Διευκόλυνση μιας σε βάθος σχεσιακής συνάντησης με τον θεραπευόμενο

Ακρόαση άρθρου......

Οι Mearns, D. & Cooper, M προτείνουν κάποιους τρόπους που μπορούν να διευκολύνουν μία σε βάθος σχεσιακή συνάντηση με τον θεραπευόμενο. Ακολουθούν οι τρόποι διευκόλυνσης που προτείνουν:

Αποκτήστε το βιβλίο Σύγχρονες Ψυχοθεραπείες στην Ελλάδα, στο οποίο βασίζεται το άρθρο, από το εξειδικευμένο βιβλιοπωλείο ψυχολογίας της Πύλης μας

Αφήνουμε στην άκρη τους "στόχους" και τις "επιθυμίες" μας

Η επιθυμία να κάνουμε κάτι για τον θεραπευόμενο αποτελεί εμπόδιο σε μια πιο βαθιά σχεσιακή συνάντηση μαζί του. Επικεντρωνόμαστε στο αποτέλεσμα και όχι στο άτομο που βρίσκεται δίπλα μας και στις εμπειρίες του. Είναι σημαντικό να έχουμε επίγνωση των στόχων και επιθυμιών μας και να μπορούμε να τους βάλουμε «σε παρένθεση» (π.χ. την επιθυμία μας να νιώσει ο θεραπευόμενος καλύτερα).

Αφήνουμε στην άκρη τις «προβλέψεις»

Όλοι κάνουμε κάποιες υποθέσεις για το πώς είναι οι άνθρωποι, πώς αναπτύσσονται τα ψυχολογικά προβλήματα, ποια είναι η διαδικασία αλλαγής. Οι υποθέσεις αυτές δεν είναι από μόνες τους «κακές», ωστόσο χρειάζεται να μπουν στην άκρη για να καταφέρουμε μια σε βάθος σχεσιακή συνάντηση με τον θεραπευόμενο. Να τον «δούμε» με αφέλεια, σαν να μην έχουμε κάποια θεωρητική γνώση, έτσι ώστε να αγγίξουμε τη μοναδικότητά του.

Αφήνουμε στην άκρη τις τεχνικές

Η χρήση τεχνικών υπονοεί ότι κάνουμε κάτι στον πελάτη. Επιπλέον, αναζητούμε κάποια συγκεκριμένα η μη αποτελέσματα. Χάνουμε, με τον τρόπο αυτό, τον δικό μας αυθορμητισμό, τη φυσικότητα και τη μοναδικότητά μας.

Να ακούμε...

Να δίνουμε την προσοχή μας στον θεραπευόμενο και να συντονιζόμαστε μαζί του σε συναισθηματικό, γνωσιακό και σωματικό επίπεδο. Να αφήσουμε να αναδυθεί η πολύπλοκη ολότητά του. Πολλά συναισθήματα θέλουν χρόνο για να εκφραστούν με λέξεις. Να μη βιαζόμαστε. Να «ακούμε» στη σιωπή, τη σιωπή.

Χτυπάμε την πόρτα

Δίνοντας στον θεραπευόμενο την ευκαιρία να διερευνήσει τις εμπειρίες του σε βάθος και παρέχοντάς του μια «ολιστική» ακρόαση είναι σαν να «χτυπάμε την πόρτα» σε πιο βαθιές εμπειρίες. Σαν να ρωτάμε «Υπάρχει κάτι άλλο εκεί;»

Πολυκατευθυντικη μεροληψία (multidirectional partiality)

Να είμαστε πρόθυμοι να αναγνωρίζουμε και να «παίρνουμε το μέρος» των διαφόρων πλευρών του θεραπευομένου εναλλάξ' ιδιαίτερα των πλευρών εκείνων που αντιστέκονται, που δεν θέλουν να εμπλακούν σε μια πιο βαθιά σχέση, επιδεικνύοντας ενσυναίσθηση και θετική αναγνώριση για αυτές. Η αποδοχή του θεραπευομένου από μέρους μας πρέπει να περιλαμβάνει όλη του την ύπαρξη και όχι μία μόνο πλευρά της (Mearns & Thorne 2000).

Να είμαστε ανοιχτοί στο να επηρεαστούμε από τον θεραπευόμενο

Ο ΥaΙom προτρέπει τους θεραπευτές να αφήσουν τους θεραπευομένους τους να τους επηρεάσουν και να τους αλλάξουν. Προκειμένου να διευκολύνουμε μια σχεσιακή συνάντηση σε βάθος, είναι σημαντικό να πούμε στον θεραπευόμενο ότι έχει σημασία για μας, ότι ασκεί επίδραση πάνω μας. Να είμαστε αληθινοί και όχι να προσπαθούμε να δείχνουμε καλοί μαζί του.

