Η επίδραση των κοινωνικών δεσμών στη σωματική μας υγεία σύμφωνα με τις τελευταίες διεθνείς μελέτες

Ακρόαση άρθρου......

Οι αγκαλιές, τα φιλιά και οι συζητήσεις που δείχνουν νοιάξιμο, αποτελούν τα βασικά συστατικά των στενών μας σχέσεων. Οι επιστήμονες έχουν διαπιστώσει μέσα από την έρευνα, ότι οι σύνδεσμοι μας με τους άλλους, μπορούν να έχουν ισχυρές επιπτώσεις στην υγεία μας. 

Είτε οι σχέσεις αυτές αφορούν αισθηματικούς συντρόφους, οικογένεια, φίλους, γείτονες ή άλλους, οι κοινωνικές σχέσεις μπορούν να επηρεάσουν τη βιολογία και την ευημερία μας.

Η σημασία των κοινωνικών δεσμών για την υγεία

Μεγάλο ποσοστό της έρευνας δείχνει ότι οι ισχυροί κοινωνικοί δεσμοί σχετίζονται με μια μεγαλύτερη διάρκεια ζωής. Αντιθέτως, η μοναξιά και η κοινωνική απομόνωση συνδέονται με την κακή υγεία, την κατάθλιψη και τον αυξημένο κίνδυνο πρόωρου θανάτου.

Μελέτες έχουν δείξει ότι το να έχει ένας άνθρωπος ποικιλία στις κοινωνικές του σχέσεις μπορεί να συμβάλει στη μείωση του άγχους και των κινδύνων που σχετίζονται με την καρδιά.

Τέτοιες σχέσεις μπορεί να βελτιώσουν την ικανότητά σας να καταπολεμήσετε τα μικρόβια ή να σας δώσουν μια πιο θετική εικόνα για τη ζωή.

Η φυσική επαφή - από το να κρατάς το χέρι ενός ανθρώπου μέχρι το να κάνεις σεξ - μπορεί να προκαλέσει απελευθέρωση ορμονών και χημικών ουσιών στον εγκέφαλο που όχι μόνο μας κάνουν να νιώθουμε υπέροχα αλλά και να έχουμε άλλα βιολογικά οφέλη.

Η επίδραση του γάμου στην υγεία

Ο γάμος είναι ένας από τους πιο μελετημένους κοινωνικούς δεσμούς. Για πολλούς ανθρώπους, ο γάμος είναι η πιο σημαντική σχέση τους. Και τα στοιχεία που μας παρέχουν οι μέχρι τώρα μελέτες, δείχνουν ότι ο γάμος είναι γενικά καλός για την υγεία, αλλά αν μια σχέση δεν πηγαίνει καλά, θα μπορούσε να έχει σημαντικές συνέπειες που σχετίζονται με την υγεία.

Τα παντρεμένα ζευγάρια τείνουν να ζουν περισσότερο και να έχουν καλύτερη υγεία όσον αφορά το καρδιαγγειακό τους σύστημα από τα ανύπαντρα ζευγάρια.

Μελέτες έχουν δείξει ότι όταν ένας σύζυγος βελτιώνει τις συμπεριφορές που αφορούν την υγεία του - όπως η άσκηση, το ποτό ή το κάπνισμα ή εμβολιάζεται για τη γρίπη - ο άλλος σύζυγος είναι πιθανό να το κάνει επίσης.

Όταν όμως οι γάμοι είναι γεμάτοι συγκρούσεις, τέτοια οφέλη που αφορούν την υγεία μπορεί να συρρικνωθούν. Σε μία μελέτη που χρηματοδοτήθηκε από το NIH, η Kiecolt-Glaser και οι συνεργάτες της διαπίστωσαν, ότι το πώς συμπεριφέρονται τα ζευγάρια κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης, μπορεί να επηρεάσει την επούλωση πληγών και τα επίπεδα των ορμονών του στρες στο αίμα και κύρια της οκυτοκίνης και της βαζοπρεσίνης, ενώ μετά από μία σύγκρουση οι σύζυγοι παράγουν υψηλότερα ποσοστά Il6, που έχει αρνητική επίδραση στο ανοσοποιητικό μας σύστημα.

