Κολεόσπασμος (κολπικός σπασμός) και σεξουαλική ενοχή

Ακρόαση άρθρου......

Ο κολεόσπασμος ή κολπικός σπασμός είναι μία σεξουαλική δυσλειτουργία, η οποία συνίσταται σε επανειλημμένο ή επίμονο ακούσιο σπασμό στην είσοδο του κόλπου.

Δηλαδή στο έξω τριτημόριο αυτού, ο οποίος παρεμποδίζει τη διείσδυση και κατ’ επέκταση τη σεξουαλική απόκριση και επαφή. Ο σπασμός συνίσταται ουσιαστικά στη σύσπαση μιας ομάδας μυών του περινέου, που το πάνω μέρος περικυκλώνει την περιοχή του κόλπου και το κάτω την περιοχή του πρωκτού.

Οι μυς αυτοί είναι χρήσιμοι στον έλεγχο της ούρησης και των κοπράνων, στο τοκετό, στη σεξουαλική πράξη καθώς και στον οργασμό.

Κατά τη διάρκεια της διείσδυσης στις πάσχουσες, οι μυς αυτοί «σφίγγουν» αυτόματα, περιορίζοντας την είσοδο του κόλπου, για να προστατέψουν τη γυναίκα από τον «πόνο» που νομίζει ότι θα αισθανθεί. Δυστυχώς όμως εν τέλει προκαλούν πόνο, καθότι η εισχώρηση του πέους στον κόλπο είναι επώδυνη και τελικά ανέφικτη.

Τα συμπτώματα του κολεόσπασμου

Ο κολεόσπασμος εμφανίζεται με συμπτώματα όπως δυσφορία, σφίξιμο των μηρών και πόνος. Μπορεί να προκαλέσει έντονη ενόχληση στη γυναίκα αλλά και διαπροσωπικές δυσκολίες στα πλαίσια των σεξουαλικών επαφών της.

Οι γυναίκες βιώνουν συχνά ενοχές, απορία, απογοήτευση και ματαίωση. Αγχώνονται για τη σεξουαλική τους εικόνα και το ρόλο τους στη σχέση, νιώθουν ανεπαρκείς για το σύντροφό τους και βιώνουν ένα άγχος εγκατάλειψης, δεδομένης της ελλιπούς σεξουαλικής ζωής.

Ο άνδρας συχνά αναρωτιέται τι φταίει, γιατί η σύντροφός του πονάει, τι δεν κάνει εκείνος «σωστά», τι «πρέπει» να κάνει. Πιέζει πολλές φορές τη σύντροφό του για να ολοκληρωθεί η σεξουαλική επαφή και δείχνει συχνά ένα εκνευρισμό και θυμό, που προκύπτουν από ένα αίσθημα ματαίωσης, απογοήτευσης και σύγχυσης.

Άλλες φορές πιστεύει ότι η σύντροφός του δεν τον επιθυμεί σεξουαλικά ενώ ορισμένοι άντρες βιώνουν ένα φόβο ανικανότητας διείσδυσης, ο οποίος μάλιστα οδηγεί αρκετές φορές σε δευτερογενή στυτική διαταραχή.

Αποκτήστε το βιβλίο των Ερώτων, από το εξειδικευμένο βιβλιοπωλείο ψυχολογίας: Στις Σκιές του Έρωτα, για τους αιρετικούς της αγάπης 

Ο κολεόσπασμος αποτελεί μια από τις πιο συχνές ψυχοσεξουαλικές δυσλειτουργίες στις γυναίκες, παρόλο που δεν είναι πολλές εκείνες που αναζητούν θεραπευτική βοήθεια. Περίπου το 20% των γυναικών νιώθει περιστασιακά πόνο κατά τη διάρκεια της συνουσίας, αλλά λιγότερο από 1% θεωρείται ότι έχει κολεόσπασμο (Heiman & LoPicolo, 1988).

ΨΗΦΙΑΚΟ MARKETING ΓΙΑ ΨΥΧΟΛΟΓΟΥΣ: Κύκλος 11 Σεμιναρίων με Βέλτιστες Πρακτικές και Εργαλεία Διαχείρισης διαδικτυακής παρουσίας | Διοργάνωση: PSYCHOLOGY.GR

Είναι πολύ σημαντικό να γίνει κατανοητό ότι ο σπασμός δε γίνεται ηθελημένα ή συνειδητά. Η γυναίκα θέλει δηλαδή να έρθει σε σεξουαλική επαφή με το σύντροφό της αλλά το σώμα της δεν “υπακούει”.

