Ρανκ Όττο (Rank Otto 1884-1939)

Ακρόαση άρθρου......

Αυστριακός ψυχαναλυτής, συγγραφέας και καθηγητής, στενός συνεργάτης του Φρόυντ, έγινε ιδιαίτερα γνωστός για την επιρροή του στη διαμόρφωση της πελατοκεντρικής θεραπευτικής προσέγγισης. Οι μεταφροϋδικές διαλέξεις του επηρέασαν το έργο αρκετών ψυχολόγων της εποχής του, όπως για παράδειγμα του Καρλ Ρότζερς και του Ρόλλο Μέι.

Προσωπική ζωή

Ο Όττο Ρανκ γεννήθηκε στις 22 Απριλίου 1884 στη Βιέννη. Όταν ήταν 21 ετών συναντήθηκε για πρώτη φορά με τον Φρόυντ, παρουσιάζοντάς του ένα χειρόγραφό του από το οποίο εκείνος ενθουσιάστηκε ιδιαίτερα. Έκτοτε έγιναν στενοί φίλοι και συνεργάτες. Ο Φρόυντ, μάλιστα, ήταν εκείνος που τον ενθάρρυνε να σπουδάσει στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης, από όπου πήρε εντέλει το διδακτορικό του δίπλωμα το 1912.

Κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου υπηρέτησε στον αυστριακό στρατό στην Πολωνία. Το 1918 παντρεύτηκε την Beata Tola Mincer και απέκτησαν μαζί μία κόρη. Μετά το διαζύγιό τους το 1939, παντρεύτηκε την Estelle Buel. Πέθανε στη Νέα Υόρκη στις 31 Οκτωβρίου του 1939.

Επαγγελματική διαδρομή
Μετά τη συνάντησή τους, ο Φρόυντ προσέλαβε τον Ρανκ ως γραμματέα της Ψυχαναλυτικής Εταιρείας της Βιέννης, αλλά και ως βοηθό του, θέση που διατήρησε για περίπου δύο δεκαετίες. Επίσης, ο Ρανκ ήταν ένας από τους συνιδρυτές της Διεθνούς Ψυχαναλυτικής Εταιρείας που συστάθηκε το 1910.

Το 1924, χρονιά που επισκέφθηκε τις Ηνωμένες Πολιτείες, δημοσίευσε το βιβλίο «The Trauma of Birth» στο οποίο διατύπωσε τον ισχυρισμό του ότι η νεύρωση είναι αποτέλεσμα του τραύματος που βιώνει το βρέφος κατά το διαχωρισμό του από τη μητέρα. Σταδιακά, οι θεωρίες του άρχισαν να απομακρύνονται από εκείνες του Φρόυντ, γεγονός που οδήγησε στην αποστασιοποίηση των παραδοσιακών υποστηρικτών του Φρόυντ. Αντί του φροϋδικού όρου «ψυχανάλυση», ο Ρανκ χρησιμοποιούσε τον όρο «ψυχοθεραπεία» και αντί να προσεγγίζει τον εκάστοτε πελάτη του μέσω των κινήτρων, του ασυνείδητου και του παρελθόντος, προτιμούσε να εστιάζει στις επιλογές, τις ευθύνες, τις συνειδητές εμπειρίες και το παρόν.

Το 1926, μετακόμισε στο Παρίσι, όπου έγινε ψυχοθεραπευτής διάσημων καλλιτεχνών και παράλληλα έδινε διαλέξεις στη Σορβόννη. Το 1936 μετακόμισε στη Νέα Υόρκη. Εκεί, δίδασκε στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια και παράλληλα έδινε διαλέξεις σε αρκετά πανεπιστήμια, μεταξύ άλλων στο Χάρβαρντ, στο Γέιλ και στο Στάνφορντ.

Κατά τη διάρκεια της καριέρας του, ασχολήθηκε, επίσης, με την ερμηνεία της λογοτεχνίας και της μυθολογίας, τονίζοντας τον τρόπο με τον οποίο οι μύθοι, που σχετίζονται κυρίως με ηρωικές μορφές, μπορούν να λειτουργήσουν ως αποθετήρια πολιτιστικών προτύπων και αξιών.

