Μινούτσιν Σαλβαδόρ (Salvador Minuchin)

Ακρόαση άρθρου......

Αργεντίνος γιατρός, ένας από τους ιδρυτές της οικογενειακής θεραπείας και της δομικής οικογενειακής θεραπείας, η οποία αντιμετωπίζει τα προβλήματα που παρουσιάζονται μέσα από τη χαρτογράφηση των σχέσεων των μελών της οικογένειας.

Προσωπική ζωή του Σαλβαδόρ Μινούτσιν

Γεννήθηκε το 1921 στο Σαν Σαλβαδόρ της Αργεντινής και ήταν το μεγαλύτερο από τα τρία παιδιά μίας οικογένειας Ρωσοεβραίων μεταναστών. Το 1947 πήρε πτυχίο ιατρικής και σύντομα ξεκίνησε να εργάζεται ιδιωτικά ως παιδίατρος. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του, δραστηριοποιήθηκε στο αριστερό πολιτικό κίνημα που ήταν αντίθετο στον διδάκτορα Χουάν Περόν, γεγονός που είχε ως αποτέλεσμα να φυλακιστεί για τρεις μήνες.

Μετά τη δημιουργία του ισραηλινού κράτους και την έναρξη του πολέμου, μετακόμισε στο Ισραήλ και κατατάχθηκε στο στρατό με την ιδιότητα του γιατρού. Εκεί, αφοσιώθηκε στη φροντίδα νεαρών εβραίων στρατιωτών οι οποίοι είχαν επιβιώσει από το Ολοκαύτωμα. Το 1950 μετέβη στη Νέα Υόρκη και σπούδασε παιδοψυχιατρική. Το 1951 παντρεύτηκε την ψυχολόγο Πατρίσια Πίτλακ και απέκτησαν δύο παιδιά.

Επαγγελματική διαδρομή

Με την ιδιότητα του παιδοψυχίατρου, επέστρεψε στο Ισραήλ όπου συμμετείχε στη διαμόρφωση προγραμμάτων βοηθείας για παιδιά-πρόσφυγες. Αργότερα, ταξίδεψε και πάλι στην Αμερική για να σπουδάσει ψυχανάλυση στο Ινστιτούτο William Alanson White.

Παράλληλα, εργάστηκε ως ψυχίατρος στο σχολείο Wiltwyck για αγόρια με παραβατική συμπεριφορά και εκεί διαπίστωσε ότι η παραδοσιακή ψυχανάλυση δεν παρέχει επαρκή θεραπεία. Ξεκίνησε να πειραματίζεται με τη μέθοδο της οικογενειακής θεραπείας πραγματοποιώντας συνεδρίες με παιδιά που παρουσίαζαν παραβατική συμπεριφορά και τις οικογένειές τους.

Το 1965 ανέλαβε τη διεύθυνση του Κέντρου Παιδικού Προσανατολισμού Φιλαδέλφειας που λειτουργούσε υπό την αιγίδα του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια. Στο ίδιο πανεπιστήμιο, εργάστηκε ως καθηγητής παιδιατρικής και παιδικής ψυχολογίας. Παρά το γεγονός ότι οι ριζοσπαστικές προσεγγίσεις του δεν έγιναν αποδεκτές από όλα τα μέλη του προσωπικού, υπό τη διεύθυνσή του το κέντρο εξελίχθηκε σε μία από τις μεγαλύτερες εγκαταστάσεις για την καθοδήγηση ανηλίκων, αλλά και ένα από τα πιο αξιόλογα κέντρα κατάρτισης στο πεδίο της οικογενειακής θεραπείας παγκοσμίως. Αποκορύφωμα των αντιδράσεων που προκαλούσαν οι απόψεις του αποτέλεσε μία καταγγελία εναντίον του στην Αμερικανική Ψυχιατρική Ένωση, η οποία ωστόσο αποφάνθηκε ότι οι διαδικασίες που ακολουθούσε ο Μινούτσιν ήταν έγκυρες.

