Από την αρχή της ύπαρξής μας ως είδος, εμείς οι άνθρωποι εξαρτιόμαστε από τη σύνδεσή μας με την πραγματικότητα για να επιβιώσουμε και να πετύχουμε.
Για τους προγόνους μας, αυτό σήμαινε ότι έπρεπε να γίνουν εξαιρετικά ευαίσθητοι στο περιβάλλον τους, να εντοπίζουν οποιεσδήποτε αλλαγές στον καιρό, να αναμένουν την παρουσία θηρευτών, να αντιλαμβάνονται πού μπορεί να υπήρχαν ευκαιρίες για τροφή.
Έπρεπε να είναι σε εγρήγορση, σε ετοιμότητα, και να σκέφτονται συνεχώς τι τους έλεγε το περιβάλλον.
Σε μια τέτοια ατμόσφαιρα, όπου οι πιέσεις ήταν τόσο άμεσες και οι συνέπειες τυχόν αφηρημάδας ήταν η ζωή ή ο θάνατος, το ανθρώπινο μυαλό εξελίχθηκε ως όργανο που βοηθούσε τους ανθρώπους όχι μόνο να εντοπίζουν κινδύνους, αλλά επίσης να αποκτούν σιγά σιγά τον έλεγχο ενός δολερού περιβάλλοντος.
Μόλις οι πρόγονοί μας άρχιζαν να στρέφονται προς τα μέσα και να παραδίδονται σε επιθυμίες και φαντασιώσεις, αμέσως η πραγματικότητα τους τιμωρούσε αυστηρά για τις πλάνες και τις κακές αποφάσεις τους.
Σήμερα, τόσες εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια αργότερα, έχουμε τον ίδιο εγκέφαλο που είναι σχεδιασμένος για τον ίδιο σκοπό. Αλλά επειδή έχουμε αποκτήσει σε μεγάλο βαθμό τον έλεγχο του περιβάλλοντός μας και οι φυσικές πιέσεις έχουν υποχωρήσει σημαντικά, οι κίνδυνοι έχουν γίνει πολύ πιο ύπουλοι – παίρνουν τη μορφή των ανθρώπων (όχι των λεοπαρδάλεων) με τη μπερδεμένη ψυχολογία τους και των πολύπλοκων πολιτικών και κοινωνικών παιχνιδιών που πρέπει να παίζουμε.
Κι εξαιτίας αυτών των κινδύνων που είναι λιγότερο προφανείς, το μεγαλύτερο πρόβλημά μας είναι ότι το μυαλό μας τείνει να είναι λιγότερο ευαίσθητο στο περιβάλλον· στρεφόμαστε προς τα μέσα, απορροφημένοι από τα όνειρα και τις φαντασιώσεις μας.
Γινόμαστε αφελείς
Σ’ αυτό το επικίνδυνο μείγμα, προσθέστε ότι η κουλτούρα μας τείνει να μας γεμίζει το κεφάλι με κάθε λογής ψεύτικες ιδέες, κάνοντάς μας να πιστεύουμε διάφορα για το πώς θα έπρεπε να είναι ο κόσμος και η ανθρώπινη φύση αντί για το τι πραγματικά είναι.
Όλα αυτά τα εκλαμβάνουμε ως αλήθεια και ενεργούμε βάσει αυτών των εσφαλμένων αντιλήψεων και, όπως και στο παρελθόν, το περιβάλλον και η πραγματικότητα τελικά μας τιμωρούν για την πλανεμένη συμπεριφορά μας.
Μπορεί να μη χάνουμε τη ζωή μας, αλλά η καριέρα και οι σχέσεις μας παίρνουν λάθος δρόμο. Ρίχνουμε σε άλλους το φταίξιμο για τα βάσανά μας όταν εξαρχής το πρόβλημα ήταν μέσα μας και πήγαζε από την αφέλεια και τις φαντασιώσεις που απορροφήσαμε, οι οποίες ασυνείδητα καθοδηγούν τις πράξεις μας.
