Η συνεχής επίδραση της μουσικής του Μότσαρτ στην ψυχική υγεία

Ακρόαση άρθρου......

Tο «φαινόμενο Μότσαρτ» αναφέρεται στον ισχυρισμό ότι η ακρόαση της μουσικής του Μότσαρτ μπορεί να αυξήσει τη γενική νοημοσύνη.

Στην επιστημονική κοινότητα, ο όρος αναφέρεται σε κάτι πιο συγκεκριμένο: στον ισχυρισμό ότι οι άνθρωποι απολαμβάνουν σύντομες (10-15 λεπτά) βελτιώσεις στον οπτικο-χωρικό συλλογισμό αφού ακούν σύντομα αποσπάσματα της μουσικής του Μότσαρτ.

Ο όρος έχει επίσης χρησιμοποιηθεί για να περιγράψει τα προφανή οφέλη για την υγεία από την ακρόαση μουσικής συμπεριλαμβανομένων των οφελών για άτομα που πάσχουν από άγχος, υπέρταση και επιληψία.

Μελέτες υποδεικνύουν ότι η ακρόαση κλασικής μουσικής μπορεί να βελτιώσει την ακοή, τις δεξιότητες χωρικής λογικής και ακόμη και τη γενική νοημοσύνη.

Υπάρχει όμως κάποια αλήθεια στο «φαινόμενο Μότσαρτ»; Τι είναι το φαινόμενο Μότσαρτ;

Το «φαινόμενο Μότσαρτ» αναφέρθηκε για πρώτη φορά το 1993 από επιστήμονες στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, Irvine, οι οποίοι ζήτησαν από άτομα να ακούσουν τη σονάτα του Μότσαρτ (K448) για 10 λεπτά.

Διαπιστώθηκε ότι τα άτομα που άκουσαν Μότσαρτ έδειξαν σημαντικά αυξημένες δεξιότητες χωρικής συλλογιστικής για τουλάχιστον 10-15 λεπτά. Η ίδια μελέτη διερεύνησε τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της μουσικής στον εγκέφαλο, δίνοντας σε μια ομάδα παιδιών τριών έως τεσσάρων ετών μαθήματα πιάνου για έξι μήνες.

Στο τέλος της εκπαίδευσης, δόθηκε ένα τεστ χωροχρονικής συλλογιστικής. Ήταν 30% καλύτερο από εκείνο των παιδιών παρόμοιας ηλικίας στα οποία παραδόθηκαν μαθήματα υπολογιστή για έξι μήνες ή καθόλου ειδικής εκπαίδευσης.

Αργότερα πραγματοποιήθηκε ένα ξεχωριστό τεστ σε μια ομάδα αρουραίων που εκτέθηκαν στη σονάτα του Μότσαρτ και στην μινιμαλιστική μουσική από τον Philip Glass, πριν δοκιμαστούν για την ικανότητά τους να βρουν το δρόμο τους μέσα από έναν λαβύρινθο.

Το συγκρότημα Mozart ολοκλήρωσε και το τεστ του λαβύρινθου πραγματοποιήθηκε πολύ πιο γρήγορα, με λιγότερα λάθη από το γκρουπ Philip Glass, υποδηλώνοντας ότι ίσως η μουσική πολυπλοκότητα των συνθέσεων του Mozart έχει θετικό αντίκτυπο στη χωρική λογική των ανθρώπων.

10 Βιωματικά Εργαστήρια για Γονείς (Νοέμβριος 2024 – Απρίλιος 2025) | Διοργάνωση: PSYCHOLOGY.GR | Συμμετοχή: 35 ευρώ για εγγραφές που θα γίνουν έως Κυριακή 17 Νοεμβρίου. Με αυτό το κόστος, έχετε πρόσβαση στο σύνολο των 10 σεμιναρίων που θα διεξαχθούν.

Οι περισσότερες επικρίσεις των ευρημάτων υποστηρίζουν ότι το «φαινόμενο Μότσαρτ» οφείλεται στη «διέγερση της απόλαυσης». Με άλλα λόγια, ο ενισχυμένος χωρικός συλλογισμός των υποκειμένων οφειλόταν στην απόλαυση και την εκτίμησή τους για τη μουσική.

«Όσοι άκουγαν μουσική, Μότσαρτ ή κάτι άλλο – Μπαχ, Περλ Τζαμ είχαν καλύτερα αποτελέσματα από το βουβό γκρουπ. Οι ίδιοι οι επιστήμονες πρότειναν ότι η βασική δραστηριότητα της ακρόασης μουσικής ενεργοποιούσε τις περιοχές του εγκεφάλου που ασχολούνται με τον χωρικό συλλογισμό.

Έλεγχος δεδομένων του φαινομένου Μότσαρτ

Όσον αφορά τη δημοφιλή έννοια του «φαινόμενου Μότσαρτ», καμία έρευνα δεν έχει αποδείξει ότι η απλή ακρόαση της μουσικής του Μότσαρτ μπορεί να έχει μόνιμο αντίκτυπο στη γενική νοημοσύνη. Η επίδραση, αυτή περιορίστηκε στον τομέα των δεξιοτήτων χωρικής συλλογιστικής και η γνωστική ενίσχυση ήταν πολύ βραχύβια.

Στην πραγματικότητα, είναι πιθανό το εφέ να μη σχετίζεται άμεσα με τη μουσική. Αντίθετα, το φαινόμενο μπορεί να προκαλείται από τα συναισθήματά μας, τις βελτιώσεις στη διάθεση και τα επίπεδα προσοχής που μπορεί να προκαλέσει η μουσική.

Ορισμένα μουσικά κομμάτια μπορούν να μας κάνουν να νιώθουμε πιο χαρούμενοι και με πιο γεμάτη ενέργεια και αυτό μπορεί να μας δώσει μια προσωρινή ώθηση στην ικανότητά μας να συγκεντρωνόμαστε. Γινόμαστε πιο προσεκτικοί και αφοσιωμένοι, επομένως αποδίδουμε καλύτερα σε οπτικο-χωρικές εργασίες.

Θα μπορούσε κανείς εύλογα να υποστηρίξει ότι το φαινόμενο Μότσαρτ έχει απομυθοποιηθεί αν μιλάμε για την ιδέα ότι η μουσική του Μότσαρτ έχει ειδικά ή μοναδικά εφέ στην οπτικο-χωρική απόδοση.

Αυτό δεν σημαίνει ότι η ακρόαση μουσικής δεν μπορεί να μας παρακινήσει να δώσουμε περισσότερη προσοχή ή να βελτιώσουμε τη διάθεσή μας.

Εάν αισθάνεστε βαριεστημένοι ή νωθροί, μερικά λεπτά ευχάριστης μουσικής μπορεί να σας κάνουν να νιώσετε πιο προσεκτικοί και αφοσιωμένοι.