Συνειδητό, υποσυνείδητο, ασυνείδητο: Το τρίπτυχο της ανθρώπινης συνείδησης

Ακρόαση άρθρου......

Εδώ και αιώνες, να μην πούμε χιλιετίες, ο εγκέφαλος, αποτελεί ένα ανεξάντλητο πεδίο έρευνας, καθώς η φύση και η ύπαρξή του, αποτελούν μυστήριο για τον άνθρωπο και την επιστήμη.

Στην επιστημονικά κατοχυρωμένη, πλέον, έννοια της αλληλεπίδρασης, που αποκτά όλο και μεγαλύτερη υπόσταση στην έρευνα της σύγχρονης επιστήμης, υπάρχει μια σειρά από πολλές διαστάσεις στην εγκεφαλική δραστηριότητα του ανθρώπου, που έχουν προκύψει και αξίζει να ερευνηθούν.

Βασικά ο εσφαλμένος, έως τώρα, διαχωρισμός που προκύπτει απο τη διαφορετική λειτουργία των τμημάτων του εγκεφάλου, έδωσε αυτήν την ψευδαίσθηση, ότι το συνειδητό, το υποσυνείδητο και το ασυνείδητο αποτελούν ξεχωριστά τμήματα. Οι σύγχρονες έρευνες, όμως, οδηγούν στο ότι υπάρχει μια άγνωστη συνεργασία που αφορά στο σύνολο του τριπτύχου της συνείδησης.

Το συνειδητό, το υποσυνείδητο και το ασυνείδητο παρά τη διαφορετικότητα που διαθέτουν και στον τρόπο που εμείς τα αντιμετωπίζουμε, έχουν ένα κοινό χώρο, τον εγκέφαλο του ανθρώπου. Αυτό δε που μοιάζει να συνειδητοποιεί πλέον η επιστημονική κοινότητα, είναι ότι αποτελεί μονόδρομος η αναζήτηση του συνδυασμού της λειτουργικότητάς τους με έναν παρανομαστή, αφού μόνο έτσι δύναται ο άνθρωπος να ασχοληθεί με τα ανώτερα στρώματα στην επιστήμη και την τεχνολογία, που ξεφεύγουν απο την υπάρχουσα λογική του σημερινού ανθρώπου, μέσω αυτών, όπως απαιτεί η σύγχρονη πραγματικότητα.

Βέβαια, το πιο δύσκολο να εννοήσουμε είναι πως θα πετύχουμε τη συνεργασία αυτών των τριών μέρων της συνείδησης του ανθρώπινου εγκεφάλου, που λειτουργούν μυστηριωδώς και αυτόνομα, μπορεί να πει κανείς, για τις έως τώρα γνώσεις μας.

Ας προσπαθήσουμε αρχικά, να δούμε αυτό που καλούμε διαφορετική υπόσταση αν και συμπληρωματική στη λειτουργία των τριών αυτών συνειδήσεων.

Η σύγχρονη επιστήμη αναγνωρίζει τη μεγάλη αξία και συμβολή της φιλοσοφίας, όσο και της γλωσσολογίας, στην οριστικοποίηση εννοιών και την ανακάλυψη της ίδιας της γνώσης. Έτσι, γνωρίζουμε πλέον ότι οι ίδιες οι λέξεις γίνονται αποκαλυπτικές.

Συνειδητό, λοιπόν, είναι αυτό που είναι αντιληπτό απο τις αισθήσεις μας, αυτό το μερικό που γνωρίζουμε και εφαρμόζουμε στην καθημερινότητά μας. Από την άλλη, το υποσυνείδητο είναι η παλιότερη γνώση μας, που είναι υπό, δηλαδή κρυμμένη μέσα στις παρελθούσες γνώσεις μας τις οποίες προσωρινά ξεχνάμε, αλλά, λειτουργούν μέσα μας ως γνώση. Ασυνείδητο, όπως λέει το ίδιο το στερητικό α αφορά στην ίδια τη γνώση που υπάρχει στο ανθρώπινο DNA και αναζητείται η πρόσβαση σε αυτήν μέσω της σύνδεσης του ανθρώπου με τον κεντρικό έλεγχο των πάντων, που βρίσκεται μέσα του, σε σχέση με το άγνωστο 99% του εγκεφάλου μας που η ίδια η επιστήμη παραδέχεται ότι δε γνωρίζουμε.

Η πολυπλοκότητα και το άγνωστο του ανθρώπινου εγκεφάλου

Όλοι μας λίγο πολύ γνωρίζουμε ότι ο εγκέφαλος με τα μέρη του είναι υπεύθυνος για τη λειτουργία και κίνηση ολόκληρου του σώματός μας, τη σκέψη, την αντίληψη αλλά και την αλληλεπίδρασή μας με το εξωτερικό και εσωτερικό μας περιβάλλον. Αυτό σημαίνει ότι κάθε τμήμα του σώματός μας έχει άμεση σχέση με τον εγκέφαλο, καθώς ελέγχει τα ερεθίσματά του στο ανώτερο αυτό όργανο, το οποίο τα επεξεργάζεται, τα ταξινομεί και ανταποδίδει μια απάντηση έπειτα στο σώμα μέσω των νευροδιαβιβαστών, τον ΥΥΕ άξονα (Υποθαλαμο – υπόφυση - επινεφρίδια) αυτών των ερεθισμάτων σε όλο το σώμα, καθορίζοντας την ευεξία ή την ασθένεια, αναλόγως των ερεθισμάτων που δέχεται.

Έχει ήδη διαπιστωθεί η άμεση αλληλεπίδραση εγκεφάλου και γαστρεντερικού καθώς το δεύτερο έχει το ίδιο ένα δικό του νευρικό σύστημα. Το ίδιο συμβαίνει και με την καρδιά μας, έχει κι αυτή το δικό της νευρικό σύστημα. Όλα αυτά μαζί αλληλεπιδρούν δίνοντας τα ερεθίσματά τους στον εγκέφαλο και ο εγκέφαλος μας ανταμοίβει ανάλογα.

