Επιστροφή στην κανονικότητα χωρίς κανονικότητα. Πώς θα επιβιώσουν όσοι νιώθουν να αυτοπεριορίζονται

Ακρόαση άρθρου......

Τι μπορεί άραγε να μας κάνει να αντέξουμε την ισοπέδωση μέσα σε μια τέτοια αβεβαιότητα; Η κινητοποίηση προς τα έξω είναι ακόμα περιορισμένη! Τι δύναμη μπορεί να αντλήσει κάποιος μέσα σε τέτοια ανασφάλεια; Υπάρχει κάτι που μας κρατάει ακόμα ενεργούς, λειτουργικούς;

Αίσθηση ματαίωσης

Μέχρι τώρα ζούσαμε σε ένα κλίμα αδράνειας και εφησυχασμού, κάτι που ποτέ δεν έμοιαζε με διακοπές, γιατί οι διακοπές είναι ευχαρίστηση, χαρά, ξεγνοιασιά, όχι φόβος, απογοήτευση, αγωνία. Μέσα σε ένα τέτοιο, λοιπόν, κλίμα ποιος μπορεί να νιώθει ότι συνεχίζει, ότι η ζωή του ρέει με την συμμετοχή του κι όχι άθελα του;

Τα ερωτήματα πολλά και γίνονται ακόμα περισσότερα, όσο καθηλωνόμαστε, όσο ο χρόνος περνά, παρόλο που οι εξωτερικές φυσικές συνθήκες αλλάζουν. Πολλοί άνθρωποι νιώθουν ότι δεν οδηγούν τίποτα. Νιώθουν ότι αποφασίζουν άλλοι για τους ίδιους, ότι η προσπάθειά τους είναι μάταιη, ότι τίποτα δεν έχει ουσία και γοητεία. Όσο οι στιγμές και ο χρόνος μέσα στο ''πάγωμα'' συνεχίζονται, τόσο πιο δύσκολο είναι να πάει ο καθένας την πορεία του παρακάτω. Είναι σαν να πρέπει κάποιος να αποδεχτεί ότι αυτό που ζει είναι φυσιολογικό, του ταιριάζει, ότι πρέπει να του φθάνει. Όχι, όμως, αυτό δεν είναι φυσιολογικό! Είναι σαν να βάζει κάποιος έναν έφηβο στον πάγο. Εκεί που ονειρεύεται, εκεί που στοχάζεται, εκεί που απορρίπτει, που προτείνει, που μάχεται, πρέπει να μπει σε παύση.

Συναισθήματα φόβου, άγχους και θλίψης

Όλο αυτό μοιάζει να μην τελειώνει. Και αυτό που μας κρατάει πίσω είναι τα συναισθήματα που δυσκολεύουν... φόβος, άγχος, κατήφεια - θλίψη, αγωνία για το άγνωστο.

Φόβος... γιατί υπάρχει κίνδυνος, μάλιστα ''αόρατος'', ο φόβος του θανάτου, ο φόβος για τα αγαπημένα πρόσωπα, ο φόβος ότι δεν μπορεί να ελεγχθεί τίποτα. Άγχος... για το αν μπορεί κάποιος να ανταποκριθεί σε αυτή την κατάσταση, οικονομική και κοινωνική, άγχος αν μπορεί να προφυλάξει τα παιδιά του. Ματαίωση... γιατί παρά τις όποιες προσπάθειες το σκηνικό αυτό δεν παύει να υπάρχει, δεν αλλάζει, δεν εξαρτάται η συνολική αλλαγή από την φροντίδα του ενός τελικά.

Κατήφεια - θλίψη... από την υπερπροσπάθεια, από το χάσιμο του ελέγχου, από το ψυχικό άδειασμα για τους ανθρώπους που χάνονται ανυπεράσπιστοι. Αγωνία για το άγνωστο, για την επόμενη μέρα που ξημερώνει έτσι κι αλλιώς. Αγωνιούν και τα παιδιά γιατί ενώ τα ελευθερώνουμε τα κρατάμε σφιχτά κιόλας. Μαθαίνουν να φορούν μάσκες στο πρόσωπο, να αποφεύγουν τους φίλους τους, να συνεχίζουν να περιμένουν καρτερικά την επιστροφή τους στο σχολείο. Είναι τότε που εύλογα κι εκείνα αντιδρούν, θυμώνουν, παραιτούνται, επιτίθενται, προσκολλώνται συναισθηματικά, αγχώνονται.

Διαβάστε στην Πύλη του Psychology.gr: Αποτελέσματα έρευνας: Πώς επηρέασε ο Covid-19 την ψυχική υγεία των Ελλήνων

Ψυχική φροντίδα

Η ψυχική φροντίδα των παιδιών είναι το παιχνίδι. Το παιχνίδι είναι σαν να τα κρατάει σε εγρήγορση, σε δημιουργικότητα και να τα προστατεύει από άγχος, στρες, θλίψη. Δημιουργούν φανταστικούς κόσμους, ζουν μέσα σε αυτούς ή άλλες φορές τους πολεμούν. Κάτι, όμως, κάνουν. Κανείς δεν τους καθοδήγησε να δράσουν με αυτό τον τρόπο. Δρουν ενστικτωδώς και αυτόβουλα. Αναζητούν τις πηγές που θα τα εμπνεύσουν και θα τα προχωρήσουν.

