Περί Διπολικής

Ακρόαση άρθρου......

Η διπολική διαταραχή είναι μια σοβαρή ψυχική νόσος με βιολογική αιτιολογία που χαρακτηρίζεται από σωματικά και ψυχολογικά συμπτώματα. Όλοι την γνωρίζουν ή την έχουν ακουστά, το μέγεθος όμως της αποδιοργάνωσης που προκαλεί, μπορούν να κατανοήσουν, πέρα του ατόμου που νοσεί, μόνο οι φροντιστές του.  

Για τους φροντιστές και τους συνοδοιπόρους των ατόμων με διπολική διαταραχή

Ως φροντιστές νοούνται οι γονείς, τα αδέρφια ή ο σύντροφος, όλοι εκείνοι που παρέχουν φροντίδα και ταυτόχρονα βιώνουν τις δυσλειτουργίες στην καθημερινότητα και τις αλλαγές στη σκέψη, στα συναισθήματα και τη συμπεριφορά του ατόμου. Η υποστήριξη που χρειάζονται τα άτομα με ψυχική ασθένεια και δη οι διπολικοί ασθενείς μπορεί να πάρει διάφορες μορφές (πρακτική, συναισθηματική κτλ) ενώ είναι ανάλογη της βαρύτητας και της φάσης της ασθένειας.

Για παράδειγμα η υποστήριξη που χρειάζονται οι διπολικοί ασθενείς, είναι άλλη στην περίοδο ενός καταθλιπτικού επεισοδίου, άλλη στην περίοδο ενός μανιακού/ υπομανιακού επεισοδίου και τελείως διαφορετική όταν δεν υπάρχει ενεργή συμπτωματολογία. Σε κάθε περίπτωση, πυλώνες της υποστήριξης του εκάστοτε ατόμου, αποτελούν η φαρμακευτική αγωγή σε συνδυασμό με ψυχολογική θεραπεία, καθώς συμβάλλουν στην μείωση των υποτροπών και στην βελτίωση της λειτουργικότητας του ατόμου. Η υποστήριξη και παρακολούθηση των φροντιστών δεν αρκεί για την πρόληψη υποτροπών και την αντιμετώπιση τους. Επικοινωνήστε με τους ειδικούς ψυχικής υγείας και συζητείστε όλα όσα σας απασχολούν.

Είναι γεγονός, ότι απαιτείται χρόνος για την ρύθμιση της διπολικής διαταραχής τόσο φαρμακευτικά όσο και ψυχοθεραπευτικά. Παράλληλα, το πλήγμα της ψυχικής νόσου σε συνδυασμό με τον φόβο για κοινωνικό στιγματισμό δυσχαιρένει τα πράγματα. Για το λόγο αυτό, η υποστήριξη των φροντιστών είναι αναγκαία και πολύτιμη. Φυσικά, αυτό δε σημαίνει ότι στην προσπάθεια σας αυτή θα αναλάβετε όλη την ευθύνη. Αφενός γιατί είναι σημαντικό για το άτομο να μάθει να ζει «καλά» με τη διάγνωση του και αφετέρου γιατί δεν είναι ρεαλιστικό για τον φροντιστή.

Αφου αναζητήσετε ειδικούς για την φαρμακευτική αγωγή και την ψυχολογική θεραπεία ακολουθεί η ψυχοεκπαίδευση για τη φύση της διαταραχής.

Είναι πολύ σημαντιστικό απο την αρχή να συζητηθεί και να προαποφασίσει, το ίδιο το άτομο, για την διαχείριση των καταστάσεων στις οξείες φάσεις. Κάντε ένα πλάνο, με βάση το τι θεωρεί αυτό σημαντικό, δομίστε το με την βοήθεια του ειδικού. Μια τέτοια στάση θα ενισχύσει την αυτοπεποίθηση του ατόμου και θα συμβάλλει στην αποδοχή της νόσου. Πέραν, όμως, της προσπάθειας για την αντιμετώπιση της νόσου είναι εξίσου σημαντικό να συνδεθείτε μαζί του, με διαφορετικούς όρους. Λειτουργήστε σαν γονέας, φίλος, σύντροφος και οχι σαν φροντιστής. Το χρειάζεστε εξίσου.

Πώς μπορώ να υποστηρίξω κατά τη διάρκεια κάποιου επεισοδίου

Καταθλιπτικό Επεισόδιο

Επικοινωνήστε την αλλαγή αυτή στη διάθεση του, και παροτρύνετε τον να το συζητήσει τον θεραπευτή του.

Δείξτε κατανόηση, χωρίς να πιέζεται προς την άμεση ανάκαμψη του. Αποφύγετε επικριτικά σχόλια, νύξεις ή συναισθηματική πίεση στην προσπάθεια σας να κινητοποιήσετε το άτομο π.χ.«Μα γιατί δε σηκώνεσαι από το κρεβάτι; αφού το ξέρεις ότι δεν σε βοηθάει, με στενοχωρείς και δε σε νοιάζει». Όσο καλοπροαίρετα κι αν ξεκινάει, τις περισσότερες φορές καταλήγει να προσθέσει πίεση και ενοχές και να επιβαρύνει την υπάρχουσα κατάσταση.

