Μια μορφή σχέσης και σεξουαλικής σύνδεσης μεταξύ δύο ατόμων οποιουδήποτε φύλου αποτελεί η λεγόμενη φιλία με πλεονεκτήματα. Αυτή λοιπόν η αλληλεπίδραση σπάει τα παραδοσιακό μοντέλο των σχέσεων φίλοι ή ερωτικό ζευγάρι, συνδυάζοντας και τα δύο σε μια σχέση.
Το θέμα όμως είναι τι συμβαίνει μετά και που μπορεί να οδηγηθεί αυτή η αλληλεπίδραση μεταξύ των δύο ατόμων.
Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα αυτής της αλληλεπίδρασης
Η φιλία με πλεονεκτήματα όπως αναφέρθηκε και παραπάνω είναι ένα είδος φιλίας στο οποίο συμπεριλαμβάνεται και η σεξουαλική πράξη. Ωστόσο αυτή η αλληλεπίδραση έχει και τα δικά της πλεονεκτήματα αλλά και τα δικά της μειονεκτήματα που μπορούν να επηρεάσουν και τα δύο μέλη της μέχρι πρότινος φιλίας.
Α) Τα πλεονεκτήματα
Α1) Σεξ
Η σεξουαλική πράξη είναι μέρος της φιλίας με πλεονεκτήματα και βασικά είναι το μέρος όπου διαχωρίζει την πραγματική φιλία από την φιλία με πλεονεκτήματα. Όμως εκτός από την καθαρή σεξουαλική απόλαυση το να κάνει σεξ ένα άτομο με κάποιον φίλο που εμπιστεύεται ως άνθρωπο, το κάνει να αισθάνεται ασφαλές διότι η όλη διαδικασία δεν θα χαλάσει από τα αρνητικά που μπορεί να έχει μια ερωτική σχέση, όπως η ζήλεια ή η κτητικότητα (γίνεται λόγος για μη υγιείς σχέσεις).
Α2) Ηδονισμός
Ο ηδονισμός σαν έννοια σημαίνει ότι η οποιαδήποτε πράξη ενός ατόμου αποσκοπεί στην έκκληση ευχαρίστησης. Ναι στις φιλίες με πλεονεκτήματα υπάρχει ο ηδονισμός, αλλά αυτό δεν αποκλείει τον ερωτισμό, την απόλαυση και την επικοινωνία μεταξύ των ατόμων σε ένα επιπλέον επίπεδο κατά τη σεξουαλική πράξη. Εξάλλου τα άτομα που ήταν πραγματικά φίλοι πριν την ερωτική πράξη δεν θα σταματήσουν να είναι, εφόσον δεν αναπτυχθούν περαιτέρω συναισθήματα.
Α3) Δεν θέλουν τα άτομα να μπουν σε μια νέα σχέση
Υπάρχουν περίοδοι στην ζωή ενός ατόμου, κατά τις οποίες δεν θέλει να βρίσκεται σε μια κλειστή σχέση. Οι λόγοι πίσω από αυτό ποικίλουν. Όμως το θέμα είναι ότι μια σχέση όπως η φιλία με πλεονεκτήματα μπορεί να προσφέρει στα μέλη μιας φιλίας τη δυνατότητα να απολαύσουν όσα μπορεί να προσφέρει η σεξουαλική πράξη εκτός από την ηδονή, ενώ δεν βρίσκονται σε σχέση.
Α4) Τα οφέλη της σεξουαλικής πράξης
Τα άτομα μετά την σεξουαλική πράξη έστω και αν είναι φίλοι αισθάνονται οφέλη όπως η αίσθηση της συντροφικότητας και η εγγύτητα αλλά και από την άλλη αισθάνονται ελεύθερα δίχως να τους δεσμεύει κάτι, συν την αίσθηση της άνεσης που έχουν γύρω από τον/την φίλο/φίλη τους. Βεβαίως τα ιατρικά οφέλη της σεξουαλικής πράξης είναι και αυτά παρόντα. Πρώτα από όλα μέσω της σεξουαλικής πράξης ενισχύεται το ανοσοποιητικό σύστημα, ενισχύεται η λίμπιντο, ενισχύεται το μυϊκό σύστημα γύρω από την ουροδόχο κύστη των γυναικών, μειώνει την πίεση του αίματος, μειώνει τον κίνδυνο του εμφράγματος, δρα ως αναλγητικό στους σωματικούς πόνους, μειώνει τον κίνδυνο καρκίνου του προστάτη για τους άνδρες, ενισχύει την ποιότητα του ύπνου αλλά και μειώνει το στρες.
Β) Μειονεκτήματα
10 Βιωματικά Εργαστήρια για Γονείς (Νοέμβριος 2024 – Απρίλιος 2025) | Διοργάνωση: PSYCHOLOGY.GR | Συμμετοχή: 35 ευρώ για εγγραφές που θα γίνουν έως Κυριακή 17 Νοεμβρίου. Με αυτό το κόστος, έχετε πρόσβαση στο σύνολο των 10 σεμιναρίων που θα διεξαχθούν.