Δημιουργία ενός ασφαλούς μέρους

Να σεβόμαστε τις άμυνες και τη δυσκολία του θεραπευομένου να μας επιτρέψει να «δούμε» τις βαθύτερες ανησυχίες του. Να μην είμαστε κριτικοί απέναντί του και να είμαστε σχετικά σταθεροί (π.χ. ώρες και μέρες συνάντησης).

Ελαχιστοποίηση των περισπασμών

• Δώστε λίγο χρόνο στον εαυτό σας πριν την κάθε συνεδρία.
• Προσπαθήστε ο χώρος δουλειάς σας να είναι σε ήσυχο μέρος.
• Αποκτήστε επίγνωση για το τι μπορεί να απέσπασε την προσοχή σας· μπορεί να παρέχει σημαντικές πληροφορίες για τη θεραπευτική σχέση.
• Αφήστε τους περισπασμούς να προσπεράσουν, μην κρίνετε τον εαυτό σας.
• Να γνωρίζετε τα όριά σας ως θεραπευτές.

Αυτεπίγνωση

Ως θεραπευτές, πρέπει να έχουμε επίγνωση και να μπορούμε να τη γνωστοποιήσουμε στον θεραπευόμενο. Να μοιραστούμε μαζί του αυτό που νιώθουμε.

Διαφάνεια

Να μην προσπαθούμε να δείχνουμε στον πελάτη κάτι που δεν είμαστε ή που δεν νιώθουμε, π.χ. ότι καταλαβαίνουμε. Επιπλέον, να είμαστε ενεργοί στο να μοιραζόμαστε την εμπειρία μας μαζί του όπως τη βιώνουμε στο «εδώ και τώρα».

Εργασία στο «εδώ και τώρα»

Οι άμεσες δηλώσεις είναι βοηθητικές γιατί επικεντρώνουν το ενδιαφέρον στο «εδώ και τώρα» στη σχέση θεραπευτή και θεραπευομένου (π.χ. «Αναρωτιέμαι πώς αισθάνεσαι που μιλάς μαζί μου για αυτό το θέμα.»). Βοηθά τον θεραπευόμενο να αναπτύξει την ικανότητα να σχετίζεται με τους άλλους όπως πραγματικά είναι και όχι όπως φαντάζεται ότι είναι.

Όλα τα παραπάνω αποτελούν κάποια «κλειδιά» που μπορούμε να χρησιμοποιούμε. Δεν είναι ο μοναδικός δρόμος. Πρωτίστως, χρειάζεται ως θεραπευτές να είμαστε ευέλικτοι και προσαρμοστικοί, σεβόμενοι κάθε φορά τις ανάγκες, το στυλ προσωπικότητας και το μοναδικό σχεσιακό ιστορικό του πελάτη ως μέρος της αμοιβαίας διαδραστικής διαδικασίας (Evans & Gilbert, 2006).

Κλείνοντας, θα ήθελα να τονίσω την ανάγκη της ανθρώπινης σχέσης, που μοιάζει ιδιαίτερα επιτακτική στη σύγχρονη εποχή. Της σχέσης με όλες της τις εκφάνσεις, από τον εαυτό στους άλλους, στην κοινωνία, στο περιβάλλον, στην οικολογία και στο υπερπροσωπικό, ως τη μόνη διέξοδο. Αναμφίβολα, η ψυχοθεραπεία είναι ένας κλάδος που μπορεί να επηρεάσει τον άνθρωπο να στραφεί προς αυτή την κατεύθυνση. Να φύγουμε από τη στενότητα του εγώ, τη στενότητα του θεραπευτικού δωματίου και να ανοίξουμε στο εμείς, που περικλείει όλα τα έμβια όντα και ολόκληρο το σύμπαν στο οποίο ανήκουμε. Σε καμία περίπτωση δεν μπορούμε να επιβάλουμε στον θεραπευόμενο να νοιαστεί, μπορούμε ωστόσο να τον βοηθήσουμε να «δει» και να επιλέξει.

Διαβάστε ακόμη στην Πύλη Ψυχολογίας, το σχετικό άρθρο: 

• Σχεσιακή Ψυχοθεραπεία

Πηγή: Το άρθρο αποτελεί απόσπασμα από το βιβλίο: Σύγχρονες Ψυχοθεραπείες στην Ελλάδα (Πάνος Ασημάκης).