Καλλιεργώντας ευγνωμοσύνη

Ακρόαση άρθρου......

«Έχουμε πολύ καλή μνήμη για να θυμόμαστε όποιον μας πρόσβαλε και πολύ κακή για να θυμόμαστε κάποιον που μας έκανε μια χάρη» - Martin Luther King.

Οι μεγάλοι δάσκαλοι της ανατολικής φιλοσοφίας μας διδάσκουν ότι το κλειδί της ευτυχίας είναι η ευγνωμοσύνη.

 Τι σχέση, όμως, έχει η ευγνωμοσύνη με την ευτυχία;

Κάποιος θα έλεγε, όταν είμαστε ευτυχισμένοι είμαστε και ευγνώμονες. Είναι, όντως, οι ευτυχισμένοι άνθρωποι ευγνώμονες; Οι άνθρωποι έχουμε τη τάση να σαμποτάρουμε την ίδια μας την ευτυχία κι ένας από τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους που χρησιμοποιούμε γι’ αυτό είναι να ψάχνουμε να βρούμε έστω και την ελάχιστη ατέλεια, ακόμη και στις πιο όμορφες καταστάσεις. Επίσης υπάρχουν άνθρωποι, που έχουν ό,τι χρειάζονται, αλλά αυτό δεν είναι αρκετό, γιατί θέλουν πάντα και κάτι άλλο ή κάτι περισσότερο, με αποτέλεσμα να ζουν μια ζωή χωρίς ευγνωμοσύνη. Όλοι φανταζόμαστε μια ζωή πιο τέλεια. Το καταστροφικό, σε κάθε περίπτωση, είναι να χρησιμοποιούμε αυτή τη φαντασίωση για να κατασκευάσουμε το επιχείρημα που θα μας καταδικάσει να ζούμε εξαρτημένοι απ’ αυτό που λείπει. Στη ψυχολογία αυτό λέγεται παρουσία του απόντος.

Τι σχέση, όμως, έχει η ευγνωμοσύνη με την ψυχική μας υγεία;

Επιστήμονες της θετικής ψυχολογίας έχουν μελετήσει τις επιδράσεις της ευγνωμοσύνης στον άνθρωπο. Η ευγνωμοσύνη είναι ένα εργαλείο που μας βοηθάει να ενισχύσουμε τους νευροδιαβιβαστές του εγκεφάλου μας όπως η σεροτονίνη και η ντοπαμίνη που είναι υπεύθυνες για την πρόκληση της αίσθησης της ευφορίας. Η σεροτονίνη είναι ο παράγοντας που μας βοηθά να αντιληφθούμε την αίσθηση του πόνου και ελέγχει στο κεντρικό νευρικό σύστημα, την όρεξη, τον ύπνο αλλά και την στερεοτυπική συμπεριφορά και τις παραισθήσεις. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι ασθενείς με κατάθλιψη, παρουσιάζουν μειωμένα επίπεδα αυτής. Η ντοπαμίνη από την άλλη, θεωρείται το ελιξίριο της ευτυχίας. Ουσία, άρρηκτα συνδεδεμένη με την ανταμοιβή και την ευχαρίστηση.

Οφέλη ευγνωμοσύνης

Προστατεύει από το στρες.
Είναι αποδεδειγμένο, ότι άνθρωποι που επενδύουν λίγα λεπτά καθημερινά για να σκεφτούν με ευγνωμοσύνη, νιώθουν λιγότερο στρες και αυτό επιδρά ευνοϊκά στο σώμα και στο μυαλό σε βιολογικό επίπεδο.

Φυσικό αντικαταθλιπτικό.
Δημιουργεί μια ηρεμία και χαλαρότητα και βελτιώνει την ποιότητα του ύπνου. Αυξάνει την καλή διάθεση και δίνει ενέργεια για σωματική άσκηση.

Χτίζει ουσιαστικές σχέσεις.
Ζευγάρια που ανταλλάσσουν ευγνωμοσύνη διατηρούν τη σχέση τους σε ένα υγιές επίπεδο. Η διάθεση κοινωνικότητας αυξάνεται, όπως και ο αλληλοσεβασμός και η αλληλοκατανόηση στις φιλικές σχέσεις.

Αίσθημα αισιοδοξίας- αυξημένη αυτοεκτίμηση.
Η ευγνωμοσύνη μας κάνει περισσότερο αισιόδοξους, μειώνει τον υλισμό, αυξάνει την πνευματικότητα, δυναμώνει τα συναισθήματά μας, αναπτύσσει την προσωπικότητά μας. Οι ερευνητές έχουν αποδείξει, ότι η ευγνωμοσύνη συνολικά αυξάνει τα γενικά επίπεδα μακροπρόθεσμης ευεξίας και ευτυχίας και μειώνει τα συναισθήματα ζήλιας και εγωκεντρισμού.