Μέγιστη σημασία για την αντίληψη και τη σκέψη έχουν τα αστροκύτταρα που είναι γλοία κύτταρα και έχουν εξέχουσα θέση για τις λειτουργίες που προσφέρουν. Για την ακρίβεια τα αστροκύτταρα λαμβάνοντας την πληροφορία στον προμετωπιαίο φλοιό, η οποία πληροφορία είναι ένα κβάντο, την μεταφέρουν στο εσωτερικό του εγκεφάλου και μεταφέρουν έτσι τις σκέψεις και τις πράξεις σε παράλληλη και ταυτόσημη ερμηνεία και σύνδεση με αυτή του ασυνειδήτου και υποσυνειδήτου. Διότι το κβάντο, που λαμβάνεται ως πληροφορία, αφορά ένα ζιπαρισμένο αρχείο πολλών διαστάσεων του τώρα το οποίο έρχεται να προσδεθεί σε εμάς, στην αντίληψή μας ενώ εμείς αντιλαμβανόμαστε και ενσωματώνουμε μόνο λίγο από αυτό, σε συνάρτηση με το ασυνείδητο-υποσυνείδητο, δημιουργώντας τις ανάλογες συνάψεις και νευροδιαβιβαστές - υγείας ή ασθένειας - στο κύκλωμα του εγκεφάλου.

Θα μπορούσαμε για να το κάνουμε πιο προσιτό στο σύγχρονο άνθρωπο να δούμε και να εννοήσουμε τον ανθρώπινο εγκέφαλο σαν έναν υπερφυσικό υπολογιστή όπου το συνειδητό του μέρος αφορά στη μνήμη οθόνης, δηλαδή όλα όσα διαδραματίζονται στην καθημερινότητά του, το υποσυνείδητο ως τα αρχεία που υπάρχουν στην μνήμη του υπολογιστή προς επεξεργασία, ενώ το ασυνείδητο είναι ουσιαστικά η άπειρη μνήμη του υπολογιστή στο σκληρό του δίσκο όπου εμπεριέχεται το όλον της γνώσης και των δυνατοτήτων του.

Συνειδητό, υποσυνείδητο και ασυνείδητο

Η διαφορά του συνειδητού με το υποσυνείδητο και το ασυνείδητο, είναι η αρχή που πρέπει να αναγνωρίσουμε προκειμένου να θέσουμε τις βάσεις της ανεξαρτησίας του καθενός, ώστε μετά να εννοήσουμε τα περιθώρια συνεργασίας και ενοποίησης τους.

Έτσι συνειδητό καλούμε το νοητικό πεδίο του εγκεφάλου που εμπεριέχει όλες τις ιδέες και τις μνήμες που αντιλαμβανόμαστε και υπάρχουν ενεργές στη μνήμη μας. Στο μη συνειδητό τμήμα του εγκεφάλου, υπάρχουν όσα δεν έχουμε μνήμη αυτών στο παρόν και όσα δεν έχουμε καν σκεφτεί ποτέ. Παρά τη σύγχιση που υπάρχει σχετικά με το υποσυνείδητο και το ασυνείδητο, υπάρχουν διαφορές που τα ξεχωρίζουν και τα διαχωρίζουν.

Διαπιστώνουμε λοιπόν, ότι στο μη συνειδητό μέρος του εγκεφάλου, υπάρχουν επίπεδα γνώσης και μνήμης όπου υποσυνείδητο καλείται το τμήμα που μπορεί να αποκαλυφθεί πιο εύκολα, καθώς ανασύρεται πιο εύκολα στη μνήμη, ενώ το ασυνείδητο ελέγχει τις πολυ βαθύτερες και δύσκολες να ανασυρθούν μνήμες του ανθρωπίνου εγκεφάλου.

Γι' αυτό στο υποσυνείδητο βρίσκουμε μνήμες που έχουν κατασταλεί αλλά έχουν διαμορφώσει τον τρόπο που λειτουργούμε. Από την άλλη στο ασυνείδητο έχουμε την γνώση που δεν αντιλαμβανόμαστε πλήρως και γι αυτό δε μπορούμε να εξηγήσουμε και να ερμηνεύσουμε.

Ο συνειδητός νους, ο άμεσος τρόπος επικοινωνίας του ανθρώπου. Το ελάχιστον του συνειδητού

Ο συνειδητός άνθρωπος, είναι ένας μερικός άνθρωπος, που ζει μέσα από όσα βιώνει και συμβαίνουν γύρω του. Η ολική του υπόσταση, στον κόσμο και το σύμπαν, είναι σαφώς, κάτι μεγαλύτερο από ό,τι γνωρίζει η λογική μας.

Όταν ο Ντεκάρτ, έλεγε, “σκέφτομαι άρα υπάρχω” αναγνώριζε σαφώς, την κορυφή ενός παγόβουνου, που μείναμε χιλιάδες χρόνια να εστιάζουμε, λόγω της καθημερινότητας του παρόντος χρόνου που ζούμε, σε μια κοντόφθαλμη οπτική ενός ευρύτερου πεδίου που μπορεί να κινηθεί ο ανθρώπινος εγκέφαλος. Σε ένα μεγαλύτερο τμήμα του εγκεφάλου, εδράζεται ένα άπειρος χώρος, όπου δρούν υποσυνείδητο και ασυνείδητο μαζί και συμπληρωματικά προκειμένου το υποσυνείδητο, να συνδέει το συνειδητό με το ασυνείδητο. Και φυσικά, να λειτουργούν μεγαλύτερες συνδέσεις, που εμείς ακόμη, δε γνωρίζουμε.

Ο συνειδητός νους, ελέγχει τις σκέψεις που κανουμε στο τώρα, ό,τι θυμόμαστε σε παρόντα χρόνο, οπως επίσης και ό,τι αισθανόμαστε, ή επιθυμούμε άμεσα, σε λογικό πλαίσιο. Αυτό πάλι, δε μπορεί να λειτουργήσει χωρίς τις αναμνήσεις, εμπειρίες του υποσυνειδήτου, ούτε, χωρίς τη συλογική μνήμη του ασυνειδήτου.