Β1) Παρόρμηση
Η απόφαση μερικές φορές ώστε δύο φίλοι να προχωρήσουν τη σχέση τους στο στάδιο του "φίλοι με πλεονεκτήματα" μπορεί να αποτελεί απλά μια παρόρμηση. Αυτό μπορεί να συμβεί γιατί τα άτομα μπορεί να έχουν βρεθεί υπό την επήρεια αλκοόλ πριν προχωρήσουν στην σεξουαλική πράξη, γεγονός που μπορεί να δημιουργήσει ρωγμές στην αλληλεπίδραση τους ως φίλοι. Επιπλέον, μπορεί τα άτομα αυτά να έχουν μείνει για καιρό δίχως σεξουαλικό σύντροφο γεγονός που κάνει τις ορμές εντονότερες, ορμές οι οποίες μπορούν να επηρεάσουν τις αποφάσεις των ατόμων. Με άλλα λόγια, μπορεί υπό άλλες συνθήκες αυτά τα άτομα να μην αποφάσιζαν να προχωρήσουν σε αυτό το στάδιο την αλληλεπίδραση τους αν έκαναν τακτικά σεξ με άλλα άτομα, δίχως απαραιτήτως να βρίσκονται σε σχέση.
Β2) Η έλλειψη επικοινωνίας με τον/την «πρώην» φίλο/φίλη
Αν κάποια στιγμή ένα από τα δύο άτομα σε μια αλληλεπίδραση όπως οι φίλοι με πλεονεκτήματα αναπτύξει παραπάνω συναισθήματα για το άλλο άτομο και αυτά εκδηλωθούν τότε εφόσον και το άλλο άτομο δεν θέλει κάτι παραπάνω υπάρχει περίπτωση να χαθεί η όλη αλληλεπίδραση της φιλίας. Αυτό μπορεί να συμβεί μιας και το μέλος το οποίο δεν τρέφει ρομαντικά συναισθήματα για το άλλο μέλος, πιθανά θα σταματήσει είτε να επικοινωνεί με το άλλο, είτε θα ελαττώσει την επικοινωνία στα απολύτως απαραίτητα προκειμένου να μην το πληγώσει με κάποιο τρόπο.
Β3) Κοινωνική πίεση
Στις συντηρητικές κοινωνίες μια αλληλεπίδραση όπως οι φίλοι με πλεονεκτήματα φαντάζει ως κάτι το οποίο όχι μόνο δεν είναι σωστό αλλά είναι και ανοίκειο. Ειδικότερα αν δύο άτομα, ακόμα και σε μια κοινωνία όπως η Ελλάδα αποφασίσουν να δημιουργήσουν μια τέτοια σχέση πολλές φορές θα λάβουν αρνητικά σχόλια για αυτή είτε από φιλικά άτομα, είτε από το οικογενειακό τους περιβάλλον. Βέβαια σύμφωνα με έρευνες οι γυναίκες αναμένεται να λάβουν περισσότερα αρνητικά σχόλια για αυτή την αλληλεπίδραση μιας και η κοινωνία τείνει να είναι λίγο παραπάνω συντηρητική ακόμη και τώρα στα ζητήματα της σεξουαλικής ελευθερίας των γυναικών. Πέρα από αυτό όμως, τα αρνητικά σχόλια και η κριτική που ενδέχεται να δεχτούν είτε το ένα είτε και τα δύο άτομα σίγουρα θα μεταφερθούν και στην μεταξύ τους αλληλεπίδραση γεγονός που μπορεί να φέρει μείωση της ικανοποίησης αλλά και το ενδεχόμενο να σταματήσει αυτή η σχέση, είτε ως φίλοι με πλεονεκτήματα, είτε ως φιλία γενικά.
Β4) Σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα
Στην αλληλεπίδραση φίλοι με πλεονεκτήματα είναι πιθανότερη η μη χρήση προφυλακτικού παρότι δεν θεωρείται μια σχέση με αποκλειστικά έναν άνθρωπο όπως είναι οι ρομαντικές σχέσεις. Αυτό μπορεί να συμβεί γιατί τα δύο μέλη όντας φίλοι παραβλέπουν τις πιθανότητες κινδύνου μετάδοσης κάποιας σεξουαλικώς μεταδιδόμενης ασθένειας λόγο της εμπιστοσύνης που υπάρχει μέσα από την φιλία τους. Εξαίρεση σε αυτό το ενδεχόμενο μπορεί να αποτελέσει αν τα δύο άτομα που έχουν εμπλακεί στην αλληλεπίδραση φίλοι με πλεονεκτήματα κάνουν αποκλειστικά σεξ το ένα με το άλλο. Βεβαίως η χρήση προφυλακτικού μπορεί να προστατέψει και από ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες όταν τα μέλη στην αλληλεπίδραση είναι ετεροφυλόφιλα άτομα.
