Τα Στάδια του Πένθους

Ακρόαση άρθρου......

Διαχρονικά είναι σημαντικό να ειπωθεί πως το πένθος είναι μια πολυσύνθετη έννοια, που πλέον απασχολεί αρκετά την επιστήμη και τους διάφορους κλάδους της.

Οι κλάδοι που έχουν απασχοληθεί έντονα είναι της ψυχολογίας, της στατιστικής, της κοινωνιολογίας, καθώς πρόκειται για ένα ψυχολογικό φαινόμενο, που αφορά άμεσα το άτομο και τους επηρεάζει σε σημαντικό βαθμό σε πολλούς τομείς της ζωής του.

Μάλιστα η επιστήμη της κοινωνιολογίας και της ψυχολογίας έχει ασχοληθεί σε μεγάλο βαθμό, διότι η εμπειρία του πένθους στον άνθρωπο είναι ένα ζήτημα με πολλές παραμέτρους. Λόγω αυτού στην ερευνητική κοινότητα προσπαθούν να παρατηρήσουν ενδελεχώς την έννοια και το φαινόμενο του πένθους.

Ο σκοπός τους είναι να το οριστικοποιήσουν ως ένα μετρήσιμο μέγεθος, που επιδέχεται ταξινόμηση, διαβάθμιση και εννοιολογικό προσδιορισμό.

Επιπρόσθετα, η συμπεριφορά του ανθρώπου έχει φανεί πως δέχεται σημαντικές επιρροές από το φαινόμενο του πένθους, αφού το άτομο δραστηριοποιείται και εκδηλώνεται μέσα σε ένα κοινωνικό σύνολο το οποίο είναι αναπόσπαστο μέρος αυτού.

Το πένθος εκφράζεται στη διαπροσωπική αλλά και στην προσωπική ζωή ενός ανθρώπου ως ένα ψυχολογικό και συναισθηματικό φαινόμενο.

Τα Στάδια του Πένθους

Το πένθος είναι εφικτό να μετρηθεί μέσα από ερωτηματολόγια και διαφέρει στο βαθμό και στην ένταση του βιώματος του. Το κάθε άτομο έχει διαφορετική αντίληψη απέναντι στην απώλεια ενός αγαπημένου του ανθρώπου αλλά και στον τρόπο που θρηνεί για αυτόν. Σημαντικό είναι το γεγονός πως δεν υπάρχει συγκεκριμένος καθορισμός και συγκεκριμένη τυποποίηση των φάσεων ή των σταδίων του πένθους.

Οι ειδικοί σύμφωνα με τις βιβλιογραφικές αναφορές και συνάμα με τη βοήθεια των διαχρονικών ερευνών που πραγματοποιούνται για το πένθος έχουν συγκροτήσει πέντε στάδια για αυτό, τα οποία παρουσιάζουν τις υγιείς ψυχικές αντιδράσεις των ατόμων στην απώλεια.

Όμως για να ισχύουν αυτά τα στάδια πρέπει να υπάρχει η προϋπόθεση ότι έχουμε ως υποκείμενα, άτομα ψυχικά υγιή, χωρίς ψυχολογικές αποκλίσεις.

Έτσι, λοιπόν, τα στάδια έχουν ως εξής:

H άρνηση και η απομόνωση είναι το πρώτο στάδιο

Σε αυτό το αρχικό στάδιο εντοπίζεται έντονα το αίσθημα του μουδιάσματος και του σοκ. Όταν το άτομο ενημερώνεται για την απώλεια που υπάρχει στη ζωή του, εμφανίζει έντονα την άρνηση για αυτήν και δεν έχει κανένα νόημα για εκείνον. Αυτό είναι το πρώτο στάδιο στο οποίο δε θέλει να δεχτεί ότι αυτό το γεγονός έγινε στον ίδιο και αρνείται πεισματικά την ύπαρξη του τέλους.

Άρα, παρατηρείται μια άρνηση της πραγματικότητας, αυτή είναι μια προσωρινή ψυχολογική αντίδραση και ένας αμυντικός μηχανισμός που εξυπηρετεί το άτομο στη μείωση του αρχικού πόνου. Όμως, σημαντικό είναι να υπογραμμισθεί, πως κάποιες φορές υπάρχει απώλεια επαφής με την πραγματικότητα. Το γεγονός αυτό κρατά για λίγο.