Η ανωτερότητα του υποσυνειδήτου και ο έλεγχος που ασκεί στον άνθρωπο. Οι αλληλεπιδράσεις συνειδητού - ασυνείδητου

Ας πάρουμε, αρχικά, τη διαφορά μεταξύ συνειδητού και υποσυνείδητου μυαλού, όπως ορίζεται απο την ψυχολογία. Τα ασαφή και παρόμοια χαρακτηριστικά που έχουν και τα δύο, κάνουν σχεδόν αδύνατο το διαχωρισμό τους από την επιστήμη και τους ειδικούς του χώρου.

Κι αυτό γιατί σε θεωρητικό επίπεδο έχουμε το συνειδητό, το υποσυνείδητο και το ασυνείδητο, αλλά, επειδή αφορούν στις βασικές λειτουργίες του ανθρώπου όσο και στις ψυχικές εκφράσεις, ανακαλύπτεται ένα πεδίο συνεργασίας μεταξύ συνειδητού και υποσυνείδητου, καθώς στην εποχή μας, ορίστηκε μέσα από διάφορες ερευνητικές εργασίες ο προσδιορισμός του ορθολογισμού και της λογικής σκέψης του συνειδητού όσο και οι ακούσιες ενέργειες που αποδίδονται στο υποσυνείδητο.

Αποτέλεσμα αυτού, είναι η προσπάθεια να διαπιστωθεί ένα πλαίσιο συνεργασίας τους, προκειμένου να βελτιωθεί η ποιότητα ζωής μας... Και φυσικά, αυτό απαιτεί μια συνεχή εκπαίδευση του νου, με διάφορες μεθόδους.

Όπως είπαμε, λοιπόν, το συνειδητό τμήμα του εγκεφάλου, ορίζει τον εξορθολογισμό, τη λογική σκέψη αλλά και την εστίαση του νου όσο και το σκεπτικό που έχουμε. Έτσι, αντιμετωπίζουμε την καθημερινότητά μας, με το συνειδητό εαυτό μας μέσα απο τις πράξεις και τη σχέση μας με το εξωτερικό μας περιβάλλον και ό,τι λαμβάνουμε από αυτό. Η συλλογικότητα όμως που υπάρχει στο κοινωνικό σύνολο, μας αναγκάζει να χρησιμοποιούμε παράλληλα και το υποσυνείδητό μας, καθώς είναι δικό του έργο, η επαφή μας με τα σύνολα και την κοινωνία γύρω μας.

Ένα υποσυνείδητο που αντιλαμβάνεται τις ακούσιες ενέργειες και το σύνολο των πληροφοριών που διαπραγματεύονται σε συνολικό πλαίσιο στην ανθρωπότητα. Μην ξεχνάμε, ότι η αναπνοή, η κυκλοφορία του αίματος και οι καρδιακοί παλμοί, ελέγχονται απο το υποσυνείδητο. Αν λοιπόν, επιχειρήσουμε να έχουμε αντίληψη αυτών των σωματικών μας δραστηριοτήτων, τότε, το συνειδητό αποκτά μια συνεργασία με το υποσυνείδητο, σε πρώτη φάση. Και τα συναισθήματα, ελέγχονται από το υποσυνείδητό μας, γι' αυτό βιώνουμε αρνητικά συναισθήματα ακούσια χωρίς να παρεμβαίνει το συνειδητό που θα μπορούσε να τα ελέγξει καλύτερα. Κι αυτό γιατί, οι μνήμες του υποσυνείδητου είναι ανεπεξέργαστες και γι' αυτό οι προκαταλήψεις όσο και οι θέσεις που έχουμε, παραμένουν ανοργάνωτες με αποτέλεσμα να μη μας βοηθούν τόσο.

Αν όμως, περάσουν στο συνειδητό μέρος του εγκεφάλου, αυτό δύναται να ορθολογίσει και να μετατρέψει σε λογικά βήματα τις επομενες κινήσεις μας. Το συνειδητό, λοιπόν, ελέγχει τις λογικές και διανοητικές μας λειτουργίες, ενώ το υποσυνείδητο τις φυσικές μας λειτουργίες.

Η πολυπλοκότητα και η ευρύτητα του ανθρώπινου εγκεφάλου, είναι μοναδική. Δισεκατομμύρια νευρικών κυττάρων πραγματοποιούν μια συνεχή άπειρη ανταλλαγή και συνδυασμό πληροφοριών, αποδεικνύοντας έτσι το απεριόριστο εύρος αποθηκευτικου χώρου που διαθέτει! Ένας εγκέφαλος που δεν περιορίζεται στο χώρο που διαθέτει στο κεφάλι μας, αλλά, πληρεί όλο μας το σώμα, καθώς ελέγχει όλες τις σωματικές και μη σωματικές μας λειτουργίες. Ο μετωπιαίος λοβός, βέβαια, είναι το τμήμα του εγκεφάλου που ορίζει τη σκέψη και τη λογική, που παίρνουν τις αποφάσεις ενώ διαμορφώνει την ατομική μας στάση και θέληση, διευθύνοντας, στην ουσία όλο το σώμα του ανθρώπου.

Κι όμως, το συνειδητό, περιορίζεται στον υλικό κόσμο που ζούμε και γι αυτό έχουμε το υποσυνείδητο να το συμπληρώνει με την αντίληψη των κοσμικών δρωμένων, όπως είπαμε παραπάνω. Όσο και αν εκτιμάμε τη νηφαλιότητα και τη λογική του συνειδητού μας μέρους του εγκεφάλου, αυτή ακριβώς η λογική και η νηφαλιότητα, του βάζουν όρια που δε μπορεί να ξεπεράσει. Η λειτουργία του εγκεφάλου έχει την υλική της απεικόνιση στον ηλεκτρονικό υπολογιστή που πλέον, όλοι έχουμε στα σπιτια μας και φυσικά, στους χώρους εργασίας.

Αυτό υποστήριξε ο δρ Τζώρτζ Μίλλερ, ένας απο τους ιδρυτές της γνωστικής ψυχολογίας, καθώς, και ο ανθρώπινος εγκέφαλος ομαδοποιεί τις πληροφορίες που λαμβάνει, έστω και με τη μορφή της μνήμης μικράς διαρκείας. Εκατομμύρια λειτουργικές ενέργειες πραγματοποιούνται απο το σύνολο του εγκεφάλου και φυσικά, μοιράζονται στο συνειδητό, υποσυνείδητο και ασυνείδητο μέσα του.

