Εξαρτημένη Διαταραχή της Προσωπικότητας

Ακρόαση άρθρου......

Το άτομο με Εξαρτημένη Διαταραχή της Προσωπικότητας επιτρέπει παθητικά στους άλλους να αναλάβουν την ευθύνη σημαντικών τομέων της ζωής του, εξαιτίας της έλλειψης αυτοπεποίθησης ή της έλλειψης ικανότητας να λειτουργήσει ανεξάρτητα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα το άτομο να κάνει τις δικές του ανάγκες δευτερεύουσες στις ανάγκες των άλλων και να εξαρτάται από αυτούς.

Παρόλο που όλοι οι άνθρωποι εξαρτώνται από άλλους σε κάποιους τομείς της ζωής τους, τα άτομα με Εξαρτημένη Διαταραχή της Προσωπικότητας είναι εξαρτημένα σχεδόν σε όλους τους μείζονες τομείς της ζωής τους. Η εικόνα για τον εαυτό τους είναι φτωχή, και είναι καλή μόνο σαν προέκταση των άλλων. 

Διαγνωστικά κριτήρια Εξαρτημένης Διαταραχής Προσωπικότητας

Χαμηλή αυτοπεποίθηση και υπερβολική ανάγκη του ατόμου να το φροντίζουν που έχει ως αποτέλεσμα μια υποτακτική και προσκολλημένη συμπεριφορά.

Η Διαταραχή έχει έναρξη συνήθως, νωρίς στην ενήλικη ζωή και εμφανίζει τουλάχιστον 5 από τα παρακάτω συμπτώματα:

• Το άτομο έχει δυσκολία να παίρνει καθημερινές αποφάσεις χωρίς την επιβεβαιώση από τους άλλους.
• Εχει ανάγκη να αναλαμβάνουν άλλοι την ευθύνη για τους περισσότερους τομείς της ζωής του.
• Εχει δυσκολία να εκφράζει διαφωνία με τους άλλους, επειδή φοβάται ότι θα χάσει την αποδοχή τους.
• Εχει δυσκολία να κάνει πράγματα μόνο του εξαιτίας της χαμηλής του αυτοπεποίθησης.
• Κάνει διαρκώς προσπάθειες τέτοιες που θα οδηγήσουν στο να λάβει φροντίδα και αποδοχή από τους άλλους.
• Πραγματοποιεί ενέργειες και συμπεριφορές που του είναι δυσάρεστες, αν πρόκειται από αυτές να λάβει φροντίδα ή/και επιβεβαίωση από τους άλλους.
• Δεν νιώθει ευχάριστα όταν είναι μόνο του διότι δεν εμπιστεύεται ότι θα μπορέσει να φροντίσει τον εαυτό του.
• Δεν μπορεί να μείνει εκτός σχέσης. Όταν μια σχέση τελειώνει, αναζητά άμεσα μια άλλη σχέση για να αντικαταστήσει την προηγούμενη και να μπορεί να λάβει υποστήριξη, αποδοχή και φροντίδα.
• Ασχολείται διαρκώς και σε υπερβολικό βαθμό με φόβους ότι θα το εγκαταλείψουν.

Αιτιολογία Εξαρτητικής Διαταραχής και προδιαθεσικοί παράγοντες

Η διαταραχή φαίνεται να έχει συσχέτιση με εμπειρίες της παιδικής ηλικίας. Έρευνες έχουν δείξει ότι υπάρχει συσχέτιση με την αυταρχικότητα των γονέων. Ωστόσο, άλλες έρευνες, δείχνουν το άλλο άκρο: ότι δηλαδή, η διαταραχή αυτή μπορεί να αναπτυχθεί σε παιδιά με υπερβολικά προστατευτικούς γονείς που εν τέλει δεν επιτρέπουν στο παιδί να πάρει την ευθύνη του εαυτού του και να αναπτύξει τις δικές του "στρατηγικές" επιβίωσης.

Μπορεί ακόμη δομηθεί κατόπιν ατυχημάτων ή χρόνιων προβλημάτων υγείας. Γενικά, άσχημες συνθήκες κατά την παιδική ηλικία και δύσκολες εμπειρίες, όπως πχ. μια κακοποιητική συμπεριφορά, αποτελούν ένδειξη ότι το άτομο αργότερα αυξάνει τις πιθανότητες του να αναπτύξει εξαρτημένη/εξαρτητική διαταραχή.

Θεραπεία Εξαρτημένης Διαταραχής

Τόσο η ατομική όσο και η ομαδική ψυχοθεραπεία μπορούν να αποδειχθούν θεραπευτικές για την εξαρτητική διαταραχή. Ποικίλες ψυχοθεραπευτικές μέθοδοι φαίνεται να είναι αποτελεσματικές.

Από τη μια μεριά, οι γνωσιακές-συμπεριφορικές μέθοδοι μπορούν να σταθούν βοηθητικές, εκπαιδεύοντας το άτομο να αναπτύξει δεξιότητες αυτονομίας και αυτοεκτίμησης.

Από την άλλη μεριά, προσεγγίσεις υπαρξιακές όπως η προσωποκεντρική προσέγγιση, μπορούν να βοηθήσουν το άτομο να έρθει σε πιο βαθιά επαφή με τον εαυτό του, να αναγνωρίσει και να συμβολοποιήσει τις πλευρές του εαυτού του και να αναπτύξει την ικανότητα του για αυτοαποδοχή, επιτυγχάνοντας μέσα από αυτή τη διαδρομή να αρχίσει να δομεί τις σχέσεις του με έναν πιο "υγιή" και οριοθετημένο τρόπο.

Σημείωση: Η τυποποίηση στοιχείων προσωπικότητας δεν σημαίνει παθολογικότητα. Κοιτώντας μέσα μας, θα μπορούσαμε αρκετά εύκολα να ανακαλύψουμε στοιχεία ψυχαναγκαστικά, υστερικά, παρανοϊκά κτλ. Για να συνιστούν τα στοιχεία αυτά διαταραχή προσωπικότητας χρειάζεται να είναι ιδιαίτερα δυσπροσαρμοστικά και δύσκαμπτα, ώστε να προκαλούν σημαντική προσωπική ενόχληση ή σημαντική έκπτωση της λειτουργικότητας του ατόμου.

Μην μπαίνετε στον πειρασμό της αυτοδιάγνωσης μέσω άρθρων που διαβάζετε στο διαδίκτυο. Αν υποπτεύεστε κάποια διαταραχή ή αν ταλαιπωρείστε από μια σειρά συμπεριφορών, σκέψεων και συναισθημάτων, απευθυνθείτε σε ειδικό ψυχικής υγείας προκειμένου να διερευνήσετε το θέμα.