Έχει γράψει πολυάριθμα επιστημονικά άρθρα, έχει ασχοληθεί με τη συγγραφή βιβλίων, πολλά από τα οποία διερευνούν τις επιπτώσεις της φτώχιας και των κοινωνικών συστημάτων στη ζωή και εξέλιξη της δομής της οικογένειας.

Συμβολή του Σαλβαδόρ Μινούτσιν στην ψυχολογία

Η δομική οικογενειακή θεραπεία είναι μία μορφή ψυχοθεραπείας που προσπαθεί να εντοπίσει υποσυστήματα μέσα σε μία οικογενειακή δομή, με σκοπό να απομονώσει όσα από αυτά είναι δυσλειτουργικά και να τα ανακατευθύνει για τη διαμόρφωση πιο αρμονικών και υγιών σχέσεων. Ο Μινούτσιν διατύπωσε τη θεωρία ότι τα συμπτώματα που παρουσιάζει ένα άτομο είναι αποτέλεσμα ενός δυσλειτουργικού οικογενειακού συστήματος και εντόπισε ορισμένες κρυφές ιεραρχικές δομές και σχέσεις εντός της οικογένειας που οδηγούν σε δυσλειτουργίες. Στο μοντέλο του Μινούτσιν, ο ρόλος του θεραπευτή είναι να εντοπίσει αυτά τα μοτίβα και να βοηθήσει τα μέλη της οικογένειας να δημιουργήσουν πιο υγιείς σχέσεις και να αναπτύξουν μεθόδους για την αντιμετώπιση στρεσογόνων καταστάσεων.

Η δομική οικογενειακή θεραπεία χρησιμοποιεί ορισμένους κανόνες για να διατηρηθεί η τάξη και τα απαραίτητα όρια για την εύρυθμη λειτουργία της οικογένειας. Επιπλέον, η δομική οικογενειακή θεραπεία χρησιμοποιεί βραχυπρόθεσμες μεθόδους για να αλλάξει τους συνασπισμούς και τις συμμαχίες που κατά καιρούς διαμορφώνονται εντός του οικογενειακού συνόλου. Μέσα από αυτή την πρακτική, αλλάζει και ο τρόπος με τον οποίο τα άτομα της οικογένειας αλληλεπιδρούν μεταξύ τους. Οι οικογενειακοί κανόνες διασφαλίζουν ότι τα υποσυστήματα εντός της οικογένειας βρίσκονται σε σωστό προσανατολισμό.

Ο Μινούτσιν βοήθησε, επίσης, στην ανάπτυξη θεραπευτικών πρωτοκόλλων για τη νευρική ανορεξία. Υποστήριξε ότι η ανορεξία είναι μία ψυχοσωματική ασθένεια που συχνά έχει τις ρίζες της μέσα στο οικογενειακό περιβάλλον. Οι μέθοδοι που χρησιμοποίησε για την αντιμετώπισή της ενσωματώνουν στοιχεία τόσο της δομικής οικογενειακής θεραπείας όσο και της συμπεριφοριστικής θεραπείας.

Είπε: «Η σιγουριά είναι ο εχθρός της αλλαγής.»

Βιβλία

• Families of the slums, με τους B.Montalvo, B. G. Guerney, B.L. Rosman & F. Schumer (1967)
• Families & family therapy (1974)
• Psychosomatic families: Anorexia Nervosa in context, με τους B.L. Rosman & L. Baker, (1978)
• Family therapy techniques, με τον H.C. Fishman (1981)
• Family kaleidoscope (1984)
• Family healing:  Tales of hope and renewal from family therapy, με τον M.P. Nichols (1993) Mastering family therapy, με τους W.Y. Lee & G.S. Simon (1996)
• Working with Families of the Poor, με τους P. Minuchin & J. Colapinto (1998)
• Assessing families and couples: From symptom to system, με τους W.Y. Lee & G.S. Simon (2007)The Craft of Family Therapy: Challenging Certainties, με τους M. Reiter & C. Borda (2013)