Από την αρχαιότητα αναζητήθηκε ο ορισμός της ψυχής και του νου. Έτσι ο Αριστοτέλης, όρισε ότι ο χώρος της φαντασίας αφορούσε σε αφηρημένες έννοιες και νοήματα, που αγγίζουν πιο πολύ το ασυνείδητο και το υποσυνείδητο, ενώ το συνειδητό εδράζονταν στην αντίληψη και στην πραγματικότητα που ζεί ο άνθρωπος.

Το υποσυνείδητο είναι η βάση που πάνω του χτίζονται τα επίπεδα του εγκεφάλου

Η σύγχρονη επιστήμη και περισσότερο η ψυχολογία κάνουν εδώ και αιώνες, μια αόριστη προσπάθεια να εστιάσουν στο χώρο του υποσυνείδητου, αλλά η λογική του χρόνου και του τώρα, εμποδίζει την ανάλυση και επεξήγηση του υποσυνειδήτου. Ένα υποσυνείδητο, που όλοι παραδέχονται ότι ελέγχει το μεγαλύτερο τμήμα, σε σχέση με το συνειδητό, τον ανθρώπινο εγκέφαλο, αλλά κανείς δεν τολμά να του δώσει τον αντίστοιχο “πρωταγωνιστικό” γι' αυτό ρόλο. Κι όμως, το υποσυνείδητο, ελέγχει εκατομμύρια ενέργειες του σώματός μας, κύριες και δευτερεύουσες, που το συνειδητό έχει παντελή άγνοια!

Ο μεταβολισμός, οι σωματικές μας λειτουργίες, όπως η αναπνοή, οι χτύποι της καρδιάς μας, το ανοιγόκλεισμα των βλεφάρων μας, οι κινήσεις των χεριών μας, το βάδισμα, η ομιλία και τόσες άλλες, ελέγχονται απο το υποσυνείδητό μας, οι αισθήσεις και τα αισθητηριακά όργανά μας, οι μνήμες του παρελθόντος και το άπειρο μέγεθός τους, ένα πραγματικά άπειρο σύνολο της ύπαρξής μας, κινείται από το υποσυνείδητο!

Αν συγκρίνουμε το συνειδητό με το υποσυνείδητο και το ασυνείδητο, το πρώτο ελέγχει ένα απειροελάχιστο τμήμα της εγκεφαλικής μας λειτουργίας, που ισούται με το 0,00001% του συνολικόυ μας εγκεφάλου, ενώ το υπόλοιπο 99,9999% ελέγχεται απο το υποσυνείδητο και το ασυνείδητο!

Αυτό σημαίνει επίσης, ότι είναι σχεδόν αδιανόητο, να κατανοήσουμε την ίδια μας τη φύση και την ύπαρξή μας, όπως επίσης και την ταχύτητα που λειτουργεί το υποσυνείδητο το οποίο δύναται να κάνει αμέτρητες πράξεις σαν ένας ανώτερος κβαντικός υπολογιστής, την ώρα που εμείς ζούμε ένα δευτερόλεπτο!

Η λειτουργία του υποσυνείδητου, είναι σαφώς πιο πολύπλοκη, αφού λειτουργεί συνειρμικά, συνδυάζοντας πράγματα και έννοιες, καταχωρόντας τα όλα σε ένα συμπαντικό σύνολο, όπου τελικά, όλα υπάγονται... Καταχωρεί και επαναφέρει όλες τις πληροφορίες που γνωρίζουμε, πέρα από το χρόνο που εμείς ζούμε, κινούμαστε, κοιμόμαστε. Ειδικά στον ύπνο, μόνο το συνειδητό μέρος του εγκεφάλου κοιμάται, καθώς το υποσυνείδητο λειτουργεί 24 ώρες το 24ωρο.

Το ασυνείδητο έχει τη δική του υπόσταση, που αναγνωρίζει προς το παρόν η ψυχολογία. Το μερικό του υποσυνειδήτου και το άπειρον του ασυνειδήτου

Ο χώρος του υποσυνείδητου και ασυνείδητου, έχει αποτελέσει αντικείμενο μεγάλων θεωριών στο χώρο της ψυχολογίας, καθώς, πολλοί ασχολήθηκαν με το ζήτημα εξ αρχαιοτάτων χρόνων. Κάποιοι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι το υποσυνείδητο και το ασυνείδητο χρησιμοποιούνται εναλλακτικά. Ωστόσο, όπως υποστήριξε ο Φρόιντ, το ασυνείδητο είναι η βασική πηγή έκφρασης της ανθρώπινης συμπεριφοράς. Η σύγχιση όμως, μεταξύ ασυνείδητου και υποσυνείδητου, αφορά στην εφαρμογή της γνώσης της διαφοράς του ασυνείδητου απο το υποσυνείδητο.

Κι όσο περίεργο κι αν είναι το ασυνείδητο όσο και το υποσυνείδητο, αφορούν διαστάσεις του εγκεφάλου, όπου δημιουργούνται οι νοητικές διαδικασίες και εκφράσεις μας, χωρίς καν να τις γνωρίζουμε ή έστω, πως αυτές δημιουργούνται. Αφορούν δε σε ένα ευρύτερο σύνολο, ασυνείδητης γνώσης, όσο και κληρονομικών ιδιοτήτων, συναισθημάτων, σκέψεων, αντιλήψεων, αντιδράσεων όσο και άλλων παθών και φόβων, που βιώνουμε, χωρίς να αναγνωρίζουμε συνειδητά.

Ούτως ή αλλώς, το ασυνείδητο αποτελεί τη βάση σχεδόν του ανθρώπου καθώς είναι η πηγή των πάντων στην έκφραση και ύπαρξη του. Όλα ξεκινούν από εκεί. Το υπερεγώ του Φρόιντ, αναδεικνύει αυτή τη μέγιστη υπόσταση του ασυνειδήτου, το οποίο ελέγχει και το συνειδητό αφού το δεύτερο, βασίζεται σε ό,τι το ασυνείδητο διαθέτει, πέραν του μερικού του υποσυνείδητου, εκτός απο ό,τι βιώνει γύρω του, καθώς η επιλεκτική μνήμη του συνειδητού, δε χωράει περισσότερα από όσα λογικά και συνειδησιακά μπορεί να επεξεργαστεί.

