μόνο την φαρμακευτική αγωγή, αλλά και τη γέννηση με καισαρική τομής.

Τέλος, με στόχο να συμβάλουμε όλοι στην ελαχιστοποίηση του κοινωνικού στίγματος, στην κοινωνική ευαισθητοποίηση και την εξάλειψη των λανθασμένων αντιλήψεων δεν αναφερόμαστε ποτέ σε κάποιον οροθετικό ως «φορέα του AIDS» και ούτε και χρησιμοποιούμε γενικά τον όρο «φορέας». Η φρασεολογία αυτή θεωρείται εντελώς λανθασμένη.  Προτιμούμε τον όρο «οροθετικός στον HIV» ή την περισσότερο ανθρώπινη φράση: «κάποιος που ζει με τον HIV».  

Σημαντικό είναι να γνωρίζει ο κάθε άνθρωπος ότι υπάρχουν εξειδικευμένα μέρη όπου έχει τη δυνατότητα να εξεταστεί δωρεάν, γρήγορα και ανώνυμα, όπως είναι το Checkpoint Ελλάδος και το Checkpoint Κύπρου.