Σήμερα, τα συμπεράσματα των περισσότερων ερευνών προσανατολίζονται στην κατεύθυνση που θέλει την ποιότητα της θεραπευτικής συμμαχίας ανάμεσα στον θεραπευτή και τον πελάτη να αποτελεί έναν αξιόπιστο προγνωστικό δείκτη για τη θετική έκβαση της θεραπείας, ανεξάρτητα από την ποικιλία των θεραπευτικών προσεγγίσεων.

Η παρούσα μελέτη ασχολείται με τον ορισμό της θετικής ψυχολογίας, την τρέχουσα κατάσταση, τον ρόλο της και τις προοπτικές της. Αρχικά, δίνεται ένα σύντομο ιστορικό γίγνεσθαι του κινήματος της θετικής ψυχολογίας.

Ευτυχία: Το άπιαστο όνειρο ! Ή μήπως όχι;

Θετική Ψυχολογία είναι ο κλάδος της ψυχολογίας ο οποίος ασχολείται με την προαγωγή της ευημερίας και ερευνά τι κάνει τη ζωή άξια βίου. Επηρεασμένη από τους εκπροσώπους της ανθρωπιστικής ψυχολογίας (Rogers, Maslow, Fromm κλπ), η θετική ψυχολογία αναζητά τα δυνατά σημεία των ανθρώπων.

Η θεωρία προσωπικότητας του Carl Rogers διαμορφώθηκε σταδιακά, μέσα από την δουλειά του ως κλινικός ψυχολόγος. Πήρε την μορφή της μέσα από την σύνθεση εμπειριών θεραπείας με πελάτες, από πειραματικές διαδικασίες αλλά και από την βαθιά γνώση και τον σεβασμό που ο ίδιος ο Rogers έτρεφε προς τις αρχές της φαινομενολογικής φιλοσοφίας.

[ Η σχετικά πρόσφατη θεωρία των χορδών και πως αυτή προσεγγίζει τον στοχασμό του Παρμενίδη περί του Είναι, -ως θεωρία των Πάντων. ] 

Με την ραγδαία πρόοδο της επιστήμης των τελευταίων δεκαετιών, ανατέλλει μια θεωρία που βάσιμα περιγράφει και αποδεικνύει τον φαινόμενο κόσμο επαρκώς: ως ένα αδιάσπαστο και ενιαίου πεδίο.

Τι είναι οι Θεωρίες Προσωπικότητας; Ως Θεωρίες Προσωπικότητας ορίζονται οι θεωρητικές προσεγγίσεις οι οποίες προσφέρουν εξηγήσεις για την ανθρώπινη συμπεριφορά, τη σκέψη και το συναίσθημα.

Οι Θεωρίες Προσωπικότητας συνήθως ασχολούνται με τη δομή της προσωπικότητας, τη διεργασία, την ανάπτυξη, την ψυχοπαθολογία και την αλλαγή της συμπεριφοράς (Cervone & Pervin, 2013).

Γράφω αυτές τις σκέψεις, στη σκιά μιας ελιάς, δίπλα στη σκηνή που έχω στήσει στο χωράφι δυο καρδιακών φίλων, στη Χίο. Η απόλυτη ευτυχία. Ο περισσότερος κόσμος υποστηρίζει πως ευτυχία δεν υπάρχει, παρά μόνο κάποιες στιγμές.

Το πώς την αντιλαμβάνεται ο καθένας, έχει να κάνει με τις αξίες του, προσδιορίζοντας, ίσως, και το πώς ο ίδιος τοποθετείται απέναντι στη ζωή.

Μιλώντας για την αποδοχή του εαυτού, ο Ψυχολόγος Carl Rogers είχε πει: «Το παράδοξο είναι ότι, όταν αποδεχτώ τον εαυτό μου γι’ αυτό που είμαι, τότε ακριβώς μπορώ να αλλάξω».

Μήπως αισθάνεσαι πως βρίσκεσαι σε ένα σκοτεινό τούνελ, μέσα σε ένα πηγάδι; Μήπως νιώθεις ένα βάρος να σε διαπερνά σαν να σε τραβάει κάτι προς τα κάτω, σαν να είσαι δεμένος με αόρατες αλυσίδες, σαν να έχεις μπει σε ένα φαύλο κύκλο απόγνωσης και απελπισίας;

Ο όρος «μαθητοκεντρική» εκπαίδευση περιγράφει μία έννοια και πρακτική που έχει διπλή εστίαση- αφενός εστιάζει στους μαθητές ατομικά, στα ταλέντα τους, τα ενδιαφέροντά τους, τις εμπειρίες τους, το υπόβαθρό τους, τις δυνατότητές τους και τις ανάγκες τους και αφετέρου εστιάζει σε διδακτικές πρακτικές που είναι πιο αποτελεσματικές για υψηλή παρακίνηση, ουσιαστική μάθηση και επιτυχία για όλους τους μαθητευόμενους (McCombs, Vakili, 2005).