Ακολούθως, ο Γιούνγκ ήρθε να συμπληρώσει τον Φρόιντ, διαχωρίζοντας το προσωπικό απο το συλλογικό ασυνείδητο, σε ατομική μνήμη και σε αρχετυπική και παγκόσμια μνήμη. Με αυτόν τον τρόπο δημιουργείται η προσωπικότητα όπως προαναφέραμε.

Έτσι έχει καθοριστεί η διαφορά υποσυνείδητου με ασυνείδητο με πολλούς τρόπους. Η περιορισμένη υπόσταση του υποσυνείδητου, που αφορά σε παρελθοντικές γνώσεις, αναγκαστικά οδηγεί στο άπειρο του ασυνείδητου, όπως αντιλαμβάνεται σήμερα, η επιστήμη, καθώς, η συνειδητή μας έκφραση, περιορίζεται στα δεδομένα που επεξεργάζεται ο εγκέφαλος μας, με τα δεδομένα του υποσυνείδητου στην υλική του διάσταση και πραγματικότητα.

Με αυτόν τον τρόπο, καταλαβαίνουμε άλλωστε και τη μερικότητα της γνώσης του ανθρώπου, μπρος στο άπειρο της συμπαντικής πραγματικότητας. Μπορεί κανείς να πει έτσι, ότι η ίδια η λογική “προστατεύει” τον ανθρώπινο εγκέφαλο απο το άγνωστο της γνώσης, μέσω του περιορισμένου συνειδητού.

Αυτό διαπιστώνεται εξ άλλου από την έλλειψη και την αδυναμία επεξεργασίας πληροφοριών που δεν καταννοούμε, αλλά, βρίσκονται στον ανθρώπινο εγκέφαλο, μέσω της κληρονομικότητας της γνώσης. Έτσι ισοδυναμεί η έννοια ασυνείδητο με το ακούσιο, όπως έχει αναγνωρίσει η κοινωνική ψυχολογία τις τελευταίες δεκαετίες. Απαιτείται ανάλογη προσαρμοστικότητα, στη γενετική αλλαγή, που δε διαθέτει ο άνθρωπος σήμερα και αναζητείται απο την επιστήμη.(Dawkins 1976).

Η ίδια η ανθρώπινη εξέλιξη μας έχει δώσει τα περιθώρια να είμαστε ανοιχτοί στη νέα γνώση σαν συστήματα που θα βοηθήσουν ουσιαστικά να απορροφηθούν οι νέες πληροφορίες (Mayr 1976).

Η περιορισμένη λειτουργία επεξεργασίας του ανθρώπινου εγκεφάλου, απαιτεί μια σταδιακή πρόοδο στην αποδοχή της άγνωστης γνώσης.

Έτσι, μπορούμε να πούμε, ότι το ασυνείδητο λειτουργεί ως αγωγός και περιεχόμενο από και προς την άγνωστη γνώση, με τα ανάλογα προσαρμοστικά πρότυπα, για τη λογική του νου μας, που θα βοηθήσουν στην αποδοχή των νέων πληροφοριών του άπειρου της συμπαντικής νοητικής αλήθειας. Κι αυτό μπορεί να γίνει, με τη μεταβλητικη ικανότητα του ίδιου του ανθρώπου να αποδεχθεί και προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα, αποκλείοντας, την έως τώρα, απλότητα της λογικής που χρησιμοποιούμε για να αντιληφθούμε τον κόσμο γύρω μας. Το φαινόμενο της προσαρμοστικότητας του ανθρώπου στη νέα γνώση, έχει επισημανθεί από επιστήμονες, όπως ο Bandura (1986) και οι Locke, Latham(2002) οι οποίοι υποστήριξαν ότι η νέα γνώση πρέπει να γίνει κατανοητή με τη βοήθεια της συνειδητής πρόθεσης και την ανάλογη συνειδητή καθοδήγηση.

Στο διαχρονικό παρελθόν έχουν παρατηρηθεί φαινόμενα, όπου η ανθρώπινη λογική και δυναμική του εγκεφάλου χαρακτηρίστηκαν ως παράξενα, με τις ανάλογες ενέργειες ανθρώπων, που έδειξαν ικανότητα υπεράνθρωπων ενεργειών. Αλλά, τώρα, έρχεται η ώρα, να συνειδητοποιήσουμε το άπειρο του εγκεφάλου, που υπέχει τέτοιες αδιανόητες, για τη λογική μας, δυνατότητες.

Εδώ πρέπει να υπενθυμίσουμε, ότι όλα τα φυσικά ερεθίσματα και γνώση, ειναι υπερσυνείδητα, κάτι που οδηγεί στην αναγνώριση της ανάγκης συνδυασμού του συνειδητού, με το υποσυνείδητο και το ασυνείδητο, ως φυσική εξέλιξη για τον ανθρώπινο εγκέφαλο.

Σε ολόκληρη τη φύση, σε ζώα και φυτά, το ασυνείδητο αποτελεί τον κανόνα και όχι την εξαίρεση, οπότε, μπορούμε εύκολα να κατανοήσουμε τη μερικότητα της λειτουργίας του ανθρώπινου εγκεφάλου έως σήμερα. Μην ξεχνάμε, ότι πίσω από τη λογική μας συνειδητότητα, υπάρχει ένα άπειρο πεδίο λειτουργιών που εκφράζεται μέσω του υποσυνείδητου και του ασυνείδητου, οπως προείπαμε, δίχως τη συνειδητή επίγνωσή μας. Έτσι, η ίδια η γνώση, αποκαλύπτεται στον άνθρωπο, μέσα από πολύπλοκα μοτίβα, που δεν κατανοεί απόλυτα η συνειδητότητα μας.

Αξίζει δε να γίνει κατανοητό, ότι η ίδια η κρίση μας, όσο και η ενεργητικότητά μας, στη λήψη αποφάσεων, η διαίσθηση, όπως και άλλες εκφραστικές, καθοριστικές λειτουργικές μας ενέργειες, γίνονται από το υποσυνείδητο όσο και το ασυνείδητο μέρος του εγκεφάλου μας.

