Φρόυντ Άννα (Freud Anna 1895-1982)

Ακρόαση άρθρου......

Αυστριακή ψυχαναλύτρια και εισηγήτρια της παιδοψυχανάλυσης. Διερεύνησε την έννοια του Εγώ και συστηματοποίησε τους μηχανισμούς άμυνας.

Προσωπική ζωή
Γεννημένη στη Βιέννη στις 3 Δεκεμβρίου 1895, η Άννα Φρόυντ ήταν το μικρότερο από τα έξι παιδιά του Σίγκμουντ Φρόυντ και της συζύγου του, Μάρθας.

Φαίνεται να πέρασε μια σχετικά δυσάρεστη παιδική ηλικία καθώς δεν είχε στενές σχέσεις με τη μητέρα της Άννα και κρατούσε αποστάσεις από τα πέντε αδέλφια της, ιδιαίτερα από την αδερφή της Σόφη, με την οποία ανταγωνιζόταν για την προσοχή του πατέρα τους.

Πολλά καλοκαίρια οι γονείς της την έστελναν σε ειδικές κατασκηνώσεις ώστε να τη βοηθήσουν να ξεπεράσει τα διάφορα προβλήματα υγείας της, συμπεριλαμβανομένων της κατάθλιψης και των χρόνιων διατροφικών διαταραχών. Αφού τελείωσε το σχολείο και τις σπουδές της ως δασκάλα, ταξίδεψε στην Αγγλία αλλά και στην Ιταλία για να μείνει με τη γιαγιά της.

Πέρασε το τελευταίο μέρος της ζωής της δίνοντας διαλέξεις και ταξιδεύοντας πολλές φορές στις Ηνωμένες Πολιτείες. Επισκέφθηκε τη νομική σχολή του Γέιλ παραδίδοντας μαθήματα σχετικά με την εγκληματικότητα και την επίδρασή της στις οικογενειακές σχέσεις. Πέθανε στα 86 της χρόνια στο Λονδίνο στις 9 Οκτωβρίου 1982.

Επαγγελματική διαδρομή
Το 1914 ξεκίνησε να διδάσκει στο Cottage Leceum, στο γυμνάσιο όπου φοίτησε ως παιδί. Η ψυχανάλυση κέντρισε το ενδιαφέρον της όταν ο πατέρας της ξεκίνησε να την ψυχαναλύει το 1918. Το 1922, με το δοκίμιό της «The Relation of Beating Fantasies to a Daydream», παρουσίασε το σύνολο της ψυχανάλυσης αυτής στην Βιεννέζικη Ψυχαναλυτική Εταιρεία. Λίγο αργότερα έγινε μέλος της εταιρείας και ξεκίνησε, παράλληλα, να εργάζεται με παιδιά σε ιδιωτικό ιατρείο. Μέσα σε δύο χρόνια, της προσφέρθηκε μία θέση διδασκαλίας στο Ψυχαναλυτικό Ινστιτούτο Κατάρτισης της Βιέννης. Το 1927 ανέλαβε χρέη γραμματέως στη Διεθνή Ψυχαναλυτική Εταιρεία και το 1935 ανέλαβε τη θέση του διευθυντή στο Ψυχαναλυτικό Ινστιτούτο Κατάρτισης της Βιέννης. Την επόμενη χρονιά, δημοσίευσε το βιβλίο «The Ego and the Mechanisms of Defense» (Το Εγώ και οι Μηχανισμοί Άμυνας), το οποίο έθεσε τις βάσεις για τον τομέα της ψυχολογίας του εγώ και καθιέρωσε την Φρόυντ ως μία καινοτόμο στοχαστή.

Μετά τη ναζιστική εισβολή, η οικογένεια Φρόυντ εγκατέλειψε την Αυστρία και μετανάστευσε στην Αγγλία. Η Άννα ίδρυσε στο Χάμστεντ του Λονδίνου ένα νηπιαγωγείο για τα παιδιά που είχαν μείνει ορφανά ή είχαν εγκαταλειφθεί κατά τη διάρκεια του πολέμου. Το ίδρυμα αυτό παρείχε βοήθεια και φροντίδα στις ανάδοχες οικογένειες και ενθάρρυνε τη δημιουργία δεσμών και την ανάπτυξη της προσκόλλησης για τα μικρότερα, σε ηλικία, θύματα του πολέμου. Το 1947 το ινστιτούτο ξεκίνησε να προσφέρει μαθήματα και, παράλληλα, χτίστηκε μία κλινική για να προσφέρει υπηρεσίες σε παιδιά με ψυχολογικές ανάγκες.