Οι διάφοροι τύπου κολεόσπασμου

Ορισμένοι ειδικοί διακρίνουν συγκεκριμένους τύπους κολεόσπασμου: Ο τύπος του κολεόσπασμου μπορεί να διαφέρει από γυναίκα σε γυναίκα.

Ισόβιος τύπος: συμβαίνει όταν η γυναίκα δεν έχει επιτρέψει ποτέ τη σεξουαλική πράξη, όταν δηλαδή δεν μπορεί να γίνει η διείσδυση του πέους στον κόλπο της ή να γίνει εισχώρηση οποιουδήποτε αντικειμένου, όπως ταμπόν ή ιατρικών εργαλείων γυναικολογικής κολπικής εξέτασης. Εμφανίζεται πιο συχνά στις έφηβες ή στα πρώτα χρόνια της δεκαετίας 20-30 χρόνια.

Επίκτητος τύπος: ο κολεόσπασμος μπορεί να εμφανιστεί μετά από μια περίοδο που η γυναίκα είχε ολοκληρωμένες σεξουαλικές επαφές.

Γενικευμένος τύπος: συμβαίνει σε όλες τις καταστάσεις που χρειάζεται να γίνει κολπική εισχώρηση είτε πρόκειται για συνουσία, είτε για κολπική εξέταση.

Τύπος κολεόσπασμου συγκεκριμένων καταστάσεων: δε συμβαίνει πάντα αλλά σε συγκριμένες περιπτώσεις, για παράδειγμα σε γυναικολογική εξέταση ή με συγκεκριμένο σύντροφο.

Τα αίτια του κολεόσπασμου

Τα αίτια του κολεόσπασμου είναι πολλά και διακρίνονται σε οργανικά και ψυχολογικά. Τα σωματικά μπορεί να αφορούν σε προβλήματα στην περιοχή της πυέλου (λεκάνης), μολύνσεις κ.α. και οφείλουν σίγουρα να αποκλειστούν, προτού εστιάσουμε διαγνωστικά και θεραπευτικά στην ψυχολογική διάσταση του προβλήματος.

Ως προς τα ψυχολογικά αίτια, μπορούμε συνοπτικά να πούμε ότι ο κολεόσπασμος προκύπτει ως μία μαθημένη αντίδραση των μυών του κόλπου, όταν η σεξουαλική διείσδυση έχει συνδεθεί στο μυαλό της γυναίκας με τον πόνο ή κάποιο άλλο αρνητικό συναίσθημα, όπως ο φόβος, το τραύμα ή οι ενοχές γενικά. Παράλληλα, έχει παρατηρηθεί ότι οι πάσχουσες έχουν γενικά μεγάλη άγνοια γύρω από σεξουαλικά ζητήματα αλλά και γύρω από το σώμα τους γενικά.

Η γυναίκα που πηγαίνει στη σεξουαλική επαφή με το φόβο ότι θα πονέσει, με φόβο για το σπάσιμο του παρθενικού υμένα, με άγχος για το τι θα ακολουθήσει, με αγωνία για το αν θα αρέσει σεξουαλικά στον σύντροφό της, καθώς και φορτωμένη με ταμπού και προκαταλήψεις για το σεξ, είναι ευάλωτη στον κολεόσπασμο, επειδή ακριβώς περιμένει συνειδητά ή υποσυνείδητα ότι θα πονέσει σωματικά ή συναισθηματικά.

Έτσι λοιπόν το σώμα της μπαίνει στη διαδικασία να περιμένει τον πόνο και να προσπαθεί να την προφυλάξει από αυτόν, μέσω του αποκλεισμού της εισόδου του κόλπου. Αυτή η αντανακλαστική αντίδραση γίνεται κάθε φορά που η γυναίκα έρχεται στην ίδια κατάσταση, κάθε φορά δηλαδή που το σώμα της παίρνει το μήνυμα ότι κινδυνεύει.

Μία βασική αιτία, η οποία παρόλα αυτά δεν παρατηρείται σε όλες τις γυναίκες που υποφέρουν από κολεόασμο, είναι μία τραυματική σεξουαλική εμπειρία κατά την παιδική ηλικία, με τη μορφή πρωτίστως της σεξουαλικής παρενόχλησης.