Και τι πιο λειτουργικό αν αφεθούν και οι ενήλικες σε αυτό το μονοπάτι! Πόσο λειτουργικό θα ήταν να κρατήσουν μια εσωτερική συνοχή και να εμπεριέξουν τα νέα δεδομένα, να γίνουν με κάποιο τρόπο ξανά λειτουργικοί και δημιουργικοί!

Αυτό, όμως, σχετίζεται πολύ με την προσωπικότητά τους πριν την πανδημία. Ήταν πριν δημιουργικοί ή πολλά από όσα χαίρονταν τους χαρίστηκαν; Δεν υπάρχει η μαγική λύση, η μία και μόνη λύση. Υπάρχουν πολλές και διαφορετικές, αυτές που ταιριάζουν στον καθένα. Οι λύσεις που θα αναδείξουν τον καθένα! Υπάρχει η επιλογή του καθενός, ο τρόπος έμπνευσης του, πώς θέλει να το οδηγήσει, πώς θα δώσει νόημα στις επιλογές του και πώς θα διατηρήσει μέσα στην κανονικότητα, που τελικά δεν του χαρίζεται, την δομή του ως άνθρωπος; Αυτά, δηλαδή, που τον πλαισιώνουν, τις επιλογές του, τον έλεγχό της ζωής του, την ρουτίνα του. Πώς θα διατηρήσει την επαφή - την σύνδεσή του με τους γύρω, μέσω της τεχνολογίας και ακόμα πιο πέρα; Πώς θα διατηρήσει, ακόμα, την εγρήγορση - την συμμετοχή του σε δημιουργικές συνθήκες.

Αποκτήστε το βιβλίο Το παιδί που κρύβουμε μέσα μας από το εξειδικευμένο βιβλιοπωλείο ψυχολογίας της Πύλης μας

Αρκεί μία μόνο στιγμή για να βρεθούμε εγκλωβισμένοι σε παλιά συναισθήματα και αρνητικές πεποιθήσεις και αυτό επηρεάζει δραστικά τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τις πράξεις μας.

Η σημασία της ευελιξίας

Τρόποι διαχείρισης του αυτοπεριορισμού φυσικά και υπάρχουν. Κάποιος που επιθυμεί να είναι σε εγρήγορση πάντα βρίσκει τρόπους διαχείρισης. Χρειάζεται, λοιπόν, η νέα πραγματικότητα μετά τον αυτοπεριορισμό μια ευελιξία σε αυτές τις αλλαγές... Καθένας πρέπει να βρει τους τρόπους που ανταποκρινόταν και πριν σε δύσκολες συνθήκες. Είναι απαραίτητη η επικοινωνία με σημαντικούς ανθρώπους, τόσο μέσω της τεχνολογίας, αλλά χρειάζεται να δοθεί προτεραιότητα στις ανθρώπινες σχέσεις, να δοθεί ένας νέος τρόπος μέσα στην κοινωνική απόσταση να υπάρχει ουσιαστική εγγύτητα!

Χρειάζεται να δοθεί φροντίδα στη σωματική υγεία για να εμπνέει όλο αυτό με τη σειρά του και την φροντίδα της ψυχής. Είναι σημαντικό να ασχολείται ο καθένας με δραστηριότητες που αυξάνουν τα θετικά συναισθήματα, να εστιάζει κάποιος σε όσα μπορεί να ελέγξει. Χρειάζεται να μένουμε στο εδώ και τώρα, όχι σε αυτό που χάθηκε, αλλά σε αυτό που καταφέρνει τώρα και σε όσα αυξάνουν την ανθεκτικότητά του. Και φυσικά αν είναι απαραίτητο να ζητήσει κάποιος για όλα αυτά βοήθεια από ειδικούς ψυχικής υγείας. Η κοινωνική απομόνωση δεν συμφέρει. Σημασία δεν έχει αν μπορεί να τα καταφέρει κάποιος ή όχι , αλλά να θέλει να τα καταφέρει.

Στόχος είναι η αυτοφροντίδα, η αναζήτηση της προσωπικής στάσης του καθενός μας απέναντι στο τι σημαίνει να φροντίζει τον εαυτό μας. Γιατί αν δεν πάρει ο καθένας την ευθύνη του  να προχωρήσει, το σίγουρο είναι ότι οι συνθήκες από μόνες τους δεν το επιτρέψουν. Ο καθένας μπορεί να κατευθύνει ό,τι μπορεί να ελέγξει!

Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου

Νικολάου Βίκυ - Ψυχολόγος

Ψυχολόγος - ψυχοθεραπεύτρια, ειδικευμένη στη Συστημική Θεραπεία και στην Ειδική Αγωγή. Ατομική και οικογενειακή θεραπεία.  Θεραπεία ζεύγους. θεραπεία παιδιών και εφήβων, παιγνιοθεραπεία.

694.5957345

Δείτε όλα τα άρθρα Σελίδα ειδικού