Τηλεσυμβουλευτική: Οι Νέες Τεχνολογίες στη Συμβουλευτική Διαδικασία

Ακρόαση άρθρου......

Η Τηλεσυμβουλευτική αναφέρεται στην παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών μέσω ηλεκτρονικών μέσων επικοινωνίας. Στόχος της Τηλεσυμβουλευτικής είναι η υποστήριξη ατόμων που είτε δεν έχουν τη δυνατότητα να απευθυνθούν προσωπικά σε κάποιο σύμβουλο είτε προτιμούν την εξ αποστάσεως επικοινωνία γιατί έχουν πιο εύκολη πρόσβαση στα ηλεκτρονικά μέσα.

Μπορεί να πραγματοποιηθεί είτε μέσω του τηλεφώνου είτε μέσω του ηλεκτρονικού υπολογιστή.

Τα τελευταία χρόνια επιτελείται μια εντατική προσπάθεια να δημιουργηθούν και να λειτουργήσουν όσο το δυνατό περισσότεροι διαδικτυακοί τόποι, πλήρως ενημερωμένοι και οργανωμένοι ώστε να καλύψουν τις διαρκώς αυξανόμενες ανάγκες των ανθρώπων για αναζήτηση συμβουλευτικής βοήθειας.

Αποτελεί λάθος να συγκρίνουμε τη Συμβουλευτική με την Τηλεσυμβουλευτική προσπαθώντας να προσδιορίσουμε τα μειονεκτήματα και τα πλεονεκτήματα καθεμιάς. Σε μια τέτοια θεώρηση η Τηλεσυμβουλευτική μειονεκτεί σαφώς σε ένα μείζον χαρακτηριστικό της Συμβουλευτικής που εφαρμόζεται με τη φυσική παρουσία του Συμβούλου και του πελάτη: στο γεγονός της δυνατότητας που έχει ο Σύμβουλος να αντλήσει πληροφορίες από μη λεκτικές συμπεριφορές, όπως είναι η «γλώσσα» του σώματος, η εκφορά του λόγου κ.ά..

Αντιθέτως, η «κλασική» Συμβουλευτική υστερεί έναντι της Τηλεσυμβουλευτικής σε αρκετά σημεία τα οποία έχουν εντοπιστεί από μελετητές του χώρου, όπως:

• η δυνατότητα καταγραφής του συνόλου της συμβουλευτικής επαφής,
• η καλύτερη αξιοποίηση της δακτυλογράφησης ως αποτελεσματικού μέσου εξωτερίκευσης του προβλήματος, 
• η αξιοποίηση του στοχασμού στην οποία βοηθά η πράξη της γραφής, 
• η μείωση της ανιοσορροπίας ισχύος που ισχύει στην «κλασική» Συμβουλευτική και 
• η αμεσότητα της έκφρασης των συναισθημάτων, αφού ο πελάτης μπορεί να στείλει μηνύματα εν μέσω κατάθλιψης ή της κρίσης πανικού. (Murphy και Mitcell, 1988)

Έτσι, η Τηλεσυμβουλευτική δε θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως πρακτική εναλλακτική της Συμβουλευτικής, αλλά ως μια πρακτική της Συμβουλευτικής με εφαρμογή σε συγκεκριμένες περιπτώσεις και με σαφείς περιορισμούς. Σκεπτικισμό προκαλεί η υποκατάσταση του καταλυτικού ανθρώπινου στοιχείου του Συμβούλου κοντά στον πελάτη του από μια άψυχη μηχανή. '

Ομως, σε περιπτώσεις που αντικειμενικοί λόγοι (απομακρυσμένες τοποθεσίες, ελλείψεις υπηρεσιών Συμβουλευτικής κ.ά.) το επιβάλουν, δε θα πρέπει να αντιμετωπίζεται αρνητικά η π.χ. επαγγελματική πληροφόρηση. Το N.B.C.C. (National Board for Certified Counselors), σε κείμενο με τίτλο «Η Πρακτική της Συμβουλευτικής μέσω Διαδικτύου, The Practice of Internet Counseling», στην ιστοσελίδα του, αναφέρει ότι «εμπόδια, όπως η μεγάλη απόσταση από Υπηρεσίες Συμβουλευτικής, ο γεωγραφικός χωρισμός ενός ζευγαριού, η περιορισμένη κινητικότητα ως αποτέλεσμα μιας αναπηρίας, μπορεί να επιβάλλουν την παροχή συμβουλευτικής από απόσταση.

Επιλογές, όπως ο προγραμματισμός συνεδριών συμβουλευτικής εκτός του ωραρίου των υπηρεσιών αυτών ή η παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών στον τόπο διαμονής ή εργασίας του πελάτη, μπορούν να κάνουν τη διαδικασία από απόσταση πιο άνετη σε σχέση με τη συμβατική της μορφή».

Το αυξανόμενο ενδιαφέρον για την Τηλεσυμβουλευτική έχει οδηγήσει στη δημιουργία σχετικών επιστημονικών και επαγγελματικών φορέων και στη διατύπωση οδηγιών ή κανόνων που πρέπει να διέπουν τη διαδικασία αυτή.

Οι κανόνες αυτοί έχουν ως βάση τις αρχές δεοντολογίας κατά την άσκηση της συμβατικής Συμβουλευτικής, αλλά παράλληλα επιδιώκεται να αντιμετωπιστούν τα δεδομένα της νέας κατάστασης που διαμορφώνεται με τη χρήση των νέων τεχνολογιών.

Ο Σύμβουλος, ανεξαρτήτως της βασικής ακαδημαϊκής προέλευσής του, δε θα πρέπει να αντιμετωπίζει τις νέες τεχνολογίες με δέος, αλλά ως ένα ακόμα καινούργιο «εργαλείο» για τη δουλειά του, ένα νέο πεδίο δράσης και μια γοητευτική πρόκληση. Κατανοώντας τις δυνατότητες του εργαλείου αυτού και αξιολογώντας τα θετικά και τα αρνητικά στοιχεία του θα πρέπει να αποφασίσει το πεδίο, την έκταση και τον τρόπο με τον οποίο θα το χρησιμοποιήσει (Δημητρόπουλος, 2006).