Ο φόβος μιας πιθανής ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης, ειδικά σε περιπτώσεις προηγούμενης ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης ή τερματισμού κύησης, μπορεί να οδηγήσει σε μη συνειδητή επιθυμία αποφυγής της σεξουαλικής πράξης και ως εκ τούτου και σε κολεόσπασμο.

Η Ψυχαναλυτική θεωρία για τον κολεόσπασμο

Σύμφωνα με την κλασική ψυχαναλυτική θεωρία, ο κολεόσπασμος είναι αποτέλεσμα ανεπίλυτων ψυχοσεξουαλικών συγκρούσεων κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής.

Πολλές φορές ανιχνεύεται ένας υποσυνείδητος φόβος για τον πατέρα, ο οποίος υπήρξε συχνά βίαιος ή το αίσθημα ελλιπούς φροντίδας από την πλευρά της μητέρας.

Ο κολεόσπασμος, ψυχοδυναμικά, λειτουργεί οπότε ως αμυντικός μηχανισμός κατά του “πόνου”, παρόλο που εν τέλει φέρνει το αντίθετο αποτέλεσμα προκαλώντας τον.

Οι γυναίκες που αντιμετωπίζουν πρόβλημα κολεόσπασμου έχουν μεγαλώσει πολλές φορές με ερωτοφοβικές μητέρες, οι οποίες έχουν περιγράψει τις σεξουαλικές επαφές ως άκρως επώδυνη διαδικασία και έχουν μεταδώσει σίγουρα π.χ. ένα φόβο αναφορικά με το σπάσιμο του παρθενικού υμένα.

Οι πάσχουσες νιώθουν αόριστες ενοχές για τη σεξουαλική επαφή που μόλις είχαν, οι οποίες προέρχονται από τη γενική πεποίθησή με την οποία μεγάλωσαν, ότι «το σεξ είναι κακό, βρώμικο ή ανήθικο», στα πλαίσια συνήθως μίας γενικώς αυστηρής ανατροφής. Πολλές φορές υποβόσκει ένας υποσυνείδητος φόβος φόβος τιμωρίας. Το έντονο θρησκευτικό υπόβαθρο ανατροφής μπορεί επίσης να συμβάλλει στη σύνδεση της συνουσίας με ένα αίσθημα ενοχής ή φόβου.

Διαβάστε ακόμη στο PSYCHOLOGY.GR το σχετικό άρθρο: Κολεόσπασμος: Αιτιολογία και ψυχολογική προσέγγιση της θεραπείας του

Η Συμπεριφορική θεωρία

Σύμφωνα με τη συμπεριφορική θεωρία, ο κολεόσπασμος είναι μια φοβική αντίδραση απέναντι σε μια πραγματική ή φανταστική αρνητική ερμηνεία που σχετίζεται με τη διείσδυση.

Ο φόβος ή το άγχος για τη διείσδυση οδηγεί σε έντονη δραστηριοποίηση του συμπαθητικού νευρικού συστήματος, η οποία οδηγεί μεταξύ των άλλων σε ακούσιο κολπικό μυϊκό σπασμό.

Σχετικά με την θεραπεία του κολεόσπασμου

Θεραπευτικά γίνεται προσπάθεια μείωσης του άγχους που σχετίζεται με τη σεξουαλική πράξη. Ο πρώτος στόχος είναι να κατανοήσει η γυναίκα ότι πρόκειται για μία σεξουαλική δυσλειτουργία, ότι αυτό που της συμβαίνει το αντιμετωπίζουν και άλλες γυναίκες. Η εκπαίδευση στον αναπαραγωγικό κύκλο, στην ανατομία των γεννητικών της οργάνων και γενικά σε βασικές σεξουαλικές έννοιες, είναι κομμάτι της θεραπείας.

Παράλληλα, η αναθεώρηση των συσχετίσεων της σεξουαλικής επαφής με το «βρώμικο» και το «ανήθικο» είναι σημαντική. Πολλές φορές, οι γυναίκες αναγκάζονται να αμφισβητήσουν βασικά στοιχεία της αυστηρής ανατροφής τους αλλά και να κατανοήσουν διαφορετικά ή να αναθεωρήσουν ορισμένες από τις θρησκευτικές τους πεποιθήσεις.

