Μάθαμε να κουτσομπολεύουμε όταν ήμαστε παιδιά, καθώς ακούγαμε τους μεγάλους να κουτσομπολεύουν ασταμάτητα γύρω μας εκφράζοντας τη γνώμη τους για τους άλλους. Είχαν κάτι να πουν ακόμη και για άτομα εντελώς άγνωστα.
Με τις γνώμες αυτές μεταφερόταν ένα συναισθηματικό δηλητήριο από τον έναν στον άλλον κι εμείς μάθαμε ότι αυτός είναι ο φυσιολογικός τρόπος επικοινωνίας.
Το κουτσομπολιό ως μορφή επικοινωνίας
Το κουτσομπολιό έχει γίνει βασική μορφή επικοινωνίας στην ανθρώπινη κοινωνία. Το χρησιμοποιούμε για να νιώσουμε κοντά ο ένας στον άλλον, επειδή αισθανόμαστε καλύτερα βλέποντας ότι υπάρχουν και άλλοι που υποφέρουν όσο εμείς. Εκείνοι που βασανίζονται στην «κόλαση» δεν θέλουν να είναι μόνοι.
Αν παρομοιάσουμε το ανθρώπινο μυαλό μ' έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή, τότε το κουτσομπολιό θα μπορούσε να συγκριθεί με έναν ιό.
Ένας τέτοιος ιός είναι γραμμένος στην ίδια γλώσσα με όλους τους υπόλοιπους κώδικες του υπολογιστή, έχει, όμως, επιζήμια πρόθεση. Ο βλαβερός αυτός κώδικας εγκαθίσταται στο πρόγραμμα του υπολογιστή σας εκεί που δεν το περιμένετε και, συνήθως, χωρίς να το γνωρίζετε. Ύστερα απ' αυτή την εισβολή, ο υπολογιστής σας δεν λειτουργεί τελείως, επειδή οι κώδικές του περιπλέκονται, στέλνοντας αναρίθμητα αντικρουόμενα μηνύματα.
Πώς το κουτσομπολιό επηρεάζει την οπτική μας
Το κουτσομπολιό κάνει την ίδια ακριβώς δουλειά. Για παράδειγμα, πρόκειται να παρακολουθήσετε έναν κύκλο σπουδών και αυτό είναι κάτι το οποίο περιμένατε εδώ και πολύ καιρό. Λίγη ώρα πριν μπείτε στην τάξη, γνωρίζετε κάποιον που παρακολουθήσε στο παρελθόν το ίδιο μάθημα και ο οποίος σας λέει, «Α, ο καθηγητής που θα έχετε είναι τελείως άσχετος. Ούτε ήξερε τι μας έλεγε. Και είναι και διεστραμμένος, γι' αυτό έχετε τον νου σας!»
Στο μυαλό σας αποτυπώνονται αμέσως και τα λόγια αυτού του ανθρώπου και ο συναισθηματικός κώδικας που τα συνόδευε, χωρίς, όμως να γνωρίζετε τα αληθινά κίνητρά του. Το άτομο που σας έδωσε αυτή την πληροφορία μπορεί να έχει κακούς βαθμούς από τον συγκεκριμένο καθηγητή ή να είχε καταλήξει σε εσφαλμένα συμπεράσματα εξαιτίας των δικών του φοβιών και προκαταλήψεων, αλλά επειδή έχετε μάθει από παιδί να αποδέχεστε κάθε είδους πληροφορία, ένα μέρος του εαυτού σας πηγαίνει στην τάξη πεπεισμένο ότι τα όσα άκουσε αληθεύουν.
Κατά τη διάρκεια της παράδοσης, το δηλητήριο σας διαποτίζει σιγά σιγά και δεν συνειδητοποιείτε ότι βλέπετε πλέον τον καθηγητή μέσα από τα μάτια του ατόμου που σας τον κακολόγησε.
Κατόπιν, αρχίζετε να μεταδίδετε κι εσείς σε άλλους συμμαθητές σας το κουτσομπολιό και σιγά σιγά όλοι μέσα στην τάξη θεωρούν τον καθηγητή άδικο και διεστραμμένο. Στο μεταξύ, εσείς, προκατειλημμένος πλέον, έχετε απογοητευτεί από το μάθημα και θέλετε να τα παρατήσετε στη μέση. Ρίχνετε την ευθύνη στον καθηγητή, στην ουσία, όμως, φταίει το κουτσομπολιό.