Καλλιεργώντας την ευγνωμοσύνη

Η ευγνωμοσύνη είναι μια δεξιότητα που μπορούμε να καλλιεργήσουμε καθημερινά. Χρειάζεται υπομονή και επιμονή και χτίζεται σταδιακά. Σ' αυτή τη διαδικασία το μυαλό σου επαναπρογραμματίζεται και αυτό απαιτεί χρόνο και επανάληψη. Γι’ αυτό δεν υπάρχει λόγος να βιάζεσαι. Ξεκίνα με μικρά και απλά πράγματα. Μπορείς, για παράδειγμα, να νιώσεις ευγνωμοσύνη που χαμογελάς ή αναπνέεις. Είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο, ότι το γέλιο προκαλεί μια σειρά βιοχημικών αντιδράσεων στον οργανισμό και μας κάνει πραγματικά χαρούμενους ακόμα και όταν στην πραγματικότητα δεν είμαστε. Με την ευγνωμοσύνη λοιπόν, βιώνουμε κάτι πολύτιμο για μας. Ακολουθούν κάποιες δραστηριότητες, που μας βοηθούν να καλλιεργήσουμε την ευγνωμοσύνη.

Φτιάξε το ημερολόγιό σου. Κατέγραψε καθημερινά 3 ή και παραπάνω πράγματα, για τα οποία είσαι ευγνώμων.

«Σταμάτα. Κοίτα. Προχώρα.» είναι μια απλή μέθοδος που την εφαρμόζαμε και μικροί, όταν ήταν να διασχίσουμε τον δρόμο απέναντι. «Αλλά πόσο συχνά σταματάμε; Τρέχουμε στη ζωή. Δεν σταματάμε. Χάνουμε την ευκαιρία γιατί δεν μπορούμε να σταματήσουμε. Πρέπει να σταματήσουμε. Πρέπει να ησυχάσουμε. Και πρέπει να φτιάξουμε σήματα στοπ στη ζωή μας.» Όρισε λοιπόν ένα τοτέμ ευγνωμοσύνης. Για παράδειγμα όταν βλέπω πουλιά να πετούν, νιώθω ελεύθερη. Σταματάω, κοιτάω, νιώθω αυτόν τον απέραντο πλούτο που μου δίνεται και είμαι ευγνώμων που νιώθω ελεύθερη. Μια συνάδελφος έχει τοτέμ το κόκκινο φανάρι. Το γεγονός ότι κάθε φορά που σταματούσε στο κόκκινο φανάρι εκνευριζόταν, την έκανε να αντιστρέψει το συναίσθημα και κάθε φορά που σταματάει σε ένα φανάρι είναι η ευκαιρία της να θέσει 3 πράγματα για τα οποία είναι ευγνώμων. Και αυτό την κάνει χαρούμενη. Σκέψου το δικό σου τοτέμ. Ή μάλλον τα δικά σου τοτέμ που συναντάς κάθε μέρα. Είναι η θάλασσα, ένα δέντρο ή ακόμη και μια πέτρα που μπορείς να έχεις πάντα μαζί σου και να σου θυμίζει κάτι που μπορείς να είσαι ευγνώμων.

Γράψε ένα "γράμμα ευγνωμοσύνης" σε ένα σημαντικό πρόσωπο στη ζωή σου, το οποίο δεν έχεις ευχαριστήσει ποτέ όπως θα ήθελες. Τα γράμματα ευγνωμοσύνης παρέχουν ισχυρή και μακροχρόνια ενίσχυση της ευτυχίας, ειδικά όταν παραδίδονται αυτοπροσώπως. Όλοι έχουμε την ανάγκη να νιώθουμε ότι μας εκτιμούν και μας αγαπούν. Ένα γράμμα στον ίδιο σας τον εαυτό ίσως έκανε τον παραλήπτη να νιώσει την απόλυτη ευτυχία. Η αυτοεκτίμηση είναι και αυτή μια δεξιότητα που χρειάζεται τροφή για να διατηρηθεί.

Τέλος, σκέψου ποια ήταν τα πιο υπέροχα πράγματα που σου συνέβησαν τον τελευταίο μήνα και κατέγραψέ τα! Οι άνθρωποι, έχουμε τη τάση να θυμόμαστε τις άσχημες καταστάσεις που συνέβησαν στη ζωή μας και ξεχνάμε τις όμορφες.

Το πιο ισχυρό αίσθημα ευγνωμοσύνης, μπορούμε να το βιώσουμε μόνο στο παρόν. Ξεκίνα σήμερα κιόλας. Και αν νιώθεις ότι η ζωή σου είναι τόσο χάλια για να είσαι ευγνώμων, σκέψου ότι όλα είναι μαθήματα ζωής ακόμα και ο θάνατος. Να είσαι ευγνώμων που αναπνέεις.

Ο άνθρωπος που αναζητά, μαθαίνει να είναι ευγνώμων.

Είμαι ευγνώμων που μπορώ να γράφω και να εκφράζομαι ελεύθερα!

Βιβλιογραφία - Πηγές:

Χόρχε Μπουκάι: ο δρόμος της ευτυχίας, φύλλα πορείας ΙV, opera animus, Αθήνα

Χόρχε Μπουκάι: από την άγνοια στη σοφία, το ταξίδι της σιμρίτι, opera animus, Αθήνα

David, Steidl-Rast: Θέλετε να είστε ευτυχισμένοι, να είστε ευγνώμονες, TED global 2013

https://brainhackingacademy.gr/ep40-gratitude/