Πολλά έχουν γραφτεί για το άγχος και αναμένεται να γραφτούν ακόμη περισσότερα. Αν η κατάθλιψη ήταν η ασθένεια του 20ου αιώνα, τότε ίσως το άγχος δικαιωματικά να είναι η ασθένεια του τωρινού.  Σύμφωνα άλλωστε και με το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, η πιο συχνά εμφανιζόμενη ψυχική διαταραχή στην Ελλάδα είναι η Γενικευμένη Αγχώδης Διαταραχή (ΓΑΔ).

Σε μια εποχή όπου το άγχος το έχουμε γνωρίσει όλοι, είτε σε φυσιολογικά επίπεδα είτε σε επίπεδα νεύρωσης, θα ήταν χρήσιμο να γνωρίσουμε τις διαταραχές άγχους και τα συμπτώματα ώστε να μπορέσουμε να κατανοήσουμε τι ακριβώς συμβαίνει σε εμάς ή σε αγαπημένα πρόσωπα και να απευθυνθούμε στον κατάλληλο ειδικό.

Το άγχος είναι ένα φυσιολογικό ανθρώπινο συναίσθημα που ο καθένας βιώνει κατά καιρούς. Πολλοί άνθρωποι αισθάνονται ανήσυχοι ή νευρικοί, όταν βρίσκονται αντιμέτωποι με ένα πρόβλημα στο χώρο εργασίας, ή πριν από ένα τεστ/εξέταση ικανοτήτων, ή όταν καλούνται να πάρουν μια σημαντική απόφαση.

Η ανησυχία (worry) αποτελεί στοιχείο της καθημερινότητας της πλειοψηφίας στη σημερινή εποχή. Όλοι ανησυχούμε κάποιες φορές για διάφορα ζητήματα, συνήθως σημαντικά για εμάς, όπως για παράδειγμα για μία επερχόμενη συνέντευξη, ένα διαγώνισμα, μία ιατρική γνωμάτευση ή και για πιο απλά θέματα όπως το τι θα φάμε το μεσημέρι ή πού θα βγούμε για ποτό το βράδυ.

Με βάση το DSM-V και την τρίτη έκδοση του ICSD, ως διαταραχή αϋπνίας ορίζεται ένα καθαρά υποκειμενικό παράπονο, το οποίο σχετίζεται με την έκφραση δυσαρέσκειας αναφορικά με την ποιότητα και την ποσότητα ύπνου υπό την προϋπόθεση ότι υπάρχουν επαρκείς ευκαιρίες για ύπνο.

Η Γενικευμένη αγχώδης διαταραχή εμφανίζεται σε πληθυσμό που αγγίζει τα 6,8 εκατομμύρια ανθρώπους. Διπλάσιες πιθανότητες εμφάνισης της συγκεκριμένης διαταραχής σημειώνει το γυναικείο φύλο. Ωστόσο, μόνο το 1/3 των ατόμων θα αναγνωρίσουν την διαταραχή και θα αναζητήσουν θεραπεία.

Πώς ξέρω αν μια σκέψη είναι σωστή ή βλακεία; Να την κρατήσω ή να την απορρίψω; Τελικά απάντηση δεν έχω. Μετέωρη νιώθω.

Όσοι έχουν γενικευμένη αγχώδη διαταραχή (ΓΑΔ) βομβαρδίζονται συνεχώς από ένα σύνολο αρνητικών σκέψεων και εικόνων που επιτείνουν και σταδιακά κορυφώνουν το άγχος τους.

Η Γενικευμένη Αγχώδης Διαταραχή (ΓΑΔ) έχει περιγραφεί ως η βασική ή «πυρηνική» αγχώδης διαταραχή. Η έναρξη της ΓΑΔ είναι σταδιακή σε σύγκριση με διαταραχές όπως αυτή του πανικού και μεγάλο ποσοστό ασθενών αναφέρουν ότι ήταν «ανήσυχοι» ή αγχωμένοι ολόκληρη τη ζωή τους, αναδεικνύοντας ένα μονίμως υψηλό βαθμό χαρακτηρολογικού άγχους.

Από το πρωί που ξυπνώ με κατατρέχει η ανησυχία για τη δουλειά, τη σχολική επίδοση των παιδιών, για το εάν θα καταφέρω να προλάβω τις καθημερινές υποχρεώσεις. Και το Σάββατο που έχω τραπέζι πώς να το διακοσμήσω;…Αχ, πήγε 9.00 η ώρα ! Να τηλεφωνήσω στον Μιχάλη να δω αν έφτασε καλά στη δουλειά κτλ, κτλ, κτλ...