Η πάσχουσα καλείται μέσα από τη θεραπεία να αποκτήσει θετική εικόνα για το σώμα της, να μάθει να το αγαπάει και να το αποδέχεται. Περαιτέρω στόχοι της ατομικής ψυχοθεραπείας είναι η προσέγγιση πιθανών τραυματικών εμπειριών, η διαχείριση ανασφαλειών και φόβων και η γενικότερη επίλυση συναισθηματικών δυσκολιών, συμπεριλαμβανομένης της δυσκολίας της γυναίκας να χαλαρώσει, να αφεθεί, να εμπιστευτεί.

Η πιο συχνή προτεινόμενη θεραπεία είναι η συστηματική απευαισθητοποίηση με τη χρήση διαφορετικού μεγέθους διαστολέων (Masters & Johnson, 1970). Υπάρχουν επίσης τεχνικές εστιασμού στις αισθήσεις, με σταδιακό άγγιγμα των γεννητικών οργάνων από τη γυναίκα αλλά και γενικότερες τεχνικές χαλάρωσης.

Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι οι σεξουαλικές δυσλειτουργίες πρέπει να αντιμετωπιστούν από το ζευγάρι, ότι και ο σύντροφος πρέπει να συμπεριλαμβάνεται στη θεραπεία.

Είναι καταρχάς λυτρωτικό για το σύντροφο να γνωρίζει ότι αυτό που τους συμβαίνει έχει ιατρική ονομασία και πολύ σημαντικό για τη γυναίκα να βιώσει την κατανόηση και τη στήριξη του συντρόφου της.

Είναι πολύ σημαντικό να καταλάβει ότι ο κολεόσπασμος δε γίνεται με τη θέληση της γυναίκας, ότι δε γίνεται συνειδητά προκειμένου να αποφύγει τη σεξουαλική επαφή και ότι δεν είναι μια μορφή απόρριψης.

Το σώμα της γυναίκας πρέπει να πάρει το μήνυμα ότι δεν κινδυνεύει και ότι είναι ασφαλές με τον σύντροφό της, κάτι το οποίο δε δύναται να επιτευχθεί αν βιώσει επιπλέον το κατηγορώ και την ενοχοποίηση από την πλευρά του συντρόφου της.

Συνολικά, η θεραπεία είναι έτσι πιο αποτελεσματική και το ζευγάρι έρχεται πολύ πιο «κοντά», όταν ο ένας μοιράζεται τα συναισθήματα και τις ανησυχίες του με τον άλλον και νιώθει ότι ο σύντροφος είναι «παρων».

Στη θεραπεία ζεύγους αντιμετωπίζονται προβλήματα στη σχέση του ζευγαριού ενώ ο κάθε σύντροφος μπορεί να εκφράσει το πώς αισθάνεται και να μιλήσει για τα συναισθήματά του και πώς να τα διαχειριστεί. Χρειάζεται και οι δύο να νιώσουν ότι βρίσκονται δίπλα και όχι απέναντι ο ένας στον άλλο.

Προτεινόμενη βιβλιογραφία:

Ward E. & Ogden J. (1994). Experiencing vaginismus–sufferers beliefs about causes and effects. Sexual and Marital Therapy. Volume 9, 1994 - Issue 1.

Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου

Βαϊζίδου Χριστίνα - Ψυχίατρος

Βαϊζίδου Χριστίνα: έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology

Οι πληροφορίες που αναφέρονται στον επαγγελματικό κατάλογο ειδικών παρέχονται από τους ίδιους τους ειδικούς, κατά την εγγραφή τους στο σύστημα. Όταν βλέπετε την ένδειξη «έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology”, σημαίνει ότι το Psychology έχει ελέγξει, με email, τηλεφωνικά ή/και με λήψη των σχετικών εγγράφων, τα ακόλουθα στοιχεία:

• Ότι ο ειδικός είναι υπαρκτό πρόσωπο.
• Ότι τα πτυχία οι τίτλοι και οι εξειδικεύσεις που αναφέρει είναι αληθινά.
• Ότι οι πληροφορίες που αναφέρει ισχύουν.

Ψυχοφαρμακολογική και ψυχοθεραπευτική παρακολούθηση για όλο το φάσμα των ψυχιατρικών παθήσεων ενηλίκων.Το θεραπευτικό πλάνο διαμορφώνεται εξατομικευμένα αναλόγως των αναγκών του ασθενούς.

6908458345

Δείτε όλα τα άρθρα Σελίδα ειδικού