Διαχείριση άγχους αποχωρισμού των παιδιών

Ακρόαση άρθρου......

Έχετε παρατηρήσει περιπτώσεις όπου τα μικρά παιδιά προσκολλώνται στη μητέρα τους όταν εκείνη φεύγει για τη δουλειά ή κλαίνε όταν τα αφήνουν σε μπέιμπι σίτερ; Αυτές οι καταστάσεις δυσκολεύουν τόσο τα παιδιά όσο και τους γονείς. Το άγχος αποχωρισμού θα υποχωρήσει καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν και αποκτούν σιγουριά για τις δυνάμεις τους.

Όμως για κάποια παιδιά το άγχος παραμένει και στα σχολικά χρόνια όπου γίνεται ακόμη πιο έντονο. Όταν τα παιδιά με άγχος αποχωρισμού είναι μακριά από τους φροντιστές τους μπορούν να αναπτύξουν ακραίους φόβους οι οποίοι μπορεί να φαίνονται μελοδραματικοί για τους υπόλοιπους από εμάς αλλά για εκείνα αποτελούν την πραγματικότητά τους.

Για παράδειγμα, ένα παιδί με άγχος αποχωρισμού μπορεί να παρουσιάζει δυσκολία συγκέντρωσης στην τάξη επειδή μπορεί να φοβάται ότι ο πατέρας του θα πάθει αυτοκινητιστικό δυστύχημα. Επίσης μπορεί να ανησυχεί ότι η οικογένειά του ή το ίδιο θα πάθει κάτι κακό ή ότι μπορεί να το εγκαταλείψουν. Ακόμη και εάν ένας γονέας τύχει να καθυστερήσει έστω και πέντε λεπτά για να το πάρει από μια εξωσχολική δραστηριότητα μπορεί να σκεφτεί ότι η οικογένειά του το εγκατέλειψε.

Ανησυχητικές τηλεφωνικές κλήσεις και μηνύματα
Η τεχνολογία της κινητής τηλεφωνίας μπορεί να επιδεινώσει πραγματικά την κατάσταση καθώς μπορούμε να είμαστε πάντα σε επαφή με τον άλλο. Πολλοί γονείς παιδιών με άγχος αποχωρισμού μπορεί να δεχθούν δεκάδες μηνύματα και τηλεφωνήματα ανησυχίας όλη την ημέρα ενώ είναι στην εργασία και το παιδί τους είναι στο σχολείο. Κάποια παιδιά θα πανικοβληθούν εάν οι γονείς τους δεν απαντήσουν ή το κινητό είναι εκτός εμβέλειας.

Μη συμμετοχή σε εξωσχολικές δραστηριότητες
Το άγχος που νιώθουν αυτά τα παιδιά σχετικά με τον αποχωρισμό από τους γονείς τους τα αποτρέπει από το να συμμετέχουν σε δραστηριότητες και ευκαιρίες μάθησης κατάλληλες για την ηλικία τους όπως η συμμετοχή σε αθλητικές ομάδες ή ακόμη και σε ορισμένες περιπτώσεις να μην πηγαίνουν στο σχολείο. Αυτό το άγχος δημιουργεί κοινωνικές δυσκολίες όταν π.χ. ένα εννιάχρονο παιδί εξακολουθεί να χρειάζεται τη μητέρα του κοντά του κατά τη διάρκεια ενός πάρτι γενεθλίων ή το να μην συμμετέχει σε διανυκτέρευση σε σπίτι φίλων παρά μόνο στο δικό του.

Αυτή η υπερβολική προσκόλληση μπορεί να εμφανιστεί και στο σπίτι όπου τα παιδιά γίνονται συχνά η "σκιά" του γονέα καθώς μετακινείται από δωμάτιο σε δωμάτιο. Μερικά παιδιά με άγχος αποχωρισμού φοβούνται να μείνουν μόνα στο δωμάτιο τους ή να κοιμηθούν μόνα στα κρεβάτια τους.