Όσα ακολουθούν είναι μερικές από τις συνηθισμένες ψεύτικες ιδέες της κουλτούρας μας που μπορεί να μας παραπλανήσουν: Παραδείγματος χάριν, στο θέμα της καριέρας μας πιστεύουμε ότι το κλειδί για τη μελλοντική επιτυχία μας είναι η σχολή στην οποία φοιτήσαμε, οι άνθρωποι που ξέρουμε και οι διασυνδέσεις που έχουμε. Νομίζουμε ότι τα λάθη ή οι αποτυχίες ή οι συγκρούσεις οποιουδήποτε είδους πρέπει να αποφεύγονται πάση θυσία και ότι πρέπει να βιαστούμε και να βγάλουμε λεφτά, να τραβήξουμε την προσοχή και να ανέβουμε στην κορυφή.
Φανταζόμαστε ότι η εργασία θα έπρεπε να είναι διασκεδαστική, ότι η πλήξη είναι κάτι κακό και ότι μπορούμε να βρούμε έναν ευκολότερο δρόμο για να γίνουμε πραγματικά ικανοί. Έχουμε την ιδέα ότι η δημιουργικότητα είναι κάτι με το οποίο γεννιόμαστε, ένα φυσικό χάρισμα. Αισθανόμαστε πως όλοι είναι ίσοι και ότι οι ιεραρχίες ανήκουν στο παρελθόν.
Με τους ανθρώπους ενεργούμε με γνώμονα την πεποίθηση ότι οι περισσότεροι φίλοι και συνάδελφοί μας είναι σαν κι εμάς και θέλουν το καλό μας.
Νομίζουμε ότι όσοι έχουν ιστορικό κακής συμπεριφοράς μπορούν να γίνουν αξιόπιστοι αν πουν ότι αναμορφώθηκαν, ότι οι άνθρωποι που είναι αποφασισμένοι και βιώνουν μια αίσθηση αγανάκτησης πρέπει να λένε την αλήθεια κι ότι εκείνοι που έχουν την εξουσία, συμπεριλαμβανομένων των προϊσταμένων μας, δεν είναι ανασφαλείς.
Φανταζόμαστε ότι οι άνθρωποι που είναι εξαιρετικά ευγενικοί και βολικοί δεν υπάρχει πιθανότητα να κρύβουν μια σκοτεινή και πονηρή φύση, ότι εκείνοι που διακηρύσσουν προοδευτικές ιδέες έχουν αντίστοιχα ενάρετο χαρακτήρα και ότι οι άνθρωποι θα είναι ευγνώμονες όταν τους κάνουμε χάρες.
‘Όμως τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά. Αυτό που συμβαίνει συχνά είναι ότι σε σχετικά νεαρή ηλικία, επιβαρυμένοι από τέτοιες πλάνες, μπαίνουμε στον κόσμο της εργασίας και ξαφνικά η πραγματικότητα μας ρίχνει ένα χαστούκι.
Ανακαλύπτουμε ότι μερικοί άνθρωποι έχουν εύθραυστο εγώ και μπορούν να φερθούν με πανουργία και δεν είναι αυτό που δείχνουν. Μας αιφνιδιάζουν η αδιαφορία τους και οι ξαφνικές προδοσίες τους. Με το να είμαστε ο εαυτός μας και να λέμε αυτό που σκεφτόμαστε μπορεί να μπλέξουμε άσχημα. Συνειδητοποιούμε ότι ο κόσμος της εργασίας είναι γεμάτος πολιτικά παιχνίδια για τα οποία κανένας δεν μας προετοίμασε.
Κάποιες αποφάσεις για την καριέρα μας, βασισμένες στην επιθυμία για χρήματα και προσοχή, οδηγούν σε συναισθηματική εξάντληση, απογοήτευση και αδιέξοδα. Κι όταν δεν βλέπουμε τον εαυτό μας με ειλικρίνεια, όταν παραβλέπουμε τα σφάλματα και τις αδυναμίες μας, παγιδευόμαστε σε μοτίβα συμπεριφοράς που δεν μπορούμε να ελέγξουμε. Καθώς περνούν τα χρόνια και οι παρερμηνείες, τα στραβοπατήματα και οι αβάσιμες προσδοκίες γίνονται βουνό, καταλήγουμε πικραμένοι, μπερδεμένοι, πληγωμένοι.