Σε μια άλλη μελέτη περισσότερων από 40 παντρεμένων ζευγαριών, οι ερευνητές μέτρησαν τις αλλαγές στη χημεία του σώματος σε διάστημα 24 ωρών, τόσο πριν, όσο και μετά τη συζήτηση των συζύγων για μια σύγκρουση.

Τα θέματα που κατεξοχήν φάνηκε να δημιουργούν πρόβλημα στα ζευγάρια περιελάμβαναν τη συζήτηση για τα χρήματα, τις σχέσεις με τα πεθερικά και την έλλειψη καλής και επαρκούς επικοινωνίας.

Η σημασία της ποιότητας των συζητήσεων 

Σύμφωνα με την Kiecolt-Glaser: «Βρήκαμε ότι η ποιότητα της συζήτησης είχε μεγάλη σημασία». Τα ζευγάρια που ήταν πιο εχθρικά μεταξύ τους έδειξαν πολύ μεγαλύτερες αρνητικές αλλαγές, συμπεριλαμβανομένων μεγάλων διαταραχών στις ορμόνες του στρες και των μορίων που σχετίζονται με τους δείκτες φλεγμονής.

Σύμφωνα με τους ίδιους ερευνητές: «Στους πιο λειτουργικούς γάμους, τα ζευγάρια μπορεί να αναγνωρίσουν ότι διαφωνούν ή να βρουν χιούμορ στην κατάσταση, αλλά δεν χρησιμοποιούν τον σαρκασμό ή δεν κοιτούν σε άλλη κατεύθυνση όταν μιλάει ο άλλος».

Σε μια σχετική μελέτη του 2011, οι πληγές από τραύματα, φάνηκε να  επουλώνονται πολύ πιο αργά σε ζευγάρια που είχαν άσχημη συμπεριφορά μεταξύ τους από ό, τι σε εκείνα που ήταν πιο ευγενικά και πιο ήπια κατά τη διάρκεια δύσκολων συζητήσεων.

Τα ζευγάρια με συνυπάρχοντα προβλήματα, όπως την ταυτόχρονη παρουσία μίας εχθρικής σχέσης στο γάμο και συνοσηρότητα κατάθλιψης, μπορεί επίσης να διατρέχουν κίνδυνο για προβλήματα που αφορούν το βάρος. Αυτό συμβαίνει αφού τέτοια ζευγάρια, συνήθως τρώνε ένα γεύμα με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά και συζητούν την ίδια ώρα ένα δύσκολο θέμα, γεγονός όπως έδειξε η έρευνα οδήγησε στο να καίνε λιγότερες θερμίδες από ό,τι λιγότερο εχθρικοί συνομιλητές.

Ο μεταβολισμός σε αυτά τα ζευγάρια ήταν πιο αργός με τρόπους που θα μπορούσαν να εξηγήσουν την αύξηση βάρους με την πάροδο του χρόνου.

Σε σύγκριση με τα πιο ευγενικά ζευγάρια, οι σύζυγοι με αρνητικό στρες είχαν σημάδια περισσότερης αποθήκευσης λίπους καθώς και άλλους κινδύνους για καρδιαγγειακές παθήσεις.

