Αδυνατίζοντας…παχαίνω! Γιατί οι άνθρωποι αποτυγχάνουν να ολοκληρώσουν τις δίαιτες που ξεκινάνε;

Ακρόαση άρθρου......

O Απρίλιος είναι ο δεύτερος μήνας της άνοιξης, ο μήνας που γιορτάζουμε το Πάσχα, ο μήνας που ζεσταίνει ο καιρός και οι τολμηροί κάνουν τις πρώτες βουτιές στα παγωμένα νερά!  Είναι όμως και ο μήνας που αρκετοί άνθρωποι ξεκινούν δίαιτα!

Συναισθήματα για την εξωτερική μας εικόνα

Παρόλο που η πανδημία δεν έχει τελειώσει, όσοι μπορούν, κάνουν σχέδια για τις καλοκαιρινές τους εξορμήσεις, θέλοντας να ξεκουραστούν σωματικά αλλά κυρίως πνευματικά από την πρωτόγνωρη κατάσταση της πανδημίας που όλοι μας βιώνουμε.

Μαζί όμως με τις ευχάριστες σκέψεις και εικόνες που τους έρχονται στο μυαλό στην ιδέα των πολυπόθητων καλοκαιρινών διακοπών, πολλοί άνθρωποι κάνουν δυσοίωνες σκέψεις όπως:

• Πώς θα βγω έτσι στην παραλία;
• Πήρα 10 κιλά στην καραντίνα!
• Φέτος θα φορέσω ολόσωμο μαγιό
• Πρέπει να κάνω οπωσδήποτε δίαιτα.
• Θα τρώω μόνο σαλάτες για ένα μήνα.

Ιδέες και σκέψεις που τους γεμίζουν άγχος, θυμό, ενοχές και συναισθήματα λύπης για την εξωτερική τους εικόνα.

Η πραγματική πρόθεση όταν ξεκινάμε δίαιτα

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή κάνοντας κάποιες βασικές ερωτήσεις. Πόσοι άνθρωποι θέλουν να χάσουν κιλά για να είναι όμορφοι στις διακοπές τους και πόσοι θέλουν να αδυνατίσουν ώστε να είναι πραγματικά υγιείς;

Επίσης, πόσοι άνθρωποι θέλουν να «μοιάσουν» στις πανέμορφες αλλά ψεύτικες φωτογραφίες που βλέπουν καθημερινά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και πόσοι το κάνουν ώστε να έχουν μόνιμα αποτελέσματα;

Άρα λοιπόν, το σημαντικότερο θέμα που προκύπτει από τα παραπάνω ερωτήματα δεν είναι το πότε θα ξεκινήσει κάποιος δίαιτα αλλά το γιατί την κάνει.

Αποκτήστε το βιβλίο Thin positive, από το εξειδικευμένο βιβλιοπωλείο ψυχολογίας του Psychology.gr

Ο φαύλος κύκλος της δίαιτας

Οι αισθητικοί λόγοι για να κάνει κάποιος δίαιτα δεν είναι κατακριτέοι, τουναντίον αν ένας άνθρωπος πιστεύει ότι με το να χάσει κάποια περιττά κιλά θα τον βοηθήσει ψυχολογικά, πολύ καλά κάνει και αδυνατίζει! Αλλά το ερώτημα είναι για πόσο;

Πόσος καιρός θα περάσει μέχρι να αρχίσει πάλι να τρώει υπερβολικά και ανθυγιεινά; Μήπως όταν τελειώσει το καλοκαίρι και έρθει ο χειμώνας; Ή μήπως όταν τελειώσει η έκθεση στα ξένα και αδιάκριτα βλέμματα της παραλίας;

Πρόκειται δυστυχώς για έναν φαύλο κύκλο…

Το «κορμί παραλίας» και ο κοινωνικός στιγματισμός

Το λεγόμενο «κορμί παραλίας» είναι μια έκφραση που μπορεί να λέγεται μεταξύ σοβαρού και αστείου αλλά -δυστυχώς- κρύβει μια μεγάλη και «δύσκολη» αλήθεια, και αυτή δεν είναι άλλη από τον κοινωνικό στιγματισμό.

Ζούμε στην εποχή του «τι θα πούνε οι άλλοι», άλλωστε για αυτό δεν βγάζουμε συχνά φωτογραφίες φορώντας το πιο ωραίο μας χαμόγελο μέσα από αρκετά φίλτρα; Για να αρέσουμε. Για να αρέσουμε στους άλλους, στους φίλους, στους συναδέρφους, στους συγγενείς, στους ξένους για να πάρουμε την επιβεβαίωση, το like, το reaction.

Κοινωνική αποδοχή και εξωτερική εμφάνιση

Όσοι από εσάς διαβάζετε αυτό το άρθρο θυμηθείτε πόσες φορές «κατεβάσατε» μια φωτογραφία από τα social media επειδή δεν είχε αρκετά like ή καρδούλες. Η κοινωνική αποδοχή στις μέρες μας έρχεται εκτός των άλλων και μέσω της εξωτερικής εμφάνισης.

Σκληρό; Φυσικά!

Μα δυστυχώς είναι -ακόμη- η πραγματικότητα.

Οι ψυχολογικές επιπτώσεις μιας εξαντλητικής δίαιτας

Οι εξαντλητικές δίαιτες λοιπόν, που γίνονται χωρίς καμία υποστήριξη και έλεγχο από διαιτολόγο όχι μόνο οδηγούν σε προβλήματα υγείας όπως έλλειψη βασικών πρωτεϊνών και υδατανθράκων για την λειτουργεία του σώματος, αλλά ακόμη χειρότερα σε ψυχολογική αστάθεια, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε κρίσεις πανικού, διατροφικές διαταραχές ακόμη και κατάθλιψη.