Πρέπει να εννοήσουμε, ότι το ασυνείδητο αποτελεί ουσιαστικά, το κέντρο αποφάσεων, για τον εγκέφαλο μας, καθώς εκεί γίνεται η ουσιαστική επεξεργασία των άπειρων πληροφοριών, που δε μπορεί να δουλέψει η λογική μας συνειδητότητα. Ούτως ή άλλως, πρέπει να γινει αποδεκτή η πολυπλοκότητα της λειτουργίας του εγκεφάλου, με το συνδυασμό του συνειδητού και του υποσυνείδητου και ασυνείδητου, στην επεξεργασία των νέων όσο και των υπαρχόντων πληροφοριών που αλληλουποστηρίζονται και δημιουργούν νέες συνθέσεις πληροφοριών.

Ο συνδυασμός συνειδητού, υποσυνείδητου και ασυνειδήτου είναι η διέξοδος από το χρονικό περιορισμό

Η συνύπαρξη συνειδητού, υποσυνείδητου και ασυνείδητου, οδηγεί αναγκαστικά, στην ενοποίηση των τριών μερών αντίληψης του εγκεφάλου. Κοινή πίστη πολλών επιστημόνων αποτελεί η άποψη ότι υπάρχει διαχωρισμός, αλλά, η κατανόηση της διαφορετικής τους υπόστασης, δεν εννοεί διαχωρισμό, αλλά το συνδυασμό τους. Κάθε ένα μέρος έχει το ρόλο του, αλλά, το όλο ζήτημα είναι πως θα πετύχουμε την αλληλοσύνδεση τους σε έναν εννιαίο εγκέφαλο.

Βασικά μπορούμε να πούμε, ότι το ασυνείδητο και το υποσυνείδητο ετοιμάζουν το περιβάλλον που κινείται το συνειδητό. Κι αυτό γιατί η γνώση του ασυνείδητου, με την εμπειρία του υποσυνείδητου, προκαταβάλουν το συνειδητό στο τι να δει και τι να βιώσει. Και το ασυνείδητο που θέλει να αποκαλύψει τη γνώση, μαζί με το υποσυνείδητο που έχει κενά, ψάχνει στο χώρο του συνειδητού τώρα, το αποτέλεσμα των ελλείψεων του υποσυνείδητου, όσο και την αποκάλυψη της γνώσης του ασυνείδητου.

Ούτως ή άλλως, το μεγαλύτερο τμήμα της εγκεφαλικής και σωματικής μας λειτουργίας, είναι αποτέλεσμα ενός συνδυασμού της συνειδητής και της υποσυνείδητης, όσο και της ασυνείδητης εγκεφαλικής μας δραστηριότητας, όπως εκφράζονται μέσα απο τις καθημερινές μας συμπεριφορές και σωματικές λειτουργικότητες, όπως αναφέραμε παραπάνω.

Ένα τολμηρό για τη σύγχρονη επιστήμη, ορισμό του ασυνειδήτου, έκανε ο Κάρλ Γιούνγκ, δίνοντας τον ορισμό της ψυχικής δομής και υπόστασης, στο ασυνείδητο.” Υπάρχουν πράγματα μέσα στην ψυχή που ζούν και λειτουργούν, ακριβώς σαν να ήταν συνειδητά, ενώ το εγώ, δεν υποπτέυεται καν την ύπαρξή τους, έγραψε στην “Ολοκλήρωση της προσωπικότητας”. Και είναι αυτή η ίδια η ψυχή, που πρέπει να αναγνωριστεί από τη σύγχρονη επιστήμη, για να διευρυνθεί και να οριστεί το πλαίσιο της δυνητικής υπόστασης του ανθρωπίνου εγκεφάλου.

«Η ψυχή δεν είναι λιγότερο πραγματική από το σώμα. Αν και δε μπορεί να ψηλαφηθεί, μπορεί όμως να γίνει άμεσα και πλήρως αισθητή καθώς και να παρατηρηθεί. Είναι ένας κόσμος αφεαυτού που διέπεται από νόμους, συγκρότηση και διαθέτει τα δικά του εκφραστικά μέσα. Όσα γνωρίζουμε για την ύπαρξή μας ή για τον κόσμο, φθάνουν σε μας μέσω της ψυχής.» δήλωσε ο Γιούνγκ.

Σε αυτόν τον κόσμο, σίγουρα, η μερικότητα της συνείδησης του υλικού ανθρώπου, έχει πολλά περιθώρια εξέλιξης και διεύρυνσης.

Και όπως φαίνεται, ο Κάρλ Γιούνγκ είχει το θάρρος περισσότερο από όλους τους σύγχρονους ψυχολόγους, να αγγίξει το ταμπού ψυχή, με επιστημονικό τρόπο, φυσικά. Με τον όρο «Ψυχή» ο Jung εννοεί το σύνολο όλων των ψυχικών διαδικασιών συνειδητών και ασυνείδητων.

Από ανθρωπολογικά ευρήματα γνωρίζουμε πως η συνείδηση αποτελεί προϊόν μεταγενέστερης χρονικά διαφοροποίησης. Επιπλέει σαν νησί στον απέραντο ωκεανό του ασυνείδητου, ο οποίος πραγματικά περιβάλλει ολόκληρο τον κόσμο.

Η ψυχή ιδιαίτερα στο δυτικό πολιτισμό είναι κυρίως προσανατολισμένη να προσαρμόζεται στην εξωτερική πραγματικότητα. Η σφαίρα της συνείδησής μας περιβάλλεται από περιεχόμενα του ασυνείδητου. Περιεχόμενα που παραμερίζουμε ή που καταπνίγουμε, γιατί μας είναι δυσάρεστα απωθημένα ή καταπιεσμένα.» (www.ezine.gr)