Συσχετισμός υγείας και σεξουαλικότητας

Η ποιότητα ενός γάμου - είτε υποστηρικτική είτε εχθρική - μπορεί να είναι ιδιαίτερα σημαντική για την υγεία των ηλικιωμένων ζευγαριών. Η Δρ Hui Liu στο Michigan State University μελέτησε στοιχεία για την υγεία και τη σεξουαλικότητα περισσότερων από 2.200 ηλικιωμένων ατόμων, ηλικίας 57 έως 85 ετών. Η καλή ποιότητα γάμου, βρήκε πως συνδέεται με μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών παθήσεων, ενώ η κακή ποιότητα σε ένα γάμο συνδέεται σε αυξημένο κίνδυνο, ιδιαίτερα στις γυναίκες, ενώ σύμφωνα με τα πορίσματα της συγκεκριμένη μελέτης:

Η σχέση μεταξύ της ποιότητας ενός γάμου και της υγείας στο καρδιαγγειακό γίνεται όλο και πιο ισχυρή στις μεγαλύτερες ηλικίες.

Η Liu και οι συνάδελφοί της εξέτασαν επίσης τους δεσμούς μεταξύ σεξουαλικότητας και υγείας στο τέλος του κύκλου ζωής, συμπεριλαμβανομένου του κατά πόσον το σεξ μεταξύ των ηλικιωμένων είναι ευεργετικό ή επικίνδυνο για την υγεία της καρδιάς.

Και ενώ μερικοί άνθρωποι υποθέτουν ότι το σεξ δεν είναι σημαντικό στις μεγαλύτερες ηλικίες, η μελέτη της Liu έδειξε ότι για πολλούς ηλικιωμένους, η ποιότητα του σεξ και η σεξουαλική ζωή είναι σημαντικά για τη συνολική ποιότητα ζωής.

Φάνηκε δε, ότι οι ηλικιωμένες γυναίκες που ανέφεραν ότι είχαν ικανοποιητική σεξουαλική ζωή είχαν μειωμένο κίνδυνο για υψηλή αρτηριακή πίεση 5 χρόνια αργότερα.

Ωστόσο, οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης ότι ορισμένοι ηλικιωμένοι άνδρες, ηλικίας 57 έως 85 ετών, είχαν αυξημένο κίνδυνο για ορισμένα προβλήματα που σχετίζονται με την καρδιά μετά από 5 χρόνια, εάν ανέφεραν ότι είχαν συχνό (τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα) ή εξαιρετικά ευχάριστο σεξ. Οι λόγοι για αυτούς τους αυξημένους κινδύνους δεν είναι ξεκάθαροι και είναι ακόμη υπό μελέτη. Οι ειδικοί προτείνουν ότι οι ηλικιωμένοι άνδρες και οι γυναίκες θα πρέπει να μιλούν με τους γιατρούς τους για ανησυχίες που σχετίζονται με σεξουαλικά ζητήματα ή πιθανούς κινδύνους για την υγεία.

Διαβάστε ακόμη στο Psychology.gr: Φυσική Δραστηριότητα και Ψυχική Υγεία 

Οι κοινωνικοί δεσμοί ευνοούν την μακροβιότητα

Όμως δεν μπορούμε να μείνουμε μόνο στις τρυφερές σχέσεις, καθώς και άλλοι τύποι σχέσεων είναι επίσης σημαντικοί. Αυτοί οι τύποι σχέσεων μπορεί να περιλαμβάνουν τους φίλους, την οικογένεια, τους γείτονες, τους συναδέλφους, τις ομάδες και θρησκευτικές οργανώσεις.

Οι μελέτες έχουν δείξει ότι τα άτομα που έχουν περισσότερους και πιο διευρυμένους τύπους κοινωνικών δεσμών τείνουν να ζουν περισσότερο.

Τείνουν, επίσης, να έχουν καλύτερη σωματική και ψυχική υγεία από τα άτομα με λιγότερες τέτοιες σχέσεις. Η κοινωνική υποστήριξη μπορεί να είναι ιδιαίτερα προστατευτική σε δύσκολες στιγμές.

Μη μένετε λοιπόν με σταυρωμένα χέρια. Κάντε σχέσεις, ανοιχτείτε στους ανθρώπους, μιλήστε, αγκαλιάστε, φιλήστε και προπαντός μη μένετε μόνοι. Όπως μας διδάσκει και η έρευνα είναι το καλύτερο για την υγεία μας!