Συμβολή στην ψυχολογία
Ο Ρανκ προτιμούσε τις βραχυχρόνιες θεραπείες, στοχεύοντας στη διαμόρφωση μίας ισότιμης σχέσης μεταξύ πελάτη και θεραπευτή. Θεωρούσε ότι η θεραπεία αποτελεί μία διαδικασία μάθησης και ότι το άτομο μπορεί να σταματήσει την υιοθέτηση δυσπροσαρμοστικών συμπεριφορών μέσω της δημιουργικότητας και της καθοδήγησης. Επίσης, ήταν από τους πρώτους ψυχοθεραπευτές που δοκίμασε την τεχνική της δραματοθεραπείας και υποστήριξε ότι η συναισθηματική ζωή του ατόμου βιώνεται στο παρόν, φαινόμενο το όποιο ονόμασε «εδώ και τώρα». Επιπλέον, υποστήριζε την ψυχαναλυτική εκπαίδευση για τους ομοφυλόφιλους.

Ο Ρανκ ήταν από τους πρώτους ψυχολόγους μου ασχολήθηκε με το φαινόμενο της προσκόλλησης, υπογραμμίζοντας το ρόλο που διαδραματίζει η πρώιμη σχέση μητέρας - παιδιού στη μετέπειτα ζωή του ατόμου.

Υποστήριζε ότι ο άνθρωπος διαθέτει τόσο το ένστικτο της ζωής όσο και το ένστικτο του θανάτου. Το ένστικτο της ζωής ενθαρρύνει το άτομο να αποκτά ικανότητες και να κατακτά την ανεξαρτησία του, ενώ το ένστικτο του θανάτου ωθεί το άτομο να γίνεται μέλος κάποιας κοινότητας ή κολεκτίβας.

Αναλύοντας την καλλιτεχνική δημιουργικότητα, ο αυστριακός ψυχαναλυτής αντιμετώπισε την προσέγγιση της δημιουργικότητας ως μέσο ανάλυσης της προσωπικότητας του ατόμου που την εξέφραζε, υποστηρίζοντας τα εξής:
• Οι προσαρμοστικοί τύποι προσωπικότητας μαθαίνουν να επιθυμούν εκείνο το οποίο έχουν εξαναγκαστεί να κάνουν.
• Οι νευρωτικοί τύποι προσωπικότητας διαθέτουν ισχυρή θέληση, αλλά η προσοχή τους διασπάται από τον αγώνα τους εναντίον της κυριαρχίας των άλλων.
• Οι παραγωγικοί τύποι προσωπικότητας αποδέχονται τον εαυτό τους, ενισχύουν τη δημιουργικότητά τους και συχνά γίνονται καλλιτέχνες.

Σε αντίθεση με τον Φρόυντ, ο Ρανκ θεωρούσε ότι το συναίσθημα είναι απαραίτητο στοιχείο της θεραπείας, τόσο για τον θεραπευτή όσο και για τον πελάτη. Πίστευε ακράδαντα ότι η βίωση των συναισθημάτων μπορούσε να προκαλέσει πολύ μικρότερη ψυχολογική ζημία από την άρνησή τους. Παρά το γεγονός ότι υποστήριζε ένθερμα και εφάρμοζε τις απόψεις του για τη συναισθηματική «εδώ και τώρα» θεραπευτική προσέγγιση, οι θεωρίες του δεν έτυχαν ευρείας αποδοχής την περίοδο εκείνη, αλλά υιοθετήθηκαν πλήρως αρκετές δεκαετίες αργότερα.

Είπε: «Ορισμένοι αρνούνται το δάνειο της ζωής για να αποφύγουν το χρέος του θανάτου.»

Βιβλία

• The Artist (1907)
• The Interpretation of Dreams (1914)
• Truth and Reality (1929)
• The Trauma of Birth (1929)
• Psychology and the Soul (1930)
• Modern Education (1933)
• Will Therapy (1936)