Πως αντιμετωπίζουν οι άνδρες και οι γυναίκες τη φιλία με πλεονεκτήματα;
Πρώτα από όλα αξίζει να τονιστεί ότι το βασικό κίνητρο αρχικά και των δύο να εμπλακούν σε μια τέτοια αλληλεπίδραση είναι το σεξ. Από την άλλη υπάρχει η πιθανότητα είτε οι άνδρες, είτε οι γυναίκες που εμπλέκονται σε μια τέτοια σχέση να επιθυμήσουν στην πορεία την μετατροπή της σε ρομαντική σχέση, με τις γυναίκες σύμφωνα με τις μέχρι στιγμής έρευνες να κινούνται σε μεγαλύτερο ποσοστό σε σχέση με τους άνδρες προς αυτή την κατεύθυνση. Από την άλλη οι ίδιες έρευνες δείχνουν ότι περισσότεροι άνδρες επιθυμούν αυτή η αλληλεπίδραση να μείνει στο επίπεδο φίλοι με πλεονεκτήματα παρά να μετατραπεί σε ρομαντική σχέση.
Ψηφιακό Marketing για Ψυχολόγους: Κύκλος 11 Σεμιναρίων με Βέλτιστες Πρακτικές και Εργαλεία Διαχείρισης διαδικτυακής παρουσίας | Διοργάνωση: PSYCHOLOGY.GR
Επιπρόσθετα όσον αφορά στις σχέσεις φίλοι με πλεονεκτήματα αναφέρεται ότι οι άνδρες είναι περισσότερο πιθανό να εμπλακούν σε μια τέτοια σχέση σε σύγκριση με τις γυναίκες, οι οποίες βέβαια δέχονται και μεγαλύτερη κοινωνική πίεση σχετικά με την σεξουαλικότητα τους ακόμη και σήμερα. Ακόμη τις περισσότερες φορές σε αυτές τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ των ανθρώπων το σημαντικότερο στοιχείο της σχέσης παραμένει η φιλία και όχι το σεξ σύμφωνα με έρευνες.
Επίλογος
Η σχέση φιλία με πλεονεκτήματα όπως αναφέρθηκε και παραπάνω έχει και τα θετικά αλλά και τα αρνητικά της. Ωστόσο αξίζει να τονιστεί ότι η φιλία με πλεονεκτήματα όπως και οποιαδήποτε άλλη σχέση προκειμένου να διατηρηθεί σε μακροχρόνια κλίμακα θα πρέπει να διέπεται από ορισμένους κανόνες.
Πρώτα από όλα η φιλία με πλεονεκτήματα πρέπει να εμπεριέχει το στοιχείο της επικοινωνίας. Με άλλα λόγια εφόσον τα συναισθήματα κάποιου από τα δύο πρόσωπα ή και των δύο αλλάξουν αυτό θα πρέπει να το μάθει η άλλη πλευρά όσο πιο άμεσα γίνεται, ώστε να συμφωνηθεί μια κοινή γραμμή στο τι γίνεται από εδώ και πέρα.
Βιβλιογραφικές Αναφορές:
1. Gusarova, I., Fraser, V., & Alderson, K. G. (2012, January). A quantitative study of "Friends with benefits" relationships. Retrieved January 19, 2023, from researchgate.net/publication/288701935
2. Machia, L. V., Proulx, M. L., Ioerger, M., & Lehmiller, J. J. (2020). A longitudinal study of friends with Benefits relationships. Personal Relationships, 27(1), 47-60.
3. Robinson, K. M. (2022, March 6). 10 surprising health benefits of sex. Retrieved January 19, 2023, from webmd.com/sex-relationships/
4. VANDERDRIFT, L. E., LEHMILLER, J. J., & KELLY, J. R. (2010). Commitment in friends with benefits relationships: Implications for relational and safe-sex outcomes. Personal Relationships, 19(1), 1-13. doi:10.1111/
5. X. (2011, February 11). 'friends with benefits' viewed differently by the sexes, create public health concerns. Retrieved January 19, 2023, from medicalxpress.com
Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου
Φοιτητής ψυχολογίας στο Μητροπολιτικό Πανεπιστήμιο του Cardiff. Έχει παρακολουθήσει σεμινάρια σε Ραϊχική Σωματική Ψυχοθεραπεία και CBT. Έχει ενδιαφέρον να ασχοληθεί με τη συμβουλευτική ως κύρια κατεύθυνση αλλά και με την σεξολογία προκειμένου να δίνει λύσεις και να βελτιώνει την ζωή των ζευγαριών αλλά και του κάθε ανθρώπου ξεχωριστά.