Το δεύτερο στάδιο είναι ο θυμός

Το στάδιο του θυμού απαρτίζεται από γενικά συναισθήματα οργής, έντονου θυμού, καθώς εμφανίζονται συναισθήματα αδυναμίας. Οι αποδέκτες του θυμού που παρουσιάζει το άτομο μπορεί να είναι η οικογένεια του, οι φίλοι του, ο Θεός, ο ίδιος του ο εαυτός και άλλοι.

Επιπρόσθετα, μπορεί το άτομο να οδηγηθεί σε αυτοκαταστροφικές πράξεις και σκέψεις αλλά και σε αδυναμία στην ομαλή λειτουργικότητα της καθημερινότητας του.

Το τρίτο στάδιο είναι η διαπραγμάτευση

Το άτομο που πενθεί στο στάδιο αυτό έχει επίμονες σκέψεις, οι οποίες του δημιουργούν ενοχές και τύψεις για όσα είχαν συμβεί στο παρελθόν. Αυτή η διαπραγμάτευση μπορεί να γίνει απέναντι στο Θεό ή σε κάποιον γιατρό με απώτερο σκοπό να αλλάξουν τα πράγματα, ώστε να αποφευχθεί η απώλεια του.

Μάλιστα περιλαμβάνει την έντονη προσπάθεια του να αλλάξει ότι συνέβη, με αποτέλεσμα να ανατραπεί η κατάσταση της απώλειας.

Το τέταρτο στάδιο είναι η κατάθλιψη

Στο στάδιο της κατάθλιψης το άτομο φαίνεται να αποσύρεται από τα κοινωνικά δρώμενα και κλείνεται στον εαυτό του για να αποδεχθεί το χρόνο στο βίωμα της απώλειάς του. Η διάρκεια που εντοπίζεται σε αυτό το στάδιο είναι από μήνες έως και μέρες και είναι μια πολύ δύσκολη κατάσταση για το άτομο που πενθεί. Σημαντικό είναι να τονισθούν τα συμπτώματα που εμφανίζουν τα άτομα σε αυτή τη φάση που είναι κυρίως οι διαταραχές ύπνου και η ανορεξία.

Ένα βασικό συναίσθημα είναι η αίσθηση της αδυναμίας, νιώθει ανυπεράσπιστος και αβοήθητος να ανταπεξέλθει στις υποχρεώσεις και στα καθήκοντά του.

Στο πέμπτο στάδιο εντοπίζεται η αποδοχή

Το άτομο που έχει χάσει το αγαπημένο του πρόσωπο, μαθαίνει να ζει χωρίς αυτόν και πλέον οργανώνει τη ζωή του συμβιβασμένος με αυτή την απώλεια. Στο τελευταίο στάδιο το άτομο νιώθει έντονα συναισθήματα και αναμνήσεις αλλά μπορεί να ανταπεξέλθει επαρκώς στην καθημερινότητα του.

Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου

Μαρία Δανέζη - Ψυχολόγος

Μαρία Δανέζη: έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology

Οι πληροφορίες που αναφέρονται στον επαγγελματικό κατάλογο ειδικών παρέχονται από τους ίδιους τους ειδικούς, κατά την εγγραφή τους στο σύστημα. Όταν βλέπετε την ένδειξη «έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology”, σημαίνει ότι το Psychology έχει ελέγξει, με email, τηλεφωνικά ή/και με λήψη των σχετικών εγγράφων, τα ακόλουθα στοιχεία:

• Ότι ο ειδικός είναι υπαρκτό πρόσωπο.
• Ότι τα πτυχία οι τίτλοι και οι εξειδικεύσεις που αναφέρει είναι αληθινά.
• Ότι οι πληροφορίες που αναφέρει ισχύουν.

Απόφοιτη Ψυχολόγος, εκπαιδευόμενη στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα Συμπεριφορική Γνωσιακή Θεραπεία του Πανεπιστημίου του Στρασβούργου (SCG-Επιστημονικό Κολλέγιο Ελλάδος).

6987248904

Δείτε όλα τα άρθρα Σελίδα ειδικού