Μην τρως άλλο την καρδιά σου! Όταν ζεις στο μέλλον, δηλητηριάζεις την ελευθερία σου με το άγχος, Και όταν ζεις στο παρελθόν παθαίνεις κατάθλιψη.. Μην παίρνεις μαζί σου στο κρεβάτι τις έγνοιες σου… Άλλαξε το «εδώ», αφού θα ήθελες να είσαι «εκεί»…

Το κύριο συμπεριφοριστικό μοντέλο ανάπτυξης και διατήρησης του άγχους διατυπώθηκε από τον Mowrer (1947). Το μοντέλο των δύο σταδίων του Mowrer υποστηρίζει ότι ο φόβος για ένα συγκεκριμένο ερέθισμα αποκτάται μέσω της κλασικής εξαρτημένης μάθησης και διατηρείται μέσω της συντελεστικής εξαρτημένης μάθησης.

Η γιόγκα είναι αρκετά αποτελεσματική για την καταπολέμηση του άγχους, καθώς, όπως δείχνει μια νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα, τουλάχιστον οι μισοί ενήλικες που την ασκούν, εμφανίζουν βελτίωση των συμπτωμάτων της γενικευμένης αγχώδους διαταραχής.

Όμως, η ψυχοθεραπεία και συγκεκριμένα η γνωσιακή-συμπεριφοριστική θεραπεία είναι ακόμη πιο αποτελεσματική, φέρνοντας αποτελέσματα στο 70% όσων καταφεύγουν σε αυτήν.

Ένα σοβαρό ερώτημα το οποίο απασχολεί την ελληνική επιστημονική κοινότητα στο χώρο της ψυχολογίας εδώ και σχεδόν δύο δεκαετίες είναι το ποσοστό των Ελλήνων πολιτών οι οποίοι αντιμετωπίζουν κάποια ψυχική διαταραχή. Λόγω πολλαπλών παραγόντων που σχετίζονται με τον τρόπο λειτουργίας και οργάνωσης των δομών ψυχικής υγείας στην Ελλάδα, αλλά και προβλημάτων μεθοδολογίας, δεν έχει υπάρξει κάποια μεγάλη έρευνα πάνω σε αυτόν τον τομέα για τουλάχιστον 30 χρόνια.

Βασικό κομμάτι του εαυτού και της προσωπικότητάς μας είναι τα συναισθήματά μας, ή μάλλον ο τρόπος με τον οποίο τα επεξεργαζόμαστε. Η επεξεργασία των συναισθημάτων περιλαμβάνει αρχικά την αναγνώριση τους, καθώς και το όνομα που τους δίνουμε (για παράδειγμα: αισθάνομαι θυμό, λύπη, ευφορία, άγχος κλπ.).

Άγχος, φοβίες, πανικός, έμμονες σκέψεις, συνιστούν συμπτώματα που μας καταπιέζουν, μας πνίγουν και μας περιορίζουν σε σημαντικό βαθμό.

Σύμφωνα με τη βασική γνωσιακή αρχή, στις αγχώδεις διαταραχές δεν είναι τα ερεθίσματα (η απειλή) άμεσα υπεύθυνα για την εκδήλωση της διαταραχής (απάντηση), αλλά ο τρόπος με τον οποίο το γνωσιακό όργανο επεξεργάζεται αυτά τα ερεθίσματα.

Πόσες φορές δεν έχουμε ακούσει αυτή την προτροπή για την αποφυγή περαιτέρω προβλημάτων υγείας.Το στρες μας λένε οι ειδικοί κάνει κακό στην υγεία για αυτό θα πρέπει να μην αγχώνεστε για να είστε υγιείς ψυχικά και σωματικά. Δεν μας λένε όμως πως θα το κάνουμε αυτό ή στην καλύτερη των περιπτώσεων μας δίνουν ασκήσεις χαλάρωσης και καλής αναπνοής.

Οι ρυθμοί της ζωής μας γίνονται όλο και περισσότερο πιεστικοί. Βαλλόμαστε συνεχώς από προκλήσεις και νέα δεδομένα. Τα παραπάνω εντοπίζονται στις πτυχές τόσο της προσωπικής όσο και της επαγγελματικής ζωής.

Η Γνωσιακή Συμπεριφοριστική Ψυχοθεραπεία (ΓΣΘ) σε συνδυασμό με φαρμακευτική αγωγή ή χωρίς θεωρείται ιδιαίτερα αποτελεσματική στην αντιμετώπιση της Γενικευμένης Αγχώδους Διαταραχής (ΓΑΔ).  Αυτό επιτυγχάνεται μέσω της χρήσης ενός ευρέος φάσματος τεχνικών που επιστρατεύει ο θεραπευτής σε συνεργασία με το θεραπευόμενο με στόχο τη μείωση του άγχους και την εξάλειψη των συμπτωμάτων της διαταραχής.

Η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) είναι η πιο συχνή συμπεριφορική διαταραχή στα παιδιά και στους νέους (Rohde, 2008).