Το βιβλίο Οι Καθημερινοί Νόμοι είναι σχεδιασμένο έτσι ώστε να ανατρέψουν αυτά τα τοξικά μοτίβα και να σας φέρουν πάλι σε επαφή με την πραγματικότητα.
Το βιβλίο αυτό βάζει στο στόχαστρο τις διάφορες πλάνες που έχουμε απορροφήσει όλοι και σκοπεύει αντί γι’ αυτές να συντονίσει το μυαλό σας στα πιο βαθιά χαραγμένα χαρακτηριστικά της ανθρώπινης φύσης και στον τρόπο που πραγματικά λειτουργεί ο εγκέφαλός μας.
Ο στόχος του είναι να σας μεταμορφώσει σε έναν ριζοσπάστη ρεαλιστή, έτσι ώστε όταν τελειώσει το βιβλίο, εσείς να συνεχίσετε από μόνοι σας, να βλέπετε τους ανθρώπους και τα γεγονότα μέσα από αυτόν τον φακό που αποσαφηνίζει και να γίνετε πιο ευαίσθητοι στους κινδύνους και στις ευκαιρίες του κοινωνικού περιβάλλοντός σας. Βασίζεται σε είκοσι πέντε χρόνια εντατικής έρευνας πάνω στα θέματα της δύναμης, της πειθούς, της στρατηγικής, της υπεροχής και της ανθρώπινης φύσης.
Οι Καθημερινοί νόμοι συγκεντρώνουν αυτή τη σοφία σε λήμματα που αντιστοιχούν στις μέρες του χρόνου, τα οποία αντλήθηκαν από πέντε από τα βιβλία μου και από μέρος του βιβλίου στο οποίο εργάζομαι τώρα, το The Law of the Sublime· από συνεντεύξεις και ομιλίες μου που έχω κάνει τόσα χρόνια· και από αναρτήσεις σε μπλογκ και διαδικτυακά δοκίμια που έχω γράψει.
Στο τέλος κάθε λήμματος, παραθέτω τον τίτλο και το κεφάλαιο του βιβλίου απ’ όπου προέρχεται, ώστε να μπορείτε να εμβαθύνετε στη μελέτη σας για τη συγκεκριμένη ιδέα. Κάθε μήνας έχει συγκεκριμένο τίτλο και δευτερεύον θέμα και αρχίζει με ένα σύντομο δοκίμιο. Αυτά τα δοκίμια προσφέρουν μια εικόνα για το πώς συνδέονται οι ιδέες των βιβλίων μου με τις δικές μου εμπειρίες, τις δυσκολίες που έχω συναντήσει και τα ρεαλιστικά μαθήματα που άντλησα από αυτές.
Οι Καθημερινοί Νόμοι θα σας οδηγήσουν, εσάς τον πρωταγωνιστή, σε ένα παρόμοιο ταξίδι σε μια χώρα γεμάτη επικίνδυνους και τοξικούς ανθρώπους, θα σας βοηθήσουν να αποτινάξετε τις πλάνες σας και θα σας σκληραγωγήσουν για τις μάχες που έρχονται, έτσι ώστε να βρείτε παρηγοριά και χαρά βλέποντας τους ανθρώπους και τον κόσμο με την πραγματική όψη τους. Απόσπασμα από την εισαγωγή του βιβλίου Οι Καθημερινοί Νόμοι του Robert Greene. Κυκλοφορεί σε όλα τα βιβλιοπωλεία και στο www.dioptra.gr.
Διαβάστε τις πρώτες σελίδες του βιβλίου.
Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου
Μέλος της Διαχειριστικής ομάδας του PSYCHOLOGY.GR.
Επιμέλεια άρθρων, Υποστήριξη συνεργατών.