Επαγγελματική Συμβουλευτική & Συμβουλευτική Ψυχικής Υγείας: Πεδία αλληλοεξαρτώμενα και συνεργαζόμενα

Ακρόαση άρθρου......

Χθες κοιμήθηκες ξημερώματα, είχες μεγάλη υπερένταση! Έκλεινες τα μάτια σου σφιχτά μήπως ο εγκέφαλος πάρει το σήμα του και φέρει την νύστα που τόσο επιθυμούσες αλλά μάταια. Τελικά μάλλον πρέπει να πάρεις απόφαση πως η παύση στη σκέψη σου δεν θα έρθει με αυτό τον τρόπο. Το ίδιο σου το είναι σου φωνάζει απεγνωσμένα: «Καμία άλλη ιδέα»;».

Και τότε για λίγο σκέφτεσαι… Μήπως είναι πολύς ο καιρός που «κουκουλώνεις» τα θέλω σου σε μια απεγνωσμένη προσπάθεια να συμβιβαστείς με την συνηθισμένη σου πραγματικότητα; Μήπως για τον φόβο του άγνωστου και το βάρος της ευθύνης έχεις αγκαλιάσει μια ρουτίνα που δεν σου ταιριάζει και αργά και βασανιστικά σου σκάβει το λάκκο; Μήπως παλεύεις να αποδείξεις το αντίθετο χωρίς αποτέλεσμα αφού πλέον δεν χαίρεσαι με τίποτα;

Ο φόβος και η ευθύνη είναι δύο πολύ σημαντικοί λόγοι για να μείνεις στάσιμος.

Αλλά μήπως τα όνειρα σου, η χαρά και η ευχαρίστηση από την καθημερινή σου εργασία, η επίτευξη των δικών σου προσωπικών στόχων που τόσο λαχταράς, οι θετικές και ουσιαστικές σχέσεις με τους σημαντικούς σου άλλους είναι ικανές και αναγκαίες συνθήκες για μια ριζική αλλαγή; Οι προβληματισμοί που μπορούν να προκύψουν, πολλοί και ο όγκος της πληροφορίας ακόμη μεγαλύτερος.  Μπορεί να βοηθήσει η Επαγγελματική Συμβουλευτική στο παραπάνω ζήτημα, κι αν ναι, μπορεί μόνη της ή έχει ανάγκη και το πεδίο της Συμβουλευτικής Ψυχικής υγείας;

Τι είναι η Επαγγελματική Συμβουλευτική & Συμβουλευτική Ψυχικής Υγείας;

Επαγγελματική Συμβουλευτική: Η διαδικασία κατά την οποία ο σύμβουλος συνεργάζεται με έναν συμβουλευόμενο με σκοπό να τον βοηθήσει να προσδιορίσει και να εφαρμόσει τις αποφάσεις του που σχετίζονται γύρω από το φάσμα της εργασίας του καθώς και να προσαρμοστεί σ’ αυτές.

Συμβουλευτική Ψυχικής Υγείας: Είναι μια διαδικασία αλληλεπίδρασης μεταξύ του συμβούλου και των ατόμων που απευθύνονται σε αυτόν, η οποία προσεγγίζει κοινωνικά, πολιτισμικά, κοινωνικοοικονομικά και συναισθηματικά θέματα ( Ελληνική Εταιρεία Συμβουλευτικής Ε.Ε.Σ.).

Μελετώντας τους παραπάνω ορισμούς, μπορούμε να αντιληφθούμε την αναγκαιότητα που περικλείει το ένα πεδίο σε σχέση με το άλλο. Άλλωστε ο εαυτός είναι ένας ο οποίος καλείται να αναλάβει πολλούς διαφορετικούς ρόλους.

7 Κοινοί μύθοι για την Επαγγελματική Συμβουλευτική

• Οι Σύμβουλοι σταδιοδρομίας έχουν στη διάθεση τους τυποποιημένες αξιολογήσεις που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να πουν στα άτομα ποιο επάγγελμα πρέπει να επιλέξουν.
• Οι επαγγελματικές αποφάσεις μπορούν να ληφθούν ανεξάρτητα από τις αποφάσεις που αφορούν την υπόλοιπη ζωή ενός ατόμου.
• Η επαγγελματική συμβουλευτική δεν θίγει προσωπικά ζητήματα.
• Οι σύμβουλοι σταδιοδρομίας δεν χρειάζεται να έχουν ευρεία κατάρτιση στη συμβουλευτική για να κάνουν αποτελεσματικά τη δουλειά τους.
• Η επαγγελματική συμβουλευτική δεν λαμβάνει υπόψη το γενικό πλαίσιο και την κουλτούρα του συμβουλευόμενου.
• Η επαγγελματική συμβουλευτική απαιτείται μόνο όταν πρόκειται να ληφθεί μια απόφαση σχετικά με την σταδιοδρομία.
• Η επαγγελματική συμβουλευτική ολοκληρώνεται με τη λήψη μιας απόφασης σχετικά με την σταδιοδρομία.