Διαπιστώνεται λοιπόν και επίσημα, το τρίπτυχο, συνειδητό, υποσυνείδητο και ασυνείδητο, καθώς σύμφωνα με τον Γιούνγκ η ψυχή αποτελείται από τρία μέρη: τη συνείδηση, το προσωπικό ασυνείδητο (υποσυνείδητο) και το συλλογικό πραγματικό ασυνείδητο του ανθρώπινου είδους. Η γενική θέση για το ασυνείδητο όπως υποστήριξε ο Γιούνγκ της ψυχολογίας και της παλαιότερης επιστήμης, είναι πως δεν υπάρχει ως ανώτερη ύπαρξη, άρα ένα τίποτα: «το ονομάζουμε τίποτα, κι όμως είναι μία ολόκληρη πραγματικότητα σε δυνητική κατάσταση». ( Η ολοκλήρωση της προσωπικότητας Κάρλ Γιούνγκ),

«Το ασυνείδητο είναι παλαιότερο από τη συνείδηση, είναι το αρχέγονο στοιχείο από το οποίο προβάλλει η συνείδησή μας πάντα ανανεωμένη. Η πεποίθηση ότι η βασική μας λειτουργία και στάση είναι εκείνη της συνείδησης είναι σφαλερή διότι το μεγαλύτερο μέρος της ζωής μας το περνάμε στο ασυνείδητο είτε κοιμόμαστε είτε ονειροπολούμε.

Η συνείδησή μας ανταποκρίνεται με τις αντιδράσεις μας στην εξωτερική πραγματικότητα αλλά το ασυνείδητο προσφέρει αντιδράσεις μέσα από την ανθρώπινη πείρα και είναι ανάλογη με τις ανάγκες τις πιο εσωτερικής ζωής του ανθρώπου. Έτσι επιτρέπει στο άτομο να αναλάβει μια στάση σύμφωνα με τις συνολικές παρορμήσεις της ψυχής.»

Άρα, είναι ώρα, να αναζητήσει η σύγχρονη ψυχολογία το μεγάλο ρόλο της ψυχικής υπόστασης του ανθρώπου, προκειμένου να αγγίξει το σύνολο του εγκεφάλου και της ανθρώπινης νόησης, μέσα απο το συνδυασμό συνειδητού, υποσυνείδητου και ασυνείδητου.

Θέσεις του Γιούνγκ για τη μεγάλη αξία και υπόσταση του ασυνείδητου

«Το ασυνείδητο έχει αιώνια φύση και ενώ εμείς μετράμε το χρόνο μας σε χρόνια, το ασυνείδητο τον υπολογίζει σε χιλιάδες χρόνια. Σα μικρά παιδιά, ξεχνάμε τι ήμασταν χθες». ».(Η ολοκλήρωση της προσωπικότητας).

«Το ασυνείδητο είναι η άγραφη ιστορία της ανθρωπότητας από αδιανόητους χρόνους» (Άνθρωπος και Ψυχή)

«...Το ασυνείδητο είναι η μητέρα του συνειδητού» (Η ολοκλήρωση της προσωπικότητας)

«Το ασυνείδητο στο σύνολό του δεν είναι καθόλου ένα υπόλειμμα του συνειδητού… υπήρχε πριν από το συνειδητό νου και είναι ανεξάρτητο από αυτόν». (Η ολοκλήρωση της προσωπικότητας)

«Το ανθρώπινο συνειδητό είναι πολύ πρόσφατο, πολύ νεαρό και δεν έχει ακόμα συνείδηση της καταγωγής του». (Η ολοκλήρωση της προσωπικότητας)

«Η συνείδηση είναι κατάκτηση της φύσης πολύ πρόσφατη, και βρίσκεται ακόμη σε «πειραματικό στάδιο. Είναι εύθραυστη, απειλείται από ιδιόμορφους κινδύνους και προσβάλλεται εύκολα». (Ο άνθρωπος και τα σύμβολά του)

«Πραγματικά ο άνθρωπος απέκτησε συνείδηση βαθμηδόν, επίμονα, μέσα από μία διαδικασία που κράτησε αναρίθμητους αιώνες, προτού φτάσει στο στάδιο του πολιτισμού (που αυθαίρετα τον ανάγουν στην εφεύρεση της γραφής, περίπου στο 4000 π.Χ.). Κι αυτή η εξέλιξη αργεί ακόμη να ολοκληρωθεί, γιατί, ακόμη απέραντες περιοχές του ανθρώπινου πνεύματος περιβάλλονται από σκοτάδια. Ό,τι ονομάζουμε ψυχή δεν ταυτίζεται καθόλου με τη συνείδησή μας και το περιεχόμενό της» (Ο άνθρωπος και τα σύμβολά του)

«Σήμερα όποιος αρνιέται την ύπαρξη του υποσυνείδητου, υποθέτει στην πραγματικότητα ότι γνωρίζουμε εντελώς την ψυχή. Κι αυτή η υπόθεση είναι τόσο έκδηλα απατηλή, όσο και η υπόθεση πως γνωρίζουμε όλα όσα υπάρχουν στο φυσικό σύμπαν. Η ψυχή μας αποτελεί κι αυτή μέρος της φύσης, και το αίνιγμά της, όπως ακριβώς και η φύση, δεν έχει όρια. Από αυτό συμπεραίνουμε πως δεν είμαστε σε θέση να ορίσουμε ούτε την ψυχή, ούτε τη φύση. Το μόνο που μπορούμε, είναι να παραδεχτούμε την ύπαρξή της, και να περιγράψουμε, όσο γίνεται καλύτερα, τη λειτουργία της. Έτσι, λοιπόν, πέρα από τις παρατηρήσεις που συγκεντρώθηκαν μέσα από ιατρικές έρευνες, υπάρχουν λογικές αποδείξεις με κύρος, που μας παρακινούν να απορρίψουμε αφορισμούς τέτοιους, όπως : «ασυνείδητο δεν υπάρχει». (Ο άνθρωπος και τα σύμβολά του)

«Το συνειδητό πολύ εύκολα υποκύπτει στις μη συνειδητές επιδράσεις και αρκετά συχνά, μάλιστα, αυτές είναι πιο εύστοχες ή πιο έξυπνες από τη συνειδητή κρίση. Είναι επίσης γεγονός ότι τα μη συνειδητά κίνητρα συχνά αγνοούν τις συνειδητές αποφάσεις μας στα βασικά ζητήματα της ζωής. Ακόμα και η ατομική μοίρα του ανθρώπου πολλές φορές οφείλεται στην επικράτηση μη συνειδητών παραγόντων». (Jung Κ., Η ολοκλήρωση της προσωπικότητας)

Σε πρόσφατη ανακοίνωση που έγινε στο περιοδικό υπολογιστικής νευροεπιστήμης Frontiers in Computational Neuroscience όπου νευροεπιστήμονες με επικεφαλής τον καθηγητή Μάρκραμ αποκάλυψαν ένα σύμπαν πολυδιάστατων γεωμετρικών δομών μέσα στα δίκτυα του εγκεφάλου. Αυτές οι δομές πολλών διαστάσεων εμφανίζονται όταν κάθε νευρώνας συνδέεται με άλλους με τέτοιο τρόπο που δημιουργείται ένα ιδιόμορφο γεωμετρικό αντικείμενο. Όσο περισσότεροι νευρώνες εμπλέκονται μαζί στην ίδια «κλίκα» τόσο αυξάνονται οι διαστάσεις αυτού του γεωμετρικού αντικειμένου.

