Πώς να στηρίξω τα παιδιά σε ενδεχόμενη κρίση

Ακρόαση άρθρου......

Τα τελευταία χρόνια υπάρχει έντονο το ενδιαφέρον των ειδικών που ασχολούνται με παιδιά μέσα σε μία σχολική κοινότητα που σχετίζεται με τη διαχείριση μιας ενδεχόμενης κρίσης. Οι σχολικές κοινότητες είναι τα πρώτα πλαίσια που πρέπει να δώσουν έμφαση οι ειδικοί για να προλάβουν μια ενδεχόμενη κρίση.  

 Έμφαση των σχολικών μονάδων στη διαχείριση κρίσεων

Άρα, έμφαση έχει δοθεί στην πρόληψη και την προετοιμασία των σχολικών κοινοτήτων για τη διαχείριση των κρίσεων στο σχολικό πλαίσιο με ποικίλες και πολυεπίπεδες παρεμβάσεις, αλλά και στην εκπαίδευση των στελεχών της εκπαίδευσης για να επιτευχθεί κάθε βέλτιστο αποτέλεσμα.

Όταν αναφέρουμε τον όρο "κρίση" μας έρχονται στο νου πολλές διαστάσεις του. Σε ατομικό επίπεδο μπορούμε να μιλάμε για κρίση στο γάμο, για επαγγελματική κρίση όσο και για κρίση στις διαπροσωπικές μας σχέσεις. Υπάρχουν από την άλλη πλευρά κρίσεις που συμβαίνουν σε συλλογικό επίπεδο. Μια τέτοια κρίση είναι η οικονομική, η κοινωνική κρίση ή η κρίση στις σχέσεις μεταξύ των κρατών. Η διαχείριση των κρίσεων που πρέπει να κάνουν στα σχολικά πλαίσια αφορά συνήθως κάθε διαδικασία που γίνεται μετά από καταστροφικά γεγονότα. Τέτοια μπορεί να είναι οι σεισμοί, οι πυρκαγιές ή δυστυχήματα σε σχολικές εκδρομές. 

Ειδικές ομάδες εργασίας για τη διαχείριση κρίσεων σε σχολικά περιβάλλοντα

Σε πολλές χώρες έχουν δημιουργηθεί ειδικές ομάδες εργασίας για τη διαχείριση και αντιμετώπιση των κρίσεων στις σχολικές κοινότητες. Για να γίνει κάτι τέτοιο εφικτό συνεργάζονται πολλοί αρμόδιοι φορείς όπως είναι πανεπιστημιακά κέντρα, ψυχολογικές εταιρείες και υπουργεία παιδείας. Οι παραπάνω ομάδες αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες για την ανάπτυξη και την εφαρμογή προγραμμάτων διαχείρισης κρίσεων στα σχολεία και αντίστοιχα προγράμματα επιμόρφωσης στελεχών εκπαίδευσης και εξειδικευμένης κατάρτισης σχολικών ψυχολόγων.

Σε διεθνές επίπεδο υπάρχει η αναγκαιότητα να δημιουργηθεί μια κοινή βάση γνώσεων και δεξιοτήτων ώστε να αναπτυχθεί ένα συνθετικό μοντέλο διαχείρισης κρίσεων στη σχολική κοινότητα, με σκοπό την αποτελεσματική και ουσιαστική στήριξη των παιδιών σε κρίσιμες φάσεις της ζωής τους. Τα παιδιά πρέπει μέσα από στρατηγικές που θα μάθουν να καταφέρουν σταδιακά να ξεπεράσουν την αρχική αίσθηση αδυναμίας και να προσαρμόζεται σε κάθε δύσκολη κατάσταση. Έτσι , θα κατακτήσουν ανώτερα επίπεδα ωριμότητας και θα αντιμετωπίζουν μόνα τους κάθε δύσκολη φάση στην ζωή τους.

Τέλος, να αναφέρουμε ότι και στην Ελλάδα τις τελευταίες δεκαετίες υπάρχει έντονη η ανάγκη, για να συγκροτηθεί ένα πρόγραμμα. Το πρόγραμμα αυτό χρειάζεται να είναι οργανωμένο για να αντιμετωπίσει κάθε κρίση στην σχολική κοινότητα. Από την άλλη είναι εύλογο να αναρωτηθούμε πως είναι δυνατό να δημιουργηθεί και να ισχύσει ένα οργανωμένο σχέδιο δράσης όταν στο ελληνικό σχολείο υπάρχουν λίγες ή ανύπαρκτες ψυχολογικές υπηρεσίες για να το επιτύχουν. Πρέπει να γίνει μια αναδιοργάνωση όπως γίνεται κατανοητό του εκπαιδευτικού συστήματος ώστε σχολείο, εκπαιδευτικοί, γονείς και οι υπόλοιποι φορείς της σχολικής κοινότητας να μπορούν από κοινού να αντιμετωπίσουν κάθε κρίση που προκύπτει χωρίς να έχουν αρνητικά αποτελέσματα. Το παραπάνω κρίνεται τόσο αναγκαίο να γίνει στα ελληνικά σχολεία αφού ζούμε σε μία εποχή που τα ελληνόπουλα έχουν να αντιμετωπίσουν πολλές δυσάρεστες καταστάσεις κυρίως σε οικογενειακό επίπεδο όπως είναι η οικονομική κρίση.

