Η μουσική, ένας ζωντανός και πολυδιάστατος τρόπος έκφρασης, έχει συνοδεύσει τον άνθρωπο από την αυγή της ιστορίας. Πέρα από την καλλιτεχνική της αξία, οι επιστήμονες έχουν αναγνωρίσει τη βαθιά και πολυσύνθετη επίδραση της μουσικής στην ψυχική υγεία και ευεξία.

Το παιχνίδι είναι η γλώσσα του μικρού παιδιού και τα παιχνίδια είναι οι λέξεις...

Είναι αδιαμφισβήτητος στις μέρες μας ο ρόλος που διαδραματίζει η σχέση μεταξύ μητέρας και βρέφους στην ομαλή ανάπτυξή του. Πολλές έρευνες Νευροψυχολογίας, που έχουν γίνει μέχρι σήμερα, υποστηρίζουν ότι η τρυφερότητα και η ένδειξη αγάπης εκ μέρους της μητέρας προς το βρέφος, συμβάλλουν στην ομαλή ανάπτυξη του εγκεφάλου του βρέφους, μέσω της δημιουργίας καινούριων νευρωνικών συνάψεων, με αποτέλεσμα την ομαλή ανάπτυξη του βρέφους σε όλους του τομείς, στο συναισθηματικό τομέα, στον κοινωνικό τομέα, στον τομέα της νοημοσύνης.

Η ψυχική υγεία είναι εξίσου σημαντική με τη σωματική. Οι σύγχρονες κοινωνικές και εργασιακές συνθήκες εμπεριέχουν ποικίλους στρεσογόνους παράγοντες που επιβαρύνουν τον τρόπο ζωής και οδηγούν πολλούς ανθρώπους στην αποξένωση, την αποστασιοποίηση από τα συναισθήματα και τις ψυχολογικές τους ανάγκες, στην κατάθλιψη και άλλες ψυχικές διαταραχές.

Στο σημερινό άρθρο, θα αναλυθούν οι θεωρίες των συναισθημάτων, με μια σύγχρονη και κριτική ματιά.

Αν και όλες οι ψυχοθεραπευτικές προσεγγίσεις έχουν δώσει κάποιον ορισμό σχετικά με το τι είναι η ανθρώπινη προσωπικότητα και πώς αντιλαμβανόμαστε την έννοια του εαυτού (η κάθε μια από τη δική της οπτική), μέχρι τώρα δεν υπάρχει ένας και μοναδικός ορισμός σχετικά με αυτό το ερώτημα. Σε γενικές γραμμές οι διάφορες σχετικές θεωρίες, αντιλαμβάνονται την προσωπικότητα ως μια δομή, η οποία αποτελείται από κίνητρα, βαθύτερες πεποιθήσεις, σκέψεις, συναισθήματα, εσωτερικευμένα πρότυπα σχέσεων και συμπεριφορών από την οικογένεια και άλλα πρόσωπα, κλπ.

Επί σειρά ετών η κλινική ψυχολόγος Mona Delahooke συμβουλεύει γονείς που δυσκολεύονται να διαχειριστούν τη συμπεριφορά των παιδιών τους.

Μια ανατρεπτική προσέγγιση στην επίλυση χρόνιων ψυχοσωματικών προβλημάτων, που σε πολλές περιπτώσεις η παραδοσιακή θεραπεία, τα φάρμακα ή άλλες παρεμβάσεις δεν έχουν την ικανότητα να αγγίξουν.

Η μουσική έχει απασχολήσει διαχρονικά την επιστήμη για τις θεραπευτικές της ιδιότητες, αλλά και γενικότερα για την επιρροή της στον άνθρωπο. Πολλοί αρχαίοι φιλόσοφοι, όπως ο Πλάτωνας και ο Αριστοτέλης, θεωρούσαν ότι η μελωδία μπορεί να συμβάλει στη βελτίωση της ψυχικής υγείας, αλλά και στη διαμόρφωση της προσωπικότητας ενός ατόμου.

