Asperger σύνδρομο

Ακρόαση άρθρου......

Τα τελευταία χρόνια αρκετοί γονείς παρατηρούν μια "παραδοξότητα" στη συμπεριφορά του παιδιού, απευθύνονται σε κάποιον ειδικό του χώρου της ψυχικής υγείας και συχνά φεύγουν με μια διάγνωση Συνδρόμου Asperger και πολλές απορίες και αγωνίες γύρω από αυτό...

Το Σύνδρομο Asperger* ανήκει στις Διαταραχές του Αυτιστικού Φάσματος, διότι όπως και ο κλασσικός Αυτισμός, είναι μια αναπτυξιακή διαταραχή που επηρεάζει τον τρόπο επικοινωνίας και τις σχέσεις ενός ατόμου με το περιβάλλον του. Συχνά θεωρείται ότι όλοι όσοι έχουν Αυτισμό και έχουν υψηλές επιδόσεις, φέρουν το Σύνδρομο Asperger. Ωστόσο, είναι γνωστό σήμερα ότι υπάρχουν αρκετές άλλες μορφές Αυτισμού, αυτές του αποκαλούμενου ως "Λειτουργικού Αυτισμού", όπου τα άτομα αποδίδουν με υψηλές επιδόσεις χωρίς να εμφανίζουν αυτά καθαυτά τα συμπτώματα του Συνδρόμου Asperger.

Σύμφωνα με το Διαγνωστικό Εγχειρίδιο DSM IV το σύνδρομο Αsperger χαρακτηρίζεται από:

Α. Ποιοτικό έλλειμμα σε σχέση με την κοινωνική αλληλεπίδραση

• Χαμηλής ποιότητας βλεμματική επαφή
• Αδυναμία ανάπτυξης σχέσεων με συνομήλικους, ανάλογες του επιπέδου ανάπτυξης.
• Έλλειψη αυθόρμητης αναζήτησης να μοιραστεί ευχαρίστηση, ενδιαφέροντα ή επιτεύγματα με άλλα πρόσωπα
• Έλλειψη κοινωνικής ή συναισθηματικής αμοιβαιότητας.

Β. Περιορισμένα επαναληπτικά και στερεότυπα μοτίβα συμπεριφοράς, ενδιαφέροντα και δραστηριότητες

• Έντονη απασχόληση με ένα ή περισσότερα στερεότυπα και περιορισμένα μοτίβα ενδιαφέροντος
• Εμφανής άκαμπτη εμμονή σε συγκεκριμένες, μη λειτουργικές ρουτίνες ή τυπικές συμπεριφορές
• Στερεότυπες και επαναληπτικές κινητικές ιδιομορφίες (π.χ. κτύπημα η στράβωμα χεριού ή δακτύλου, ή περίπλοκες κινήσεις ολόκληρου του σώματος).
• Έμμονη απασχόληση με μέρη αντικειμένων

Γ. Η διαταραχή προκαλεί κλινικά σημαντικές αναπηρίες στο κοινωνικό, επαγγελματικό ή άλλα σημαντικά πεδία λειτουργίας

Δ. Δεν υπάρχει κλινικά σημαντική καθυστέρηση στο λόγο, στη γνωστική ανάπτυξη ή στην ανάπτυξη ικανοτήτων

Τα άτομα με Σύνδρομο Asperger και Αυτισμό Υψηλής Λειτουργικότητας μπορεί να έχουν φυσιολογική ή ανώτερη νοημοσύνη και επιθυμούν την επαφή και τη σχέση με άλλους ανθρώπους, αλλά δε γνωρίζουν τον τρόπο προσέγγισης, με αποτέλεσμα να πλησιάζουν τους άλλους με ακατάλληλο και ιδιόρρυθμο τρόπο.

Έχουν συνήθως ειδικά ενδιαφέροντα (obsessions or special interests) όπως π.χ. αεροπλάνα, τρένα, υπολογιστές, γεωγραφία, ζώα, κ.ά. και συχνά η ενασχόλησή τους με αυτά γίνεται εμμονή. Πολλές φορές ένα ενδιαφέρον από την παιδική ηλικία, αναπτύσσεται και γίνεται κλάδος επαγγελματικής απασχόλησης.

Οι άλλοι συνήθως περιγράφουν τα άτομα με Σύνδρομο Asperger ως υπερβολικά εκκεντρικά, διότι προβάλουν μια προσωπικότητα ‘εγωκεντρική’ όπου κάθε συζήτηση περιστρέφεται, είτε γύρω από τον εαυτό τους, είτε έχει μια εμμονή με περίπλοκα θέματα, όπως διάφορα σχέδια, ο καιρός, η μουσική, η ιστορία, κ.τ.λ. χωρίς να ενδιαφέρονται για μια πραγματική συναισθηματική επαφή με τούς άλλους.

Ενώ ο δείκτης νοημοσύνης των ατόμων με Σύνδρομο Asperger συνήθως καλύπτει όλα τα επίπεδα, πολλά από αυτά έχουν μαθησιακές δυσκολίες και πολύ μειωμένη ικανότητα για αφηρημένη σκέψη. Όλα αυτά τα ‘κρυφά’ προβλήματα, προκαλούν μια ανισορροπία στην συμπεριφορά του ατόμου με τους άλλους, που βλέπουν την νοητική ικανότητα του και θεωρούν πως έχει απλώς πολύ κακή συμπεριφορά ή είναι παράλογο στις απαιτήσεις και τις απόψεις του.

Στην περίπτωση του Συνδρόμου Asperger, όπως και των άλλων διαταραχών του αυτιστικού φάσματος ιδιαίτερα σημαντική είναι η έγκαιρη και αξιόπιστη διάγνωση που θα οδηγήσει στη σωστή διαχείριση.

Και επειδή.. όλα ξεκινούν από τους γονείς είναι εκείνοι που -εάν κάτι στη συμπεριφορά του παιδιού τους προβληματίσει- χρειάζεται, χωρίς φόβο και άγχος, να απευθυνθούν σε κάποιον ειδικό. Σήμερα υπάρχουν εξειδικευμένα κέντρα και επιστήμονες που μπορούν να διαγνώσουν τις Διαταραχές του Αυτιστικού Φάσματος και να προτείνουν μια σειρά παρεμβάσεων με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας ζωής του παιδιού και του ενήλικα.

* Το σύνδρομο αυτό πήρε την ονομασία του από τον παιδίατρο Hans Asperger, ο οποίος περιέγραψε το Σύνδρομο Asperger γιά πρώτη φορά το 1944, οτάν παρατήρησε ότι τέσσερα αγοράκια, που ήταν ασθενείς του παρουσίαζαν μια ιδιοσυγκρασιακή και περίεργη συμπεριφορά. Η ονομασία Σύνδρομο Asperger (Asperger’s Syndrome) καθιερώθηκε από το 1981 από την ψυχίατρο Δρ. Lorna Wing.

Βιβλιογραφία - πηγές: 
DSM-IV (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, 4th ed., 1994)