Συμβουλές για τη στήριξη των νηπίων σε κρίση

Οι βασικές κατευθυντήριες γραμμές για τη στήριξη των παιδιών στην προσχολική ηλικία περιλαμβάνουν αρχικά τον καθησυχασμό,  όπως επίσης και τη φυσική επαφή. Έτσι, τα άτομα που φροντίζουν τα παιδιά αυτά πρέπει να τα χαϊδεύουν, να τους κρατάνε το χέρι και να ακολουθούν μια ρουτίνα που είναι καθησυχαστική για τα παιδιά. Επιτρέπουμε ως γονείς να κοιμηθεί περιστασιακά το παιδί μαζί μας και προσπαθούμε να ενισχύσουμε την εκφραστικότητά του μέσω του παιχνιδιού. Βοηθάμε το παιδί να εκφράσει τα συναισθήματά του με κάθε τρόπο και αν δεν μπορούμε να επιτύχουμε τίποτα από τα παραπάνω, αναζητούμε τη βοήθεια του ειδικού.

Στις περιπτώσεις που το παιδί βρίσκεται ηλικιακά στη σχολική του περίοδο τότε παρέχουμε αυξημένη προσοχή και προσπαθούμε να το φροντίσουμε συνέχεια. Κάνουμε μια προσωρινή μείωση των απαιτήσεων που έχουμε για αυτά τόσο σε σχέση με τη σχολική του επίδοση όσο και τις εξωσχολικές του δραστηριότητες. Ενθαρρύνουμε κάθε μορφής λεκτική έκφραση σχετικά με τα συναισθήματα και παρέχουμε σε αυτά τα παιδιά δομημένες ευκαιρίες.

Επιπρόσθετα, κάνουμε πρακτική σε κανόνες ασφαλείας και δίνουμε την ευκαιρία στο παιδί να συμμετέχει σε λιγότερο απαιτητικές δραστηριότητες στο σπίτι. Όλα τα παραπάνω μέτρα δύναται να δώσουν στο παιδί την αίσθηση της ανάκτησης ελέγχου σε κάποιο βαθμό που αυτό είναι δυνατό. Προκειμένου να στηρίξουμε αποτελεσματικά τα παιδιά που βρίσκονται στην εφηβεία, καλό είναι να τα ενθαρρύνουμε να συζητούνε τις εμπειρίες τους με τους συνομηλίκους τους ή με την οικογένειά τους, χρήσιμο κατά τη διάρκεια της κρίσης και λίγο μετά είναι να μειωθούν οι προσδοκίες για τις επιδόσεις στο σχολείο και στις δραστηριότητες που έχει αναλάβει. Πρέπει ο έφηβος να συμμετέχει σε κάθε διαδικασία που αφορά την αναπροσαρμογή της ζωής του και να αναμειγνύεται σε κοινωνικές δραστηριότητες. Για να ανακουφίσουμε ένα παιδί αυτής της ηλικίας πρέπει να του δείξουμε αυξημένο ενδιαφέρον και να το εμψυχώσουμε.

Οι τακτικές που περιγράφηκαν παραπάνω προτείνουν τρόπους για να στηρίξουμε ένα παιδί που βρίσκεται κατά τη διάρκεια μιας κρίσης στη ζωή του. Αν τα συμπτώματα της κρίσης εκδηλώνονται σε ένα παιδί για μεγάλο χρονικό διάστημα και η ένταση των συμπτωμάτων είναι αμείωτη ή αυξάνεται με την πάροδο του χρόνου τότε υπάρχει ένδειξη σοβαρότερης δυσλειτουργίας που, ενδεχομένως, απαιτεί την παροχή εξειδικευμένης βοήθειας.

Βιβλιογραφία

1. Stephen, B., Philip, J., Shane, R., (2002). Best Practices in School Crisis Prevention and Intervention. NASP.

2. Χατζηχρήστου, Χ. (επιμ.) (2012). Διαχείριση Κρίσεων στη Σχολική Κοινότητα. Αθήνα:Τυπωθήτω.

Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου

Νίκη Αρσενίου - Ψυχολόγος

Νίκη Αρσενίου: έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology

Οι πληροφορίες που αναφέρονται στον επαγγελματικό κατάλογο ειδικών παρέχονται από τους ίδιους τους ειδικούς, κατά την εγγραφή τους στο σύστημα. Όταν βλέπετε την ένδειξη «έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology”, σημαίνει ότι το Psychology έχει ελέγξει, με email, τηλεφωνικά ή/και με λήψη των σχετικών εγγράφων, τα ακόλουθα στοιχεία:

• Ότι ο ειδικός είναι υπαρκτό πρόσωπο.
• Ότι τα πτυχία οι τίτλοι και οι εξειδικεύσεις που αναφέρει είναι αληθινά.
• Ότι οι πληροφορίες που αναφέρει ισχύουν.

Ψυχολόγος με Άδεια Ασκήσεως Επαγγέλματος, απόφοιτη του τμήματος Ψυχολογίας Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Ειδικεύομαι στη Γνωστική Συμπεριφοριστική Ψυχοθεραπεία. Είμαι δημιουργός του Ασύγχρονου Εκπαιδευτικού Προγράμματος Psychology Lab, όπου μοιράζομαι μαζί σου όλη μου την εμπειρία ως Ψυχολόγος.

6983516741

Δείτε όλα τα άρθρα Σελίδα ειδικού