Τα τελευταία χρόνια, έχουν συζητηθεί εκτενώς, ζητήματα που αφορούν την σχέση μεταξύ του εγκεφάλου και της νευροεκφυλιστικής διαταραχής (Κελεσίδη Ε, 2024).

«Το γήρασμα του σώματος και της μορφής μου είναι πληγή από φρικτό μαχαίρι» (Καβάφης, 2021).

Το ακούμε και το επαναλαμβάνουμε κι εμείς. Και εννοείται ότι η επιθυμία για αλλαγή βοηθά πολύ. Είναι όμως, απαραίτητη; Μήπως ο άνθρωπος αλλάζει ακόμα και όταν δεν θέλει να αλλάξει;

Όταν ο άνθρωπος κοιμάται, ο εγκέφαλός του παράγει κάποιες εικόνες και ήχους που μοιάζουν αληθινοί. Θα έχετε ίσως βρεθεί και εσείς στη θέση που βλέπατε ένα όνειρο και σας πήρε λίγο χρόνο προτού το ξεχωρίσετε από την πραγματικότητα.

Ακόμη και σήμερα τα συναισθήματα αντιμετωπίζονται συχνά ως εμπόδια στην εξέλιξη και στην πειθάρχηση του ανθρώπου, λες και είναι κάτι από το οποίο χρειάζεται να απαλλαγούμε ή κάτι το οποίο πρέπει να καταπιέσουμε. Ωστόσο θα ήθελα να στρέψουμε την προσοχή μας και σε μια άλλη παράμετρο που νομιμοποιεί και συνδιαμορφώνει τη στάση μας απέναντι στα συναισθήματα και στις έννοιες που είναι έντονα φορτισμένα με αυτά.

Είναι πολλές οι περιπτώσεις ανθρώπων που έχουν βιώσει τη μείωση του στρες, του πόνου και του άγχους και πολλές φορές ακόμη κι ένα ιδιαίτερα ευφορικό αίσθημα μετά την άσκηση. Τι κρύβεται όμως, πίσω από το λεγόμενο "runner's high";

Την τελευταία δεκαετία οι ψυχολογικοί όροι και οι ψυχολογικές θεωρίες έχουν γίνει πολύ δημοφιλείς και χρησιμοποιούνται καθημερινά από το ευρύ κοινό. Οι πολιτικοί ειδήμονες, για παράδειγμα, συχνά κάνουν λόγο για την «προκατάληψη επιβεβαίωσης» (confirmation bias), δηλαδή για την τάση των ανθρώπων να επικεντρώνονται επιλεκτικά στα στοιχεία εκείνα που επιβεβαιώνουν τις προϋπάρχουσες αντιλήψεις τους.

Σύμφωνα με την έρευνα των Cipriani et all, (2018) η κατάθλιψη έχει αυξηθεί σημαντικά από το 1990, λόγω της αύξησης του πληθυσμού και της γήρανσης.

Σε έναν κόσμο που κινείται με γρήγορους ρυθμούς, οι περισσότεροι άνθρωποι προσπαθούν να γίνουν πιο παραγωγικοί, βγάζοντας ολοένα και περισσότερη εργασία εις πέρας.

Εδώ και αιώνες, να μην πούμε χιλιετίες, ο εγκέφαλος, αποτελεί ένα ανεξάντλητο πεδίο έρευνας, καθώς η φύση και η ύπαρξή του, αποτελούν μυστήριο για τον άνθρωπο και την επιστήμη.

Ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι ένα όργανο με τεράστιες δυνατότητες. Χάρη σε αυτόν πραγματοποιείται όλη η πνευματική μας δραστηριότητα. Μας δίνει τη δυνατότητα να επεξεργαζόμαστε ερεθίσματα, ώστε, για παράδειγμα, να διαβάζουμε το παρόν κείμενο, να κατανοούμε και να εφαρμόζουμε τα μαθηματικά, να κατασκευάζουμε κτλ.