Τι είναι το stalking;
Δυστυχώς στα ελληνικά δεν υπάρχει ακριβής μετάφραση. Ο ορισμός σύμφωνα με τους Sheridan και Davis (2001) είναι «ένα σύνολο πράξεων, οι οποίες δημιουργούν παρενόχληση ή εκφοβισμό προς ένα άλλο άτομο».
Πρακτικά μπορούμε να πούμε πως κάποιες χαρακτηριστικές πράξεις stalking είναι οι εξής:
- Παρακολούθηση και ακολουθία του θύματος
- Προσπάθεια απόσπασης πληροφοριών από το οικείο περιβάλλον του
- Εισβολή στον προσωπικό χώρο
- Απειλή κατά της σωματικής ακεραιότητας του θύματος ή των οικείων του
- Δυσφήμιση
- Προσέγγιση του θύματος
- Καταστροφή περιουσίας
- Σωματική βία
- Απόπειρα βιασμού ή φόνου
Η πιο συχνή μορφή είναι αυτή από πρώην ερωτικό σύντροφο που συνήθως αισθάνεται θυμό προς το θύμα. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, η πιθανότητα σωματικής βίας είναι αυξημένη ιδίως αν έχει προυπάρξει σωματική βία κατά τη διάρκεια της σχέσης.
Η δεύτερη πιο συχνή μορφή stalking είναι αυτή λόγω ερωτικού ξεμυαλίσματος. Συνήθως δεν φαίνεται να υπάρχει βία αλλά μία έντονη ρομαντική επιθυμία για το θύμα και ρομαντικές φαντασιώσεις.
Οι πιο επικίνδυνες μορφές stalking είναι αυτή της παραισθησιακής προσήλωσης ή έμμονης ιδέας και το σαδιστικό stalking.
Στην πρώτη περίπτωση τα θύματα είναι κυρίως γυναίκες. Οι θύτες συχνά βιώνουν μία παράλληλη πραγματικότητα με σοβαρές συναισθηματικές δυσκολίες και πολύ συχνά πιστεύουν πως υπάρχει μία κρυφή σχέση με το θύμα η οποία, σκοπίμως, παρεμποδίζεται από εξωτερικούς παράγοντες. Η πιθανότητα σεξουαλικής κακοποίησης και βίας στην παρούσα μορφή είναι πολύ αυξημένη. Στην συγκεκριμένη μορφή βέβαια ο θύτης, για να προστατευτεί, μπορεί συχνά να θεωρεί πως αυτή η σχέση με το θύμα δεν πρέπει να εκφραστεί για διάφορους λόγους και συχνά το αποδέχεται χωρίς να υπάρξει απειλή ή βία.
Στην περίπτωση του σαδιστικού stalking, οι θύτες αντλούν ευχαρίστηση από το να προκαλούν φόβο στο θύμα και από το να του ασκούν απόλυτο έλεγχο αποκόβοντας το από τον περίγυρό του.
Πολλοί θύτες συχνά μπορεί να παρουσιάζουν συμπεριφορές που παραπέμπουν σε διαταραχές προσωπικότητας, σε σχιζοφρένεια και σε άλλες διαταραχές. Πολλές φορές έχουν ως σημείο αναφοράς τον υπερβολικό, μη επιθυμητό έρωτα που πολλές φορές βασίζεται σε παραληρητικές ιδέες.
Ποιοι είναι οι κίνδυνοι;
Φυσικά τα θύματα κινδυνεύουν από σωματική και σεξουαλική βία. Ακόμη η ψυχολογική βία που μπορεί να δεχτούν είναι πιθανό να οδηγήσει σε έντονο άγχος και φόβο, σε κατάθλιψη και κρίσεις πανικού.
Τι πρέπει να κάνει κάποιος εάν πέσει θύμα stalking;
- Απαραίτητη είναι η επικοινωνία με την αστυνομία.
- Πάντα πρέπει να έχει μαζί το κινητό του.
- Να αλλάζει τις καθημερινές του συνήθειες.
- Να κρατά αρχείο για τα συμβάντα που σχετίζονται με το stalking με κάθε λεπτομέρεια.
- Το οικογενειακό περιβάλλον και οι φίλοι να λάβουν γνώση της σοβαρότητας της κατάστασης.
- Να προσπαθήσει να μη δείξει τα συναισθήματά του στον θύτη.
- Να διατηρήσει την ψυχραιμία του.
- Να μη δεχτεί κάποια συνάντηση ή συνομιλία με τον θύτη.
- Να απευθυνθεί σε κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας για να μπορέσει να διαχειριστεί τα συναισθήματά του.
Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου
Αδαμοπούλου Κωνσταντίνα - Ψυχοθεραπευτής
Αδαμοπούλου Κωνσταντίνα: έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology
Οι πληροφορίες που αναφέρονται στον επαγγελματικό κατάλογο ειδικών παρέχονται από τους ίδιους τους ειδικούς, κατά την εγγραφή τους στο σύστημα. Όταν βλέπετε την ένδειξη «έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology”, σημαίνει ότι το Psychology έχει ελέγξει, με email, τηλεφωνικά ή/και με λήψη των σχετικών εγγράφων, τα ακόλουθα στοιχεία:
- Ότι ο ειδικός είναι υπαρκτό πρόσωπο.
- Ότι τα πτυχία οι τίτλοι και οι εξειδικεύσεις που αναφέρει είναι αληθινά.
- Ότι οι πληροφορίες που αναφέρει ισχύουν.
Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας/ Ψυχολόγος BSc/MSc, Ψυχοθεραπεύτρια.
Ειδίκευση στη Σχεσιακή Ψυχοθεραπεία.