Στο βιβλίο της «Normality and Pathology in Childhood», διατυπώνει τις παρατηρήσεις της σχετικά με το πώς το άγχος επηρεάζει τα παιδιά και το πόσο σημαντική είναι η προσκόλληση και η δημιουργία ισχυρών δεσμών ανάμεσα στις ανάδοχες οικογένειες και στα παιδιά τα οποία έχουν χάσει τους γονείς τους.

Συμβολή στην ψυχολογία
Η Φρόυντ ανακάλυψε ότι συχνά απαιτείται διαφορετική ψυχολογική αντιμετώπιση των παιδιών από τους ενήλικες και τόνισε το ρόλο που παίζουν οι πρώιμες διαταραχές της προσκόλλησης στη μετέπειτα ανάπτυξη ψυχολογικών προβλημάτων. Το έργο της μελετά περιπτώσεις παιδιών τα οποία έχουν βιώσει την εγκατάλειψη ή την ακραία παραμέληση και θέτει τα θεμέλια για την μετέπειτα έρευνα σχετικά με την πρώιμη προσκόλληση.

Ο πατέρας της μπορεί να είχε τονίσει τα διάφορα στάδια της ψυχοσεξουαλικής ανάπτυξης, το έργο του, ωστόσο, βασίστηκε σε αναμνήσεις ενηλίκων. Μέσα από τη δουλειά της με τα παιδιά, η Φρόυντ ισχυροποίησε τις θεωρίες του πατέρα της, τονίζοντας ότι τα παιδιά αναπτύσσονται μέσα από διακριτά εξελικτικά στάδια. Επίσης, επέκτεινε τη θεωρία του πατέρα της για τους ψυχολογικούς μηχανισμούς άμυνας. Υποστήριζε ότι το παιχνίδι βοηθά το παιδί να προσαρμοστεί στην πραγματικότητα, χωρίς όμως να αποκαλύπτει απαραίτητα ασυνείδητες συγκρούσεις.

Στο βιβλίο της «Το Εγώ και οι Μηχανισμοί Άμυνας» περιλαμβάνονται και οι εξής μηχανισμοί:
Απώθηση: το Εγώ σπρώχνει στο ασυνείδητο τις μη αποδεκτές ορμές που το απειλούν.
Προβολή: το άτομο αποδίδει σε ένα άλλο πρόσωπο τα δικά του αρνητικά χαρακτηριστικά.
Μετατόπιση ή μετάθεση: μεταφορά αρνητικών συναισθημάτων σε ένα άλλο πρόσωπο.
Παλινδρόμηση: η επιστροφή σε μία ψυχολογικά νεαρότερη ηλικία.

Η Φρόυντ θεωρούσε ότι ο κυριότερος μηχανισμός άμυνας του ατόμου είναι η ασυνείδητη διαδικασία της απώθησης, η οποία ενεργοποιείται όταν το άτομο συνειδητοποιεί ότι οι μη αποδεκτές ορμές μπορούν να λειτουργήσουν ως επιβλαβείς παράγοντες για τον εαυτό του.

Είπε: «Πάντοτε αναζητούσα τη δύναμη και την αυτοπεποίθηση έξω από τον εαυτό μου, ωστόσο αυτά πηγάζουν από μέσα· βρίσκονται εκεί συνεχώς.»

Βιβλία

• Infants without families: The case for and against residential nurseries (1943)
• The Ego and the Mechanisms of Defense (1966) 
• Normality and Pathology in Childhood: Assessments of Development (1968) 
• Difficulties in the Path of Psychoanalysis: Confrontation of Past with Present Viewpoints (1969)
• Beyond the Best Interest of the Child, with Joseph Goldstein (1973) 
• Before the Best Interest of the Child, with Joseph Goldstein (1979)