«Βρήκαμε έναν κόσμο που ποτέ δεν είχαμε φανταστεί. Υπάρχουν δεκάδες εκατομμύρια τέτοια αντικείμενα ακόμη και σε μια μικρή κουκίδα του εγκεφάλου, έχοντας έως και επτά διαστάσεις. Σε μερικά εγκεφαλικά δίκτυα, βρήκαμε δομές εως και 11 διαστάσεων», δήλωσε ο καθηγητής Μάρκραμ. Χρησιμοποιήθηκαν πρωτότυπα μαθηματικά, δηλαδή μια αλγεβρική τοπολογία με τρόπο που δεν είχε ποτέ έως τώρα χρησιμοποιηθεί στη νευροεπιστήμη με στόχο να φωτίσει τα πιο βαθιά αρχιτεκτονικά μυστικά του εγκεφάλου.

Ο Βιοφυσικός και Μοριακός Βιολόγος Dr.Piotr Garjajev σε έρευνά του για το ανθρώπινο γενετικό υλικό με τη συμμετοχή φυσικών, μοριακών βιολόγων, εμβρυολόγων και γλωσσολόγων διαπίστωσαν ότι οι αλληλουχίες ειδικά του 95% “σιωπηλού” ή junk DNA, ακολουθούν κάποιο είδος συντακτικού, ανάλογο με τη γραμματική της ανθρώπινης γλώσσας, αποδεικύνοντας ότι ο ανθρώπινος οργανισμός είναι ένας τεράστιος κβαντικός βιο-υπολογιστής με άπειρες δυνατότητες. Ανατρέποντας την ισχύουσα επιστημονική θέση αποδεικνύει τη λειτουργία του “άχρηστου” γενετικού υλικού ως έναν ολογραφικό υπολογιστή ενώ το ενεργό μικρό του “κομμάτι” του 4 - 5% είναι ένας υλικός μηχανικός βραχίονας που χρησιμοποιεί. Αυτό το “άχρηστο” γεννετικό υλικό, το μεγαλύτερο τμήμα της συνειδησιακής μορφής του ανθρώπου, είναι το ασυνείδητο που τώρα, η επιστήμη, εξερευνά και μπαίνει στην συμπαντική του ύπαρξη.

Με την ομάδα του ο Garjajev απέδειξε ότι αυτό το DNA δεν είναι μόνο υπεύθυνο για τη δομή και τη λειτουργία του σώματός μας, αλλά αποτελεί την αποθήκη όλων των πληροφοριών που εκ γενετής φέρουμε και επιπλέον, επικοινωνεί και ανταλλάσσει συνεχώς πληροφορίες με όλο το Σύμπαν!

Με την ολοκλήρωση αυτής της έρευνας, πάνω στο τρίπτυχο της εγκεφαλικής ύπαρξης - συνείδησης βλέπουμε ξεκάθαρα πια, ότι η σύγχρονη ψυχολογία οφείλει να προχωρήσει στην επίσημη αναγνώριση της ψυχικής υπόστασης του ανθρώπου, ως ένα ευρύτερο και μεγαλύτερο σύνολο από αυτό της θνητής και υλικής του υπόστασης. Αυτό υπαγορεύει η αναγκαία συνεργασία συνειδητού, υποσυνείδητου και ασυνείδητου, που αφορούν στην πλήρη κατανόηση της πραγματικής φύσης του ανθρώπου, στα πλαίσια της ψυχοπνευματικής του υπόστασης.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε, ότι το υποσυνείδητο και το ασυνείδητο, ελέγχουν την ολότητα των σωματικών μας λειτουργιών, όπως προαναφέραμε και φυσικά, ένα τέτοιο επιτευγμα, όπως η ένωση του συνειδητού, υποσυνειδήτου και ασυνειδήτου, μπορεί να φέρει τον άνθρωπο σε μια άλλη υλικοπνευματική διάσταση, που να ξεπερνά το χώρο και το χρόνο.

Βιβλιογραφία

Συνειδητό και Υποσυνείδητο. Γιατί δεν ελέγχουμε τη ζωή μας;

Οι διαφορές μεταξύ συνειδητού και υποσυνείδητου μυαλού σας | Ιστολόγιο (marisapeer.com)

Διαφορά μεταξύ συνειδητού και υποσυνείδητου μυαλού | Ορισμός, σύγκριση λειτουργιών και διαδικασιών (pediaa.com)

Ασυνείδητο - Βικιπαίδεια (wikipedia.org)

Ασυνείδητο | Ψυχολογία Σήμερα (psychologytoday.com)

Carl Jung, Η Ζωή και το Έργο του, Gerhard Wehr, εκδ. Αρχέτυπο, Αθήνα, 2003.

Jung Carl, Η ολοκλήρωση της προσωπικότητας, εκδ. Αντίνεα, 1981

Jung Carl, Άνθρωπος και Ψυχή, εκδ. Επίκουρος, Αθήνα 1974

Κάρλ Jung, Ο άνθρωπος και τα σύμβολά του, εκδ. Αρσενίδη, Αθήνα

skepdic.gr

wikipedia.gr

e-zine.gr

Έρευνα στο εξωτερικό - Noosfera Wellness & Retreat Center Greece

Το πολυδιάστατο σύμπαν που κρύβεται στον ανθρώπινο εγκέφαλο – physicsgg