Η απόρριψη είναι μέρος της ζωής, αλλά όχι το τέλος της ιστορίας μας

Ακρόαση άρθρου......

Η απόρριψη είναι μια βαθιά οδυνηρή πληγή που επηρεάζει τον τρόπο που βλέπουμε τον εαυτό μας, αλλά και τον κόσμο γύρω μας. Αποτελεί μια τραυματική εμπειρία, η οποία διασχίζει τον χρόνο, διάφορους πολιτισμούς και γενιές και παρατηρείται από την αρχαιότητα έως και σήμερα και αφήνει ανεξίτηλο αποτύπωμα στην ανθρώπινη ψυχή.

Παραδείγματα ανθρώπων που βίωσαν απόρριψη, όμως ξεπέρασαν τον πόνο, μεταμόρφωσαν την απόρριψη σε δύναμη και έμπνευση και τελικά μέσα από αυτήν έγιναν πιο δυνατοί, υπάρχουν πολλά μέσα στο πέρασμα των αιώνων.

Ποιος μπορεί να ξεχάσει τον Σωκράτη, τον μεγάλο Έλληνα φιλόσοφο, τον οποίο απέρριψε η κοινωνία της Αθήνας και οι συμπολίτες του, δικάστηκε και καταδικάστηκε σε θάνατο? Απορρίφθηκε από την ίδια του την πόλη, όμως, οι ιδέες του επηρέασαν την δυτική σκέψη και εμπνέουν ακόμα και τώρα τον πολιτισμό μας.

Το παραπάνω παράδειγμα μας διδάσκει ότι η απόρριψη μπορεί να γίνει η γέφυρα, το σκαλοπάτι εκείνο προς την αλλαγή, την δύναμη και την γνώση.

Η απόρριψη μπορεί να είναι ένα φυσιολογικό κομμάτι της ανθρώπινης ζωής και της καθημερινότητας μας, δεν παύει όμως να αποτελεί ένα βαθύ ψυχικό τραύμα. Ειδικά, όταν η απόρριψη είναι επαναλαμβανόμενη, συνεχής, έντονη και προέρχεται από πολύ νωρίς από τους ίδιους τους γονείς, τους οικείους μας και αργότερα στην ενήλικη ζωή από τους συντρόφους μας και τους σημαντικούς άλλους στην ζωή μας, το ψυχικό τραύμα παραμένει ανεξίτηλο στον ψυχισμό μας, αφήνοντας ανοιχτή μια βαθιά ουλή.

Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με την ετυμολογία της λέξης, το τραύμα προέρχεται από το αρχαίο ρήμα τιτρώσκω, που σημαίνει «πληγώνω, τραυματίζω». Και μπορεί στην αρχαιότητα να το χρησιμοποιούσαν κυρίως για σωματικές πληγές, όμως στην εποχή μας περιγράφει βαθιά συναισθηματικές πληγές που επηρεάζουν αρνητικά την ζωή ενός ανθρώπου.

Διάφορες έρευνες στην ψυχολογία και την νευροεπιστήμη, δείχνουν ότι, όταν ένα άτομο νιώθει ότι το απορρίπτουν, ενεργοποιούνται περιοχές του εγκεφάλου που συνδέονται με τον φυσικό πόνο και επηρεάζουν ταυτόχρονα με την ψυχική μας κατάσταση και την σωματική, με αποτέλεσμα την ραγδαία αύξηση των επιπέδων του άγχους, του φόβου, της ανασφάλειας και της έντονης ανησυχίας.

Η απόρριψη λοιπόν, χωρίς δεύτερη σκέψη, σχετίζεται και συνδέεται άμεσα με την ανάγκη μας για αποδοχή και σύνδεση, για ασφάλεια και κατανόηση, υποστηρικτικότητα και αγάπη και έχει τις ρίζες της βαθιά χαραγμένες στην εξελικτική μας ιστορία. Σχεδόν από τότε που οι άνθρωποι στην αρχαιότητα για να εξασφαλίσουν την επιβίωση τους από εξωτερικούς κινδύνους και απειλές, ζούσαν σε ομάδες. Αντίθετα, ο εκδιωγμός από την ομάδα ισοδυναμούσε με κίνδυνο για την ζωή και σε πολλές περιπτώσεις ακόμα και  θάνατο.