Η παρούσα εργασία αναφέρεται στην Expansion Method, και την παρουσιάζουμε συνοπτικά. Αναφερόμαστε στις θεωρίες της Ψυχολογίας για την Προσωπικότητα, και ακόμη, στο πως εφαρμόζουμε στοιχεία αυτών στην Expansion Method.

O Michel Lobrot (1924-2019), ψυχοπαιδαγωγός, ψυχοκοινωνιολόγος και ψυχοθεραπευτής, καθηγητής αρχικά στην ανώτατη σχολή Ειδικής Αγωγής της Γαλλίας και στη συνέχεια στο πανεπιστήμιο Paris 8 – Vincennes, υπεύθυνος του τομέα των ομάδων (μη κατευθυντικότητα, ψυχόδραμα, ραϊχικές μέθοδοι, gestalt, αυτόματη γραφή, ολική έκφραση, κ.ά).

Μήπως συχνά αισθάνεσαι πως περιβάλλεσαι από ένα ακατανόητο κενό μέσα σου; Η εργασία, η σχέση, η ζωή σου ολοκλήρωρη μοιάζει να μην σου αρέσει. Νιώθεις πως δεν μπορείς να απολαύσεις τις μικρές καθημερινές χαρές, νιώθεις να απέχεις συναισθηματικά από όσα συμβαίνουν γύρω σου;

Ένα σημαντικό στοιχείο που κρατάει τους ανθρώπους “κλειδωμένους”, είναι η πεποίθησή τους πως ο αληθινός τους εαυτός - ο εσωτερικός εαυτός, ο εαυτός που έχουν κρύψει από τους άλλους - δεν αξίζει την αγάπη. Είναι αρκετά εύκολο να εντοπίσουμε την προέλευση αυτού του συναισθήματος. Το αυθόρμητο συναίσθημα ενός παιδιού, η πραγματική του ιδιοσυγκρασία, συχνά αποδοκιμάζονται από τους γονείς και άλλα σημαντικά για το παιδί πρόσωπα.

Ο Καρλ Ρότζερς, δημιουργός της πελατοκεντρικής (ή μετέπειτα προσωποκεντρικής) ψυχοθεραπείας, θεωρούσε ότι ο άνθρωπος έχει μέσα του τεράστιες πηγές για την κατανόηση του εαυτού του και ότι διαθέτει ένα βασικό κίνητρο, έχει την έμφυτη-εγγενή τάση να κατευθύνεται προς το υψηλότερο επίπεδο των δυνατοτήτων του και να προσπαθεί αδιάκοπα να βελτιώνεται με σκοπό να διαχειρίζεται με "επιτυχία" τις εμπειρίες του.

Ο άνθρωπος ερχόμενος στη ζωή, ακολουθεί μία πορεία. Όποια όμως και να είναι αυτή, δεν μπορεί να αποφύγει τα προβλήματα που προκύπτουν στο διάβα του. Κάθε πρόβλημα όταν δημιουργείται, αναζητά τη λύση του μέσα από εμάς. Είναι οι προβολές του μέσα μας, που δεν μπορούμε να διαχειριστούμε και ζητούν διέξοδο.

Μα τι είναι αυτό το mindfulness / ενσυνειδητότητα τέλος πάντων; Κάποια βουδιστική τεχνική; Ή μήπως άλλη μια new age μόδα που σε λίγα χρόνια θα έχουμε όλοι πια ξεχάσει;

Ο Καρλ Ρότζερς, Αμερικανός ψυχολόγος και ένας εκ των θεμελιωτών της ανθρωπιστικής ψυχολογίας, προσδιόρισε έξι βασικές συνθήκες που ωθούν το άτομο στην προσωπική ανάπτυξη μέσα από τη θεραπευτική διαδικασία. Θεωρούσε ότι όταν πληρούνται αυτές οι προϋποθέσεις το άτομο οδηγείται προς μία εποικοδομητική εκπλήρωση των δυνατοτήτων που κρύβει μέσα του.

Τι επίδραση έχει στον αποδέκτη μια σειρά από βαθιές ενσυναισθητικές αντιδράσεις; "Οι αποδείξεις εδώ, είναι αρκετά αποκαλυπτικές", γράφει ο Carl Rogers στο βιβλίο του "ένας τρόπος να υπάρχουμε".

Στα μέσα του 20 αιώνα, όταν οι ψυχανάλυση και ο συμπεριφορισμός αποτελούσαν ακόμη την επικρατούσα «δύναμη» στο χώρο της ψυχοθεραπείας, ο ψυχολόγος Carl Rogers παρουσίασε μια μη κατευθυντική πρόταση προσφέροντας στο ευρύτερο πεδίο μια εναλλακτική άποψη στις παραπάνω προσεγγίσεις.