Σύμφωνα με έρευνες οι άνθρωποι που κάνουν απότομες και εξαντλητικές δίαιτες έχουν ως αποτέλεσμα να παίρνουν πίσω περισσότερα κιλά από αυτά αρχικά έχασαν (Mann 2018).

Διατήρηση επιθυμητού βάρους

Τι πρέπει να γίνει όμως ώστε οι άνθρωποι που κάνουν δίαιτα να διατηρήσουν τα κιλά που επιθυμούν;

Το πρώτο και ουσιαστικότερο βήμα είναι να ξεκαθαρίσουν με τον εαυτό τους γιατί κάνουν αυτή την προσπάθεια. Ποιος είναι πραγματικά ο λόγος που θέλουν να αδυνατίσουν; Είναι 100% σίγουροι ότι το κάνουν για την υγεία τους, για την ευζωία τους και την καλυτέρευση της ψυχολογικής τους κατάστασης και όχι γιατί θέλουν να μοιάσουν σε απατηλά και μη υγιεινά πρότυπα που προωθούνται από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης;

Παρακολούθηση από διαιτολόγο! Στο ξεκίνημα μιας προσπάθειας για απώλεια βάρους είναι απαραίτητη η συνδρομή ενός επαγγελματία που θα τους κατευθύνει ακριβώς πόσα κιλά χρειάζεται να απελευθερώσουν και με ποιο τρόπο.

Η λογική «έχει κάνει ένας φίλος μου δίαιτα, θα πάρω το διαιτολόγιο από αυτόν και θα την κάνω» είναι λάθος! Το διαιτολόγιο είναι προσαρμοσμένο στον κάθε άνθρωπο ξεχωριστά ανάλογα την ηλικία, τα βιολογικά χαρακτηριστικά και τον τρόπο ζωής.

Ένα βήμα τη φορά! Η προσπάθεια, πρέπει να έχει μακροπρόθεσμο στόχο που θα βοηθήσει τους ανθρώπους να χάσουν τα κιλά με το ρυθμό και τον τρόπο τους, άλλωστε δεν είναι όλοι «φίλοι» με το γυμναστήριο!

Ένα υποστηρικτικό περιβάλλον παίζει σημαντικό ρόλο σε αυτή την προσπάθεια. Όσοι προσπαθούν να χάσουν κιλά πρέπει να έχουν δίπλα τους ανθρώπους που θα είναι εκεί για να τους καταλάβουν, να τους βοηθήσουν και να τους υποστηρίξουν. Τα υπερβολικά κομπλιμέντα αλλά και η υπερβολική κριτική δε βοηθάνε κανένα.

Τρόπος ζωής

Η δίαιτα μπορεί να γίνει, και να ολοκληρωθεί με επιτυχία, το θέμα όμως είναι τι γίνεται μετά την ολοκλήρωση της.

Πρέπει να γίνει κατανοητό σε όλους μας ότι η σωστή διατροφή δεν πρέπει να μπαίνει στη ζωή μας όταν θέλουμε να αδυνατίσουμε και μετά να επαναλαμβάνουμε τα ίδια διατροφικά λάθη. Κάτι τέτοιο μόνο κούραση, αδικαιολόγητο άγχος και εν τέλει θλίψη θα μας προκαλέσει.

Η σωστή νοοτροπία στο θέμα της διατροφής και άσκησης μπορεί να συμβάλει άμεσα στην καλυτέρευση της ψυχολογικής μας ισορροπίας αποτελώντας κύριο παράγοντας της ευζωίας μας.

Γνωστική Συμπεριφορική θεραπεία και δίαιτα

Η Γνωστική Συμπεριφορική θεραπεία είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος να αντιμετωπιστούν όχι μόνο οι λόγοι που οι άνθρωποι κάνουν συνεχόμενες αποτυχημένες προσπάθειες να αδυνατίσουν αλλά συζητώντας και αναλύοντας ποια είναι τα πρωταρχικά κίνητρα αλλά και ποιες οι δυσκολίες που τους οδηγούν στο να μη μπορούν να ολοκληρώσουν την προσπάθεια τους (Castelnuovo et al., 2017).

Ο τρόπος ζωής μας, τα πρότυπα μας, η νοοτροπία μας απέναντι στην σωστή διατροφή καθώς και οι απόψεις μας για τον κοινωνικό περίγυρο, ουσιαστικά μας δείχνουν τον δρόμο για το πώς πρέπει να διαχειριστούμε το θέμα της δίαιτας και της διατήρησης του ιδανικού βάρους.

Η ψυχολογική μας κατάσταση σε αυτή την προσπάθεια είναι βαρύνουσας σημασίας για την επιτυχία της. Για αυτό την επόμενη φορά που θα θελήσετε να ξεκινήσετε μια προσπάθεια για να χάσετε βάρος αναλογιστείτε πόσο έτοιμοι νιώθετε, ποιοι είναι οι στόχοι σας, αλλά πάνω από όλα αναρωτηθείτε: Για ποιον το κάνω; Για μένα ή για τους άλλους;

Αυτή είναι η σωστή ερώτηση.

Βιβλιογραφία:

Mann, T. (2018, May). Why do dieters regain weight? Psychological Science Agenda

Castelnuovo G, Pietrabissa G, Manzoni GM, Cattivelli R, Rossi A, Novelli M, Varallo G, Molinari E. Cognitive behavioral therapy to aid weight loss in obese patients: current perspectives. Psychol Res Behav Manag. 2017;10:165-173