Παρατηρούμε λοιπόν πως ο επαγγελματικός εαυτός είναι αναπόσπαστο κομμάτι του πραγματικού εαυτού και ο πρώτος δεν μπορεί να εξελιχθεί αν ο δεύτερος δεν βρίσκεται σε ισορροπία. Ο επαγγελματικός εαυτός αντιλαμβάνεται τις αξίες, τις δεξιότητες, τις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα που σχετίζονται με την σταδιοδρομία.

Πρόκληση της επαγγελματικής συμβουλευτικής είναι να στηρίξει το άτομο σε όλα τα παραπάνω ώστε να αναπτύξει «δεξιότητες ζωής» Ωστόσο όσο πιο καλύτερη εικόνα έχει το άτομο για τον πραγματικό του εαυτό, τόσο πιο εύκολα επιτυγχάνεται αυτή η διαδικασία.

Κατά τον Conger (1994), τα άτομα θα πρέπει:

• Να γνωρίζουν την επίδραση που μπορεί να έχει στη ζωή τους η θετική εικόνα του εαυτού τους, να έχουν δηλαδή  αυτογνωσία και αυτοεκτίμηση.
• Να μπορούν να αλληλεπιδρούν θετικά με τους άλλους ανθρώπους
• Να μπορούν να κατανοήσουν τις επιπτώσεις της ανάπτυξης και της εξέλιξής τους (σωματική, ψυχολογική, πνευματική).
• Να γνωρίζουν τις άμεσες συσχετίσεις μεταξύ επιδόσεων και σχεδιασμού της σταδιοδρομίας τους.
• Να αναγνωρίσουν την ανάγκη για εξέλιξη και ανάπτυξη θετικών στάσεων απέναντι στην εργασία και τη μάθηση.
• Να έχουν δεξιότητες για τον εντοπισμό, αξιολόγηση και ερμηνεία πληροφοριών σταδιοδρομίας.
• Να έχουν δεξιότητες που θα τους προετοιμάσουν στην αναζήτηση, απόκτηση, διατήρηση και εναλλαγή εργασιών και επαγγελμάτων.
• Να κατανοήσουν πως οι κοινωνικές ανάγκες και λειτουργίες, αλλά και οι διάφοροι οικονομικοί, δημογραφικοί και άλλοι μετασχηματισμοί και αλλαγές επηρεάζουν τη φύση και τη δομή της εργασίας.
• Να έχουν δεξιότητες για τη λήψη αποφάσεων.
• Να κατανοήσουν την αλληλεπίδραση των διαφορετικών ρόλων ζωής.
• Να έχουν δεξιότητες για τον σχεδιασμό της σταδιοδρομίας τους.

Συμπεραίνουμε λοιπόν, όσον αφορά την επαγγελματική Συμβουλευτική και την Συμβουλευτική Ψυχικής Υγείας, ότι η μια μπορεί να θεωρηθεί αναπόσπαστο κομμάτι της άλλης.  Και ας μην ξεχνάμε πως

«Όταν κάποιος επιλέγει ένα επάγγελμα, στην πραγματικότητα επιλέγει έναν τρόπο να εφαρμόσει μια αυτό-εικόνα» (Super, 1957,196).

Βιβλιογραφία 

• Conger, R. D., Ge, X., Elder Jr, G. H., Lorenz, F. O., & Simons, R. L. (1994). Economic stress, coercive family process, and developmental problems of adolescents. Child development, 65(2), 541-561.
• Super, D. E. (1957). The psychology of careers; an introduction to vocational development.
• Parsons, F. (1909). Choosing a vocation. Boston, MA, US.

Αποκτήστε το βιβλίο Στη σκακιέρα της καριέρας, από το εξειδικευμένο βιβλιοπωλείο Ψυχολογίας της Πύλης μας