Βιβλιογραφία

de Leon, C. F. M. (2005). Why do friendships matter for survival?.

Gouin, J. P., Carter, C. S., Pournajafi-Nazarloo, H., Glaser, R., Malarkey, W. B., Loving, T. J., ... & Kiecolt-Glaser, J. K. (2010). Marital behavior, oxytocin, vasopressin, and wound healing. Psychoneuroendocrinology, 35(7), 1082-1090.

Henry, N. J., Berg, C. A., Smith, T. W., & Florsheim, P. (2007). Positive and negative characteristics of marital interaction and their association with marital satisfaction in middle-aged and older couples. Psychology and aging, 22(3), 428.

Kiecolt-Glaser, J. K., Loving, T. J., Stowell, J. R., Malarkey, W. B., Lemeshow, S., Dickinson, S. L., & Glaser, R. (2005). Hostile marital interactions, proinflammatory cytokine production, and wound healing. Archives of general psychiatry, 62(12), 1377-1384.

Liu, H., Waite, L. J., Shen, S., & Wang, D. H. (2016). Is sex good for your health? A national study on partnered sexuality and cardiovascular risk among older men and women. Journal of health and social behavior, 57(3), 276-296. 

Lucas, V. S. (2011).   Psychological stress and wound healing in humans: what we know. Wounds: a compendium of clinical research and practice, 23(4), 76-83.

Miller, M. K., Reichert, J., Bornstein, B. H., & Shulman, G. (2018). Judicial stress: the roles of gender and social support. Psychiatry, Psychology and Law, 25(4), 602-618.

Ohio State University. (2014, October 21). How troubled marriage, depression history promote obesity. ScienceDaily. Retrieved September 5, 2020 from www.sciencedaily.com/releases/2014/10/141021162027.htm 

Rehman, U. S., Gollan, J., & Mortimer, A. R. (2008). The marital context of depression: Research, limitations, and new directions. Clinical psychology review, 28(2), 179-198.

Warth, M., Stoffel, M., Winter, F., Jarczok, M. N., Aguilar-Raab, C., & Ditzen, B. (2020). Instructed Partnership Appreciation in Depression: Effects on Mood, Momentary Relationship Satisfaction, and Psychobiological Arousal. Frontiers in Psychiatry, 11. 

Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου

Γεώργιος Λυράκος - Ψυχολόγος

Γεώργιος Λυράκος: έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology

Οι πληροφορίες που αναφέρονται στον επαγγελματικό κατάλογο ειδικών παρέχονται από τους ίδιους τους ειδικούς, κατά την εγγραφή τους στο σύστημα. Όταν βλέπετε την ένδειξη «έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology”, σημαίνει ότι το Psychology έχει ελέγξει, με email, τηλεφωνικά ή/και με λήψη των σχετικών εγγράφων, τα ακόλουθα στοιχεία:

• Ότι ο ειδικός είναι υπαρκτό πρόσωπο.
• Ότι τα πτυχία οι τίτλοι και οι εξειδικεύσεις που αναφέρει είναι αληθινά.
• Ότι οι πληροφορίες που αναφέρει ισχύουν.

Ο Γεώργιος Λυράκος είναι Κλινικός Ψυχολόγος Υγείας με μεταπτυχιακό στην Ιατρική ψυχολογία από την Ιατρική Σχολή Ιωαννίνων και στην Δημόσια Υγεία από την ΕΣΔΥ. Είναι Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ. POSTDOC Πανεπιστημίου Πελοποννήσου και Ψυχοθεραπευτής Γνωσιακής Συμπεριφορικής Κατεύθυνσης. Εργάζεται ως ψυχολόγος στο ΓΝΝ. Αγ. Παντελεήμων και ως ιδιώτης ενώ είναι Program Director στο MSc Health Psychology στο City Unity College-Cardiff MU.

2104915426

Δείτε όλα τα άρθρα Σελίδα ειδικού