Ο ιός του κουτσομπολιού
10 Βιωματικά Εργαστήρια για Γονείς (Νοέμβριος 2024 – Απρίλιος 2025) | Διοργάνωση: PSYCHOLOGY.GR | Συμμετοχή: 35 ευρώ για εγγραφές που θα γίνουν έως Κυριακή 17 Νοεμβρίου. Με αυτό το κόστος, έχετε πρόσβαση στο σύνολο των 10 σεμιναρίων που θα διεξαχθούν.
Να τι προβλήματα μπορεί να προκαλέσει ένας τόσος δα ιός. Μια μικρή λανθασμένη πληροφορία έχει τη δύναμη να γκρεμίσει γέφυρες επικοινωνίας ανάμεσα στους ανθρώπους, μολύνοντας όποιον αγγίζει, ώστε να μεταδώσει κι αυτός με τη σειρά του τον ιό στους άλλους.
Φανταστείτε ότι κάθε φορά που ακούτε ένα κουτσομπολιό, εκείνος που σας το λέει τοποθετεί μέσα στον εγκέφαλό σας έναν ιό και σαν αποτέλεσμα χάνετε λίγο λίγο την πνευματική σας διαύγεια. Εσείς, σε μια προσπάθεια να ξεμπερδέψετε τη σύγχυσή σας και να ανακουφιστείτε από το συσσωρευμένο δηλητήριο, μεταφέρετε με τη σειρά σας μερικούς απ' αυτούς τους ιούς-κουτσομπολιά σε κάποιον άλλον.
Φανταστείτε τώρα αυτή τη διεργασία σαν μια ατελείωτη σελίδα που ενώνει όλους τους ανθρώπους πάνω στη γη. Το αποτέλεσμα είναι ένας κόσμος γεμάτος ανθρώπους που έχουν πρόσβαση σε πληροφορίες μόνο μέσα από υπολογιστές, στους οποίους έχει εισβάλει ένας δηλητηριώδης και άκρως μεταδοτικός ιός. Αυτός ο ιός είναι και πάλι ό,τι ονόμαζαν οι Τολτέκοι μιτότε - δηλαδή η Βαβέλ των χιλιάδων διαφορετικών φωνών που μιλούν όλες μαζί στο ανθρώπινο μυαλό.
Προσπαθώντας να μειώσουμε τους άλλους
Χειρότεροι, όμως, είναι εκείνοι που σπέρνουν εσκεμμένα τον ιό. Θυμηθείτε κάποια φορά στο παρελθόν που εσείς ή κάποιος γνωστός σας εξοργιστήκατε με κάποιον και θελήσατε να τον εκδικηθείτε. Για να πάρετε εκδίκηση, είπατε κάτι γι' αυτόν τον άνθρωπο ή στον ίδιο ή πίσω από την πλάτη του, με την πρόθεση να τον πληγώσετε ή ν αρίξετε δηλητήριο για το άτομό του.
Όταν είμαστε παιδιά το κάνουμε αυτό συχνά και δίχως σκέψη, μεγαλώνοντας, όμως, οι προσπάθειές μας να μειώσουμε τους άλλους γίνονται πολύ πιο υπολογισμένες. Κατόπιν λέμε ψέματα στον εαυτό μας, καθώς ισχυριζόμαστε ότι το άτομο που έγινε στόχος της κακίας μας άξιζε να τιμωρηθεί.
ΑΓΧΟΣ: 10 Σεμινάρια, 20 ώρες Οι εγγραφές συνεχίζονται.. | Διοργάνωση: PSYCHOLOGY.GR | Εγγραφή: 50 ευρώ, για συμμετοχή στο σύνολο του κύκλου σεμιναρίων | 35 ευρώ για άνεργους & φοιτητές.
Όταν βλέπουμε τον κόσμο μέσα από το φάσμα ενός ιού των υπολογιστών, είναι εύκολο να δικαιολογήσουμε ακόμα και την πιο άκαρδη συμπεριφορά. Εκείνο που δεν καταλαβαίνουμε είναι ότι κάνοντας κατάχρηση του λόγου μας πέφτουμε ακόμα πιο βαθιά στην κόλαση.
Μιλώντας άσχημα στον εαυτό μας
Επί πολλά χρόνια γινόμαστε αποδεκτές κακολογιών και κουτσομπολιών από τους άλλους, μα και από τον τρόπο που συνομιλούμε με τον εαυτό μας. Αυτό είναι κάτι που το κάνουμε διαρκώς. Λέμε, παραδείγματος χάρη, στον εαυτό μας: «Πόσο έχω παχύνει» ή «Πόσο άσχημος/η είμαι» ή «Γερνάω» ή «Χάνω τα μαλλιά μου» ή «Δεν είμαι καθόλου έξυπνος» - «Ποτέ δεν πρόκειται να γίνω τέλειος/α».