Άγχος στην ιδέα και μόνο του αποχωρισμού
Ενώ τα μικρότερα παιδιά γίνονται γενικά πιο ανήσυχα κατά τη στιγμή του αποχωρισμού, τα μεγαλύτερα παιδιά μπορεί να εμφανίσουν άγχος αναμονής. Μερικά παιδιά ανησυχούν περισσότερο αναμένοντας τον αποχωρισμό παρά κατά τη διάρκεια του ίδιου του αποχωρισμού. Αυτά τα παιδιά μπορεί να έχουν εφιάλτες για τον αποχωρισμό. Επίσης μπορεί να παρουσιάσουν σωματικά συμπτώματα τα οποία περιλαμβάνουν πονοκεφάλους ή στομαχόπονους. Αυτά τα παιδιά είναι εγκλωβισμένα σε ένα σύστημα απειλής επιζητώντας με αυτό τον τρόπο την προστασία των γονιών τους.

Αποτελεσματική βοήθεια
Εάν αυτά τα συμπτώματα σας ακούγονται οικεία και επιμένουν με την πάροδο του χρόνου τότε είναι μια καλή ιδέα να μιλήσετε με τον παιδίατρο του παιδιού σας ή να συμβουλευτείτε έναν ειδικό. Η διαχείριση του άγχους γίνεται πιο δύσκολη όταν έχει παρέλθει μεγάλο χρονικό διάστημα. Αλλά τα καλά νέα είναι ότι τα περισσότερα παιδιά ανταποκρίνονται πολύ καλά στη θεραπεία, ιδιαίτερα αν ξεκινήσει νωρίς. Η συνήθης θεραπεία για το άγχος αποχωρισμού είναι η Γνωστική Συμπεριφορική Θεραπεία η οποία βοηθά τα παιδιά να μάθουν να διαχειρίζονται τους φόβους τους. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει τη σταδιακή ελεγχόμενη έκθεση στις καταστάσεις άγχους του παιδιού η οποία συμβάλλει στη μείωση του άγχους με την πάροδο του χρόνου. Επίσης μπορεί τα παιδιά να εκπαιδευτούν σε τεχνικές χαλάρωσης και στην αντιμετώπιση των καταστάσεων με την υιοθέτηση θετικής σκέψης.

Εκπαίδευση των γονέων
Ένα άλλο σημαντικό συστατικό για τη θεραπεία του άγχους αποχωρισμού είναι η εκπαίδευση των γονέων. Κάποιες φορές οι γονείς δυσκολεύονται να αποχωριστούν τα παιδιά επειδή ξέρουν ότι αυτό θα τους προκαλέσει ανησυχία όμως με αυτό τον τρόπο ενισχύουν το άγχος των παιδιών χωρίς να το συνειδητοποιούν. Οι γονείς μπορούν να βοηθήσουν προσφέροντας θετική ενίσχυση κάθε φορά που το παιδί τους ολοκληρώνει επιτυχώς έναν από τους στόχους του.

Το άγχος παρεμποδίζει και τη μάθηση
Τα παιδιά που δεν έχουν μάθει να διαχειρίζονται το άγχος αποχωρισμού μπορεί να λειτουργούν αποφευκτικά κάτι που έρχεται σε αντίθεση με την παιδική ηλικία η οποία συνδέεται με την επαφή με τον κίνδυνο και τη μάθηση. Τα παιδιά μαθαίνουν μέσω της έκθεσης σε νέα γεγονότα. Οι περισσότεροι από εμάς μαθαίνουμε πώς να διαχειριστούμε αυτό το άγχος αναπτύσσοντας δεξιότητες που θα μας επιτρέψουν να έρθουμε σε επαφή με νέες καταστάσεις. Για αυτό πρέπει να βοηθήσουμε αυτά τα παιδιά να αναπτύξουν εκείνες τις δεξιότητες που θα τους δώσουν τη δυνατότητα να στηρίζονται στις δυνάμεις τους.