Αντίθετα, ενθαρρύνετε μικρούς στόχους ξεκινώντας από πολύ απλά πράγματα όπως η βασική τήρηση της υγιεινής (μπάνιο, βούρτσισμα δοντιών κτλ) και σταθερού κύκλου του ύπνου.

Λάβετε υπόψη σας τον ενδεχόμενο κίνδυνο αυτοκτονίας, παρακολουθείστε για προειδοποιητικά σημεία (φανερά ή κεκαλυμμένα) αλλά και παράγοντες επικινδυνότητας (θάνατος, χωρισμός, οικονομικές δυσκολίες κτλ). Αν αισθανθείτε ότι υπάρχει τέτοιος κίνδυνος συζητείστε το άμεσα με το άτομο. Ακούστε το προσεκτικά και παροτρύνετε το να ζητήσει βοήθεια. Σε κάθε περίπτωση μην προσπαθήσετε να το διαχειριστείτε μόνος σας. Ζητήστε βοήθεια από τους ειδικούς ψυχικής υγείας και αν κριθεί αναγκαίο μην διστάσετε να προχωρήσετε σε ακούσια νοσηλεία του ατόμου.

• Απειλές ή πρόθεση θανάτου.
• Ενασχόληση με το θάνατο ή την αυτοκτονία.
• Αναφορά σε τρόπο ή συγκεκριμένο σχέδιο.
• Τακτοποιεί τις εκκρεμότητες του (φτιάχνει διαθήκη, πουλάει το σπίτι)
• Αποσύρεται από φίλους και συγγενείς.
• Αυξημένη χρήση αλκοόλ και ναρκωτικών, συμπεριφορά σα να μην το νοιάζει το μέλλον.
• Ξαφνική βελτίωση της διάθεσης.

Μανιακό/ Υπομανιακό Επεισόδιο

Επικοινωνήστε την αλλαγή αυτή στη διάθεση του, και παροτρύνετε τον να το συζητήσει τον θεραπευτή του. Στη συνέχεια βοηθήστε το να μειώσει τα ερεθίσματα και να δημιουργήσει ένα ήρεμο περιβάλλον.

Επικοινωνήστε ήρεμα και υποστηρικτικά. Αποφύγετε έντονες αντιδράσεις ή παρορμητικές απαντήσεις σε όσα πιθανόν λέει ή κάνει το άτομο. Για παράδειγμα, μια αντίδραση όπως η ακόλουθη «δεν είσαι σοβαρός, όλα αυτά για να γίνουν απαιτούν πολλά πράγματα, όπως λεφτά, που εσύ δεν έχεις» πιθανότατα θα κλιμακώσει τη συζήτηση και θα απομακρύνει το άτομο. Αντίθετα μια πιο ήπια αντίδραση που δεν απαξιώνει το άτομο, ενδυναμώνει τη σχέση και συμβάλλει στην ρεαλιστική αξιολόγηση των αποφάσεων του: «Βλέπω πόσο ενθουσιασμένος είσαι. Τί θα έλεγες να το συζητήσουμε αργότερα που θα είμαι πιο ξεκούραστος;»,« Δεν είναι κακή ιδέα, θα ήθελα να το συζητήσουμε αναλυτικά και να δούμε τι βήματα απαιτούνται για να γίνει αυτό και πόσο εύκολο είναι να τα κάνουμε.»

Ενθαρρύνετε την αποφυγή χρήσης αλκοόλ και ναρκωτικών ουσιών.

Ενθαρρύνετε τη σταθερότητα του ωραρίου του ύπνου.

Συζητήστε γύρω από επικίνδυνες ή ακατάλληλες συμπεριφορές και συνδέστε τις με την διπολική διαταραχή. Θέστε όρια στο άτομο αναγνωρίζοντας την προσπάθεια που καταβάλλει. Είναι σημαντικό, σε περίοδο μη ενεργητικής συμπτωματολογίας να δημιουργήσετε από κοινό μαζί με το άτομο ένα πλάνο που θα ενεργοποιείται στην περίπτωση μανιακού ή υπομανιακού επεισοδίου (να δώσει τις πιστωτικές κάρτες, τα κλειδιά του αυτοκινήτου κτλ).

Ζητήστε βοήθεια.

Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου

Πλεύρη Μαρία - Ψυχολόγος

Πλεύρη Μαρία: έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology

Οι πληροφορίες που αναφέρονται στον επαγγελματικό κατάλογο ειδικών παρέχονται από τους ίδιους τους ειδικούς, κατά την εγγραφή τους στο σύστημα. Όταν βλέπετε την ένδειξη «έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology”, σημαίνει ότι το Psychology έχει ελέγξει, με email, τηλεφωνικά ή/και με λήψη των σχετικών εγγράφων, τα ακόλουθα στοιχεία:

• Ότι ο ειδικός είναι υπαρκτό πρόσωπο.
• Ότι τα πτυχία οι τίτλοι και οι εξειδικεύσεις που αναφέρει είναι αληθινά.
• Ότι οι πληροφορίες που αναφέρει ισχύουν.

Ψυχολόγος, MSc Κλινικής Νευροψυχολογίας της Ιατρικής Σχολής ΑΘηνών σε συνεργασία με το Montreal Neurological Institute (MNI), Mc Gill University & Τετραετης Εξειδίκευση στη Γνωσιακή Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεία.

2810300873

Δείτε όλα τα άρθρα Σελίδα ειδικού