Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που παίζουν ρόλο στη διαμόρφωση των νοητικών λειτουργιών ενός ατόμου και υπάρχουν και άλλοι τόσοι παράγοντες που διαμορφώνουν την αντίληψη του ατόμου για τη ζωή. Κανένας δεν είναι σε θέση να καθορίσει ακριβώς από τι συνίσταται η νοημοσύνη.
Αν και οι επιστήμονες δεν συμφωνούν σχετικά με τον ορισμό της νοημοσύνης, έχουν σχεδιάσει ωστόσο πολλά τεστ, τα οποία έχουν ως σκοπό να μετρήσουν αυτή τη μοναδική ικανότητα του ανθρώπου. Σε αυτά τα τεστ περιλαμβάνονται ασκήσεις που εξετάζουν πολλούς τομείς, όπως την οπτική αντίληψη, τη γλώσσα, τους αριθμητικούς υπολογισμούς, τη λογική κλπ..
Χρησιμοποιώντας έναν μαθηματικό τύπο και έναν συγκριτικό πίνακα, τα αποτελέσματα του τεστ χρησιμοποιούνται για να υπολογίσουν ένα πηλίκο, το πηλίκο νοημοσύνης (δείκτη νοημοσύνης). Αλλά είναι αυτό πιθανό να μετρήσει κάτι που εμείς δεν μπορούμε να εξηγήσουμε; Και το πιο σημαντικό, μπορεί το αποτέλεσμα ενός τέτοιου τεστ να είναι σταθερό; Με άλλα λόγια, μπορεί ένα τέτοιο τεστ να εφαρμοσθεί σε και να ισχύει για όλους ; Για πολλούς δεν είναι σημαντικό να μπορούν να ολοκληρώσουν μαθηματικές και λεκτικές ακολουθίες. Μπορούμε να συναγάγουμε κάτι τόσο σύνθετο όσο η νοημοσύνη ενός ατόμου από ένα τεστ IQ;
Για παράδειγμα, τα IQ τεστ δεν μετρούν την ικανότητα που έχει το άτομο για μάθηση, ούτε μας δείχνουν πόσο καλό είναι να έχει κανείς καλή μνήμη ή εάν το άτομο μπορεί να βασιστεί στη μνήμη του σε ανθρώπινο επίπεδο. Αυτό είναι σημαντικό, καθώς οι μετρήσεις IQ δεν δίνουν οποιαδήποτε ένδειξη ως προς τη δυνατότητα ενός προσώπου για ανάπτυξη. Είναι, λοιπόν, λάθος να θεωρηθεί ότι ένας υψηλός δείκτης IQ μπορεί να αποτελέσει εγγύηση για την επιτυχία στο σχολείο ή στον πραγματικό κόσμο. Δεν μπορεί!
Επειδή ο δείκτης νοημοσύνης από μόνος του δε μας λέει πολλά για ένα πρόσωπο, πολλές μεγάλες εταιρίες εξετάζουν τώρα τους υποψήφιους υπαλλήλους της μέσω Κέντρων Αξιολόγησης, όπου χρησιμοποιούν έναν συνδυασμό διάφορων συμπεριφοριστικών και πρακτικών δοκιμών προκειμένου να αξιολογηθεί η καταλληλότητα ενός υποψηφίου για μια θέση εργασία. Οι δοκιμασίες μπορούν να διαρκέσουν έως και δύο μέρες και να είναι αρκετά κουραστικές.
Ως μέρος των δοκιμών, οι υποψήφιοι πρέπει να συμμετέχουν σε προσομοιώσεις ρόλων, όπου παίρνουν το ρόλο ενός ανωτέρου, ενός συναδέλφου ή ενός πελάτη και απαιτείται από αυτούς να διαπραγματευτούν επαγγελματικά ταξίδια, επιπρόσθετες παροχές ή να επιλύσουν τις διαφωνίες μεταξύ των ομάδων ή να ολοκληρώσουν ένα πρόγραμμα με άλλα μέλη μιας ομάδας. Τα παιχνίδια ρόλου μπορούν επίσης να λάβουν τη μορφή ενός δύσκολου πελάτη για ένα προϊόν ή μία υπηρεσία. Οι παρατηρητές αξιολογούν πόσο καλά ένας υποψήφιος μπορεί να θυμηθεί τις λεπτομέρειες για το όνομα του πελάτη, τις ανάγκες του ή μιας υποτιθέμενης σειράς προϊόντων. Διαφορετικοί παρατηρητές κρίνουν έπειτα τη συμπεριφορά τους έχοντας ως κριτήρια την ικανότητα να επιδεικνύουν συναίσθηση ως προς τους άλλους, το ύφος ηγεσίας, την αυτοπειθαρχία, τη δυνατότητα να διεκδικούν και τη δεξιότητα στο να επιλύουν προβλήματα.
Αν και ένα υψηλό IQ μπορεί να βοηθήσει ένα άτομο στη ζωή ή στην εργασία του, υπάρχουν όμως και άλλα ταλέντα, όπως οι δεξιότητες διαχείρισης ανθρώπων και επικοινωνίας, οι οποίες μπορούν να αποτελέσουν το κεφάλαιο ενός ατόμου στην καριέρα ή στη ζωή του. Για παράδειγμα, ακριβώς όπως μια καλή μνήμη μπορεί να βοηθήσει στη ζωή, είναι εξίσου σημαντικό να χρησιμοποιηθεί αυτή η μνήμη και σε ένα ανθρώπινο επίπεδο για να οδηγήσει σε περαιτέρω επιτυχία. Παραδείγματος χάριν, το να βοηθήσουμε τον προϊστάμενό μας να θυμηθεί κάτι αρκετά σημαντικό ή κάτι που θα τον κάνει να φανεί καλός, όπως την επερχόμενη γαμήλια επέτειό του, ή το να θυμόμαστε και να παρέχουμε στους συναδέλφους μας στοιχεία για ένα πρόγραμμα που προσπαθούν να ολοκληρώσουν ή ακόμη το να θυμόμαστε τα γενέθλια του συντρόφου μας ή τις σχολικές διοργανώσεις των παιδιών μας. Εάν μπορούμε να θυμηθούμε και να διαχειριστούμε μικρά πράγματα που για τους άλλους είναι πολύ σημαντικά, μπορούμε σαφώς να οδηγηθούμε σε ένα υψηλότερο επίπεδο επιτυχίας, στο οποίο ο δείκτης IQ δε θα μπορούσε να μας οδηγήσει.
Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου
Επιμέλεια & μετάφραση άρθρων, Τμήμα Σύνταξης Πύλης Ψυχολογίας psychology.gr
Επικοινωνία: editorial @psychology.gr