Η ανάγκη μας  να ανήκουμε και να γινόμαστε αποδεκτοί από τους γύρω μας, είναι βαθιά χαραγμένη στο ανθρώπινο DNA, στην ίδια την εξέλιξη και την ιστορία μας. Γι’ αυτό και δεν βιώνεται απλώς ως ένας ψυχικός πόνος, αλλά σαν μια τραυματική μορφή υπαρξιακής απώλειας, η οποία πυροδοτεί την πεποίθηση ότι δεν έχουμε καμία αξία, πληγώνοντας βαθιά το «εγώ» μας και μηδενίζοντας την ανάγκη μας να ανήκουμε και να συνδεόμαστε με τους γύρω μας.

Αυτή ακριβώς η ανθρώπινη συναισθηματική ανάγκη, όταν πλήττεται από την εμπειρία της απόρριψης και γεννά το ψυχικό τραύμα, πυροδοτεί έναν πρωτόγονο φόβο μοναξιάς και εγκατάλειψης και δημιουργεί έναν κυκλώνα αρνητικών συναισθημάτων, όπως θλίψη, απογοήτευση, ντροπή, θυμό και ένα αίσθημα αναξιότητας.

Μπορεί το τραύμα της απόρριψης να είναι μια βαθιά οδυνηρή εμπειρία, η οποία επηρεάζει την αίσθηση του εαυτού μας και σχετίζεται με την ψυχική εκμηδένιση και με μια ολοκληρωτική συναισθηματική συντριβή, ωστόσο μπορεί να λειτουργήσει σαν ένα σημείο καμπής, αλλαγής, μεταμόρφωσης και συμφιλίωσης με τον εαυτό μας. Πιο αναλυτικά, η απόρριψη είτε πρόκειται για γονεϊκή, είτε για συντροφική, επαγγελματική ή κοινωνική, είναι μια υποκειμενική και καθαρά βιωματική εμπειρία, όπου το εύρος και η ένταση των αντιδράσεων εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως η προσωπικότητα, οι προηγούμενες εμπειρίες και η ψυχική ανθεκτικότητα. Αν καταφέρουμε να επεξεργαστούμε, να διαχειριστούμε και να κατανοήσουμε το ίδιο το τραύμα, θα καταφέρουμε να μεταμορφώσουμε τον πόνο και την πληγή σε μια ευκαιρία για εξέλιξη και αυτοανακάλυψη.

Η απόρριψη δεν είναι το τέλος, αλλά η πύλη προς την προσωπική ανάπτυξη και την ψυχική ενδυνάμωση, και το κλειδί για να την ανοίξουμε είναι η κατανόηση και η αποδοχή.

Αντί να βιώνουμε την απόρριψη ως αποτυχία, εμπόδιο, καταδίκη ή τέλος, ας την αξιοποιήσουμε ως μάθημα, ας την μεταμορφώσουμε σε σοφία και ας την χρησιμοποιήσουμε ως μια ευκαιρία εσωτερικής μεταμόρφωσης και επαναπροσδιορισμού.

Μπορούμε μέσα από την απόρριψη και την θεραπεία του τραύματος που την συνοδεύει να ανακατασκευάσουμε την πραγματικότητα μας, να επανανοηματοδοτήσουμε τον εσωτερικό μας σκοπό, να φωτίσουμε τις σκοτεινές πτυχές του πληγωμένου εαυτού μας και τελικά, να χαρτογραφήσουμε εκ νέου τους ψυχικούς μας χάρτες.

Μόνο μέσα από την αποδοχή και την κατανόηση του τραύματος, και κατ’ επέκταση στην θεραπεία του ανοίγεται ο δρόμος μπροστά μας για κάτι καλύτερο, πιο φωτεινό, πιο ψυχικά τακτοποιημένο. Το ίδιο το τραύμα δημιουργεί χάος και φόβο στον πυρήνα της ψυχής μας, μόνο μέσα στην θεραπεία βρίσκουμε το θάρρος να επικοινωνήσουμε μαζί του, να το κατανοήσουμε, να το αγκαλιάσουμε, να το τακτοποιήσουμε και να το δούμε σαν μια ευκαιρία αυτοανακάλυψης και ψυχικής ενηλικίωσης.

Ας δούμε την απόρριψη όχι ως τέλμα, αλλά σαν ένα δώρο, σαν ένα νέο ξεκίνημα, μέσα στο οποίο εμείς είμαστε πιο δυνατοί, πιο γενναίοι, πιο ενήμεροι ψυχικά, πιο έτοιμοι συναισθηματικά και εξοπλισμένοι με τα κατάλληλα εφόδια για την επόμενη πίστα.

Κλείνοντας, το θέμα δεν είναι να αποφύγουμε την απόρριψη, αλλά να προσέξουμε ποια ερμηνεία θα αποφασίσουμε να της δώσουμε στην ζωή μας.