Βλέπετε τώρα πώς χρησιμοποιούμε τον λόγο μας ενάντια στον εαυτό μας;
Πρέπει να καταλάβουμε καλά τι είναι και τι μπορεί να κάνει η δύναμη του λόγου.
Άμεμπτοι στη χρήση του λόγου
Μόλις κατανοήσετε την πρώτη συμφωνία -να είστε άμεμπτοι στη χρήση του λόγου σας- θα αρχίσετε να παρατηρείτε ριζικές αλλαγές στη ζωή σας. Οι αλλαγές ξεκινούν από τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζετε τον εαυτό σας και σιγά σιγά μεταβάλλεται και ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζετε τους άλλους ανθρώπους, ιδαίτερα τα αγαπημένα σας πρόσωπα.
Σκεφτείτε πόσες φορές έχετε κακολογήσει τον άνθρωπο που αγαπάμε περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον, μόνο και μόνο για να κερδίσετε τη συμπαράσταση τρίτων στην άποψή σας.
Πόσες φορές δεν έχετε τραβήξει την προσοχή άλλων ατόμων ρίχνοντας δηλητήριο με τα λόγια σας ενάντια στον/στην αγαπημένη σας, μόνο και μόνο για να επιβάλετε τη γνώμη σας;
Αυτή η γνώμη, όμως, δεν είναι απαραίτητα και η αλήθεια. Η γνώμη προέρχεται από τα πιστεύω σας, από το εγώ σας. Παράγουμε όλο αυτό το δηλητήριο και το μεταδίδουμε στους άλλους, μόνο και μόνο για να ενισχύσουμε τη δική μας άποψη.
Αν υιοθετήσετε την πρώτη συμφωνία και γίνετε άμεμπτοι στη χρήση του λόγου σας, ο νους σας και οι δίοδοι επικοινωνίας στις προσωπικές σας σχέσεις θα αποτοξινωθούν σιγά σιγά από το συναισθηματικό δηλητήριο.
Ο άμεμπτος λόγος θα σας χαρίσει επίσης ανοσία στα αρνητικά σχόλια των άλλων. Μια αρνητική ιδέα τη δεχόμαστε μόνο αν υπάρχει γόνιμο έδαφος για αυτήν στον νου μας. Όταν γίνετε άμεμπτοι στη χρήση του λόγου σας, ο νους σας θα πάψει να είναι πρόσφορο για λόγια που προέρχονται από κουτσομπολιό.
Αντίθετα, θα καρποφορούν εκεί λόγια αγάπης. Μπορείτε να υπολογίσετε πόσο άμεμπτοι είστε στη χρήση του λόγου σας με βάση το μέγεθος της αγάπης που τρέφετε για τον εαυτό σας. Όσο η αυτοεκτίμησή σας τόση και η ποιότητα και ακεραιότητα του λόγου σας. Όταν είστε άμεμπτοι στη χρήση του λόγου σας, τότε αισθάνεστε καλά, νιώθετε γαλήνιοι και ευτυχισμένοι.
Μπορείτε να βγείτε από το όνειρο της κόλασης απλά και μόνο με το να συνάψετε αυτή την πρώτη συμφωνία. Αυτή τη στιγμή,εγώ φυτεύω τον σπόρο στον νου σας. Το αν θα καρποφορήσει ή όχι εξαρτάται από το πόσο εύφορο είναι το έδαφος του νου σας για τους σπόρους της αγάπης. Είναι δική σας η απόφαση -μόνο εσείς μπορείτε να συνάψετε τη συμφωνία: Θα είμαι άμεμπτος στη χρήση του λόγου μου.
Ποτίστε αυτόν τον σπόρο και καθώς θα μεγαλώνει μέσα σας, όλο και περισσότεροι σπόροι αγάπης θα αντικαθιστούν εκείνους του φόβου. Αυτή η πρώτη συμφωνία θα αλλάξει το είδος των σπόρων στους οποίους αποδεικνύεται γόνιμη η γη του νου σας.
Το παρόν άρθρο αποτελεί αδειοδοτημένο απόσπασμα από το βιβλίο Οι τέσσερις συμφωνίες που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διόπτρα.
Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου
Τμήμα Σύνταξης της Πύλης Ψυχολογίας Psychology.gr
Επιμέλεια και συγγραφή άρθρων, μετάφραση & απόδοση ξενόγλωσσων άρθρων.